БССР у міжваенны перыяд (1921 - 1939 гг.)

1. Фарміраванне тэрыторыі БССР

31.07.
1921
другі раз была абвешча-на ССРБ
у межах 6 паветаў Мінскай губерні

30.12.1922 – утварэнне
СССР у складзе РСФСР, УССР, БССР, ЗСФСР (Грузія, Арменія,

Сцяг БССР

1919-1927

1927-1937

1937-1951

Герб БССР

1920-1927

1937-1938

1938-1949

2. Ад палітыкі “ваеннага камунізма” да НЭПа

Палітыка ваеннага камунізму

Комплекс надзвычайных мер савецкай дзяржавы ў гады Грамадзянскай і

Мерапрыемствы:
Нацыяналізацыя прамысловасці
Звышцэнтралізацыя кіравання прамысловасцю – павілічэнне колькаці глаўкаў (цяжкая прам-ць) і

У палітыцы ўстанавілася аднапартыйная сістэма, кантроль бальшавікоў над Саветамі, тэрор супраць

Вынікі войн і палітыкі “вк”

Заняпад гаспадаркі – у БССР з 850

У сакавіку 1921 г. на Х з’ездзе РКП(б) задачы “ВК” прызнаюцца

Мэты нэпа

ПАЛІТЫЧНАЯ – зняць сацыяльную напружанасць, умацаваць сацыяльную базу савецкай улады

Мерапрыемствы нэпа

сельская гаспадарка
Замена харчразвёрсткі харчпадаткам (на 30-50% меньшы, устанаўліваўся да пачатку

прамысловасць
Дэцэнтралізацыя прамысловасці, наданне прадпрыемствам аўтаноміі, пераход на гаспадарчы разлік, самафінансаванне
Ліквідацыя глаўкаў,

гандаль
Пераход ад прамога прадуктаабмену да таварна-грашовых адносін
Свабода гандлю: суіснаванне дзяржаўнага (аптовы),

фінансы і крэдыт
1922-1924 – грашовая рэформа у выніку якой уведзены забяспечаны

сацыяльная сфера
Адмена усеагульнай працоўнай павіннасці
Аднаўленне грашовай аплаты працы, увядзенне дыферэнцаваных тарыфаў,

Асаблівасці нэпа ў БССР

Галоўная галіна эканомікі - гандаль
Прыватны сектар эканомікі у

Вынікі нэпа

Станоўчыя
Было адноўлена народная гаспадарка
Павялічыўся нацыянальны даход
Рост вытворчасці працы
Моцная валюта
Рост дабрабыту

3. Палітыка беларусізацыі яе асноўныя напрамкі і вынікі

Беларусізацыя –

палітыка нацыянальна-дзяржаўнага і нацыянальна-культурнага будаўніцтва ў БССР з 1924 г.

Тры этапы беларусізацыі

Складванне перадумоў (1921 – пачатак 1924 гг.);
Рэальнае ажыццяўленне (1924

Мерапрыемствы

Развіццё беларускай культуры, стварэнне нацыянальнай сістэмы адукацыі, культурна-асветніцкіх устаноў
Афіцыйна дзяржаўнымі

1921 г. – адкрыццё БДУ (першы рэктар У.І. Пічэта)
1922 г. заснаванне

Выдаюцца падручнікі па беларускай мове, тэрміналагічныя слоўнікі
Я. Лёсік “Беларускі правапіс”
Б. Тарашкевіч

Ствараюцца выдавецтвы, адкрываецца Беларуская дзяржаўная бібліятэка
Ажыццяўляецца палітыка карэнізацыі – вылучэнне на

4. Асаблівасці правядзення індустрыялізацыі і калектывізацыі ў БССР

Шляхі выхаду з крызісу

Мэты індустрыялізацыі

Нарошчванне прамысловага патэнцыялу СССР для скарачэння адставання ад заходніх

Метады індустрыялізацыі
Максімальная канцэнтрацыя ўсіх рэсурсаў у руках дзяржавы
Замена рынку планам-дырэктывай

Сродкі для індустрыялізацыі

Пераразмеркаванне даходаў з іншых галін гаспадаркі на карысць цяжкай

Карта Гулаг

Асаблівасці ў БССР

Выкарыстанне запасаў мясцовай сыравіны (лес, торф)
Немэтазгоднасць размяшчэння прадпрыемстваў цяжкай

Ход індустрыялізацыі

Пяцігадовыя планы развіцця народнай гаспадаркі
1928-1932 – 1 пяцігодка
1933-1937 – 2

1935 г. – стаханаўскі рух

Беспартыйны гарняк А. Стаханаў высек за змену

Вынікі для БССР

Створана сучасная матэрыяльна-тэхнічная база народнай гаспадаркі, уведзена ў дзеянне

Калектывізацыя -

аб’яднанне аднаасабных сялянскіх гаспадарак у калектыўныя
Мэты
Адзяржаўленне сельскагаспадарчай вытворчасці
Цэнтралізаванае кіраванне

Этапы калектывізацыі

1928 – пачатак фарсіраванага стварэння калгасаў (25-тысячнікі).
1929 - у газеце

Да 1928 г. калгасы – форма арганізацыі бяднейшых пластоў насельніцтва на

Тэмпы калектывізацыі ў БССР

Да 1930 г. – 20,9% сялянскіх двароў уступіла

Раскулачванне

Квота раскулачвання – 5-7% сялянскіх гаспадарак, у рэальнасці 15-20%

Вынікі калектывізацыі

Склалася сістэма адміністрацыйна-каманднага кіравання с/г
Была знішчана найбольш працавітая і ініцыятыўная

5. Грамадска-палітычнае жыццё

Характэрныя рысы

Складванне аднапартыйнай сістэмы і знішчэнне апанентаў унутры партыі
Складанне таталітарнай сістэмы

Курапаты (да 100 тыс.)