Заттың рентгендік сәулемен әрекеттесуі

Слайд 2

Рентген сәулесі туралы жалпы түсінік Рентген сәулесі- гамма және ультракүлгін сәулелер

Рентген сәулесі туралы жалпы түсінік

Рентген сәулесі- гамма және ультракүлгін сәулелер арасындағы

диапазонды қамтитын электромагниттік толқындар.Рентген сәулесін 1895 жылы неміс физигі В.К Рентген ашқан.
Слайд 3

Рентген сәулелері заттан өткенде жартылай жұтылады. Кіретін ағыны мен интенсивтілік арасындағы

Рентген сәулелері заттан өткенде жартылай жұтылады. Кіретін ағыны мен интенсивтілік арасындағы

қатынас заттың өтпелі қабаты келесі түрде болады :
(4)
мұндағы – жұтылу коэффициенті;
– жұтатын қабаттың қалыңдығы.
Әрбір элемент үшін үлгі құрамына кіретін өлшем бірлігі, рентген сәулесінің жиілігіне байланысты секіртпелі түрде өзгереді. Қисықтағы жұтылудың секіртпесі n=1 (К-жұтылу), n=2 (L-жұтылу), n=3 (М-жұтылу) және т.б. резонанстық жұтылуға сәйкес келеді.
Рентген сәулеленуінің жұтылу коэффициентіне заттың тығыздығы және сәулелену толқын ұзындығының табиғаты маңызды әсерін тигізеді
Слайд 4

Рентгенді сәуленің заттан өтуі Рентгенді сәулелену көрінетін жарық денесі үшін мөлдір

Рентгенді сәуленің заттан өтуі

Рентгенді сәулелену көрінетін жарық денесі үшін мөлдір емес

қабаттан өту арқылы біртіндеп әлсірейді.Әлсіреуі:

атомдардың электронды бұлтшаларындағы рентгенді фотондардың таралуымен;
фотоэффект нәтижесіндежұтылуымен түсіндіріледі.

Слайд 5

Слайд 6

Слайд 7

Рентген сәулесінің ең керемет қасиеттерінің бірі- әр түрлі қалыңдықтағы түрлі заттардан

Рентген сәулесінің ең керемет қасиеттерінің бірі- әр түрлі қалыңдықтағы түрлі заттардан

өтуі.Бұл жағдайда олардың қарқындылығы өтетін заттың қабатының қалыңдығына байланысты.
Рентген сәулесінің қарқындылығының төмендеуі мына процестердің жүруіне байланысты:
толқын ұзындығының өзгеруінсіз фотон қарқындылығының сейілуі;
Толқын ұзындығының өзгеруімен фотон қарқындылығының сейілуі;
Рентген фотондарының атомдарды жұта отырып, электрон немесе характеристикалық рентген сәулесін шығаруы.


Слайд 8

Рентгенді сәуленің дифракциясы Затпен әсерлесу кезінде рентгенді сәіленің дифракциясы пайда болуы

Рентгенді сәуленің дифракциясы

Затпен әсерлесу кезінде рентгенді сәіленің дифракциясы пайда болуы мүмкін.Олар

кристалдарда,аморфты денелерде, сұйықтарда немесегаздарда рентгенді сәулеленудің қатты шашырауынан пайда болады және бастапқы шоғырға қарағанда белгілі бір бұрышпен таралатын ауытқыған сәуленің пайда болуына алып келеді.
Слайд 9