Гендік маркерлерді өсімдіктер селекциясында қолдану

Содержание

Слайд 2

кіріспе Өсімдік селекциясы – ауылшаруашылық өсімдіктерінің жаңа сорттарын, гибридтерін шығаратын және

кіріспе

Өсімдік селекциясы – ауылшаруашылық өсімдіктерінің жаңа сорттарын, гибридтерін шығаратын және

бұларды шығару әдістерін зерттейтін ғылым. Өсімдік селекциясында өсімдіктердің жаңа сорттарын немесе гибриттерін шығару үшін көптеген әдістер қолданылады. Сондай әдістің бірі гендік маркерлер.
Слайд 3

Гендік маркерлер Соңғы кездері селекцияның негізгі құралдарының бірі болып табылатын генетикалық

Гендік маркерлер

Соңғы кездері селекцияның негізгі құралдарының бірі болып табылатын генетикалық

маркерлер организмнің тұқым қуалаушылық конституциясын бағалауда аса маңызды роль атқарады. Генетикалық маркерлер деп геномдағы локализациясы белгілі генді айтады. Ол генді анықтай отырып басқа гендерді де анықтауға болады .
Слайд 4

Алайда зерттеушілер ген-маркердің өзімен емес, оның айқын байқалатын сандық белгі ретінде

Алайда зерттеушілер ген-маркердің өзімен емес, оның айқын байқалатын сандық белгі ретінде

көрінетін фенотиптік көрінісімен жұмыс жасайды. Осы гендік маркерлерді қолдана отырып селекционер популяция ішінен белгілі аллельге ие өсімдікті, нақты өзіне қажетті генді үлкен дәлдікпен таңдап алады. Мысалы, күріште пирикулязға төзімді гендi анықтай отырып ауруларға төзімді, генетикалық тұрғыдан сау және жоғары өнiмдiлікке ие күріш сортын жасау мүмкіндіктері бар
Слайд 5

Гендік маркерлердің өсімдіктер селекциясында қолдануы Гендік маркерлер әдісі селекцияда, ауылшаруашылық мәдениетінде

Гендік маркерлердің өсімдіктер селекциясында қолдануы

Гендік маркерлер әдісі селекцияда, ауылшаруашылық

мәдениетінде маңызды рөл атқарады. Гендік маркерлерді өсімдіктер селекциясында қолдану ол селекцияның бастапқы этапында өсімдіктердің жаңа сорттарын аз уақыт ішінде енгізіп, көп мөлшерде алуға мүмкіндік береді. Гендік маркерлердің көмегеңмен ауылшаруашылық культурасында өсімдіктердің жаңа сорттарын шығару бірнеше жылға қысқарады.
Слайд 6

Слайд 7

Слайд 8

Гендік маркерлерінің қасиеттері Тұқымқуалаушылықтың тұрақтылығы; Алелльдердің көп түрлілігі; Селекцияда өсімдікке өзіміз

Гендік маркерлерінің қасиеттері

Тұқымқуалаушылықтың тұрақтылығы;
Алелльдердің көп түрлілігі;
Селекцияда өсімдікке өзіміз қалаған қасиеттерді енгізе

аламыз. Мысалы: құрғақшылыққа төзімділік, суыққа төзімділік;
Селекция процесін тездетеді;
Селекциялық материалға қажет ауданды азайтады;
Слайд 9

Гендік маркерлердің түрлері Молекулярлық маркерлер (ДНҚ маркер) Белоктық маркер Ақуызды маркер

Гендік маркерлердің түрлері

Молекулярлық маркерлер (ДНҚ маркер)
Белоктық маркер
Ақуызды маркер

Слайд 10

Молекулярлық маркерлер – бұл гентикалық маркердің бір түрі болып табылады. Молекулярлық

Молекулярлық маркерлер – бұл гентикалық маркердің бір түрі болып табылады. Молекулярлық

маркер әдісімен өсімдіктің жаңа сортын өзімізге қажет қаситетімен шығаруымызға болады. Өсімдік ұлпасының кіші бөлшегіне маркерді индикатор ретінде қолданып, сараптама жүргізе отырып, селекционер ол жаңа өсімдікте қажетті геннің бар екенін білуіне болады. Егер ондай ген болммаған жағдайда, селекционер басқа өсімдікке сараптама жүргізуіне болады. Осы әдіспен уақытты үнемдеуге мүмкіншілк береді.
Слайд 11

Молекулярлық маркерлердің рөлі генетикада өте маңызды. Олардың көмегімен аамның геномының молекулалық

Молекулярлық маркерлердің рөлі генетикада өте маңызды. Олардың көмегімен аамның геномының молекулалық

картасы, өсімдіктер мен жануарлардың жаңа сорттары мен түрлері алынған.
Слайд 12

Слайд 13

Гендік маркер әдісін қолданып зерттеулер жүргізген ғалымдар: Дэвид Боштейн Стивен Тенскли

Гендік маркер әдісін қолданып зерттеулер жүргізген ғалымдар:

Дэвид Боштейн Стивен Тенскли

Слайд 14

Жак Бекман Дитхард Таутц

Жак Бекман Дитхард Таутц