Schematy grup społecznych i procesy od nich zależne

Слайд 2

STEREOTYP JAKO TYP SCHEMATU Stereotyp – schemat reprezentujący grupę osób wyodrębnionych

STEREOTYP JAKO TYP SCHEMATU

Stereotyp – schemat reprezentujący grupę osób wyodrębnionych ze

względu na pewna, łatwo identyfikowalną cechę, np. rasę, płeć, wiek, narodowość, etc.
- nadmierne uproszczenie;
- nadogólność (homogenizacja grupy obcej);
- niepodatność na zmianę;
- podzielany społecznie;
- „lista cech” lub intencjonalny byt (por. stereotyp spiskowy; Kofta i in., 2001)
Uprzedzenie – negatywny (bądź pozytywny) stosunek wobec przedstawicieli danej grupy ze względu na ich przynależność do tej grupy
Dyskryminacja – wrogie lub niesprawiedliwe zachowania wobec członków stereotypizowanej grupy
Слайд 3

W poszukiwaniu genezy stereotypów... 1. Hierarchizacja grupowa Teoria dominacji społecznej (Pratto,

W poszukiwaniu genezy stereotypów...

1. Hierarchizacja grupowa
Teoria dominacji społecznej (Pratto, Sidanius i

Levin, 2006)
3 rodzaje hierarchii grupowych: wiekowa, płciowa i arbitralne (religijna, kastowa, rasowa, narodowa, zawodowa)
Sposoby utrwalania hierarchii: przekaz kulturowy,
międzypokoleniowa transmisja pozycji społecznej,
mity legitymizujące system, preferowanie grupy
własnej (chyba, że jest grupą o niskim statusie)
Samoupośledzenie, stygmatyzacja grup o niższej pozycji
2. Antagonizmy międzygrupowe
Postrzegany poziom antagonizmu:
(1) rzeczywisty konflikt interesów, (2) konflikt symboliczny;
(3) lęk międzygrupowy (tendencja do wrogich atrybucji);
(4) negatywne stereotypy; (5) zagrożenie wartości grupy własnej
Слайд 4

W poszukiwaniu genezy stereotypów... Procesy przekazywania/wyuczania się treści stereotypowych [1] Podzielanie

W poszukiwaniu genezy stereotypów...

Procesy przekazywania/wyuczania się treści stereotypowych
[1] Podzielanie społeczne
badania Weigl

(1999) – przejmowanie stereotypów od otoczenia społecznego
utwory kulturowe, komunikacja bezpośrednia, media
Płynność wymiany informacji stereotypowych vs. nietypowych
[2] Specyficzne użycie języka
międzygrupowa asymetria językowa (Maass, 1999)
Abstrakcyjność i konkretność w opisie informacji
korzystnych dla przedstawicieli grupy wlasnej vs. obcej
[3] Kategoryzacja społeczna
Teoria kategoryzacji społecznych (Tajfel, 1981)
↑ wariancji międzykategorialnej (akcentuacja)
+ ↓ wariancji wewnątrzkategorialnej (efekt jednorodności grupy obcej)
Слайд 5

W poszukiwaniu genezy stereotypów... Procesy przekazywania/wyuczania się treści stereotypowych [3] Kategoryzacja

W poszukiwaniu genezy stereotypów...

Procesy przekazywania/wyuczania się treści stereotypowych
[3] Kategoryzacja społeczna
Automatyczna preferencja

grupy własnej = faworyzacja grupy własnej + deprecjacja grupy obcej
Minimalna sytuacja międzygrupowa (Tajfel, 1969)
Слайд 6

Co zawierają stereotypy? Model Treści Stereotypu (Fiske i in., 2002) Kompetencja

Co zawierają stereotypy?

Model Treści Stereotypu (Fiske i in., 2002)
Kompetencja (Sprawczość) +

Ciepło (Wspólnotowość)
Kompetencja ↔ Hierarchizacja grupowa
Status a atrybucja kompetencji
Ciepło ↔ Antagonizmy grupowe
Kontekst rywalizacyjny vs. współpracy a atrybucja „zimna”
(Russell i Fiske, 2008)
Слайд 7

Слайд 8

Konsekwencje treści stereotypów Cuddy, Fiske i Glick, 2006 The BIAS Map

Konsekwencje treści stereotypów

Cuddy, Fiske i Glick, 2006
The BIAS Map

Слайд 9

Konsekwencje stereotypów I. OCENY - krańcowy błąd atrybucji (Pettigrew, 1979) -

Konsekwencje stereotypów

I. OCENY
- krańcowy błąd atrybucji (Pettigrew, 1979)
- rola informacji indywidualizujących

i stereotypowych w ocenach (Kunda i Thagard, 1995)
- stereotypy jako usprawiedliwienia (teoria usprawiedliwiania systemu, postrzeganie ofiar a przyczyna ich trudnej sytuacji, por. Kay, Jost i Young, 2005, wiara w sprawiedliwy świat, etc.)
- stereotypy jako struktury wiedzy
Слайд 10

Konsekwencje stereotypów II. EMOCJE - emocjonalne reakcje „w imieniu grupy” (zależne

Konsekwencje stereotypów

II. EMOCJE
- emocjonalne reakcje „w imieniu grupy” (zależne od poziomu

identyfikacji i aktywizacji przynależności grupowej)
III. ZACHOWANIA MIĘDZYGRUPOWE
→ względem grup niższych w hierarchii
Izolacja
Dyskryminacja
model odrzucenia – identyfikacji (identyfikacja z grupą
własną, stereotypizowaną, pozwala podnieść samoocenę)
IV. ZAGROŻENIE STEREOTYPEM (Steele, 1997)
- spadek sprawności działania w sferach objętych stereotypem na skutek uświadomienia sobie bycia członkiem stereotypizowanej (w tym zakresie) grupy
Слайд 11

Konsekwencje stereotypów IV. ZAGROŻENIE STEREOTYPEM (Steele, 1997) (Steel i Aronson, 1995)

Konsekwencje stereotypów

IV. ZAGROŻENIE STEREOTYPEM (Steele, 1997)
(Steel i Aronson, 1995)

Слайд 12

Konsekwencje stereotypów V. DEHUMANIZACJA - infrahumanizacja (Leyens i in., 2000) -

Konsekwencje stereotypów

V. DEHUMANIZACJA
- infrahumanizacja (Leyens i in., 2000)
- dementalizacja (Kofta

i Mirosławska, 2004)
- animalizacja i mechanizacja (Haslam, 2006)