Сейсмостойкость зданий и сооружений (лекция №1)

Содержание

Слайд 2

План 1. Значение и методы сейсмостойкость в зданиях и сооружениях. 2.

План


1. Значение и методы сейсмостойкость в зданиях и сооружениях.
2.

История краткого развития землетрясений в зданиях и сооружениях и их совместимость с другими предметами.
Слайд 3

Lecture 1 Topic: Introduction Plan 1. The importance and methods of

Lecture 1 Topic: Introduction


Plan
1. The importance and methods of the

science of earthquake resistance of buildings and structures.
2. A brief history of the science of earthquake resistance of buildings and structures and its integral connection with other sciences. 
Слайд 4

1. ЗНАЧЕНИЕ И МЕТОДЫ СЕЙСМОСТОЙКОСТЬ В ЗДАНИЯХ И СООРУЖЕНИЯХ. ЦЕЛЬЮ ОСВОЕНИЯ

1. ЗНАЧЕНИЕ И МЕТОДЫ СЕЙСМОСТОЙКОСТЬ В ЗДАНИЯХ И СООРУЖЕНИЯХ.

ЦЕЛЬЮ ОСВОЕНИЯ

ДИСЦИПЛИНЫ «СЕЙСМОСТОЙКОСТЬ ЗДАНИЙ И СООРУЖЕНИЙ»
является формирование знаний, умений и навыков в вопросах расчета и проекти-рования конструкций зданий и сооруже-ний, возводимых и эксплуатируемых в сейсмических районах.
Слайд 5

Задачи изучения дисциплины: . освоение методов расчета, способов конструирования основных несущих

Задачи изучения дисциплины: .

освоение методов расчета, способов конструирования
основных несущих конструкций многоэтажныхзданий,


возводимых в сейсмических районах с применением
каменных, металлических, деревянных конструкций и
железобетона;
формирование основных понятий будущей профессиональной деятельности, самостоятельной оценки строительной ситуации и умения принятия решений с учетом нормативных требований, современных технологий, новейших строительных материалов и современных методов расчета и графического построения;
- знакомство с расчетами по определению сейсмических нагрузок с учетом влияния на них различных сейсмологических условий.
Слайд 6

1. РЕЗУЛЬТАТЫ ОСВОЕНИЯ ДИСЦИПЛИНЫ Результатами освоения дисциплины «Сейсмостойкость зданий и сооружений»

1. РЕЗУЛЬТАТЫ ОСВОЕНИЯ ДИСЦИПЛИНЫ

Результатами освоения дисциплины «Сейсмостойкость зданий и сооружений»

должны быть следующие этапы формирования у обучающегося следующих профессиональных компетенций (ПК), предусмотренных ВССОРУз, а именно:
- по ПК-1: знание нормативной базы в области инженерных изысканий, принципов проектирования зданий, сооружений, инженерных систем и оборудования, планировки и застройки населенных мест:
ПК-1.8: знание нормативной базы и принципов проектирования, планировки и застройки населенных мест в различных сейсмических районах;
- по ПК-13: знание научно-технической информации, отечественного и зарубежного опыта по профилю деятельности:
ПК-13.12: знание научно-технической информации отечественного и зарубежного опыта по возведению сейсмостойких зданий и сооружений.
Слайд 7

В РЕЗУЛЬТАТЕ ИЗУЧЕНИЯ ДИСЦИПЛИНЫ СТУДЕНТ ДОЛЖЕН: знать: - область, объекты, виды

В РЕЗУЛЬТАТЕ ИЗУЧЕНИЯ ДИСЦИПЛИНЫ СТУДЕНТ ДОЛЖЕН:

знать: - область, объекты, виды и

задачи будущей профессио-нальной деятельности; основные особенности работы избранной профессии; методику поиска научной и учебной информации; конструктивные формы и их расчетные схемы, области приме-нения, методы расчета, способы конструирования основных не-сущих конструкций многоэтажных зданий, возводимых в сейсми-ческих районах с применением каменных, металлических, деревянных конструкций и железобетона;
уметь: - использовать полученные знания для успешного и мотивированного освоения ООП; использовать источники информации для ее получения и анализа; выполнять расчеты по определению сейсмических нагрузок с учетом влияния на них различных сейсмологических условий; конструировать отдельные элементы, узлы и соединения элементов несущих конструкций многоэтажные зданий, возводимых и эксплуатируемых в сейсмически активных районах; принимать правильные решения, самостоятельно работать с учебной, справочной и нормативной литературой, совершенствовать свои знания;
владеть: - навыками поиска и обобщения (в т.ч. с использованием современных информационных технологий) необходимой информации, использования основных понятий будущей профессиональной деятельности, самостоятельной оценки строительной ситуации и умения принятия решений с учетом нормативных требований, современных технологий, новейших строительных материалов и современных методов расчета и графического построения.
Слайд 8

В РЕЗУЛЬТАТЕ ИЗУЧЕНИЯ ДИСЦИПЛИНЫ СТУДЕНТ ДОЛЖЕН:

В РЕЗУЛЬТАТЕ ИЗУЧЕНИЯ ДИСЦИПЛИНЫ СТУДЕНТ ДОЛЖЕН:

Слайд 9

знать: - область, объекты, виды и задачи будущей профессиональной деятельности; основные

знать: - область, объекты, виды и задачи будущей профессиональной деятельности; основные

особенности работы избранной профессии; методику поиска научной и учебной информации; конструктивные формы и их расчетные схемы, области приме-нения, методы расчета, способы конструирования основных не-сущих конструкций многоэтажных зданий, возводимых в сейсмических районах с применением каменных, металлических, деревянных конструкций и железобетона;
уметь: - использовать полученные знания для успешного и мотивированного освоения ООП; использовать источники информации для ее получения и анализа; выполнять расчеты по определению сейсмических нагрузок с учетом влияния на них различных сейсмологических условий; конструировать отдельные элементы, узлы и соединения элементов несущих конструкций многоэтажные зданий, возводимых и эксплуатируемых в сейсмически активных районах; принимать правильные решения, самостоятельно работать с учебной, справочной и нормативной литературой, совершенствовать свои знания;
владеть: - навыками поиска и обобщения (в т.ч. с использованием современных информационных технологий) необходимой информации, использования основных понятий будущей профессиональной деятельности, самостоятельной оценки строительной ситуации и умения принятия решений с учетом нормативных требований, современных технологий, новейших строительных материалов и современных методов расчета и графического построения.
Слайд 10

ОСНОВНЫЕ ЛИТЕРАТУРЫ 1. M.M. Mirsaidov, T.Z.Sultanov Inshootlar zilzilabardoshligi Toshkent, 2012. 2.

ОСНОВНЫЕ ЛИТЕРАТУРЫ

1. M.M. Mirsaidov, T.Z.Sultanov Inshootlar zilzilabardoshligi Toshkent, 2012.
2. B.C. Rahmonov,

X.C. Saidov, E.M. Yunusaliev Inshootlar dinamikasi va zilzilabardoshligi Toshkent, 2013.
3. Абдурашидов Қ.С., Ҳобилов Б.А., Тўйчиев Н.Д., Рахимбаев А.Ғ. Қурилиш механикаси. – Тошкент, Ўзбекистон, 1999. -382 б.
4. Б.А.Ҳобилов. Иншоотлар динамикаси асослари ва зилзилабардошлиги. 1-қисм. Ўқув қўлланма. Тошкент, Ўқитувчи, 2006.- 96 б.
5. Б.А.Ҳобилов. Иншоотлар динамикаси асослари ва зилзилабардошлиги. 2-қисм. Ўқув қўлланма. Тошкент, Ўқитувчи, 2007. -160 б.
6. Б.А.Ҳобилов, Ш.М.Ёқубов, Рахманов Б.Қ. Бино ва иншоотларни сейсмик кучлар таъсирига ҳисоблаш. Ўқув қўлланма. Тошкент, Ўқитувчи, 2005. -69 б.
Слайд 11

ОСНОВНЫЕ ЛИТЕРАТУРЫ 7. М.Мартемьянов. Проектирование и строительства в сейсмических районах. М.:

ОСНОВНЫЕ ЛИТЕРАТУРЫ

7. М.Мартемьянов. Проектирование и строительства в сейсмических районах. М.:

Стройиздат, 1985. -220 с.
8. ҚМҚ 2.01.03-96. Зилзилавий ҳудудларда қурилиш. Т.: Ўздавархитек-қўм. 1996
9. ҚМҚ 2.01.07-96. Юклар ва таъсирлар. Т., 1996.
10.Gunther Achs, Christoph Adam “Erdbeben im Wiener Becken”
11.Jack Mochle “Seismic Design of Reinforced Concrete Buildings”2014
12.M. Khan “Earthquake-Resistant Structures”2013
13.Jeffrey Ger, Franklin Y. Cheng “Seismic Design Aids for Nonlinear Analysis of 14.Reinforced Concrete Structures” 2012 by Taylor & Francis Group, LLC
Слайд 12

ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЕ ЛИТЕРАТУРЫ 1. И.Л.Корчинский. Основы проектирование и строительства в сейсмических районах.

ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЕ ЛИТЕРАТУРЫ

1. И.Л.Корчинский. Основы проектирование и строительства в сейсмических районах. М.,

Стройиздат, 1961.
2. Ҳобилов Б.А., Ш.М.Якубов, Рахманов Б.Қ. Икки қаватли темирбетон каркасли саноат биносини сейсмик кучлар таъсирига ҳисоблаш. Услубий кўрсатма. Тошкент, Ўқитувчи, 2003. -22 б.
3. M.M. Mirsaidov, T.Z. Sultanov Inshootlar zilzilabardoshligi Toshkent, 2012.
4. B.C. Rahmonov, X.C. Saidov, E.M. Yunusaliev Inshootlar dinamikasi va zilzilabardoshligi Toshkent, 2013.
5. Michael N. Fardis “Seismic design, assessment and retrofitting of concrete buildings” Springer Science Business Media B.V. 2009.
Слайд 13

ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЕ ЛИТЕРАТУРЫ 6. Charles K. Erdey “Earthquake Engineering”: Application to Design.

ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЕ ЛИТЕРАТУРЫ

6. Charles K. Erdey “Earthquake Engineering”: Application to Design. Copyright.

2007 John Wiley & Sons, Inc.
7. www.ziyo.net
8. http://www.my stroymex.ru
9. www. Wikipedia.org
10. www.oliygoh.uz.com
11. Seysmika.ru
12. Vashdom.ru
Слайд 14

Нагрузки, действующие на элементы конструкции, делятся на статические (или постоянные) и

Нагрузки, действующие на элементы конструкции, делятся на статические (или постоянные) и

динамические (или временные). Статические нагрузки действуют в данном положении постоянно. Их часто называют гравитационными, поскольку они направлены по вертикали. К статическим нагрузкам относится вес настила моста, здания, механического оборудования, закрепленного на определенном месте.
Слайд 15

Динамические же нагрузки могут возникать, исчезать и изменять место своего приложения.

Динамические же нагрузки могут возникать, исчезать и изменять место своего приложения.

Динамические нагрузки создают люди в зданиях, грузовые автомобили на мосту, станки в цеху, гидротурбина в машинном зале ГЭС. Такие более или менее упорядоченные динами-ческие нагрузки нетрудно определить, но есть и другие динамические нагрузки, которые не-возможно достоверно оценить заранее, напри-мер, обусловленные ветром, ударами, темпера-турными колебаниями и землетрясениями. В этих случаях используются специальные методы прочностного расчета и коэффициенты запаса.
Слайд 16

Слайд 17

Слайд 18

Слайд 19

Слайд 20

Слайд 21

2-rasm. Davriy (a) va zarbiy (b) kuchlar

2-rasm. Davriy (a) va zarbiy (b) kuchlar

Слайд 22

Слайд 23

Слайд 24

Ma’lum vaqt ichida uzluksiz takrorlanib turadigan tebranishlar davriy tebranishlar deb ataladi.

Ma’lum vaqt ichida uzluksiz takrorlanib turadigan tebranishlar davriy tebranishlar deb ataladi.

To‘la tebranish uchun ketgan vaqt tebranish davri (T) deyiladi.
Слайд 25

Слайд 26

Ayrim masalalarni taqriban yechishda dissipativ kuchlar e’tiborga olinmaydi. Tebranishning bunday turi

Ayrim masalalarni taqriban yechishda dissipativ
kuchlar e’tiborga olinmaydi. Tebranishning bunday
turi

so‘nmaydigan erkin tebranish deb nom olgan.

Sistemaning erkinlik darajalari

Слайд 27

Sistemaning erkinlik darajasi. Inshootlar statikasidagi kabi dinamikasida ham «sistema» deganda sterjenli

Sistemaning erkinlik darajasi. Inshootlar statikasidagi kabi dinamikasida ham «sistema» deganda sterjenli

sistemalar, ya’ni inshootlar tushuniladi. Dinamik hisoblash jarayonida inshootning dinamik hisoblash sxemasidan foydalaniladi. Dinamik hisoblash sxemalarida inshoot massasi ayrim nuqtalarga to‘plangan yoki sistema bo‘ylab tarqalgan deb qaraladi. Massalarning qanday olinishiga qarab, sistemaning erkinlik darajasi turlicha bo‘ladi.
Слайд 28

Sistema deformatsiyalanganda barcha massalarning holatini (o‘rnini) belgilovchi geometrik parametrlar soni sistemaning

Sistema deformatsiyalanganda barcha massalarning holatini (o‘rnini) belgilovchi geometrik parametrlar soni sistemaning

erkinlik darajasi deb ataladi. Vaznsiz prujinaga osilgan m massaning (1−rasm,a) erkinlik darajasi birga teng, chunki uning holatini birgina parametr (y − koordinatasi) bilan aniqlash mumkin. Xuddi shunday bir massali balkaning (1−rasm,b) erkinlik darajasi ham birga teng. 1−rasm, y va g larda erkinlik darajasi ikkiga teng bo‘lgan sistemalar tasvirlangan.
Слайд 29

To‘planma (yig‘iq) massalar bikrligi cheksiz katta sterjen ustida joylashgan bo‘lsa, sistema-ning

To‘planma (yig‘iq) massalar bikrligi cheksiz katta sterjen ustida joylashgan bo‘lsa, sistema-ning

holati sterjenning holati bilan belgilanadi. Masalan, 1−rasm, d dagi sistemaning erkinlik darajasi, massa va prujinalarning sonidan qat’i nazar, birga teng bo‘ladi. Chunki, massalarning holatini sterjenning A tayanchi atrofida og‘ish burchagi bilan belgilash mumkin.
Aslida xaqiqiy konstruksiyalarda massa butun element hajmi bo‘ylab yoyilgan bo‘ladi. Bu esa massalarning soni cheksiz ko‘p demakdir.
Слайд 30

Shunday ekan, massalarning holatini belgi-lovchi parametrlar ham cheksiz ko‘p bo‘ladi. Shunga

Shunday ekan, massalarning holatini belgi-lovchi parametrlar ham cheksiz ko‘p bo‘ladi. Shunga

ko‘ra, gap xaqiqiy konstruksiyalar us-tida borganda, ularning erkinlik darajasi chek-siz ko‘p deb yuritiladi. Biroq sistemaningerkin lik darajasi qancha ko‘p bo‘lsa, hisob ishlari shuncha murakkablashadi. Shu sababli, ko‘pin-cha texnik hisoblarda, uncha juz’iy bo‘lmagan xatolikka yo‘l qo‘ygan holda, sistemaningerkin- lik darajasi chekli ravishda olinadi. Bunda mas-salar sistemaning ayrim nuqtalariga, masalan, inshootdagi og‘ir yuklar joylashgan yerlarga to‘planadi.
Слайд 31

3-rasm. Erkinlik darajasi birga teng bo‘lgan sistemaning konstruk-siyasi va hisoblash sxemasi.

3-rasm. Erkinlik darajasi birga teng bo‘lgan sistemaning konstruk-siyasi va hisoblash sxemasi.

3-rasmda erkinlik darajasi birga teng bo‘lgan sistemaning konstruksiyasi va hisoblash sxemasi tasvirlangan .Shakldagi suv bosimi minorasi va bir qavatli ramada massa asosiy yuk joylashgan yerga to‘plangan.
Слайд 32

Inshootlar dinamikasi masalalarini yechish usullari.In-shootlar dinamikasi masalalarini yechishda statik va energetik

Inshootlar dinamikasi masalalarini yechish usullari.In-shootlar dinamikasi masalalarini yechishda statik va energetik

usuldan keng foydalaniladi.
Statik usulning mohiyati shundan iboratki, bunda dinamika masalari Dalamber prinsipi asosida shaklan statika masalariga keltiriladi, ya’ni dinamika tenglamalari statika tenglamalariga keltiriladi.
Слайд 33

Dalamber prinsipiga ko‘ra dinamikaning muvozanat tenglamalari quyidagicha ifodalanadi:

Dalamber prinsipiga ko‘ra dinamikaning muvozanat tenglamalari quyidagicha ifodalanadi:

Слайд 34

bu yerda, m - muvozanati tekshirilayotgan jismning massasi; x,y,z - jismning

bu yerda, m - muvozanati tekshirilayotgan jismning massasi; x,y,z - jismning

koordinata o‘qlari bo‘ylab chiziqli ko‘chishlari; ∑X, ∑Y, ∑Z − jismga ta’sir etayotgan kuchlar proeksiyalarining yig‘indisi, qavsdagi hadlar massaning inersiya kuchini ifodalaydi. Vaqt bo‘yicha olingan hosilani nuqta bilan belgilasak, tenglama quyidagi sodda ko‘rinishni oladi:
Слайд 35

Dinamika masalalarini hal etishda energetik usuldan keng foydalaniladi. Bu usul sistemaning

Dinamika masalalarini hal etishda energetik usuldan keng foydalaniladi. Bu usul sistemaning

tebranma xarakatida energiyaning saqlanish qonuniga asoslanadi. Mazkur qonunga binoan potensial P va kinetik K energiyalar yig‘indisi o‘zgarmas miqdordir.

Sistemaning potensial energiyasi qurilish mexanikasining quyidagi formulasidan topiladi:

Слайд 36

bu yerda, M,N,Q - eguvchi moment, bo‘ylama va ko‘ndalang kuchlar; J,F

bu yerda, M,N,Q - eguvchi moment, bo‘ylama va ko‘ndalang kuchlar; J,F

- inersiya momenti va ko‘ndalang kesim yuzi; E,G - siqilish (cho‘zilish) va siljishdagi elastiklik moduli; μ - ko‘ndalang kesimning shakliga bog‘liq bo‘lgan koeffitsient (bu koeffitsient urinma kuchlanishlarni kesim bo‘ylab notekis tarqalishini hisobga oladi).
Sistemaning kinetik energiyasi quyidagi formuladan topiladi:

Formulaning birinchi hadi yig‘iq massalarga, ikkinchi hadi esa yoyiq massalarga tegishlidir.

Слайд 37

Erkinlik darajasi birga teng bo‘lgan sistemaning majburiy tebranishlari (qarshilik kuchlari hisobga

Erkinlik darajasi birga teng bo‘lgan sistemaning majburiy tebranishlari (qarshilik kuchlari hisobga

olinmagan hol)
Oldingi ma’ruzada sistemaning erkin tebranishlarini ko‘rib o‘tgan edik, unda butun tebranish jarayonida sistemaga tashqi (uyg‘otuvchi) kuchlar ta’sir etmasligi qayd etilgandi (tebranish boshidagi ta’sir bundan mustasno). Mazkur ma’ruzada erkinlik darajasi birga teng bo‘lgan sistemalarga vaqtning o‘tishi bilan o‘zgarib boruvchi kuchlar ta’sirini ko‘rib chiqamiz.

3.1-rasm. Bir massa-li sistemaning majbu-riy tebarishi.

Слайд 38

Majburiy tebranishlarning umumiy tenglamasi va uning yechimi. Erkinlik darajasi birga teng

Majburiy tebranishlarning umumiy tenglamasi va uning yechimi.
Erkinlik darajasi birga teng

bo‘lgan sistemaga

R = R (t)

3.2- rasm. O‘yg‘otuvchi kuch ta’siridagi bir massali sistema.

Vaqtning t lahzasida massaga ta’sir etuvchi kuchlar shaklda ko‘rsatilgan.
Bu hol uchun harakat tenglamasi quyidagicha bo‘ladi

Agar my = c yst va

(3.2)

ekanligini hisobga olsak, majburiy tebranishning asosiy tenglamasi

ko‘rinishni oladi.

Слайд 39

Bu usulga ko‘ra (3.2) tenglamaning xususiy yechimi (3.3) Buning uchun (3.3)

Bu usulga ko‘ra (3.2) tenglamaning xususiy yechimi

(3.3)

Buning uchun (3.3) dan vaqt

bo‘yicha hosila olamiz.

hamda С1 (t) va С2 (t) ni quydagi ifoda bilan bog‘laymiz.

(3.4)

U holda yuqoridagi tezlikni aniqlash tenglamasi birmuncha soddalashadi:

Слайд 40

Tezlanishni topamiz: (3.5) (3.3) va (3.5) ifodalarni (3.2) tenglamaga qo‘yib, yoqoridagi

Tezlanishni topamiz:

(3.5)

(3.3) va (3.5) ifodalarni (3.2) tenglamaga qo‘yib,

yoqoridagi formulani hosil qilamiz.


(3.6).

(3.4) va (3.5) tenglamalardan quyidagi doimiylarni aniqlaymiz:

Bularni integrallab:

(3.7)

Слайд 41

ni topamiz. Bu yerda B1 va B2 boshlang‘ich shartlarga bog‘liq bo‘lgan

ni topamiz. Bu yerda B1 va B2 boshlang‘ich shartlarga bog‘liq bo‘lgan

doimiy sonlardir. Integrallash jarayonida o‘zgarib boruvchi vaqtni 0 dan t gacha, integralning o‘zgarmas deb qaraluvchi, yuqori chegarasi t dan farq qilish uchun τ deb belgilash qabul qilingan.

(3.7) ifodani (3.3) tenglamaga qo‘yib, berilgan (3.2) tenglama-ning umumiy integraliga ega bo‘lamiz:

Tenglamadagi sinωt va cosωt ni integral ostiga kiritib ixchamlashtirsak, masalaning umumiy yechimi kelib chiqadi:

(3.8)

Слайд 42

Bundan hosila olib, tezlik tenglamasiga ega bo‘lamiz: (3.9) B1 va B2

Bundan hosila olib, tezlik tenglamasiga ega bo‘lamiz:

(3.9)

B1 va B2 doimiylarning qiymati

harakat boshidagi
shartlarga bog‘liq. Agar harakat boshida,
ya’ni t=0 bo‘lganda y = y0 , bo‘lsa, (3.8) va (3.9)


Bu yerdagi dastlabki ikki had boshlang‘ich ko‘chish y0 va boshlang‘ich tezlik v0 ta’sirida vujudga kelgan erkin tebranishlarni, keyingi hadlar esa uyg‘otuvchi kuchlar ta’sirida vujudga kelgan majburiy tebranishlarni ifodalaydi.
Boshlang‘ich shartlar y0 va v0 nol bo‘lsa, quyidagi asosiy formula kelib chiqadi:

Слайд 43

(3.10) 3.2. Sistemalarning impuls va ixtiyoriy qonun bo‘yicha o‘zgaruvchi kuchlar ta’sirida

(3.10)

3.2. Sistemalarning impuls va ixtiyoriy qonun bo‘yicha o‘zgaruvchi kuchlar ta’sirida tebranishi.

Rezonans holati

Sanoat binolarida ba’zan muvozanatlashmagan ayla-nuvchi qismi bo‘lgan mashinalar urnatiladi (3.3- rasm).

3.3-rasm. Rotor
o‘rnatilgan balka

Слайд 44

Muvozanatlashmagan massaning o‘q atrofidan aylanishdan hosil bo‘lgan markazdan qochma kuchi R

Muvozanatlashmagan massaning o‘q atrofidan aylanishdan hosil bo‘lgan markazdan qochma kuchi R

ta’sirida balka tebranadi. Bu kuchning vertikal tashkil etuvchisi

bo‘ladi. Bu yerda θ - rotor aylanishining burchak tezligi. Formuladan ko‘rinib turibdiki, uyg‘otuvchi kuchning balkaga ta’siri garmonik qonun asosida o‘zgaradi.
Bunday kuch ta’sirida vujudga keladigan tebranish jarayonini matematik ko‘rinishda ifodalash uchun (2.32) formuladan foydalanamiz:

(3.11)

Слайд 45

ω ≠ 0 hol uchun integralning yechimi bo‘ladi. Bu formulaga va

ω ≠ 0 hol uchun integralning yechimi

bo‘ladi.

Bu formulaga

va

belgilash kiritsak,

(3.12)

kelib

chiqadi. Bu yerda ust – statik kuch Ro ta’sirida hosil bo‘lgan solqilik. Formulaning tahlili, boshlang‘ich shartlar nol bo‘lganda, sistemada ikki qismdan iborat murakkab tebranish vujudga kelishini ko‘rsatadi: qavs ichidagi birinchi had uyg‘otuvchi kuch takrorligi bo‘yicha bo‘ladigan tebranishni; ikkinchi had esa xususiy tebranish takrorligi ω bilan bo‘ladigan tebranishni ifodalaydi. Shunga ko‘ra birinchisi – majburiy, ikkinchisi – erkin tebranish deb ataladi.
Слайд 46

Слайд 47

Слайд 48

Слайд 49

Слайд 50

Слайд 51

Слайд 52

Слайд 53

Слайд 54

Слайд 55

Слайд 56

Слайд 57

Слайд 58

Слайд 59

Слайд 60

Слайд 61

Слайд 62

Слайд 63

Слайд 64

Слайд 65

Слайд 66

Слайд 67

Слайд 68

Слайд 69

Слайд 70

Слайд 71

Слайд 72

Слайд 73

https://my.mail.ru/mail/shimanovskiy2014/video/_myvideo/2515.html

https://my.mail.ru/mail/shimanovskiy2014/video/_myvideo/2515.html

Слайд 74

Слайд 75

Слайд 76

Слайд 77

Слайд 78