Экология пәні, зерттеу әдістері мен мақсаты

Содержание

Слайд 2

Дәрістің мақсаты: Экология ғылымының қалыптасу жолдары мен тарихына сондай-ақ экология ғылымының

Дәрістің мақсаты: Экология ғылымының қалыптасу жолдары мен тарихына сондай-ақ экология ғылымының

зерттейтін мәселелерімен таныстыру

Дәрістің сұрақтары:
Экология пәнінің түсінігі,әдістері, мақсаты
Экологияның даму кезеңдері
Экологиялық факторлар жиынтығы

Слайд 3

Видеоматериал https://fotogoroda.net/v-m8U8d3bJIFU

Видеоматериал

https://fotogoroda.net/v-m8U8d3bJIFU

Слайд 4

«Экология» пәнінің мақсаты мен міндеті

«Экология» пәнінің мақсаты мен міндеті

Слайд 5

Зерттеу әдістері: 1. Негізгі теоретикалық әдістерге сипаттама, жүйелік анализ, моделдеу жатады


Зерттеу әдістері:

1. Негізгі теоретикалық әдістерге сипаттама, жүйелік анализ, моделдеу жатады 

2. Негізгі

эмпирикалық әдістерге бақылау, салыстырмалы талдау, эксперимент (зертханалық, далалық) және мониторинг жатады
Слайд 6

Экология (оіkos – үй, баспана; logos – ілім) – жеке организмнің

Экология (оіkos – үй, баспана; logos – ілім) – жеке организмнің

қоршаған ортамен қарым-қатынасын, ортаға бейімделу заңдылықтарын, популяциялардың, организмдер қауымдастықтарының, экожүйелердің, биосфераның ұйымдастырылу заңдылықтарын зерттейтін ғылым.
Экология терминін ғылымға енгізген Э.Геккель (1866).
Слайд 7

Экология ғылымының қалыптасу кезеңдері адамның пайда болған күнінен бастап XIX ғасырдың

Экология ғылымының қалыптасу кезеңдері

адамның пайда болған күнінен бастап XIX ғасырдың 60-жылдарына

дейін

XIX ғасырдың 60-жылдары мен XX ғасырдың 50-жылдар аралығын қамтиды

XX ғасырдың 50-жылдарынан басталып қазіргі уакытқа дейінгі аралықты қамтиды

Слайд 8

Екінші кезеңде — экология ғылымы өз алдына жеке ғылым саласы болып

Екінші кезеңде — экология ғылымы өз алдына жеке ғылым саласы болып

қалыптасты. Бұл кезеңде орыс ғалымдары К.Ф.Рулье— экология ғылымы өз алдына жеке ғылым саласы болып қалыптасты. Бұл кезеңде орыс ғалымдары К.Ф.Рулье (1814—1858 жж.), Н.А.Северцов— экология ғылымы өз алдына жеке ғылым саласы болып қалыптасты. Бұл кезеңде орыс ғалымдары К.Ф.Рулье (1814—1858 жж.), Н.А.Северцов (1827—1885 жж.) және В.В.Докучаев (1846—1903 жж.) еңбектерінде алғаш рет көптеген экологиялық ұғымдар мен дәлелді қорытындылар жасалды.

Карл Францевич Рулье

В. В. Докучаев

Слайд 9

Топырақтану ғылымының негізін салған В.В.Докучаевтың табиғат белдемдері жайлы ілімі экология ғылымының

Топырақтану ғылымының негізін салған В.В.Докучаевтың табиғат белдемдері жайлы ілімі экология ғылымының

дамуына зор ықпал етті. Ғалым өз еңбектерінде өсімдіктер мен топырақ арасында болатын өзара қарым-қатынастарға жан-жақты талдау жасады.
Экология ғылымының дамуына үлкен үлес қосқан ағылшын ғалымы Чарл Дарвин (1809—1882 жж.) болды. Оның "тіршілік үшін күрес" және "табиғи сұрыпталу" туралы түйінді тұжырымдары тікелей тірі организмдердің өзара және олардың орта жағдайларымен байланыстарына негізделді.
Неміс ғалымы Эрнст Геккель алғаш рет экологияны өз алдына жеке ғылым саласы деп, оған ғылыми анықтама берді. Сондықтан да Э.Геккель экология ғылымының негізін салған ғалым деп өте орынды аталады.

Геккель Эрнст

Дарвин Чарлз Роберт

Слайд 10

XX ғасырдың 30—40-жылдарында табиғат жүйелерінде болатын өзара байланыстарды зерттеу жоғары сатыға

XX ғасырдың 30—40-жылдарында табиғат жүйелерінде болатын өзара байланыстарды зерттеу жоғары сатыға

көтерілді. Ағылшын ғалымы Артур Тенсли (1871—1955 жж.) 1935 жылы "экожүйе" ал орыс ғалымы В.Н.Сукачев (1880—1967 жж.) 1940 жылы "биогеоценоз" туралы ұғымдарға ғылыми нақты түсініктемелер берді.
Атақты орыс ғалымы В.И.Вернадскийдің (1864—1945 жж.) дүние жүзі ғалымдары мойындаған биосфера туралы ілімі қазіргі экология ғылымының ғылыми теориялық негізі болып есептелінеді.

В.И.Вернадский

Слайд 11

Экологияның бағыттары:

Экологияның бағыттары:

Слайд 12

Экологиялық факторлар деп- ағзаға қажетті немесе кері әсерін тигізетін қоршаған ортаның

Экологиялық факторлар деп- ағзаға қажетті немесе кері әсерін тигізетін қоршаған ортаның элементтерін

айтамыз. Факторлар 3 негізгі топқа жіктеледі:

абиотикалық

биотикалық

антропогендік.

Слайд 13

Сұрақ-жауап 1. Экология пәні нені оқытады? 2. Экология у пәнінің басқа

Сұрақ-жауап

1. Экология пәні нені оқытады?
2.   Экология у пәнінің басқа пәндерден қандай айырмашылығы

бар?
3.   Экология пәнінің мақсаты, міндеті?
4. Экологияның пайда болу тарихы.
5. Экология пәніне үлес қосқан ғалымдар.
6. Қандай пәндермен байланысы бар?