Мешел тәріздес аурулар жіне бой өсудің , тіс дамуының өзгерістері

Июль 31, 2022

Главная
Медицина
Мешел тәріздес аурулар жіне бой өсудің , тіс дамуының өзгерістері

Содержание

2. КІРІСПЕ НЕГІЗГІ БӨЛІМ Мешел анықтамасы, этиологиясы Патогенезі және Д дәруменінің қызметі Мешел ауруына әсер ететін факторлар
3. Рахит – ерте жастағы балалардың сүйек тініңдегі минерилизация процесінің бұзылысынан және витамин «D» дефицитінен пайда болатын
4. Мешел немесе рахит— негізінде фосфор-кальций алмасуының бұзылуы жататын, қаңқа сүйектерінің қалыптасуының және ішкі мүшелер мен жүйелердің
5. Этиологиясы Теріде холькальциферол түзілісінің бұзылуы Бауыр мен бүйректе P-Ca алмасуының бұзылысы Тағаммен Д витаминінің кем түсуі
6. Патогенез: Мешел дамуының негізгі патогенетикалық тізбегі фосфор-кальций алмасуының бұзылысы болып табылады. Бала қанындағы кальцийдің физиологиялық мөлшері
7. Д витаминінің қызметі: Са-байланыстырушы ақуыз синтезіне әсер ету арқылы жіңішке ішекте Са мен фосфор сіңірілуіне ықпал
9. Мешелдің пайда болуына әсер ететін факторлар Күн сәулесінің жеткіліксіздігі; Тағамдық факторлар: ерте жасанды және аралас тамақтандыру,
10. Мешелдің жіктелуі /И.М.Воронцов және т.б. 1990
11. Жеңіл дәрежедегі мешел (1 дәреже): Нерв жүйесі жағынан /мазасыздық, ұйқысының бұзылуы, тершеңдік және басқа да нейро-вегетативті
12. Орташа дәрежедегі мешел (2 дәреже): Cүйек талшықтарының шамадан тыс өсуіне байланысты төбе мен мадайдың дөңестігі ,5-8
15. Ауыр дәрежедегі мешел (3 дәреже): бассүйек онан әрі жұмсарып, ол мойын омырткаларын қысады,кеңсірік батыңқыланып,маңдай және төбе
16. ТАУЫҚ ТӨСІ РАХИТТІК БІЛЕЗІК
18. ҚОЛДАНЫЛҒАБИЕТ ТІЗІМІ Мешел ауруы кезіндегі кифоз және мойындағы лордоз
19. Құрбақа іші
20. Лукьянова Е.М. (1988г.) классификациясы: Д- дефицитті рахит. дәрумен-Д- тәуелді мешел дәрумен-Д-резистентті мешел(тубулопатиялар, гипофосфатазия). Бауыр аурулары,мальабсорбция синдромындағы
21. Д дәруменге тәуелді Д витаминге тәуелсіз
23. Қосымша әдістер: қышқылды-сілтілі жағдай (ацидоз); кальцийдің және органикалық емес фосфордың зәрмен тәуліктік экскрециясы (олардың зәрдегі мөлшері
24. Профилактика Антенатальды Постнатальды Арнайы Арнайы емес
25. Мешелдің арнайы емес антенатальды профилактикасын бала туғанға дейінгі кезеңде бастау керек. Жүкті әйел күндізгі және түнгі
26. Постнатальды профилактика Бала туғаннан кейін мешелдің алдын алу шараларының ішіндегі маңыздысы бұл баланың ұтымды тамақтануын ұйымдастыру.
27. Рахиттің жақ сүйектері мен тіске әсері Тіс қатары мен жақ сүйектерінің деформациясы Жақ сүйектері өсуінің кешеуілдеуі
29. МЕШЕЛ КЕЗІНДЕ ЖАСАЛАТЫН МАССАЖ
30. Емі Мешел кезіндегі емдеу шараларының мақсаты бұл кальций-фосфор алмасуының көрсеткіштерін қалыптастыру, метаболикалық ацидозды жою, витамин Д
31. Егер бала омыраумен тамақтанатын болса, міндетті түрде анасының тамақтануына үлкен көңіл аудару керек. Егер бала жасанды
32. Емі (жалғасы) Бастапқы кезеңде: эргокальциферол майлы ерітіндісі 500-625 ХБ күнделікті немесе УФО курсы цитратты қоспа Айқын
34. Скачать презентацию

Слайд 2

КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Мешел анықтамасы, этиологиясы
Патогенезі және Д дәруменінің қызметі
Мешел ауруына

әсер ететін факторлар
Мешел ауруның жіктелуі және клиникасы
Диагностикасы
Профилактика
Емі
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ

ЖОСПАР

Слайд 3

Рахит – ерте жастағы балалардың сүйек тініңдегі минерилизация процесінің бұзылысынан және

витамин «D» дефицитінен пайда болатын полиэтиологиялық ауру. Ең алғаш рахит ауруы 17 ғ.Англияда пайда болған. Бірақ, ол кезде аурудың неден пайда болатыны және дамуы анықталмаған еді. 20 ғ. отызыншы жылдары витамин «D» құрылысының ашылуы. Сонымен қатар, УК сәуленің әсерінен витамин «D» терідегі синтезі жүретіні анықталды. Қазіргі кезде витамин «D» дефициті аурудың негізгі себебі болғанымен, ағзадағы Ca және P алмасуының бұзылыстары аурудың дамуына әсер етеді.

КІРІСПЕ

Слайд 4

Мешел немесе рахит— негізінде фосфор-кальций алмасуының бұзылуы жататын, қаңқа сүйектерінің қалыптасуының

және ішкі мүшелер мен жүйелердің функциясының бұзылуымен жүретін ерте жастағы балалардың ауруы. Н.Ф.Филатовтың анықтамасы бойынша мешел дегеніміз организмнің жалпы ауруы болып табылады және сүйектегі өзіндік өзгерістермен сипатталады. Қазіргі кездегі көзқарас бойынша мешел — өсіп келе жатқан организмнің Са мен Р қажеттілігі мен оны организмге жеткізетін жүйелердің арасындағы уақытша сәйкессіздік әсерінен болатын ауру. Мешел – 2 жасқа дейінгі балалардың арасында жиі кездесетін ауру. Мешел кезіндегі негізгі механизм бұл Д витаминінің тағаммен түсуінің және теріде түзілуінің жеткіліксіз болуы, сонымен бірге бауыр мен бүйректе фосфор-кальций алмасуының бұзылуы

Слайд 5

Этиологиясы
Теріде холькальциферол түзілісінің бұзылуы
Бауыр мен бүйректе P-Ca алмасуының бұзылысы
Тағаммен Д витаминінің

кем түсуі

Слайд 6

Патогенез:
Мешел дамуының негізгі патогенетикалық тізбегі фосфор-кальций алмасуының бұзылысы болып табылады. Бала

қанындағы кальцийдің физиологиялық мөлшері 2-ден 2,8 ммоль/л дейін, ал фосфор 1—ден 1,4 ммоль/л дейін (қандағы кальций мен фосфордың ара қатынасы 2:1 болуы тиіс)болады. Фосфор-кальций гомеостазын реттеуді негізінен Д витамині, паратгормон және кальцитонин жүзеге асырады. Д витамині адам ағзасына тері арқылы холекальциферол (D3) және тағаммен эргокальциферол (D2) түрінде түседі. Қалыпты жағдайда Д витаминінің 80%-ке дейін мөлшерін теріде ультракүлгін сәулелерінің әсерінен 7-дегидрохолес- териннен (провитамин D}) синтездей алады.

Слайд 7

Д витаминінің қызметі:
Са-байланыстырушы ақуыз синтезіне әсер ету арқылы жіңішке ішекте Са

мен фосфор сіңірілуіне ықпал етеді

Остеобласттар қызметін белсендіреді, яғни остеобласттармен сүйек ақуызы остеокальциннің синтезіне ықпал етеді.

Бүйрек каналшаларында фосфор және кальций тұздарының реабсорбциясын күшейтеді.

Бұлшықеттердегі кальций рецепторларын белсендіру жолымен бұлшықеттер жиырылуына ықпал етеді.

Сүйек минерализациясы процессін реттейді.

Слайд 8

Слайд 9

Мешелдің пайда болуына әсер ететін факторлар
Күн сәулесінің жеткіліксіздігі;
Тағамдық факторлар: ерте

жасанды және аралас тамақтандыру, қосымша тағамды кеш енгізу, жеміс-жидектер мен ботқалардың жетімсіз болуы;

Шала туғандық;

Қозғалыс белсенділігінің жеткіліксіз болуы;

Жүктілік барысының асқынуы;

Бір жасқа дейінгі балалардың аурулармен ұзақ және ауыр дәрежесімен ауруы;

Ұзақ уақыт дірілге қарсы ем қабылдау;

Сіңірілудің бұзылу синдромы ;

Тұрақты ацидозбен жүретін аурлар;

Терінің пигментациясы;

Слайд 10

Мешелдің жіктелуі /И.М.Воронцов және т.б. 1990

Слайд 11

Жеңіл дәрежедегі мешел (1 дәреже): Нерв жүйесі жағынан /мазасыздық, ұйқысының бұзылуы,

тершеңдік және басқа да нейро-вегетативті белгілер/ және сүйек жағынан /тершеңдіктің әсерінен желке шаштарының түсуі, үлкен еңбектің қырларының жұмсаруы және басыңқы болуы, жеңіл краниотабес, сонымен бірге аздаған бұлшықет гипотониясымен сипатталады. Баланың психомоторлық дамуы жасына сай, репарация соңының толық сауығу болады, өтуі тек жедел. Жеңіл дәрежедегі мешел процеске тек бас сүйектерінің қатысуымен жүреді.

Слайд 12

Орташа дәрежедегі мешел (2 дәреже):
Cүйек талшықтарының шамадан тыс өсуіне байланысты төбе

мен мадайдың дөңестігі ,5-8 қабырғаларда « рахитік таспих»
Сүйек жүйесінің айқын көріністерімен (остеопороз, остеомаляция, остеоидты гиперплазия, сүйек өсуінің гипоплазиясы),
бұлшықет гипотониясымен, нерв және қан түзу жүйесінің өзгеруімен (гипохромды анемия)
ішкі органдардың қызметінің бұзылуы болады /өкпеде жиі қабыну аурулары, асқазан-ішек трактісінде– тәбеттің бұзылуы, аздаған гепатоспленомегалия және т.б./,
қанда – гипофосфатемия, гипомагниемия, гипокальциемия.
Көп жағдайда баланың физикалық дамуы бұзылмайды, бірақ психомоторлық дамуы кешігеді. Өтуі жедел, жеделдеу, рецидивті болуы мүмкін.
Гаррисон сайы
О және Х тәрізді аяқтар
Қабырғалар жұмсақ,иілгіш, көкірек қуысының шет жақтары жалпайып ,кеуденің тқменгі апертурасы ұлғаяды.

Слайд 13

Слайд 14

Слайд 15

Ауыр дәрежедегі мешел (3 дәреже): бассүйек онан әрі жұмсарып, ол мойын

омырткаларын қысады,кеңсірік батыңқыланып,маңдай және төбе сүйек бұдырлары сыртқа өседі,сөйтіп сәбидің бас « төртбұрышы» тәрізденеді( олимптік маңдай, «шаршы» бас) көкірек қуысының алдыңғы жағы төспен бірге ілгері майысып, құс төсі сияқтанып тұрады. Кифоз, лордоз, сколиоз пайда болады. 6-8 айдан кейін түтікше сүйектердің өзгеруі –білек және балтыр сүйектерінің бас жағының (рахиттік білезік), саусаө буындарының жалпаюы (інжу жіптер).Сүйектегі айқын деформациялармен, нерв жүйесі жағынан (әлсіздік, апатия, психомоторлық дамуда біршама артта қалу, тәбетінің төмен болуы, ұйқысының бұзылуы) ауыр бұлшықет гипотониясы, орташа және ауыр дәрежедегі анемия, зат алмасу жағынан /декомпенсацияланған ацидоз, гипостатура/, ішкі органдар жағынан айқын гепатоспленомегалия, рецидивті пневмония, ішек дисфункциялары т.б өзгерістермен жүреді.

Слайд 16

ТАУЫҚ ТӨСІ
РАХИТТІК БІЛЕЗІК

Слайд 17

Слайд 18

ҚОЛДАНЫЛҒАБИЕТ ТІЗІМІ
Мешел ауруы кезіндегі кифоз және мойындағы лордоз

Слайд 19

Құрбақа іші

Слайд 20

Лукьянова Е.М. (1988г.) классификациясы:
Д- дефицитті рахит.
дәрумен-Д- тәуелді мешел
дәрумен-Д-резистентті мешел(тубулопатиялар, гипофосфатазия).
Бауыр

аурулары,мальабсорбция синдромындағы екіншілікті мешел.

Слайд 21

Д дәруменге
тәуелді
Д витаминге
тәуелсіз

Слайд 22

Слайд 23

Қосымша әдістер:
қышқылды-сілтілі жағдай (ацидоз);
кальцийдің және органикалық емес фосфордың зәрмен тәуліктік экскрециясы

(олардың зәрдегі мөлшері жоғары);
Витамин Д (25-ОНД) белсенді метаболитінің қандағы мөлшері (қалыпты жағдайда 15-25 нг/мл);
Қан сарысуында паратгормон деңгейі (жоғары);
Са (N 2,2,-2,7 ммоль/л)
Р (N 1,5-1,8 ммоль/л)
Сілтілі фосфатаза ( 400 ЕД/Л жоғары)

Слайд 24

Профилактика
Антенатальды
Постнатальды
Арнайы
Арнайы емес

Слайд 25

Мешелдің арнайы емес антенатальды профилактикасын бала туғанға дейінгі кезеңде бастау керек.

Жүкті әйел күндізгі және түнгі демалысы жеткілікті болатын күн тәртібін сақтауы керек. Күнделікті 2-4 сағат ол міндетті түрде таза ауада болуы қажет. Жүкті әйелдің ұтымды тамақтануына үлкен маңыз беріледі. Жүкті әйелдер күніне 180-200 грамм ет, 100 грамм балық, 150 грамм ірімшік, 30 грамм сыр, 0,5 литр сүт немес сүтқышқылды өнімдер қолдануы керек. Тағамдық өнімдер құрамында витаминдер мен микроэлементтер жеткілікті болуы керек.

Антенатальды арнайы емес

Слайд 26

Постнатальды профилактика
Бала туғаннан кейін мешелдің алдын алу шараларының ішіндегі маңыздысы бұл

баланың ұтымды тамақтануын ұйымдастыру. Баланың өмірінің алғашқы 2 жылында маңызды омыраумен тамақтандыру болып табылады. Баланың физикалық дамуы мен шынықтыруға аса көңіл бөлу керек. Таза ауада серуендеу, су процедураларынан басқа мешел кезінде емдік гимнастика мен массаждың да маңызы зор.

Мешелдің постнатальды спецификалық профилактикасы Д витаминімен жүргізіледі, оның ерте жастағы балалар үшін минимальды профилактикалық мөлшері 400-500 ХБ тәулігіне. Бұл мөлшер күз-қыс-көктем мезгілінде баланың өмір жағдайын және аурудың даму қаупін ескере отырып 3-4 апталық кезден тағайындалады.

Слайд 27

Рахиттің жақ сүйектері мен тіске әсері
Тіс қатары мен жақ сүйектерінің деформациясы
Жақ

сүйектері өсуінің кешеуілдеуі

Тістер қалыптасуы мен өткірлігінің бұзылуы

Эмаль гипоплазиясы

Слайд 28

Слайд 29

МЕШЕЛ КЕЗІНДЕ ЖАСАЛАТЫН МАССАЖ

Слайд 30

Емі
Мешел кезіндегі емдеу шараларының мақсаты бұл кальций-фосфор алмасуының көрсеткіштерін қалыптастыру, метаболикалық

ацидозды жою, витамин Д жетіспеушілігін жою.
Мешелді емдеу комплексті болуы қажет және мешелге бейімдейтін барлық факторларды жоюға бағытталуы керек.
Міндетті түрде балаға оның жасына сай дұрыс күн тәртібін ұйымдастырып, әр түрлі тітіркендіргіштерді (қатты жарық, шу т.б.) жою қажет. Таза ауада жеткілікті болып, бөлмені жиі желдетіп отыру керек. Емдік шынықтыру, массаж, гигиеналық ванна қабылдаудың маңызы зор.

Слайд 31

Егер бала омыраумен тамақтанатын болса, міндетті түрде анасының тамақтануына үлкен көңіл

аудару керек. Егер бала жасанды тамқатанатын болса, ана сүтіне жақындатылған, құрамында холекальциферол бар бейімделген сүт қоспаларын алу керек. Мешелді емдеу кезінде міндетті түрде витамин Д қолдану керек. Әдетте тәулігіне 2000-5000 ХБ вит Д 30-45 күн бойы тағайындау жақсы терапиялық нәтиже береді. Одан кейін демеуші мөлшері, яғни профилактикалық мөлшер тағайындалады 500 ХБ, ол күнделікті екі жыл бойы, одан соң үшінші жылы қысқы мезгілге тағайындалады.

Емі (жалғасы)

Слайд 32

Емі (жалғасы)
Бастапқы кезеңде:
эргокальциферол майлы ерітіндісі 500-625 ХБ күнделікті немесе УФО курсы
цитратты

қоспа

Айқын кезеңінде:
вит Д тәуліктік мөлшері
2000-5000 ХБ (курстық мөлшері- 200000-400000 ХБ) Ары қарай профилактикалық мөлшері (500 ХБ)- күнделікті 2 жыл бойы
Курстық доза мешелдің ауырлығына байланысты.
І дәреже – 600000 ХБ жуық
ІІ дәреже – 800000 ХБ
ІІІ дәреже – 1000000 ХБ

Мешел тәріздес аурулар жіне бой өсудің , тіс дамуының өзгерістері

Содержание

КІРІСПЕНЕГІЗГІ БӨЛІМ Мешел анықтамасы, этиологиясыПатогенезі және Д дәруменінің қызметіМешел ауруына

Рахит – ерте жастағы балалардың сүйек тініңдегі минерилизация процесінің бұзылысынан және

Мешел немесе рахит— негізінде фосфор-кальций алмасуының бұзылуы жататын, қаңқа сүйектерінің қалыптасуының

ЭтиологиясыТеріде холькальциферол түзілісінің бұзылуыБауыр мен бүйректе P-Ca алмасуының бұзылысыТағаммен Д витаминінің

Патогенез:Мешел дамуының негізгі патогенетикалық тізбегі фосфор-кальций алмасуының бұзылысы болып табылады. Бала

Д витаминінің қызметі:Са-байланыстырушы ақуыз синтезіне әсер ету арқылы жіңішке ішекте Са

Мешелдің пайда болуына әсер ететін факторларКүн сәулесінің жеткіліксіздігі; Тағамдық факторлар: ерте

Мешелдің жіктелуі /И.М.Воронцов және т.б. 1990

Жеңіл дәрежедегі мешел (1 дәреже): Нерв жүйесі жағынан /мазасыздық, ұйқысының бұзылуы,

Орташа дәрежедегі мешел (2 дәреже):Cүйек талшықтарының шамадан тыс өсуіне байланысты төбе

Ауыр дәрежедегі мешел (3 дәреже): бассүйек онан әрі жұмсарып, ол мойын

ТАУЫҚ ТӨСІРАХИТТІК БІЛЕЗІК

ҚОЛДАНЫЛҒАБИЕТ ТІЗІМІМешел ауруы кезіндегі кифоз және мойындағы лордоз

Құрбақа іші

Лукьянова Е.М. (1988г.) классификациясы:Д- дефицитті рахит.дәрумен-Д- тәуелді мешел дәрумен-Д-резистентті мешел(тубулопатиялар, гипофосфатазия).Бауыр

Д дәруменге тәуелдіД витаминге тәуелсіз

Қосымша әдістер:қышқылды-сілтілі жағдай (ацидоз);кальцийдің және органикалық емес фосфордың зәрмен тәуліктік экскрециясы

ПрофилактикаАнтенатальдыПостнатальдыАрнайыАрнайы емес