Podstawowe pojęcia ekonomii

Podstawowe pojęcia mikroekonomiczne

Siły rynkowe, czyli popyt i podaż

Co wspólnego mają ze sobą te wszystkie zdarzenia?

susza na południu europy

Siły podaży i popytu

Podaż i popyt to siły, które wprawiają w

Podaż (sprzedawcy) Popyt (nabywcy)

Popyt

Podaż

Cena

Rynki konkurencyjne

Sformalizowane:
Nabywcy i sprzedawcy spotykają się w wyznaczonym czasie i

Analizowanie procesu rynkowego

analizowanie procesu rynkowego – upraszczając to analizowanie:
Popytu
Podaży
Cen

Czym jest rynek?

rynkiem nazywamy grupę nabywców i sprzedawców konkretnego dobra lub

Rynki konkurencyjne

Mogą być wysoce zorganizowane / sformalizowane (rynki rolne, giełda…)
bądź

Rynki zorganizowane
nabywcy i sprzedawcy spotykają się w wyznaczonym czasie i miejscu,

Mniej sformalizowane rynki

Przykład: rynek jabłek
nabywcy nie spotykają się w żadnym konkretnym

Mniej sformalizowane rynki

nie sformalizowane, ale nabywcy i sprzedawcy tworzą rynek
każdy nabwyca

Założenie:
Rynki są doskonale konkurencyjne

Rynki doskonale konkurencyjne:

Oferowane na sprzedaż dobra są takie same
Jest tak

Wielkość zapotrzebowania

Wielkość zapotrzebowania (quantity demanded – wielkość popytu) – ilość

Prawo popytu

Wielkość zapotrzebowania się zmniejsza, kiedy cena stale wzrasta, a jeśli

Wyznaczniki popytu. Co określa popyt na dane dobro?

Cena
Dochód
Ceny dóbr pokrewnych
Gusta
Oczekiwania
Liczba nabywców

Source: www.moebs.com/Portals/0/images/SupplyDemand.bmp

Plan popytu

Plan popytu – zestawienie, w którym ukazuję się związek między

Krzywa popytu

Krzywa popytu pokazuje, jak zmieni się wielkość zapotrzebowania na dobro,

Przesunięcie krzywej popytu

Kiedy którykolwiek z wyznaczników popytu (poza ceną) zmienia się

Przesunięcia krzywej podaży

Source: Mankiw, G. (2003) Principles of Macroeconomics. South-Western College

Przesunięcia / ruch po krzywej podaży

Source: Mankiw, G. (2003) Principles of

Podaż

Ilość oferowana (quantity supplied) pewnego dobra lub usługi stanowi taką ilość,

Prawo podaży

Ilość oferowana rósnie, kiedy cena się zwiększa i maleje, kiedy

Jakie czynniki wypływają na podaż

Cena
Cena zużywanych zasobów / Surowce
Technologia
Oczekiwania
Liczba sprzedawców

Przesunięcia krzywej podaży

Source: Mankiw, G. (2003) Principles of Macroeconomics. South-Western College

Przesunięcia krzywej podaży

Kiedy którykolwiek z wyznaczników podaży (poza ceną) zmienia się

Plan podaży

Plan podaży – zestawienie, w którym ukazuję się związek między

Popyt i podaż razem

Jak popyt i podaż razem określają ilość dobra,

Równowaga popytu i podaży

Cena równowagi – miejsce przecięcia krzywych
Przy cenie równowagi,

Cena równowagi

Source: Mankiw, G. (2003) Principles of Macroeconomics. South-Western College Pub.

Nadwyżka podaży

Source: Mankiw, G. (2003) Principles of Macroeconomics. South-Western College Pub.

Nadwyżka popytu

Source: Mankiw, G. (2003) Principles of Macroeconomics. South-Western College Pub.

Source: Mankiw, G. (2003) Principles of Macroeconomics. South-Western College Pub. p.84

Source: Mankiw, G. (2003) Principles of Macroeconomics. South-Western College Pub. p.85

Source: Mankiw, G. (2003) Principles of Macroeconomics. South-Western College Pub. p.86

Nadwyżka popytu

Źródło: http://wyborcza.pl/3292000,100426,6683803.html?back=/gazetawyborcza/1,100426,6792798,bazarowy_slownik_polakow___tak_zdobywalismy_na_dziko.html

Nadwyżka podaży

Source: granitechief.com/blog/wp-content/uploads/2009/04/sale2.jpg

Source: www.victoriaskisport.co.nz/images/springskisale09_000.jpg

Source: http://licencetochill.co.nz/engineware/system/files/467x150px-Annual-Ski-Sale-Well-Nelson-Chch-467x155.jpg

Elastyczność w ekonomii

Elastyczność – miara wrażliwości wielkości zapotrzebowania (lub ilości oferowanej)

Cenowa elastyczność popytu i czynniki,od których zależy jej poziom

Cenowa elastyczność popytu – miara siły reakcji wielkości zapotrzebowania na dobro

Czynniki, od których zależy poziom elastyczności popytu:

dostępność bliskich substytutów;
dobra pierwszej potrzeby

Obliczanie cenowej elastyczności popytu:

Elastyczność i jej zastosowania

Popyt:
elastyczny- wielkość zapotrzebowania silnie reaguje na zmiany ceny
nieelastyczny-

Popyt nielestyczny: elastyczność jest mniejsza od 1

Popyt o elastyczności jednostkowej: elastyczność wynosi 1

Popyt elastyczny: elastyczność jest większa od 1

Popyt doskonale elastyczny: elastyczność równa się nieskończoności

Utarg całkowity a cenowa elastyczność poputu

Dochodowa elastyczność popytu jest miarą zmiany wielkości zapotrzebowania, spowodowanej zmianą dochodu

Mieszana elastyczność popytu stanowi miarę reakcji zapotrzebowania na jedno dobro na

Podstawowe pojęcia makroekonomiczne

Makroekonomia zajmuje się w m.in. Następującymi zagadnieniami dotyczącymi całej gospodarki:
produkcja
zatrudnienie

Makroekonomia ma do spełnienia dwie podstawowe funkcje:

poznawczą – makroekonomia próbuje

Niektóre pytania na które stara się odpowiedzieć makroekonomia:

Jakie czynniki określają

Teoria wzrostu

Teoria wzrostu gospodarczego stara się uchwycić czynniki, które decydują

Czynniki wzrostu gospodarczego

1. Historyczne
praca
kapitał
ziemia
2. Modelowe
bezpośrednie (zatrudnienie i wydajność pracy)
pośrednie (majątek produkcyjny

Stagnacja

Stagnacja – sytuacja gospodarcza w której mamy do czynienie z niskim

Wahania gospodarcze

trend (tendencja rozwojowa)
wahania koniunkturalne (cykliczne)
wahania przypadkowe (nieregularne, niecykliczne)
wahania

cykl koniunkturalny

periodyczne wahania wielkości agregatowych (tj. produkcja, zatrudnienie, inwestycje, dochód narodowy)

Kryzys (recesja) – pierwsza faza cyklu gospodarczego

Zazwyczaj trwa kilka miesięcy.
Charakteryzuje

Depresja

Depresja - zwana często dnem kryzysu zazwyczaj trwa od 6 miesięcy

Ożywienie

Trzecia fazą cyklu gospodarczego, zazwyczaj trwa od kilku miesięcy do 2-3

Rozkwit (boom)

Ostatnia fazą cyklu gospodarczego i trwa od kilku miesięcy do

Zasoby / Strumienie w gospodarce

Można wymienić wiele przykładów wyjaśniających podstawowe różnice

Produkt krajowy brutto PKB (ang. Gross Domestic Product - GDP)

stanowi miarę

Metoda sumowania produktów polega na sumowaniu wartości produkcji dóbr i usług

Dobra finalne / dobra pośrednie

Z pojęciem wartości dodanej ściśle związane jest

Metoda sumowania dochodów polega na zsumowaniu płac i zysków, jakie uzyskiwane

Metoda sumowania wydatków polega na sumowaniu wartości pieniężnej wszystkich produktów finalnych.

Zadanie 1

Rolnik posiada ziemię i sieje pszenicę, sprzedaje ją następnie młynarzowi

Rozwiązanie zadania 1

Zadanie 2

Rolnik posiada gospodarstwo rolne i specjalizuje się w hodowli trzody
Chlewnej,

PKB = C + I + G + NX

Konsumpcja (C) definiowana

Pojęciem szerszym od produktu krajowego brutto PKB i bardziej zbliżonym do

PRODUKT NARODOWY BRUTTO

PNB = PKB powiększonemu o dochody netto z tytułu

W PKB i PNB, zakłada się, że zasoby wykorzystywane w procesach

Zużywanie się zasobu kapitału fizycznego - część dóbr wytwarzanych w gospodarce

PNN jest miarą ilości pieniędzy, jaką dysponuje gospodarka na wydatki na

Dochodów wypłacany za wykorzystanie czynników produkcji w określonym czasie ich właścicielom

Dochód narodowy nie informuje, ile pieniędzy zarabiają konsumenci.
Dochody osobiste (DO)

DOCHODY OSOBISTE:
DO = DN – Nz - TP - Us

Dane o dochodach osobistych nie mówią, ile pieniędzy ma ludność do

Dyspozycyjne dochody osobiste (ang. Disposable Personal Income - DPI) to dochody

Nominalny PKB

Nominalny PKB to wartość´ produkcji dóbr i usług w cenach

Realny PKB

Realny PKB to wartość produkcji dóbr i usług w cenach

Deflator PKB

Deflator PKB (GDP deflator) jest wskaźnikiem inflacji
procentowa zmiana cen wszystkich

Deflator w skrócie informuje on o zmianach cen dóbr i usług,

Zadanie

Pewna gospodarka wytwarza dwa dobra finalne: telewizory i buty. Wytwarzane ilości