Бәсеке және монополия

Август 2, 2022

Главная
Экономика
Бәсеке және монополия

Содержание

2. Мазмұны: Кіріспе Бәсеке, бәсеке түрлері Бәсекелік күрестің әдістемелері Бәсеке нысандары Жетілдірілмеген бәсеке сипаттамасы Монополия Монополиялардың ұйымдастырылу
3. Бәсеке- нарықтық шаруашылық субьектілері арасындағы қосымша табыс алу үшін жақсы өндіріс факторларын иелену және тауарларды өткізу
4. Бәсеке түрлері Ішкі салалық –бір салалық кәсіпорындар арасындағы ең үлкен табыс үшін күрес Салааралық- түрлі салалық
6. Бәсеке нысандары Кәміл бәсеке (еркін бәсеке нарығы). Нарықтың классикалық үлгісі Жетілдірілмеген бәсеке (жетілдірілмеген бәсеке нарығы). Нарықтың
7. Кәміл бәсеке сипаттамасы Өнімнің түрі Фирмалар саны Бағадан тыс бәсеке Салаға ену шарттары Бағаның бақылануы Өте
8. Жетілдірілмеген бәсеке сипаттамасы
9. Монополия (грек –moons-жалғыз, polio- сатамын) жеке өндіруші тауар рыногын бақылап және сол рынокта үстем орын алған
10. Монополияның түрлері: Табиғи монополия- бұл екі немесе бұдан да көп фирмалардан гөрі, нарықты шығыны аз қандай
11. Шоғырланудың негізгі бағыттары Деңгейлес интеграция Сатылас интеграция Әртараптандыру Технологиялық жағынан өзара байланыспаған көп салалы компаниялар дың
12. Монополиялардың ұйымдастырылу шаралары Картель Синдикат Трест Концерн Конгломерат Бір бірімен қызмет бабымен емес, бас компанияның басқа
15. Монополияға қарсы заңдар- бұл бәсекелестікті дамытуға, монополияны шектеуге және тыйым салуға бағытталған заңдар мен үкіметтік актілер
16. АҚШ -та монополияға қарсы 3 заң қолданылады: Шермэн заңы (1890)- бұл заң сауданы құпия монополияларға бір
17. Қолданылған әдебиеттер Сейітқасымов. Экономика. Алматы. 2001 ж. Крымова. Экономикалық теория. Алматы. 2003 ж. Әкімбеков. Экономикалық теория.
19. Скачать презентацию

Слайд 2

Мазмұны:
Кіріспе
Бәсеке, бәсеке түрлері
Бәсекелік күрестің әдістемелері
Бәсеке нысандары
Жетілдірілмеген бәсеке сипаттамасы
Монополия
Монополиялардың ұйымдастырылу түрлері
Монополияның әлеуметтік-экономикалық

зардаптары
Монополиялық билікті азайтудың тәсілдері
Моноплияға қарсы заңдар
Қорытынды

Слайд 3

Бәсеке- нарықтық шаруашылық субьектілері арасындағы қосымша табыс алу үшін жақсы

өндіріс факторларын иелену және тауарларды өткізу мүдделеріне байланысты бақталастықтық пен бәсеке.
Бәсеке- рыноктық қатынастардың негізгі категориясы, әр түрлі формада болады және әр түрлі жолдармен іске асырылады.

Слайд 4

Бәсеке түрлері
Ішкі салалық –бір салалық кәсіпорындар арасындағы ең үлкен табыс үшін

күрес

Салааралық- түрлі салалық кәсіпорындар арасындағы капитал салудың ең пайдалы жағдайы үшін күрес

Слайд 5

Слайд 6

Бәсеке нысандары
Кәміл бәсеке (еркін бәсеке нарығы). Нарықтың классикалық үлгісі
Жетілдірілмеген бәсеке (жетілдірілмеген

бәсеке нарығы). Нарықтың қазіргі үлгілері

Монополистік бәсеке- біртекті емес, бірақ ұсақ тауар ұсынатын сатушылар саны көп нарық

Олигополия- бірнеше (3- тен 5- ке дейін) ірі фирмалар билейтін нарық

Монополия – тауардың бағасына ықпал ететін, өндірістің көп бөлігін бақылайтын бір ғана сатушының билігі

Табиғи

Кездейсоқ

Жасанды

Слайд 7

Кәміл бәсеке сипаттамасы
Өнімнің түрі
Фирмалар саны
Бағадан тыс бәсеке
Салаға ену шарттары
Бағаның бақылануы
Өте көп
Біртекті
Жоқ
Бөгеттер

жоқ

Жоқ

Слайд 8

Жетілдірілмеген бәсеке сипаттамасы

Слайд 9

Монополия (грек –moons-жалғыз, polio- сатамын) жеке өндіруші тауар рыногын бақылап

және сол рынокта үстем орын алған кезде пайда болады.
Монополияның мақсаты- рынокта баға мен өндіріс көлемін бақылау арқылы мүмкін болатын жоғры табыс алу. Мақсатқа жету құралы болып орташадан жоғары пайданы қамтамасыз ететін монополиялық баға құрылуын ұсынады.
Монополиялардың пайда болуының негізгі- себептері өндіріс пен капиталдың шоғырлануы.

Слайд 10

Монополияның түрлері:
Табиғи монополия- бұл екі немесе бұдан да көп фирмалардан

гөрі, нарықты шығыны аз қандай да бір тауар, не қамтамасыз ететін жалғыз ғана фирмадан пайда болған.
Жаснды монополия- сөз байласу немесе бәсекелесті басып тастау арқылы құрылған монополия.
Кездейсоқ монополия- аз тұтынушылары үшін уақытша сұранысты ұсыныстан асырып түсіру нәтижесінде пайда болады, бұл капиталдың тиімді жұмсалуын қамтамасыз етеді.

Слайд 11

Шоғырланудың негізгі бағыттары
Деңгейлес интеграция
Сатылас интеграция
Әртараптандыру
Технологиялық жағынан өзара байланыспаған көп салалы компаниялар

дың бірігуі

Өндірістің бір саласында жұмыс істейтін компаниялрдың бірігуі

Өндірісі бір технологиялық желімен біріктірілген көп салалы компаниялар дың бірігуі

Слайд 12

Монополиялардың ұйымдастырылу шаралары
Картель
Синдикат
Трест
Концерн
Конгломерат
Бір бірімен қызмет бабымен емес, бас компанияның басқа компанияларымен

қосылу және жұтылу нәтижесінде пайда болған бірлесу

Біріңғай қаржы орталығы бар көп салалы фирмалардың бірлесуі

Меншікті біріктіру, өндірісті жалпы басқару және тауарды өткізу негізінде бірлесу

Өнімді бірлесіп өткізу мақсатында бірігу

Нарық, өндіріс үлесі және баға деңгейлерін бөлу туралы монополистік келісім

Слайд 13

Слайд 14

Слайд 15

Монополияға қарсы заңдар- бұл бәсекелестікті дамытуға, монополияны шектеуге және тыйым

салуға бағытталған заңдар мен үкіметтік актілер кешені.
Қазақстан Республикасының монополиға қарсы заңы мынадай нормативті- құқықтық актілерге негізделген: Қазақстан Республикасының “Табиғи монополиялар туралы”, “Адал емес бәсекелестік туралы”, “Бәсеке және монополия қызметін шектеу туралы” заңдары.

Слайд 16

АҚШ -та монополияға қарсы 3 заң қолданылады:
Шермэн заңы (1890)- бұл заң

сауданы құпия монополияларға бір салада жалғыз үстемдік етуге баға жөніндегі келісімге келуге тыйым салынады.
Клейтэн ( 1914)- өткізу саласындағы шектеу іс әрекетіне баға алушыларына, бірігудің кейбір түрлеріне тыйым салынады.
Робэлсин –Пэтмин(1936)- сауда саласындағы істерді шектеуге тыйым салынады.

Слайд 17

Қолданылған әдебиеттер
Сейітқасымов. Экономика. Алматы. 2001 ж.
Крымова. Экономикалық теория. Алматы.

2003 ж.
Әкімбеков. Экономикалық теория. Алматы. 2002ж.
Экономика әлемдік классика. 10том. Алматы. 2005ж.
Ахметова,Қаменова,Нақыпова. Экономикалық теория. Астана. 2004ж.
Ахметова. Экономика және халық шаруашылығын басқару. Алматы. 2007ж.
Жатқанбаев Е.Б. Экономикалық теория бойынша практикалық оқу құралы. Алматы. 2006ж.
Сахариев С.С. Жаңа кезең экономикалық теориясы. Алматы. 2004ж.
Мәуленова,Бекмолдин. Экономикалық теория. Алматы. 2003

Бәсеке және монополия

Содержание

Бәсеке- нарықтық шаруашылық субьектілері арасындағы қосымша табыс алу үшін жақсы

Бәсеке түрлеріІшкі салалық –бір салалық кәсіпорындар арасындағы ең үлкен табыс үшін

Бәсеке нысандарыКәміл бәсеке (еркін бәсеке нарығы). Нарықтың классикалық үлгісіЖетілдірілмеген бәсеке (жетілдірілмеген

Кәміл бәсеке сипаттамасыӨнімнің түріФирмалар саныБағадан тыс бәсекеСалаға ену шарттарыБағаның бақылануыӨте көпБіртектіЖоқБөгеттер

Жетілдірілмеген бәсеке сипаттамасы

Монополия (грек –moons-жалғыз, polio- сатамын) жеке өндіруші тауар рыногын бақылап

Монополияның түрлері: Табиғи монополия- бұл екі немесе бұдан да көп фирмалардан

Шоғырланудың негізгі бағыттарыДеңгейлес интеграцияСатылас интеграцияӘртараптандыруТехнологиялық жағынан өзара байланыспаған көп салалы компаниялар

Монополиялардың ұйымдастырылу шараларыКартельСиндикатТрестКонцернКонгломератБір бірімен қызмет бабымен емес, бас компанияның басқа компанияларымен