Ekonomiksin On Prinsipi

Содержание

Слайд 2

1 GİRİŞ

1
GİRİŞ

Слайд 3

1 Ekonomiksin On Prinsipi

1

Ekonomiksin On Prinsipi

Слайд 4

Ekonomiks. . . . . . Ekonomiks sözü Yunanca “ailə təsərrüfatını

Ekonomiks. . .

. . . Ekonomiks sözü Yunanca “ailə təsərrüfatını

idarə edən” mənasında bir kəlmədən əmələ gəlib.
Слайд 5

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ Ailə təsərrüfatı və iqtisadiyyat çoxlu seçimlərlə üz-üzə gəlir:

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ

Ailə təsərrüfatı və iqtisadiyyat çoxlu seçimlərlə üz-üzə gəlir:
Kim

işləyəcək?
Hansı əmtəələr istehsal edilməlidir? İstehsalın kəmiyyəti nə qədər olmalıdır?
İstehsal zamanı hansı resurslardan istifadə edilə bilər?
Əmtəələr hansı qiymətə satılmalıdır?
Слайд 6

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ Cəmiyyət və Qıt Sərvətlər (resurslar): Cəmiyyətin sərvətlərinin idarə

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ

Cəmiyyət və Qıt Sərvətlər (resurslar):
Cəmiyyətin sərvətlərinin idarə edilməsi

vacibdir çünki, sərvətlər məhduddur.
Qıtlıq. . . o deməkdir ki, cəmiyyətin sərvətləri məhduddur və buna görə də insanların malik olmaq istədiyi bütün əmtəə və xidmətləri istehsal edə bilməz.
Слайд 7

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ Ekonomiks cəmiyyətin öz qıt sərvətlərini necə idarə etdiyini öyrənən elm sahəsidir.

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ

Ekonomiks cəmiyyətin öz qıt sərvətlərini necə idarə etdiyini öyrənən

elm sahəsidir.
Слайд 8

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ İnsanlar qərarları necə qəbul edir. İnsanlar seçimlərlə üzləşir.

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ

İnsanlar qərarları necə qəbul edir.
İnsanlar seçimlərlə üzləşir.
Bir şeyin dəyəri

onu əldə etmək üçün imtina olunanlarla ölçülür.
Rasional insanlar marjinal faydanı düşünürlər.
İnsanlar stimullara cavab verirlər.
Слайд 9

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ İnsanlar arasındakı münasibətlər. Ticarət hər kəs üçün faydalı

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ

İnsanlar arasındakı münasibətlər.
Ticarət hər kəs üçün faydalı ola bilər.
Adətən

bazarlar iqtisadi fəaliyyətin təşkili üçün yaxşı üsuldur.
Bəzən dövlətlər bazar fəaliyyətinin nəticələrini yaxşılaşdıra bilər.
Слайд 10

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ Bütövlükdə iqtisadiyyat necə işləyir. Ölkədəki həyat səviyyəsi həmin

EKONOMİKSİN ON PRİNSİPİ

Bütövlükdə iqtisadiyyat necə işləyir.
Ölkədəki həyat səviyyəsi həmin ölkənin

istehsalından asılıdır.
Dövlət həddən artıq pul çap etdikdə qiymətlər qalxır.
Cəmiyyət inflyasiya ilə işsizlik arasında qısa müddətli seçimlə üzləşir.
Слайд 11

Prinsip #1: İnsanlar Seçimlərlə Üzləşir. “Pulsuz nahar olmaz!”

Prinsip #1: İnsanlar Seçimlərlə Üzləşir.

“Pulsuz nahar olmaz!”

Слайд 12

Qərarları qəbul etmək iki məqsəddən birini seçmək tələb edir. Adətən, xoşumuza

Qərarları qəbul etmək iki məqsəddən birini seçmək tələb edir.

Adətən, xoşumuza

gələn hər hansı bir şeyi əldə etmək üçün, xoşladığımız digər bir şeyi verməyə məcbur oluruq.
Silah yaxud qida
Qida yaxud geyim
Asudə vaxt yaxud iş
Səmərəlilik yaxud ədalətlilik

Prinsip #1: İnsanlar Seçimlərlə Üzləşir.

Слайд 13

Səmərəlilik yaxud Ədalətlilik Səmərəlilik cəmiyyətin malik olduğu qıt sərvətlərdən maksimum dərəcədə

Səmərəlilik yaxud Ədalətlilik
Səmərəlilik cəmiyyətin malik olduğu qıt sərvətlərdən maksimum dərəcədə faydalanmaq

xüsusiyyəti deməkdir.
Ədalətlilik iqtisadi rifahın cəmiyyət üzvləri arasında adil surətdə bölüşdürülməsi xüsusiyyəti deməkdir.

Prinsip #1: İnsanlar Seçimlərlə Üzləşir.

Слайд 14

Prinsip #2: Bir Şeyin Dəyəri Onu Əldə Etmək Üçün İmtina Olunanlarla

Prinsip #2: Bir Şeyin Dəyəri Onu Əldə Etmək Üçün İmtina Olunanlarla

Ölçülür.

Qərarların qəbul edilməsi alternativlərin gətirə biləcəyi fayda və məsrəflərin müqayisəsini tələb edir.
Universitetə getmək yoxsa işləmək?
Dərslərə hazırlaşmaq yoxsa görüşə getmək?
Dərsə getmək yoxsa yatmaq?
Bir əşyanın alternativ dəyəri onu əldə etmək üçün imtina olunanlarla ölçülür.

Слайд 15

Basketbol ulduzu Kobe Brayant universitetə getməkdən imtina etmiş və orta məktəbdən

Basketbol ulduzu Kobe Brayant universitetə getməkdən imtina etmiş və orta məktəbdən

birbaşa peşəkar idmana qatılmışdır ki, burada o milyonlarla dollar qazana bilmişdir.

Prinsip #2: Bir Şeyin Dəyəri Onu Əldə Etmək Üçün İmtina Olunanlarla Ölçülür.

Слайд 16

İnsanlar marjinal fayda və məsrəfləri düşünməklə qərar qəbul edirlər. Prinsip #3:

İnsanlar marjinal fayda və məsrəfləri düşünməklə qərar qəbul edirlər.

Prinsip #3:

Rasional İnsanlar Marjinal Faydanı Düşünürlər.

Marjinal Dəyişmələr fəaliyyət planında kiçik düzəlişlərdir.

Слайд 17

Prinsip #4: İnsanlar Stimullara Cavab Verirlər. Fayda və məsrəflərdə marjinal dəyişmələr

Prinsip #4: İnsanlar Stimullara Cavab Verirlər.

Fayda və məsrəflərdə marjinal dəyişmələr insanları

reaksiya verməyə məcbur edir.
Bir alternativi o biri alternativdən üstün tutmaq qərarı o zaman baş verir ki, həmin alternativin marjinal faydası onun marjinal məsrəfindən artıq olur.
Слайд 18

Prinsip #5: Ticarət Hər Kəs Üçün Faydalı Ola Bilər. İnsanlar başqaları

Prinsip #5: Ticarət Hər Kəs Üçün Faydalı Ola Bilər.

İnsanlar başqaları ilə

ticarət etmək bacarığından faydalanır.
Rəqabət ticarətdən fayda qazanmaqla nəticələnir.
Ticarət insanlara onların ən yaxşı bacardığı fəaliyyət sahəsində ixtisaslaşmaq imkanı verir.
Слайд 19

Prinsip #6: Adətən Bazarlar İqtisadi Fəaliyyətin Təşkili Üçün Yaxşı Üsuldur. Bazar

Prinsip #6: Adətən Bazarlar İqtisadi Fəaliyyətin Təşkili Üçün Yaxşı Üsuldur.

Bazar iqtisadiyyatı

çoxlu müəssisə və ailə təsərrüfatlarının əmtəə və xidmət bazarlarında qarşılıqlı münasibətdə olarkən, verdikləri müstəqil qərarları vasitəsilə sərvətləri bölüşdürən iqtisadiyyatdır.
Ailələr hansı müəssisələrdə işləyəcəklərinə və öz gəlirləri hesabına nə alacaqlarına qərar verirlər.
Şirkətlər kimi işə götürəcəklərinə və nə istehsal edəcəklərinə qərar verirlər.
Слайд 20

Adam Smit belə bir müşahidə aparmışdır ki, bazarlarda qarşılıqlı əlaqədə olan

Adam Smit belə bir müşahidə aparmışdır ki, bazarlarda qarşılıqlı əlaqədə olan

təsərrüfat və şirkətlər sanki “gözəgörünməz əl” tərəfindən arzu olunan nəticələrə doğru yönəldilirlər.
Çünki, nəyi alıb nəyi satmaq kimi qərarları qəbul edərkən ailə və müəssisələr qiymətə nəzər saldıqlarına görə, özləri də bilmədən öz hərəkətlərinin ictimai fayda və məsrəflərini nəzərə almış olurlar.
Nəticədə, qiymətlər həmin fərdi qərar verənlərin hərəkətlərini elə şəkildə yönləndirir ki, cəmiyyətin bütövlükdə rifahı maksimal dərəcədə artmış olsun.

Prinsip #6: Adətən Bazarlar İqtisadi Fəaliyyətin Təşkili Üçün Yaxşı Üsuldur.

Слайд 21

Prinsip #7: Bəzən Dövlətlər Bazar Fəaliyyətinin Nəticələrini Yaxşılaşdıra bilər. Bazarın iflası

Prinsip #7: Bəzən Dövlətlər Bazar Fəaliyyətinin Nəticələrini Yaxşılaşdıra bilər.

Bazarın iflası o

zaman baş verir ki, kənar müdaxilə olmadığı halda sərvətlərin səmərəli bölünməsinə nail olunmur.
Bazar iflasa uğradıqda dövlət səmərəlilik və ədalətlilik həyata keçirmək üçün müdaxilə edə bilər.
Слайд 22

Bazarın iflası aşağıdakı səbəblərə görə ola bilər: Yan təsir- bir şəxsin

Bazarın iflası aşağıdakı səbəblərə görə ola bilər:
Yan təsir- bir şəxsin

və ya müəssisənin əməllərinin başqalarının maddi rifahına təsiri.
Bazar gücü – tək bir şəxsin və ya müəssisənin bazar qiymətlərinə hədsiz təsir edə bilməsi imkanıdır.

Prinsip #7: Bəzən Dövlətlər Bazar Fəaliyyətinin Nəticələrini Yaxşılaşdıra bilər.

Слайд 23

Prinsip #8: Ölkədəki Həyat Səviyyəsi Həmin Ölkənin Əmtəə və Xidmətləri İstehsal

Prinsip #8: Ölkədəki Həyat Səviyyəsi Həmin Ölkənin Əmtəə və Xidmətləri İstehsal

Etmək Qabiliyyətindən Asılıdır.

Həyat səviyyəsi müxtəlif yollarla ölçülə bilər:
Şəxsi gəlirləri müqayisə etməklə.
Milli istehsalın ümumi bazar dəyərini müqayisə etməklə.

Слайд 24

Həyat səviyyəsindəki demək olar ki, bütün müxtəlifliklər ölkələrin məhsuldarlığı arasındakı fərqlərlə

Həyat səviyyəsindəki demək olar ki, bütün müxtəlifliklər ölkələrin məhsuldarlığı arasındakı fərqlərlə

izah olunur.
Məhsuldarlıq bir işçinin vaxtının hər saatında istehsal edilən əmtəə və xidmətlərin miqdarıdır.

Prinsip #8: Ölkədəki Həyat Səviyyəsi Həmin Ölkənin Əmtəə və Xidmətləri İstehsal Etmək Qabiliyyətindən Asılıdır.

Слайд 25

Prinsip #8: Ölkədəki Həyat Səviyyəsi Həmin Ölkənin Əmtəə və Xidmətləri İstehsal

Prinsip #8: Ölkədəki Həyat Səviyyəsi Həmin Ölkənin Əmtəə və Xidmətləri İstehsal

Etmək Qabiliyyətindən Asılıdır.
Həyat səviyyəsi müxtəlif yollarla ölçülə bilər:
Şəxsi gəlirləri müqayisə etməklə.
Milli istehsalın ümumi bazar dəyərini müqayisə etməklə.
Слайд 26

Prinsip #9: Dövlət Həddən Artıq Pul Çap Etdikdə Qiymətlər Qalxır. İnflyasiya

Prinsip #9: Dövlət Həddən Artıq Pul Çap Etdikdə Qiymətlər Qalxır.

İnflyasiya iqtisadiyyatda

qiymətlərin ümumi səviyyəsindəki artımdır.
İnflyasiyanın bir səbəbi pul kütləsinin artmasıdır.
Dövlət öz milli pulunun miqdarını artırdıqca, pulun dəyəri düşür.
Слайд 27

Prinsip #10: Cəmiyyət İnflyasiya ilə İşsizlik arasında Qısa Müddətli Seçimlə Üzləşir.

Prinsip #10: Cəmiyyət İnflyasiya ilə İşsizlik arasında Qısa Müddətli Seçimlə Üzləşir.

Filips

Əyrisi qısa müddətdə inflyasiya ilə işsizlik arasındakı seçimi göstərən əyridir:
⇩İnflyasiya ⇨ ⇧İşsizlik
Bu qısa müddətli seçimdir!
Слайд 28

Xülasə Fərdlər qərar qəbul edərkən alternativ məqsədlər arasında seçimlərlə üzləşir. Hər

Xülasə

Fərdlər qərar qəbul edərkən alternativ məqsədlər arasında seçimlərlə üzləşir.
Hər hansı

bir şeyin dəyəri onu əldə etmək üçün imtina edilən imkanlarla ölçülür.
Rasional insanlar marjinal məsrəflər və marjinal faydaları müqayisə etməklə qərar qəbul edirlər.
İnsanlar stimullara öz davranışlarını dəyişməklə cavab verirlər.
Слайд 29

Xülasə Ticarət qarşılıqlı faydalı ola bilər. Adətən bazarlar insanlar arasında ticarət

Xülasə

Ticarət qarşılıqlı faydalı ola bilər.
Adətən bazarlar insanlar arasında ticarət əlaqələrinin aparılması

üçün yaxşı üsuldur.
Dövlət bazar fəaliyyətinin nəticələrini yaxşılaşdıra bilər, əgər bazar iflasa uğrayıbsa və yaxud da ədalətsizlik mövcuddursa.