Рим құқығы

Содержание

Слайд 2

Рим жеке құқығының кезеңдері: Көне немесе квириттік құқық кезеңі: б.з.д. 753-130

Рим жеке құқығының кезеңдері:

Көне немесе квириттік құқық кезеңі: б.з.д.

753-130 ж.ж.
Классикалық құқық кезеңі: б.з.д. 130-б.з. 230 ж.ж. Бұл ұзақ мерзімнің өзі өз кезегінде, үш сатыға жіктелінеді: алдыңғы классика – б.з.д. 130-30 ж.ж.; жоғарғы немесе орталық классика – б.з.д. 30-б.з. 130 ж.ж.; кейінгі классика – б.з.130-230 ж.ж.;
Классикалық құқықтан кейінгі кезең – б.з. 230-527 ж.ж.;
Юстиниан дәуіріндегі құқық – б.з. 527-565 ж.ж.
Слайд 3

Римдегі басқару сатылары: монархия – б.з.д. 753-510 ж.ж. республика – б.з.д.

Римдегі басқару сатылары:

монархия – б.з.д. 753-510 ж.ж.
республика – б.з.д. 510-27 ж.ж.
принципат

– б.з.д. 27-б.з.284 ж.ж.
доминат – б.з. 284-565 ж.ж.
Слайд 4

Сонымен бірге, қазіргі таңда қолданылатын бірқатар принциптер де өз бастауларын Рим

Сонымен бірге, қазіргі таңда қолданылатын бірқатар принциптер де өз бастауларын Рим

құқығынан алады. Мысалы, кінәсіздік презумпциясының негізі ретінде алынған ереже – күмән айыпталушының пайдасына шешіледі (in dubio pro reo). Помпонийдің айтуынша, егер құлдың шынайы мәртебесі жайлы күмән бар болса, онда оны бас бостандығы бар деп тану қажет (Д. 50.17.20). Ал, Ульпиан тіпті, баса айтады: кінәсіз адамды жазалағанша, қылмысты жазасыз қалдырған жөн (Д. 48.19.5).
Слайд 5

Рим құқығының қайнар көздері: Әдеттік құқық Заңдар Преторлық құқық Заңгерлердің іс әрекеті. мемлекет басшысының конституциялары

Рим құқығының қайнар көздері:

Әдеттік құқық
Заңдар
Преторлық құқық
Заңгерлердің іс әрекеті.
мемлекет

басшысының конституциялары
Слайд 6

Гай заңға келесідей анықтама ұсынады: «Заң дегеніміз халықтың қабылдаған және бекіткен ережелері»

Гай заңға келесідей анықтама ұсынады: «Заң дегеніміз халықтың қабылдаған және бекіткен

ережелері»
Слайд 7

Заң келесідей бөліктерден тұрады:

Заң келесідей бөліктерден тұрады:

Слайд 8

Рим заңгерлерінің қызметі 3 терминмен сипатталады:

Рим заңгерлерінің қызметі 3 терминмен сипатталады:

Слайд 9

Б.з. 426 жылы Валентиниан ІІІ цитаттау туралы Заң қабылдап, заңгерлердің еңбектерін

Б.з. 426 жылы Валентиниан ІІІ цитаттау туралы Заң қабылдап, заңгерлердің еңбектерін

қолданатын судьялар үшін төмендегі бес заңгер шығармаларының міндетті заңи күшін бекітті: Папиниан, Ульпиан, Павел, Модестин және Гай. Дауыстар тең болған ретте, Папинианның еңбектеріне басымдылық берілді.
Слайд 10

Эмилий Папиниан б.з. ІІІ ғ. өмір сүрген және римдегі казуистика мамандарының

Эмилий Папиниан б.з. ІІІ ғ. өмір сүрген және римдегі казуистика мамандарының

арасындағы ең өткірі деп саналады. Өз пікірлерін ықшамды жеткізе білу қабілетімен ерекшеленген. Кейінгі ізбасарлары оны «барлығынан бірінші» (primus omnium) деп таныған.
Слайд 11

Цельз былай дейді (D.1.3.17): “scire leges non hoc est verba earum

Цельз былай дейді (D.1.3.17): “scire leges non hoc est verba earum

tenere, sed vim ac potestatem” – “Заңды білу дегеніміз оның сөздерін қармап, ұстауды емес, керісінше оның қуаты мен мәнін (күшін) [түсінуді] білдіреді”
Слайд 12

Алайда, классикалық кезеңдегі заңгерлер ешбір мұқтаждық болмаса, грамматикалық-сөздік түсіндіруден бас тартпаған.

Алайда, классикалық кезеңдегі заңгерлер ешбір мұқтаждық болмаса, грамматикалық-сөздік түсіндіруден бас тартпаған.

Егер, заңның немесе мәміленің сөздерінде әралуан түсінуге жол ашатын қандай да бір ережелер жоқ болса, еркі туралы мәселені көтеруге жол беруге болмайды деп санаған.
Слайд 13

Римдегі заңгерлердің 2 құқықтық мектебі, бағыты болған:

Римдегі заңгерлердің 2 құқықтық мектебі, бағыты болған:

Слайд 14

Император конституциясының түрлері: Эдикт - жалпы барлық халыққа ашық жарияланатын және

Император конституциясының түрлері:

Эдикт - жалпы барлық халыққа ашық жарияланатын және

міндетті болатын өкімдер
Мандат – лауазымды міндеттерді атқарған тұлғаларға нұсқаулар
Рескрипт - жеке тұлғалардың сауалдарына императордың берген жауабы.
Декрет – императордың азаматтық істер бойынша сот ретіндегі қатысқан кездеріндегі шешімі.
Слайд 15

Юстиниан кодификациясы: Кодификация(сұрыптау)- қоғамдық қатынастардың ауқымды саласын реттеуші және құқықтың белгілі

Юстиниан кодификациясы:

Кодификация(сұрыптау)- қоғамдық қатынастардың ауқымды саласын реттеуші және құқықтың белгілі

бір саласын, қосалқы саласын құрайтын қолданыстағы материалды терең, жан-жақты талдау, қайта қарау негізінде жүзеге асыру
Бұл сұрыптау, б.з. VI ғ. император Юстинианның тұсында жүргізілді.
Слайд 16

Рим құқығы:

Рим құқығы:

Слайд 17

Corpus juris civiles (цивильдік құқықтың жинағы):

Corpus juris civiles (цивильдік құқықтың жинағы):