Пациенттің функционалдық жағдайын бағалау

веноздық болады. Артериялық тамыр соғысы — ол артерия қабырғасының ырғағымен соғуы, қанның жүрек жиырылған кезіндегі артерия жүйесіне лақтырылуы. Тамыр соғысы орталық (орта ұйқы артериясында) жөне перифериялық (шеткерлік) түрлеріне бөлінеді. Диагностикалық мақсатпен тамыр соғысын иықтық, самайлық, шаптық, тізелік артериялардан анықтайды, Кѳбінесе тамыр соғысын сәуле артериясында елшейді. Тамыр соғысын зерттегенде, оның жиілігін, ырғақтығын, толуын, толықсуын анықтау маңызды. Тамыр соғысының мінездігі артерия қабырғасының икемділігімен байланысты. Жиілігі - тамыр соғысының минуттагы толқын кѳлемі. Норма бойынша сау адамның тамыр соғысы минутина 60-80 рет.

атайды. Тамыр соғысы сирек (60- тан төмен) болса, оны брадикардия дейді. Егер дене қызуы бір градусқа көтерілсе, онда тамыр соғысы минутына 8-10 ретке дейін көбейеді. Ырғактығы тамыр соғу талқынының аралығында анықталады. Егер аралығы біркелкі болса, оны ырғақты ( дұрыс) тамыр соғысы дейді. Егер аралығы әртүрлі болса оны ырғақсыз (дұрыс емес) деп атайды. Сау адамның жүрек соғуы және тамыр соғысы біркелкі болады. Егер жүректің, еоғуымен тамыр соғуының аралығында айырмашылық болса, ондатамыр соғысының кемшілігі деп атайды (мерцательная аритмия). Тамыр соғысының толуы тамырдың толқын биіктігінен, жүректің систоликалық кѳлемімен байланысты. Егер биіктігі көбейсе немесе біркелкі болса, оны нормалық тамыр соғысы дейді (толық). Толықсуы - қан қысымына байланысты. Егер қан қысымы норма болтан кезіңде тамыр соғысын біркелкі күшпен басады, оны күнітенген тамыр соғысы деп атайды. Тамыр соғысы жұмсақ болуы бостығы жіп тәріздес деп атайды. Тамыр соғасының мәліметтері екі әдіспен тіркеледі; сандық (медициналық құжаттарға); графикалық (температура қағазында).

функционалдық жағдайын бағалау. Жабдықтар: сағат немесе секундомер, температура қағазы, қалам. Пациентпен сенімділік қарым- қатынас жасаңыз;. Процедураның жүрісін, мақсатын түсіндіріңіз; Келісім алыңыз; Керекгі жабдықтарды дайындаңыз; Қолды жуып, құрғатыңыз; Пациентке ыңғайлы жағдай жасаңыз; 2-,3-,4- саусақден пациештің қолының сәуле артериясына салып, артерия қабырғасының қозғалуын анықтаңыз; 60 сек ішінде тамыр соғуын өлшеңіз; Тамыр соғу аралығын бағалаңыз; Тамыр толуына баға беріңіз; Температура қағазына тамыр соғысының касиеттерін тіркеңіз, (графикалық) және қадағалау қағазында тіркеңіз (саңдық тәсіл бойынша). Пациентке тексеру қорытындысьш хабарлаңыз; Қолды жуып құрғатыңыз.

жиырылған кезде пайда болып және нервтің гуморальдық күрделі реттелуден, жүректің қанды айдау жылдамдығынан және шамасынан, қан тонусының жиілігінен және ырғақтылығынан тәуелді болатын қан қысымын айтады. Қан кысымы систолдықжене диастодцық больш екіге бөлінеді. Систолдық деп - жүрек қарыншаның жиырылуына байланысты қан қысымын атайды. Диастольдық деп-қарыншаның босауына байланысты қан қысымын атайды. Пульстық қан қысым деп систолдық және диастолдық қан қысымдарының арасындағы айырмашылықты атайды. Қан қысымын танометр жабдығымен өлшейді. Танометрлердің бірнеше түрлері болады: сандық, сынашық, сфигмоманометрлік.

размерін, фонендоскоп, мембрананы т.б. Норма бойынша қан қысымы адамның жасымен, сыртқы факторлардан, нервтік, физикалық құштен байланысты болады. Ересек адамдардың: систоликалық қан қысымы 120/129 мм. с.б., диастоликалық 80/84 мм сб., пульстік кан қысымы норма бойынша 40-45 мм с.б.б. болады. Әртүрлі жағдайда қан қысымының қалыпты көрсеткіштері өзгереді, оны артериялдық гипертензия немесе гипертония деп атайды. Қан қысымы төмендесе артериалдық гипотензия немесе гипотония деп атайды.

қатынас жасаңыз; Мақсатын, мағынасын түсіндіріп, пациенттің келісімін алыңыз; Керекті жабдықтарды дайындаңыз; Қолды жуып, құрғатыңыз; Пациентті ыңғайлап жатқызыңыз немесе отырғызыңыз; Қолын дұрыстап салып, астына жастықша салыңыз; Манжетканы иығына салып, трубкаларын төмен қаратыңыз; Манометрді манжеткамен жалғаңыз; Манометрдің көрсеткіші "0"- де болуы керек. Фонендоскопты білек шұңқырына салып, грушаның бұрандысын жауып ауа жіберіңіз; Бұранданы ашып, жайлап ауаны шығарыңыз;. Тамыр соғуының жоғарғы және төменгі көрсеткішін анықтаңыз; Толығымен барлық ауаны шығарыңыз; Процедураны 5 минуттаи кейін қайталаңыз; Манжетканы шешіңіз; Манометрді қапшыққа салыңыз; Фонендоскопты екі peт 70% спиртпен сүртіңіз; Систолдықпен диастолдық қан қысымын керекті құжатқа тіркеңіз; Қолды жуып, құрғатыңыз.

қысымын өлшер алдында 30 минут бұрын шылым шегуге болмайды. Дәрілерді, мұрынға, көзге тамшыларды қолдануға болмайды. Қан қысымын 5 минут пациент демі алғаннан кейін өлшейді. Қан қысымын 3 рет аралығы 1 минуттан өлшеп ортаңғы саның алады. Қан қысымын өлшегенде манжетканың тығыздығы 1 саусақ сиятың болады және шынтақ шұңқырынан 1 см жоғары болу керек. Манжетканы жүрек тұсына дәл келтіреді. Егер пациент бірінші рет қан қысымьш тексертіп отырса, онда екі қолынан өлшеп қай қолда қысымы жоғары болса, сол қолдан өлшеп отырады. 65 жастан асқан қан диабеті бар пациенттердің қан қысымын тұрған кезде өлшейді.

функционалдық жағдайын бағалау. Жабдықтар: секундасы бар сағат, температура қағазы, қалам. Ескерту: демнің санын пациентке хабарламау керек. Пациентпен сенімділік қарым-қатынас жасаңыз; Келісім алыңыз; Қолды ыңғайлап қойыңыз; Пациентті ыңғайлап жатқызыңыз немесе отырғызыңыз Ескерту: кеудесіндегі киімдерін шешіңіз. 1. Пациенттің тамыр соғысын өлшеген тәрізді қылып қолын алыңыз; 2. Пациенттің және өзіңіздің қолыңызды кеудесіне немесе ішіне қойыңыз; 3. Сскуңдомермен минутына қанша дем болғанын санаңыз; 4. Жиілігінің, тереңдігін, ырғақтығын бағалаңыз; 5. Осы жүргізген процедураны пациентке түсіндіріңіз; 6. Қолды жуып, құрғатыңыз; 7. Керекті құжатқа тіркеңіз.

шығу процессі. Тәуліктегі диурез деіеніміз пациенттің бір тәулік бойы шығарған зері. Тәуліктегі зөрі 800-1000 мл болады, жасынан, температурасынан, айналадагы дымқылдығынан, тағам жағдайынан, физикалық күш түскеннен байланысты, 75-80% ішкен суынан құралады. 20-25% термен, деммен, үлкен дәретімен шығады. Тәуліктегі су балансы ағзадағы су кірісі мен шығысының қатынасы. Жемістердеіі, көжелердегі және ағзаға жіберілген суықтар да есепке алынады.