Содержание
- 2. Kras (procesy krasowe, krasowienie) – procesy rozpuszczania skał przez wody powierzchniowe i podziemne, jeden z rodzajów
- 3. Około 12% kontynentów (10 mln km2) zajmują skały krasowiejące. Kras węglanowy obecny jest, w mniejszym lub
- 4. Formy krasowe powstają i rozwijają się zawsze w skałach rozpuszczalnych, krasowiejących, ale zaznaczają się albo na
- 5. KRAS POWIERZCHNIOWY W wyniku rozpuszczającej działalności wód opadowych powstają następujące formy krasu powierzchniowego: żłobki krasowe -
- 6. KRAS PODZIEMNY Wody podziemne krążąc poszerzają szczeliny skalne tworząc charakterystyczne formy krasu podziemnego czyli jaskinie krasowe
- 8. Sucha dolina werteby jaskinie
- 12. Schemat rozwoju form naciekowych w jaskiniach
- 14. Скачать презентацию
Слайд 2
Kras (procesy krasowe, krasowienie) – procesy rozpuszczania skał przez wody powierzchniowe
Kras (procesy krasowe, krasowienie) – procesy rozpuszczania skał przez wody powierzchniowe
i podziemne, jeden z rodzajów wietrzenia chemicznego. Krasowieniu podlegają skały krasowiejące: przede wszystkim wapienie, a także dolomity, margle, kreda pisząca, gips, anhydryt, halit (sól kamienna),
Woda nasycona dwutlenkiem węgla (pochodzącym z atmosfery oraz z gnijących szczątków organicznych) wsiąka w ziemię łącząc się ze znajdującym się tam węglanem wapnia (CaCO3). W wyniku reakcji tworzy się wodorosól – wodorowęglan wapnia Ca(HCO3)2. Kluczowe znaczenie ma fakt, że sam węglan wapnia jest bardzo słabo rozpuszczalny w czystej wodzie, natomiast wodorowęglan lepiej, może więc migrować
CaCO3 + H2O + CO2 → Ca(HCO3)2
Ca(HCO3)2 → CaCO3↓ + H2O + CO2
Woda nasycona dwutlenkiem węgla (pochodzącym z atmosfery oraz z gnijących szczątków organicznych) wsiąka w ziemię łącząc się ze znajdującym się tam węglanem wapnia (CaCO3). W wyniku reakcji tworzy się wodorosól – wodorowęglan wapnia Ca(HCO3)2. Kluczowe znaczenie ma fakt, że sam węglan wapnia jest bardzo słabo rozpuszczalny w czystej wodzie, natomiast wodorowęglan lepiej, może więc migrować
CaCO3 + H2O + CO2 → Ca(HCO3)2
Ca(HCO3)2 → CaCO3↓ + H2O + CO2
Слайд 3
Około 12% kontynentów (10 mln km2) zajmują skały krasowiejące. Kras węglanowy
Około 12% kontynentów (10 mln km2) zajmują skały krasowiejące. Kras węglanowy
obecny jest, w mniejszym lub większym stopniu, prawie wszędzie, gdzie występują skały węglanowe.
Obszarem występowania najbardziej typowych zjawisk krasowych są Góry Dynarskie i płaskowyż Kras (m.in. ze słynnymi jaskiniami: Postojną i Skocjańskimi). W Europie kras występuje również m.in. na obszarze Irlandii (Burren), Słowacji i Węgier (tzw. Kras Słowacko-Węgierski), Czech - Morawy (tzw. Kras Morawski). Na świecie jest obecny m.in. na Bliskim Wschodzie (góry Taurus ,Antyliban), w Ameryce Północnej (np. płaskowyże Ozark i Cumberland, Jaskinia Mamucia, Park Narodowy Nahanni), w Chinach, na Półwyspie Indochińskim, Borneo i na Nowej Zelandii.
Obszarem występowania najbardziej typowych zjawisk krasowych są Góry Dynarskie i płaskowyż Kras (m.in. ze słynnymi jaskiniami: Postojną i Skocjańskimi). W Europie kras występuje również m.in. na obszarze Irlandii (Burren), Słowacji i Węgier (tzw. Kras Słowacko-Węgierski), Czech - Morawy (tzw. Kras Morawski). Na świecie jest obecny m.in. na Bliskim Wschodzie (góry Taurus ,Antyliban), w Ameryce Północnej (np. płaskowyże Ozark i Cumberland, Jaskinia Mamucia, Park Narodowy Nahanni), w Chinach, na Półwyspie Indochińskim, Borneo i na Nowej Zelandii.
Слайд 4
Formy krasowe powstają i rozwijają się zawsze w skałach rozpuszczalnych, krasowiejących,
Formy krasowe powstają i rozwijają się zawsze w skałach rozpuszczalnych, krasowiejących,
ale zaznaczają się albo na powierzchni tych skał (kras normalny), albo też są one reprodukowane w pokrywie skał niekrasowiejących (piaski, gliny, utwory zwietrzelinowe, lessy), spoczywających na utworach podlegających krasowieniu (kras zakryty). Mówimy wtedy o formach krasowych reprodukowanych. Formy krasowe, które powstały w dawnych okresach geologicznych, a zostały wypełnione i w ten sposób zakonserwowane pod pokrywą skał młodszych, nieprzepuszczalnych, noszą nazwę kopalnych form krasowych (kras kopalny). Cechą charakterystyczną obszarów krasowych jest prawie całkowity brak wód na powierzchni terenu i jej obfitość pod ziemią, ponieważ cały opad atmosferyczny dostaje się szczelinami w głąb ziemi. Sieć dolin jest bardzo słabo rozwinięta, występuje bardzo duża liczba form wklęsłych, nie mających odpływu powierzchniowego.
Слайд 5
KRAS POWIERZCHNIOWY
W wyniku rozpuszczającej działalności wód opadowych powstają następujące formy krasu
KRAS POWIERZCHNIOWY
W wyniku rozpuszczającej działalności wód opadowych powstają następujące formy krasu
powierzchniowego:
żłobki krasowe - podłużne zagłębienia o przebiegu zgodnym ze spadkami powierzchni
żebra krasowe - podłużne formy występujące między żłobkami krasowymi
leje krasowe - zagłębienia o pochyłych ścianach zbiegających się ku dołowi
uwały - formy powstałe przez połączenie kilku lejów krasowych
polja - formy powstałe przez połączenie wielu lejów krasowych
mogoty - strome wzgórza wznoszące się nad powierzchnią zrównania krasowego (Chiny, Kuba, Jamajka, Meksyk)
żebra krasowe - podłużne formy występujące między żłobkami krasowymi
leje krasowe - zagłębienia o pochyłych ścianach zbiegających się ku dołowi
uwały - formy powstałe przez połączenie kilku lejów krasowych
polja - formy powstałe przez połączenie wielu lejów krasowych
mogoty - strome wzgórza wznoszące się nad powierzchnią zrównania krasowego (Chiny, Kuba, Jamajka, Meksyk)
Слайд 6
KRAS PODZIEMNY
Wody podziemne krążąc poszerzają szczeliny skalne tworząc charakterystyczne formy krasu
KRAS PODZIEMNY
Wody podziemne krążąc poszerzają szczeliny skalne tworząc charakterystyczne formy krasu
podziemnego czyli jaskinie krasowe z bogatym zespołem form naciekowych:
stalaktyty - powstają, gdy węglan wapnia narasta ze stropu jaskiń w postaci sopli
stalagmity - powstają, gdy węglan wapnia wytrąca się na dnie i narasta ku górze
stalagnaty - powstają przez połączenie stalagmitu ze stalaktytem
draperie - powstają przez połączenie ze sobą stalaktytów
perły jaskiniowe - gromadzące się na podłodze jaskiń kuleczki zbudowane z węglanu wapnia (kalcytu)
stalagmity - powstają, gdy węglan wapnia wytrąca się na dnie i narasta ku górze
stalagnaty - powstają przez połączenie stalagmitu ze stalaktytem
draperie - powstają przez połączenie ze sobą stalaktytów
perły jaskiniowe - gromadzące się na podłodze jaskiń kuleczki zbudowane z węglanu wapnia (kalcytu)
Слайд 7
Слайд 8
Sucha dolina
werteby
jaskinie
Sucha dolina
werteby
jaskinie
Слайд 9
Слайд 10
Слайд 11
Слайд 12
Schemat rozwoju form naciekowych w jaskiniach
Schemat rozwoju form naciekowych w jaskiniach