Sesavali. Geografiuli mdebareoba, bunebrivi garemo, mosaxleoba

Содержание

Слайд 2

Слайд 3

Слайд 4

saqarTvelos teritoria – 69.7 aTasi kv. km saqarTvelos maRali mwvervalebia: Sxara

saqarTvelos teritoria – 69.7 aTasi kv. km
saqarTvelos maRali mwvervalebia: Sxara (5201

m.), yazbegi (5047 m.), uSba (4696-4710).
saqarTveloSi 25 aTasze meti mdinarea. yvelaze grZeli da wyaluxvia rioni (327 km).
saqarTvelos mTavari mdinarea mtkvari (1304 km), magram misi mxolod Sua nawilia saqarTvelos teritoriaze.
saqarTveloSi daax. 860 tbaa. yvelaze Rrmaa riwis tba (daax. 150 m.) md. bzifis xeobaSi (afxazeTi), xolo farTobiT yvelaze didia faravnis tba (daax. 37km2).
Слайд 5

Слайд 6

Слайд 7

2002 wlis monacemebiT saqarTvelos mosaxleoba 4 milion 371 aTas 500 kacs

2002 wlis monacemebiT saqarTvelos mosaxleoba 4 milion 371 aTas 500 kacs

Seadgens.
qarTvelebis garda saqarTveloSi cxovroben somxebi, azerbaijanelebi, rusebi, osebi, afxazebi, berZnebi, ebraelebi da sxv.
qarTvelTa sarwmunoeba marTlmadideblobaa, Tumca gvxvdebian rogorc mahmadiani (aWara) aseve kaTolike (mesxeTi, samxr. saqarTvelo) qarTvelebic.
Слайд 8

2. mokle istoriul-geografiuli mimoxilva saqarTvelos centraluri mxarea qarTli – Sida, qvemo

2. mokle istoriul-geografiuli mimoxilva
saqarTvelos centraluri mxarea qarTli – Sida, qvemo da

zemo qarTli (mesxeTi).
qarTls aRmosavleTiT esazRvreba kaxeT-hereTi. aRm. saqarTvelos SemadgenlobaSi Sedioda misgan Crd-aRmosavleTiT mdebare kaxi, belaqani da zaqaTala, romelic amJamad azerbaijanis SemadgenlobaSia.
das. saqarTvelos udidesi regionia imereTi, mis Crd. dasavleTiT mdebareobs samegrelo da afxazeTi., xolo samxr. dasavleTiT guria da aWara.
Слайд 9

3. ZiriTadi saistorio wyaroebi `moqcevaÁ qarTlisa~ - daax. VII s. `qarTlis

3. ZiriTadi saistorio wyaroebi
`moqcevaÁ qarTlisa~ - daax. VII s.
`qarTlis cxovreba~. –

daax. XI s. birTvis avtoria ruisis episkoposi, leonti mroveli.
krebuli `qarTlis cxovrebis~ avtorebia:
cnobili - leonti mroveli, juanSer juanSeriani, sumbat daviTisZe, beri egnataSvilis
mkvlevarTa mier Serqmeuli saxelebiT - daviT aRmaSeneblis istorikosi, basili ezosmoZRvari, JamTaaRmwereli, laSa-giorgis droindeli mematiane...).
Слайд 10

XVIII s. istorikosi da geografia vaxuSti batoniSvili. misi nawarmoebia `aRwera samefosa

XVIII s. istorikosi da geografia vaxuSti batoniSvili. misi nawarmoebia `aRwera samefosa

saqarTvelosa~
XVIII s. II nax.-Si moRvaweobdnen qarTvelis istorikosebi – papuna orbeliani, sexnia CxeiZe, oman xerxeuliZe...

vaxuSti batoniSvili

Слайд 11

ucxoenovani saistorio wyaroebi: ZvelaRmosavluri – asuruli, babilonuri da urartuli. 2. berZnuli

ucxoenovani saistorio wyaroebi:
ZvelaRmosavluri – asuruli, babilonuri da urartuli.
2. berZnuli (herodote, qsenofonte,

tacitusi, straboni...), bizantiuri da romauli
3. somxuri (eRiSe, lazare farpeci) da sxv.
Слайд 12

4. istoriografiuli sakiTxebi istoriografia istoriis mecnieruli Seswavlaa istoriografia, rogorc mecnierebis dargi

4. istoriografiuli sakiTxebi
istoriografia istoriis mecnieruli Seswavlaa

istoriografia, rogorc mecnierebis dargi XIX s-Si

Camoyalibda mas saTave daudo peterburgSi gadasaxlebulma qarTvelma batoniSvilma, mefe erekle II-is Zem - Teimuraz bagrationma, ruseTis saimperatoro mecnierebaTa akademiis pirvelma sapatio qarTvelma wevrma.

Teimuraz bagrationi

Слайд 13

mari qsavie felisite brose (1802-1881), anu mari brose - evropuli qarTvelologiis

mari qsavie felisite brose (1802-1881), anu mari brose - evropuli qarTvelologiis

fuZemdebeli, frangulad `qarTlis cxovrebis~ mTargmneli platon ioseliani (1809-1875)
dimitri baqraZe (1827-1890).

mari brose

platon ioseliani

Слайд 14

saqarTvelos istoriis wyaroebis SeswavliT da mecnieruli gamocemiT cnobilia eqvTime TayaiSvili (1863-1953).

saqarTvelos istoriis wyaroebis SeswavliT da mecnieruli gamocemiT cnobilia eqvTime TayaiSvili (1863-1953).

eqvTime TayaiSvilis damsaxureba gansakuTrebulia sazRvargareT gatanili qarTuli erovnuli ganZis Senaxvis, dacvis da 1945 wels kvlav saqarTveloSi dabrunebis saqmeSi. igi Seracxulia wmindanad (2001 w.). mas eqvTime RvTiskaci ewodeba.

eqvTime TayaiSvili

Слайд 15

ivane javaxiSvilis (1871-1940) TaosnobiT daarsda Tbilisis universiteti 1918 wels. igi erTaderTia

ivane javaxiSvilis (1871-1940) TaosnobiT daarsda Tbilisis universiteti 1918 wels. igi erTaderTia qarTvel

mecnierebs Soris, romelic qarTuli saxelmwifos fulis erT-erT (5 larian) kupiurazea gamosaxuli.

ivane javaxiSvili

Слайд 16

5. qarTvelTa eTnogenezi; qarTuli ena msoflios enaTa Soris herodote (Zv.w. daax.

5. qarTvelTa eTnogenezi;
qarTuli ena msoflios enaTa Soris

herodote (Zv.w. daax. 484-425 ww.)

- kolxebis egvipturi warmoSobis Teoria
XI s-is qarTvel istorikosi leonti mroveli – Teoria kavkasiis yvela xalxis erTi saerTo winapris - iafetis STamomavali Targamosis Sesaxeb, romlis rvidan erT-erTi Ze - qarTlosi – qarTvelTa legendaruli mamamTavari iyo.
`moqcevaÁ qarTlisa~ - qarTvelebi mosulebia arian-qarTlidan
Слайд 17

ivane javaxiSvili - qarTveli da sxva kavkasieli xalxebi movidnen samxreTidan ramdenime

ivane javaxiSvili - qarTveli da sxva kavkasieli xalxebi movidnen samxreTidan ramdenime

etapad. maTi gadmosaxleba daiwyo Zv.w. XIV s-Si da dasrulda Zv.w. VIII s-Si.
simon janaSia - qarTvelTa winaprebi iyvnen xeTebi da subarebi (subarebi cxovrobdnen CrdiloeT mesopotamiidan kavkasionamde.
bolo xanebis qarTul istoriografiis Teoria - qarTveli tomebis avtoqtonoba
Слайд 18

msoflios xalxTa enebi – 15 ojaxi: mag. indoevropuli, semituri, qamituri da

msoflios xalxTa enebi –
15 ojaxi: mag. indoevropuli, semituri, qamituri da sxv.


iberiul-kavkasiur enaTa ojaxi oTxi jgufisagan Sedgeba:
1. qarTveluri anu iberiuli
2. afxazur-adiReuri jgufi
3. naxuri jgufi
4. daRestnuri jgufi.
qarTvelur anu iberiul jgufSi Sedis:
qarTuli,
zanuri (megruli da Wanuri anu lazuri kiloebi)
svanuri.
Слайд 19

saerTo-qarTveluri winare svanuri (Zv.w. III aTasw.) svanuri qarTul-kolxuri zanuri anu megrul-

saerTo-qarTveluri

winare svanuri
(Zv.w. III aTasw.)

svanuri

qarTul-kolxuri

zanuri anu megrul-
Wanuri (Zv.w. II aTasw.)

winare qarTuli

Wanuri (lazuri)

megruli

qarTuli

Слайд 20

nawili I saqarTvelo uZvelesi droidan qristianobis miRebamde 1. pirvelyofili adamiani saqarTvelos teritoriaze


nawili I saqarTvelo uZvelesi droidan qristianobis miRebamde 1. pirvelyofili adamiani saqarTvelos teritoriaze

Слайд 21

mecnierebi miiCneven, rom dedamiwaze adamiani daaxloebiT 2 mil. wlis winaT warmoiSva.

mecnierebi miiCneven, rom dedamiwaze adamiani daaxloebiT 2 mil. wlis winaT warmoiSva.

saqarTvelos teritoriaze, dmanisSi napovni adamianis naSTi 1.8 mil. wlisaa
Слайд 22

dmanisSi napovni adamianis Tavis qala da mis mixedviT aRdgenili maketi.

dmanisSi napovni adamianis
Tavis qala
da mis mixedviT
aRdgenili maketi.

Слайд 23

Zveli qvis xana anu paleoliTi adreuli, anu qveda paleoliTi gviani, anu

Zveli qvis xana anu paleoliTi
adreuli, anu qveda paleoliTi
gviani, anu zeda

paleoliTi
qveda paleoliTi - grZeldeba adamianis warmoSobidan 35 000 w. wina periodamde
zeda paleoliTi – daiwyo 30 000 wlis win, damTavrda 10-12 aTasi wlis win
Слайд 24

paleoliTis xanis adamianis sacxovrebeli

paleoliTis xanis adamianis sacxovrebeli

Слайд 25

qveda paleoliTis xanis qvis xelculi

qveda paleoliTis xanis qvis xelculi

Слайд 26

zeda paleoliTis dros naTesaoba qalis xaziT ganisazRvreboda, da gvars dedamTavruli, anu

zeda paleoliTis dros naTesaoba qalis xaziT ganisazRvreboda, da gvars dedamTavruli, anu

matriarqaluri gvari ewodeboda
zeda paleoliTis drosve warmoiqmnen tomebi.
paleoliTis xanaSi gaCnda pirvelyofil adamianTa religia.
Слайд 27

axali qvis xana – neoliTi daiwyo 12 000 wlis win, damTavrda

axali qvis xana – neoliTi
daiwyo 12 000 wlis win, damTavrda –

7-6 aTasi wlis win
neoliTuri revolucia niSnavs adamianis mwarmoeblad gadaqcevas
spilenZ-qvis xana – eneoliTi
daiwyo 7-6 aTasi wlis win, damTavrda – IV aTaswleulSi
Слайд 28

brinjaos xanaa - IV-II aTaswleuli Sedgeba sami qveperiodisagan: 1. adre brinjaos

brinjaos xanaa - IV-II aTaswleuli
Sedgeba sami qveperiodisagan:
1. adre brinjaos xana

– IV-III aTaswleulis I naxevari
2. Sua brinjaos xana – III aTaswleulis II naxevari – II aTaswleulis I naxevari
3. gvian brinjaos xana - II aTawl. II nax.
Слайд 29

1. adre brinjaos xanaSi (IV-III aTasw. I nax.) saqarTveloSi Camoyalibda mtkvar-araqsis

1. adre brinjaos xanaSi (IV-III aTasw. I nax.) saqarTveloSi Camoyalibda mtkvar-araqsis

kultura, romelic ara marto amierkavkasiaSi, aramed mTels winaaziaSi gavrcelda.
2. Sua brinjaos xanaSi (III aTasw. II nax.- II aTasw. I nax.) ukve iqmneba tomTa didi kavSirebi. gardacvlil tomTa beladebs pompezurad asaflavebdnen da maT saflavze aRmarTavdnen uzarmazar yorRanebs – 10-15 metris simaRlis da 1 heqtari farTobis miwayrilebs.
amis dadasturebaa TrialeTis kultura. erT-erTi aseTi yorRanidan SemorCenilia oqros Tasi da vercxlis sasmisi.
Слайд 30

TrialeTis oqros Tasi (Sua brinjaos xana) TrialeTis vercxlis sasmisi (Sua brinjaos xana).

TrialeTis oqros Tasi
(Sua brinjaos xana)

TrialeTis vercxlis sasmisi
(Sua brinjaos xana).

Слайд 31

saduRa (kaxeTi), Sua brinjaos xana

saduRa (kaxeTi), Sua brinjaos xana

Слайд 32

yorRanuli samarxi, Sua brinjaos xana

yorRanuli samarxi, Sua brinjaos xana

Слайд 33

gvian brinjaos xanaSi (II aTawl. II nax.) saqarTveloSi ori didi kulturuli

gvian brinjaos xanaSi (II aTawl. II nax.) saqarTveloSi ori didi kulturuli

wre Camoyalibda – dasavlur qarTuli da aRmosavlur qarTuli.
am dros ukve Cndeba mdidari da Raribi, anu qonebrivi uTanasworoba e.i. pirvelyofili Temuri wyobileba iwyebs rRvevas
Слайд 34

2. uZvelesi qarTuli saxelmwifoebi diaoxi da kolxa diaoxi – Camoyalibda Zv.w.

2. uZvelesi qarTuli saxelmwifoebi
diaoxi da kolxa
diaoxi – Camoyalibda Zv.w. II

aTaswl. bolos istoriuli saqarTvelos samxreT-dasavleT da samxreT regionebSi
diaoxi taoxi tao
diaoxis mefe – sieni – pirveli CvenTvis cnobili mefe qarTuli samyarodan
Слайд 35

Слайд 36

Слайд 37

urartu – warmoiqmna Zv.w. IX s. vanis tbis r-nSi (dRev. TurqeTi),

urartu – warmoiqmna Zv.w. IX s. vanis tbis r-nSi (dRev. TurqeTi),

dedaqalaqi – tuSfa.
diaoxi ganadgurda Zv. w. VIII s-Si
kolxa – Camoyalibda Zv. w. XI s-Si da arsebobda Zv.w. VIII s-mde
igi Savi zRvis pirs mcxovreb tomTa gaerTianeba iyo.
kolxa gaanadgures kimerielebma
Слайд 38

iazoni da medea itaceben oqros sawmiss

iazoni da medea itaceben oqros sawmiss

Слайд 39

argo, Zveli berZnuli graviura

argo, Zveli berZnuli graviura

Слайд 40

3. egrisis (kolxeTis) samefos warmoqmna kolxeTi (egrisi)– warmoiqmna Zveli kolxas saxelmwifos

3. egrisis (kolxeTis) samefos warmoqmna
kolxeTi (egrisi)– warmoiqmna Zveli kolxas saxelmwifos nangrevebze

Zv.w. VII-VI ss-Si.
kolxeTis dedaqalaqi iyo cixe-goji.
kolxeTSi iyo rogorc berZnuli axalSenebi: fazisi (foTi), gienosi (oCamCire), dioskuria (soxumi), pitiunti (biWvinTa), aseve adgilobrivi qalaqebi: vani, dablagomi, kutaia (quTaisi).
Слайд 41

Слайд 42

kolxuri TeTri

kolxuri TeTri

Слайд 43

4. qarTlis (iberiis) samefos warmoqmna. mefe farnavazi qarTli (iberia) – warmoiqmna

4. qarTlis (iberiis) samefos warmoqmna.
mefe farnavazi
qarTli (iberia) – warmoiqmna Zv.w. IV-III

ss-Si.
farnavazma daamarcxa azo da Tavi qarTlis mefed gamoacxada
farnavazma qarTli 8 saerisTavod dahyo; mcxeTa gadaaqcia samefo qalaqad, mTavar kerpad gamoacxada armazi.
`mefeTa cxovrebis~ cnobiT farnavazma ganavrco qarTuli ena da Seqmna damwerloba
Слайд 44

Слайд 45

Слайд 46

Seiqmna ori somxuri saxelmwifo – didi da mcire armenia. gansakuTrebiT Zliweri


Seiqmna ori somxuri saxelmwifo – didi da mcire armenia. gansakuTrebiT Zliweri

iyo artaSes I-is mier daarsebuli didi armenia
Savi zRvis sanapiroze warmoiqmna qarTuli tomebiT dasaxlebuli pontos saxelmwifo. man gansakuTrebul Zlierebas miTridate VI-s dros miaRwia

5. pompeusis laSqroba saqarTveloSi
Zv.w. II s. dasawyisi – romma Semotevebi daiwyo aRmosavleTisaken

miTridate VI

Слайд 47

didi armenia Zv. w. I s.

didi armenia Zv. w. I s.

Слайд 48

pontos samefo: miTridate VI-is mefobamde (muqi iasamnisferi), misi gamefebis pirvel periodSi

pontos samefo: miTridate VI-is mefobamde (muqi iasamnisferi), misi gamefebis pirvel periodSi

(Ria iasamnisferi), dapyrobiTi omebis Semdeg (vardisferi).
Слайд 49

romis senatma pontosa da somxeTis winaaRmdeg Zv.w. 66 w. gamogzavna gneus

romis senatma pontosa da somxeTis winaaRmdeg Zv.w. 66 w. gamogzavna gneus

magnus pompeusi.
man iberiaSic ilaSqra. am dros qarTlSi artagi mefobda
artagi damarcxda da iZulebuli gaxda pompeuss dazaveboda.
iberiidan pompeusi kolxeTSi gadavida da igi brZoliT daikava.

gneus magnus pompeusi.