Адкуль пайшлі назвы беларускіх гарадоў Полац-ка і Турава

Содержание

Слайд 2

МЭТА: пазнаёміць вучняў з паходжаннем назваў найбольш старажытных беларускіх гарадоў Полац-ка

МЭТА: пазнаёміць вучняў з паходжаннем назваў найбольш старажытных беларускіх гарадоў Полац-ка

і Турава.

ЗАДАЧЫ:
— правесці знаёмства вучняў з летапіснымі звесткамі пра найбольш старажытныя беларускія гарады, а такса-ма з народнымі паданнямі і даследаваннямі вучоных аб паходжанні іх назваў;
— паказаць, якую ролю ў развіцці гарадоў адыгралі рэкі;
— развіваць уменне выдзяляць галоўнае ў вывучаемым матэрыяле, фарміраваць першапачатковае ўяўленне аб сістэмным падыходзе, які ўжываецца пры вывучэнні гісторыі;
— выхоўваць цікавасць да гістарычнага мінулага бе-ларускай зямлі, павагу да нашых продкаў — людзей працавітых, руплівых і таленавітых, якія ўзводзілі гарады, развівалі рамяство і гандаль, клапаціліся, каб багацела і квітнела Бацькаўшчына.

Слайд 3

Праверка дамашняга задання Праверка дамашняга задання

Праверка дамашняга задання

Праверка дамашняга задання

Слайд 4

Заданне. Злучыце стрэлкамі даты, імёны і назвы. XI ст. Леў Сапега

Заданне. Злучыце стрэлкамі даты, імёны і назвы.

XI ст. Леў Сапега «Руская праўда»
XVI

ст. Яраслаў Мудры Статут

Яраслаў Мудры

Леў Сапега

Слайд 5

Ці ведаеце вы?

Ці ведаеце вы?

Слайд 6

Адкуль пайшлі назвы нашых гарадоў?

Адкуль пайшлі назвы нашых гарадоў?

Слайд 7

Задачы вучоных-даследчыкаў Даведацца пра назву горада. Устанавіць дату яго ўзнікнення. Вызначыць

Задачы вучоных-даследчыкаў
Даведацца пра назву горада.
Устанавіць дату яго ўзнікнення.
Вызначыць

паходжанне назвы горада.
4. Скласці дзённік падарожжа па гара-дах Беларусі.
Слайд 8

Дзённік падарожжа па гарадах Беларусі

Дзённік падарожжа па гарадах Беларусі

Слайд 9

Маршрут навуковай экспедыцыі Полацк

Маршрут навуковай экспедыцыі

Полацк

Слайд 10

Упершыню Полацк (летапісны «Полотеск, Полотьск, Полтеск») згадваецца ў «Аповесці мінулых гадоў».

Упершыню Полацк (летапісны «Полотеск, Полотьск, Полтеск») згадваецца ў «Аповесці мінулых гадоў».

Гэты запіс адносіцца да 862 г. Але гэтая дата, відаць, не вельмі дакладная, бо летапіс пісаўся праз 200—250 гадоў пасля падзей.
Слайд 11

У IX ст. Полацк размяшчаўся на гарадзішчы (заха-валася каля 1 га

У IX ст. Полацк размяшчаўся на гарадзішчы (заха-валася каля 1 га

плошчы гарадзішча) на правым беразе Палаты (адсюль і назва — Полацк). Хуткаму развіццю Полацка спрыяла яго выгоднае размяш-чэнне на гандлёвым шляху «з вараг у грэкі» і «з вараг у арабы».
Слайд 12

Рака Палата

Рака Палата

Слайд 13

План старажытнага Полацка

План старажытнага Полацка

Слайд 14

У ХI ст. па загаду князя Усяслава Чарадзея ў По-лацку пабудаваны Сафійскі сабор.

У ХI ст. па загаду князя Усяслава Чарадзея ў По-лацку пабудаваны

Сафійскі сабор.
Слайд 15

Так ён выглядаў у ХI ст. (макет).

Так ён выглядаў у ХI ст. (макет).

Слайд 16

Спаса-Ефрасіннеўская царква ў Полацку

Спаса-Ефрасіннеўская царква ў Полацку

Слайд 17

Спаса-Ефрасіннеўскі манастыр

Спаса-Ефрасіннеўскі манастыр

Слайд 18

Барысаў камень

Барысаў камень

Слайд 19

Вядомыя асобы, якімі ганарацца палачане Ефрасіння Полацкая (XII ст.) Францыск Скарына (1490—1551 гг.)

Вядомыя асобы, якімі ганарацца палачане

Ефрасіння Полацкая (XII ст.)

Францыск Скарына (1490—1551 гг.)

Слайд 20

Сімяон Полацкі (1629—1680 гг.)

Сімяон Полацкі (1629—1680 гг.)

Слайд 21

Увесну 2008 г. вучоныя вызначылі, што геаграфічны цэнтр Еўропы знаходзіцца ў

Увесну 2008 г. вучоныя вызначылі, што геаграфічны цэнтр Еўропы знаходзіцца ў

Полацку. 31 мая 2008 г. у Полацку быў устаноўлены памятны знак «Геаграфічны цэнтр Еўропы». Зараз кожны, хто пабывае ў Полацку, зможа атрымаць памят-ны сертыфікат аб тым, што ён пабываў у самым сэрцы Еўропы.
Слайд 22

Колькасць насельніцтва сучаснага Полацка складае каля 81 тыс. чалавек.

Колькасць насельніцтва сучаснага Полацка складае каля 81 тыс. чалавек.

Слайд 23

Герб Полацка

Герб Полацка

Слайд 24

Дзённік падарожжа па гарадах Беларусі 862 г. рака Палата

Дзённік падарожжа па гарадах Беларусі

862 г.

рака Палата

Слайд 25

Тураў Полацк

Тураў

Полацк

Слайд 26

Горад Тураў размешчаны на правым беразе ракі Прыпяць і яе пратокі

Горад Тураў размешчаны на правым беразе ракі Прыпяць і яе пратокі

Струменя. Гэта адзін са старажытнейшых гарадоў Кіеўскай Русі. Першае ўпамінанне аб ім адносіцца да 980 г. у «Аповесці мінулых гадоў»: «Рогволад бе пришед из заморья и имяше свою волость Полотьсце, а Тур Турове, от него же и Туровци прозвашася».
Слайд 27

Карта, стар. 5 У Х—ХIII стст. Тураў быў сталіцай вялі-кага Тураўскага

Карта, стар. 5

У Х—ХIII стст. Тураў быў сталіцай вялі-кага Тураўскага княства.

Гэта быў най-багацейшы гандлёвы і рамесны горад.
Слайд 28

Паляванне на тура

Паляванне на тура

Слайд 29

Руіны найвялікшага храма на тэрыторыі заходніх зямель старадаўняй Русі. Даўжыня —

Руіны найвялікшага храма на тэрыторыі заходніх зямель старадаўняй Русі. Даўжыня —

29,3 м, шы-рыня — 17,9 м. Храм разбураны землетрасеннем 3 мая 1230 г. Выяўлены ў 1961 г.
Слайд 30

Слайд 31

Макет храма

Макет храма

Слайд 32

Царква. Каменны крыж

Царква. Каменны крыж

Слайд 33

Царква ўсіх святых

Царква ўсіх святых

Слайд 34

Помнік Кірыле Тураўскаму

Помнік Кірыле Тураўскаму

Слайд 35

Кірыла Тураўскі

Кірыла Тураўскі

Слайд 36

Прайшлі стагоддзі. Шматлікімі войнамі і пажарамі не раз знікаў старажытны Тураў

Прайшлі стагоддзі. Шматлікімі войнамі і пажарамі не раз знікаў старажытны Тураў

з твару зямлі і зноў адраджаўся да жыцця. Сучасны Тураў — невялікі гародок.
Слайд 37

Герб Турава

Герб Турава