Электр өрісі. Электр өрісінің кернеулігі. Есептер шығару

Содержание

Слайд 2

ОҚУ МАҚСАТЫ: 8.4.1.6 - электр өрісі және оның күштік сипаттамасы ұғымдарының

ОҚУ МАҚСАТЫ:

8.4.1.6 - электр өрісі және оның күштік сипаттамасы ұғымдарының физикалық

мағынасын түсіндіру;
8.4.1.7 - электр өрісін күш сызықтары арқылы графиктік кескіндеу;
Слайд 3

ЖIПКЕ ЗАРЯДТАЛҒАН ШАРДЫ IЛIП, ОҒАН ЭЛЕКТРЛЕНГЕН ШЫНЫ ТАЯҚШАНЫ ЖАҚЫНДАТАЙЫҚ.

ЖIПКЕ ЗАРЯДТАЛҒАН ШАРДЫ IЛIП, ОҒАН ЭЛЕКТРЛЕНГЕН ШЫНЫ ТАЯҚШАНЫ ЖАҚЫНДАТАЙЫҚ.

Слайд 4

Электрлiк әсердiң берiлу процесiне ауа қатыспайды. Ондай болса, зарядталған денелердiң өзара әсерлесуi не арқылы жүзеге асады?

Электрлiк әсердiң берiлу процесiне ауа қатыспайды.
Ондай болса, зарядталған денелердiң өзара

әсерлесуi не арқылы жүзеге асады?
Слайд 5

Бұл сұрақтың жауабын ағылшын ғалымдары М.Фарадей (1791–1867) және Дж. Максвелл (1831–1879) өз еңбектерiнде бердi.

Бұл сұрақтың жауабын ағылшын ғалымдары М.Фарадей (1791–1867) және Дж. Максвелл (1831–1879)

өз еңбектерiнде бердi.
Слайд 6

Фарадей мен Максвеллдiң еңбектерiне сүйенсек, зарядталған денелердi қоршап тұрған кеңiстiк, басқа денелердiң айналасындағы кеңiстiктен өзгеше.

Фарадей мен Максвеллдiң еңбектерiне сүйенсек, зарядталған денелердi қоршап тұрған кеңiстiк, басқа

денелердiң айналасындағы кеңiстiктен өзгеше.
Слайд 7

Зарядталған денелердiң айналасында электр өрiсi болады. Электрлiк әсерлесу осы өрiс арқылы жүзеге асады.

Зарядталған денелердiң айналасында электр өрiсi болады.
Электрлiк әсерлесу осы өрiс арқылы

жүзеге асады.
Слайд 8

Сонымен, электр өрiсi – кез-келген зарядталған денелердiң айналасында болады және заттардан

Сонымен, электр өрiсi – кез-келген зарядталған денелердiң айналасында болады және заттардан

ерекше, материяның айрықша бiр түрi болып табылады
Слайд 9

ЭЛЕКТР ӨРІСІНІҢ ЗАРЯДТАРДЫҢ МАҢАЙЫНДА ПАЙДА БОЛУЫ

ЭЛЕКТР ӨРІСІНІҢ ЗАРЯДТАРДЫҢ МАҢАЙЫНДА ПАЙДА БОЛУЫ

Слайд 10

Электр өрісін көру немесе ұстау мүмкiн емес. Электр өрiсiнiң бар немесе

Электр өрісін көру немесе ұстау мүмкiн емес.
Электр өрiсiнiң бар немесе

жоқ екендiгiн, тек оның әсерi арқылы бiлуге болады.
Слайд 11

ЭЛЕКТР ӨРIСIНIҢ НЕГIЗГI ҚАСИЕТТЕРI ҚАРАПАЙЫМ ТӘЖIРИБЕЛЕР АРҚЫЛЫ АНЫҚТАЛАДЫ. Зарядталған дененiң электр

ЭЛЕКТР ӨРIСIНIҢ НЕГIЗГI ҚАСИЕТТЕРI ҚАРАПАЙЫМ ТӘЖIРИБЕЛЕР АРҚЫЛЫ АНЫҚТАЛАДЫ.

Зарядталған дененiң электр өрiсi,

осы өрiстегі кез-келген зарядталған денеге қандай да бiр күшпен әсер етедi.
Зарядталған денеге жақын аралықта өрiс күштiрек, ал алыста әлсiздеу. Мұны тексеру үшiн тағы да зарядталған гильзамен жасалған тәжiрибенi қарастырайық.
Слайд 12

Электр өрiсiнiң зарядталған денеге (бөлшекке) әсер ету күшiн электрлiк күш деп атаймыз: Fэл — электр күшi.

Электр өрiсiнiң зарядталған денеге (бөлшекке) әсер ету күшiн электрлiк күш деп

атаймыз: Fэл — электр күшi.
Слайд 13

Электр өрiсiн графиктік кескiндеу үшiн Фарадей заманынан бастап күш сызықтары қолданылады.

Электр өрiсiн графиктік кескiндеу үшiн Фарадей заманынан бастап күш сызықтары қолданылады.

Слайд 14

Электр өрісінің күш сызықтары қалай көрсетілген? Төмендегі суреттен нені байқап тұрсыңдар?

Электр өрісінің күш сызықтары қалай көрсетілген?
Төмендегі суреттен нені байқап тұрсыңдар?

Слайд 15

Электр өрісінің кернеулігі – электр өрісінің күштік сипаттамасы болатын векторлық шама.

Электр өрісінің кернеулігі – электр өрісінің күштік сипаттамасы болатын векторлық шама.


Слайд 16

ЭЛЕКТР ӨРІСІ КЕРНЕУЛІГІНІҢ БАҒЫТЫ Электр өрісінің кернеулігінің бағыты күш сызықтарының бағытымен сәйкес келеді.

ЭЛЕКТР ӨРІСІ КЕРНЕУЛІГІНІҢ БАҒЫТЫ

Электр өрісінің кернеулігінің бағыты күш сызықтарының бағытымен сәйкес

келеді.
Слайд 17

Слайд 18

1) Күш сызықтары оң зарядтан (+) басталып, теріс зарядта (-) аяқталады

1) Күш сызықтары оң зарядтан (+) басталып, теріс зарядта (-) аяқталады немесе

шексіздікке кетеді.
2) Күш сызықтары ешқашан қиылыспайды.
Слайд 19

ЭЛЕКТР ӨРІСІНІҢ КҮШ СЫЗЫҚТАРЫНЫҢ ГРАФИКТІК БЕЙНЕЛЕНУІ: Жеке оң зарядтың айналасында пайда болатын өрістің күш сызықтары

ЭЛЕКТР ӨРІСІНІҢ КҮШ СЫЗЫҚТАРЫНЫҢ ГРАФИКТІК БЕЙНЕЛЕНУІ:
Жеке оң зарядтың айналасында пайда болатын

өрістің күш сызықтары
Слайд 20

Жеке теріс зарядтың айналасында пайда болатын өрістің күш сызықтары

Жеке теріс зарядтың айналасында пайда болатын өрістің күш сызықтары

Слайд 21

Екі әр аттас зарядтардың айналасында пайда болған өрістің күш сызықтары

Екі әр аттас зарядтардың айналасында пайда болған өрістің күш сызықтары

Слайд 22

Екі аттас зарядтардың айналасында пайда болған өрістің күш сызықтары

Екі аттас зарядтардың айналасында пайда болған өрістің күш сызықтары

Слайд 23

ЭЛЕКТР ӨРІСІ МЕН КЕРНЕУЛІГІН ҚОРЫТЫНДЫЛАУ - Жоғарыда көрсетілген күш сызықтарының бағыттарын

ЭЛЕКТР ӨРІСІ МЕН КЕРНЕУЛІГІН ҚОРЫТЫНДЫЛАУ

- Жоғарыда көрсетілген күш сызықтарының бағыттарын түсіндіріңдер

(ол нені көрсетеді).
- Электр өрісі кернеулігінің бағыты сәйкес келеді...
Электр өрісі кернеулігінің анықтайтын формуласы...
Электр өрісі кернеулігінің Кулон заңынан өзгешелігі қандай?
Слайд 24

ЭЛЕКТРОСТАТИКАЛЫҚ ӨРІСТІӉ КҮШ СЫЗЫҚТАРЫНЫӉ ҚАСИЕТТЕРІ: Күш сызықтары үздіксіз. Күш сызықтары қиылыспайды.

ЭЛЕКТРОСТАТИКАЛЫҚ ӨРІСТІӉ КҮШ СЫЗЫҚТАРЫНЫӉ ҚАСИЕТТЕРІ:

Күш сызықтары үздіксіз.
Күш сызықтары қиылыспайды.
Күш

сызықтары әрқашанда өткізгіш беттеріне перпендикуляр бағытталған болады.
Слайд 25

Өріс кернеулігінің қабаттасу (суперпозиция) принципі: Зарядтар жүйесініӊ өрістіӊ берілген нүктесіндегі кернеулігі,

Өріс кернеулігінің қабаттасу (суперпозиция) принципі: Зарядтар жүйесініӊ өрістіӊ берілген нүктесіндегі

кернеулігі, осы нүктеде әр бір зарядтыӊ пайда еткен кернеуліктерініӊ векторлық қосындысына теӊ.
Слайд 26

10см қашықтықтағы 2,7*10-6Кл нүктелік зарядтың электр өрісінің кернеулігін анықтаңыз. Заряд суда

10см қашықтықтағы 2,7*10-6Кл нүктелік зарядтың электр өрісінің кернеулігін анықтаңыз. Заряд суда

орналасқан.
а) 243*104Н/Кл; в) 253*105Н/Кл; с) 243*102Н/Кл.
2. Бетінің электр өрісінің кернеулігі 4*106Н/Кл болса, радиусы 3см металл шарға қандай заряд берілген?
А) 4*10-7Кл; В) 4*10-8Кл; с) 4*107Кл.
3. Кернеулігі 130Н/Кл болатын жердің электр өрісінде орналасқан электрондарға осы өріс қандай күшпен әсер етеді?
А) 2,08*10-10Н; в) 2,08*10-17Н; с) 2,08*10-7Н.