Йәнтеш урта мәктәбенең

Содержание

Слайд 2

ПРОЕКТ ЭШЕ Ат - башҡорттоң тоғро юлдашы

ПРОЕКТ ЭШЕ
Ат - башҡорттоң тоғро юлдашы

Слайд 3

Маҡсатым: ат, уның тәбиғи мөмкинселектәре тураһында мәғлүмәт йыйыу; башҡорт еренең тарихында

Маҡсатым:

ат, уның тәбиғи мөмкинселектәре тураһында мәғлүмәт йыйыу;
башҡорт еренең тарихында аттың тотҡан

урынын, әһәмиәтен асыҡлау;
боронғонан алып йылҡысылыҡтың үҫешен өйрәнеү;
атҡа бәйле кәсептәрҙе тергеҙеүҙең әһәмиәтен күрһәтеү.
Слайд 4

Гипотеза: Башҡорт атының тарихын, боронғо йылҡысылыҡтың үҫешен өйрәнеп ауылда йылҡысылыҡ менән шөғөлләнеүҙе тергеҙергә, эшһеҙлектән ҡотолорға мөмкин.

Гипотеза:
Башҡорт атының тарихын, боронғо йылҡысылыҡтың үҫешен өйрәнеп ауылда йылҡысылыҡ менән шөғөлләнеүҙе

тергеҙергә, эшһеҙлектән ҡотолорға мөмкин.
Слайд 5

Минең аттарым Йондоҙ Бүләк Буян Байрам

Минең аттарым
Йондоҙ
Бүләк
Буян
Байрам

Слайд 6

Мин атлы егет sdc12828.jpg

Мин атлы егет

sdc12828.jpg

Слайд 7

Ир ҡанаты ат була

Ир ҡанаты
ат була

Слайд 8

Йәнтештә Бөтәһе 133 хужалыҡ – 81 ат

Йәнтештә
Бөтәһе 133 хужалыҡ –
81 ат

Слайд 9

Ҡыҙыҡһынам Хәҙерге заманда, кешегә бар эшендә техника ярҙам иткәндә ни өсөн

Ҡыҙыҡһынам

Хәҙерге заманда, кешегә
бар эшендә техника
ярҙам иткәндә
ни

өсөн халыҡ һаман
ат аҫрай икән ?
Слайд 10

Нимәләр эшләнем Мәҡәлдәр, әкиәттәр уҡыным; риүәйәттәр, эпостар тыңланым; китаптар уҡыным; ололар

Нимәләр эшләнем

Мәҡәлдәр, әкиәттәр уҡыным;
риүәйәттәр, эпостар тыңланым;
китаптар уҡыным;
ололар менән әңгәмәләштем;
интернет селтәренә индем;
иҫәпләүҙәр

үткәрҙем.
Слайд 11

Ат тураһында мәҡәлдәр Атһыҙ башҡорт – ҡанатһыҙ ҡош. Ат әйләнеп төйәген

Ат тураһында мәҡәлдәр

Атһыҙ башҡорт – ҡанатһыҙ ҡош.
Ат әйләнеп төйәген табыр.
Ҡош һауала,

ат тауҙа, егет яуҙа һынала.
Егет күңелендә эйәрле ат ятыр.
Ат - тешенән, егет эшенән билдәле.
Ике туған талаша, атҡа менһә яраша.
Яҡшы атҡа ҡамсы кәрәкмәй.
Кисеүһә ат алыштырмайҙар.
Ат яфаһын һабан белә.
Атың барҙа ер таны.
Слайд 12

Башҡорт халыҡ эпостарындағы Аҡбуҙат - өйөр ҡото

Башҡорт халыҡ эпостарындағы Аҡбуҙат - өйөр ҡото

Слайд 13

Шүлгәнташ мәмерйәһендәге ат һүрәте

Шүлгәнташ мәмерйәһендәге ат һүрәте

Слайд 14

Ат тураһында халыҡ йырҙары “Сыбай ҡашҡа”, “Ерән ҡашҡа”, “Турат”

Ат тураһында халыҡ йырҙары
“Сыбай ҡашҡа”,
“Ерән ҡашҡа”,
“Турат”

Слайд 15

Сыҙамлы, ҡар аҫтынан тибенеп ризыҡ тапҡан аттар боҙлоҡ ваҡытында ла тере ҡалған

Сыҙамлы, ҡар аҫтынан тибенеп ризыҡ тапҡан аттар боҙлоҡ ваҡытында ла тере

ҡалған
Слайд 16

Ат кешегә ризыҡ биргән: ит, май, ҡымыҙ

Ат кешегә ризыҡ биргән: ит, май, ҡымыҙ

Слайд 17

Ат һунарҙа ла алмаштырғыһыҙ ярҙамсы

Ат һунарҙа ла алмаштырғыһыҙ ярҙамсы

Слайд 18

Йәше буйынса аттар 1 йәшкә тиклем –ҡолон, 1 йәшлек – ҡырҡмыш

Йәше буйынса аттар

1 йәшкә тиклем –ҡолон,
1 йәшлек – ҡырҡмыш (ҡойроғо ҡырҡыла),
2

йәштә - ябаға,
3 йәшендә - тай,
4 йәшкә тиклем – ҡонан, ҡонажын,
4 йәштә - дүнән, дүнәжен,
5 йәштә -айғыр, байтал (бейә)
Слайд 19

Аттар араһында бигерәк таралған төҫтәр: буҙ ҡола күк саптар туры кир ерән алмасыбар

Аттар араһында бигерәк таралған төҫтәр:

буҙ
ҡола
күк
саптар
туры
кир
ерән
алмасыбар

Слайд 20

Аттың күҙҙәре алыҫтан насар күрә.

Аттың күҙҙәре алыҫтан насар күрә.

Слайд 21

Бейәнең 1, һирәк кенә 2 ҡолоно тыуа

Бейәнең 1, һирәк кенә 2 ҡолоно тыуа

Слайд 22

Атһыҙ Салауатты күҙ алдына ла килтереп булмай

Атһыҙ Салауатты күҙ алдына ла килтереп булмай

Слайд 23

Ат – башҡорттоң яуҙашы

Ат – башҡорттоң яуҙашы

Слайд 24

Яҡшы атҡа атланып, ҡулына алып Уҡ – һаҙаҡҡай тигән ҡоралын, Аямаған

Яҡшы атҡа атланып, ҡулына алып
Уҡ – һаҙаҡҡай тигән ҡоралын,
Аямаған йәнен,

түккән ҡанын,
Һис бирмәгән башҡорт Уралын.
Слайд 25

1554 – 1556-сы йылда башҡорттар үҙ ирке менән Рәсәйгә ҡушыла

1554 – 1556-сы йылда башҡорттар үҙ ирке менән Рәсәйгә ҡушыла

Слайд 26

Башҡорт һыбайлылары ҡатнашҡан яуҙар: 1773 – 1775 йылдар - Крәҫтиәндәр һуғышы;

Башҡорт һыбайлылары ҡатнашҡан яуҙар:
1773 – 1775 йылдар - Крәҫтиәндәр һуғышы;
1812 йылғы

Ватан һуғышы;
1918 йылғы Граждандар һуғышы;
1941 – 1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышы.
Слайд 27

1812 йылғы Ватан һуғышында башҡорт һыбайлылары дан ҡаҙана

1812 йылғы Ватан һуғышында башҡорт һыбайлылары дан ҡаҙана

Слайд 28

Ғорурланабыҙ Билдәле булыуынса был һуғышта ауылдашыбыҙ Һөйөндөк Кинйәғолов ҡатнаша.

Ғорурланабыҙ
Билдәле булыуынса был һуғышта ауылдашыбыҙ
Һөйөндөк Кинйәғолов
ҡатнаша.

Слайд 29

Һуғыш өсөн аттар махсус өйрәтелгән

Һуғыш өсөн аттар махсус өйрәтелгән

Слайд 30

1942 йылда Башҡорт атлы дивизияһы төҙөлә

1942 йылда Башҡорт атлы дивизияһы төҙөлә

Слайд 31

Минең олатайым Арсланов Йәрмөхәмәт тә кавалерист булған

Минең олатайым Арсланов Йәрмөхәмәт тә кавалерист булған

Слайд 32

Башҡорт аттары

Башҡорт аттары

Слайд 33

Аҡбуҙат ипподромында

Аҡбуҙат ипподромында

Слайд 34

Атлы туристик маршруттар

Атлы туристик маршруттар

Слайд 35

Ат менән аралашыу кешенең күңелен дауалай.

Ат менән аралашыу кешенең күңелен дауалай.

Слайд 36

Ҡымыҙ – милли эсемлек

Ҡымыҙ – милли эсемлек

Слайд 37

Башҡортостанға ҡымыҙ эсергә рус яҙыусылары килгән А.П.Чехов Л.Н. Толстой

Башҡортостанға ҡымыҙ эсергә рус яҙыусылары килгән

А.П.Чехов Л.Н. Толстой

Слайд 38

Мин ниндәй һығымтаға килдем Ат аҫрағанда: 1. Ауылда ир – егеттәр

Мин ниндәй һығымтаға килдем

Ат аҫрағанда:
1. Ауылда ир – егеттәр эшле була.
2.

Йылҡы ите, ҡымыҙы бик файҙалы.
3. Ат хужалыҡта ҙур ярҙамсы.
4. Һыбай йөрөү, ат менән аралашыу һаулыҡ өсөн файҙалы.
5. Ат аҫрау ҙур килем килтерә.
Слайд 39

Күктә ҡанатһыҙ ҡош, ерҙә атһыҙ кеше көсһөҙ.

Күктә ҡанатһыҙ ҡош, ерҙә атһыҙ кеше көсһөҙ.