Темір. Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы

Сентябрь 9, 2022

Главная
Химия
Темір. Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы

Содержание

2. Мазмұны: Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы Табиғатта таралуы Өнеркәсіпте алынуы Физикалық қасиеттері Химиялық қасиеттері Темірдің
3. Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы Темір – VIIIБ топ элементі, d - элемент.
4. Электрондық формуласы: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2
5. Темір химиялық реакцияларда 2 немесе 3 электрон беріп, өзінің тұрақты қосылыстарында +2 және +3 тотығу дәрежелерін
6. Табиғатта таралуы Темір – табиғатта таралуы бойынша екінші металл. Оның жер қыртысындағы үлесі 5,1%. Көптеген метеориттердің
7. Next
8. Минералдар: Магнетит Гематит Next
9. Лимонит Пирит
10. Қазақстанда темірдің бай қоры бар, ол Торғай темір кенді бассейнінде және Орталық Қазақстанда орналасқан. Қазіргі кезде
11. Өнеркәсіпте алынуы: Темірді 3 түрлі әдіспен алуға болады: Пирометаллургиялық әдіспен: оксидінен тотықсыздандыру арқылы: Fe2O3 + 3H2
12. Физикалық қасиеттері: Темір – жылтыр, күміс түстес ақ металл, оның тығыздығы – 7,87 г/см3. Балқу температурасы
13. Химиялық қасиеттері: I. Жай заттармен әрекеттесуі: Темір оттекте жанғанда екі тотығу дәрежесін де (+2, +3) көрсетеді,
14. Ылғалды ауада тат түзеді: 4Fe + 2H2O + 3O2 = 4FeO(OH) Белсенді бейметалдар темірді тотықтырады: 2Fe
15. II. Күрделі заттармен әрекеттесуі: Қатты қыздырылған темір су буымен әрекеттеседі: Fe + H2O = FeO +
16. Темірдің маңызды қосылыстары: Темір (ІІ) оксиді немесе (FeO) – негіздік оксид, оңай тотығатын қара ұнтақ, оны
17. Темір (ІІІ) оксиді Fe2O3 – амфотерлі оксид, бірақ негіздік қасиеті басымдау, ең тұрақты оксид, қызыл-қоңыр түсті,
18. Темірдің гидроксидтері Темірдің ІІ және ІІІ валентті оксидтеріне екі түрлі гидроксидтері сәйкес келеді. Fe (II) гидроксиді
19. Темірдің маңызды қосылыстарын анықтау: Fe+2 және Fe+3 иондарын сары және қызыл қан тұздарының көмегімен анықтайды. 3FeCl2
20. Қолданылуы: Темір купоросы (FeSO4 ∙ 7H2O) – ағаш сүрлеуде; Fe3C – цементит шойында қолданылады. (NH4)2SO4 ∙
21. Ат әбзелдері. Құрамы: темір, күміс және т.б. Ұзындығы 24 см. ХІ ғ-да жасалған. Next
22. Ерте кездегі темірден жасалған қайшы. Ұзындығы – 15,5 см. XIV ғасырдың екінші жартысы. Next
23. Next
24. Балта. Ұзындығы – 16 см. ХІ ғасыр. Next
25. Темірден жасалған құлып. Ұзындығы – 8,5 см. ХІІ ғасыр. Next
26. Next
27. Темірден жасалған әр түрлі қару-жарақтар. Х – ХІІ ғасырлар. Next
28. Темірден жасалған кілттер Back
29. Құрамында темір бар қосылыстар. Кальций силикаты және темір Хром және темір қосылыстары Темір, ванадий және т.б.
30. Back
31. Next
32. Next
33. Back
34. Back
35. Back
36. Back
37. Back
38. Темірдің құймалары: Next
40. Скачать презентацию

Слайд 2

Мазмұны:
Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы
Табиғатта таралуы
Өнеркәсіпте алынуы
Физикалық қасиеттері
Химиялық қасиеттері
Темірдің маңызды

қосылыстары

Қолданылуы

Құрамында темірі бар қосылыстар

Слайд 3

Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы
Темір – VIIIБ топ

элементі, d - элемент. Темірдің валенттік электрондары сыртқы s-e және сырттан санағанда екінші деңгейдегі d-e болып табылады, сондықтан ол ауыспалы тотығу дәрежелерін көрсетеді.

Слайд 4

Электрондық формуласы:
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2
1s2
2s2
2p6
3s2
3p6
3d6
4s2
Next

Слайд 5

Темір химиялық реакцияларда 2 немесе 3 электрон беріп, өзінің тұрақты қосылыстарында

+2 және +3 тотығу дәрежелерін көрсетеді:
Fe0 – 2e Fe2+
Fe0 – 3e Fe3+
Темірдің тотығу дәрежесі +6 (K2FeO4 – калий ферраты) болатын тұрақтылығы төмен қосылыстары белгілі.

Back

Слайд 6

Табиғатта таралуы
Темір – табиғатта таралуы бойынша екінші металл. Оның жер қыртысындағы

үлесі 5,1%. Көптеген метеориттердің құрамында темір бар, сондықтан оны ертеде “аспан” және “жұлдыз” тасы деп атаған. Жер қыртысында темір көптеген минералдар түзеді. Темірдің маңызды өнеркәсіптік кендері: қызыл теміртас (Fe2O3), магниттік теміртас (Fe3O4), пирит (FeS2). Елімізде темір кендерінің үлкен қоры Рудный темір кені бассейінінде және Орталық Қазақстанда бар. Қазіргі уақытта елімізде бірнеше жүздеген кен орындары мен кен ошақтары белгілі. Көптеген кен орындарында кендердің аз тереңдікте орналасуы оларды арзан ашық әдіспен өндіруге мүмкіндік береді.
Темір минералды сулардың құрамына сульфат (FeSO4) және гидрокарбонат Fe(HCO3)2 түрінде кіреді.
Темір тұздары теңіз суларында бар, мұхит түбінде темірге бай табиғи шөгінділер кездеседі.

Слайд 7

Слайд 8

Минералдар:
Магнетит
Гематит
Next

Слайд 9

Лимонит
Пирит

Слайд 10

Қазақстанда темірдің бай қоры бар, ол Торғай темір кенді бассейнінде және

Орталық Қазақстанда орналасқан. Қазіргі кезде елімізде темірдің жүздеген кен орындары мен кен жылғалары белгілі болып отыр. Көптеген кен орындарындағы кеннің жер бетіне жақын жатуы оны арзан, ашық әдіспен өндіруге мүмкіндік береді.
Темір сульфат және гидрокарбонат түрінде минералды сулардың құрамына кіреді. Темір тұздары теңіз суларында да бар, сол сияқты мұхиттардың түбінде де темірге әжептәуір бай табиғи шөгінділер кездеседі.
Темір тірі организмдерде де болады. Ересек адамның денесінде 4-5 грамм темір бар. Оның 65%-і қандағы гемоглобиннің құрамына кіреді. Гемоглобин қанға қызыл түс береді және тыныс алу процесінде оттекті әр түрлі ұлпаларға тасымалдайды. Қанның құрамында темірдің жетіспеуі қан азаюына әкеліп, адам денсаулығын әлсіретеді.
Байланысқан күйдегі темір көптеген тағамдық өнімдерде: қара нан, картоп, алма, өрік, қарақұмық жармасында кездеседі. Бұл өнімдерді әркім өзінің тамақтану рационына кіргізіп, қан азаюының алдын алуға тиісті.

Back

Слайд 11

Өнеркәсіпте алынуы:
Темірді 3 түрлі әдіспен алуға болады:
Пирометаллургиялық әдіспен:
оксидінен тотықсыздандыру арқылы:
Fe2O3 +

3H2 = 2Fe + 3H2O
соның ішінде алюминтермиялық әдіспен:
Fe2O3 + 2Al = Al2O3 + 2Fe
және көміртек (ІІ) оксидімен тотықсыздан-дыру арқылы:
Fe3O4 + 4CO = 3Fe + 4CO2

Back

Слайд 12

Физикалық қасиеттері:
Темір – жылтыр, күміс түстес ақ металл, оның тығыздығы –

7,87 г/см3. Балқу температурасы жоғары – 15390С. Темір иілімді, магниттелетін және оны жоғалтатын қасиеті бар, осыған орай техникада кеңінен қолданылады. Темірді электрмотор, электрмагнит трансформаторларының өзекшесін және микрофон мембранасын жасауға қолданылады. Іс жүзінде темірдің құймалары – шойын мен болат көбірек қолданылады.

Back

Слайд 13

Химиялық қасиеттері:
I. Жай заттармен әрекеттесуі:
Темір оттекте жанғанда екі тотығу дәрежесін де

(+2, +3) көрсетеді, ұшқын шашыратып жанады:
3Fe + 2O2 = Fe3O4

Слайд 14

Ылғалды ауада тат түзеді:
4Fe + 2H2O + 3O2 = 4FeO(OH)
Белсенді бейметалдар

темірді тотықтырады:
2Fe + 3Cl2 = 2Fe3+ Cl3-
Fe + S = FeS
3Fe + C = Fe3C

Слайд 15

II. Күрделі заттармен әрекеттесуі:
Қатты қыздырылған темір су буымен әрекеттеседі:
Fe + H2O

= FeO + H2
Концентрлі азот және күкірт қышқылдарында темір енжарланады, өйткені ерімейтін қосылыстардың қорғағыш қабатшасымен қапталады.
Сұйылтылған азот және күкірт қышқылдарымен әрекеттесіп, темір тотықсызданады:
Fe + 4HNO3(сұйық) = Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
Fe + H2SO4(сұйық) = FeSO4 + H2
Темір белсенділігі төмен металдарды олардың тұздарынан тотықсыздандырып, ығыстырып шығарады:
Fe + CuCl2 = FeCl2 + Cu

Back

Слайд 16

Темірдің маңызды қосылыстары:
Темір (ІІ) оксиді немесе (FeO) – негіздік оксид, оңай

тотығатын қара ұнтақ, оны мына реакция бойынша алады:
Fe2O3 + CO 2FeO + CO2
Қышқылдармен және қышқылдық оксидтермен әрекеттесіп тұз түзеді:
FeO + 2HCl = FeCl2 + H2O
FeO + CO2 = FeCO3

Слайд 17

Темір (ІІІ) оксиді Fe2O3 – амфотерлі оксид, бірақ негіздік қасиеті басымдау,

ең тұрақты оксид, қызыл-қоңыр түсті, минералы гематит.
І. Алынуы: 1) 2Fe(OH)3 = Fe2O3 + 3H2O
2) 3Fe + 2O2 = Fe3O4
3) 3Fe + 4HOH = Fe3O4 + 4H2
ІІ. Химиялық қасиеттері:
қышқылмен Fe2O3 + 3H2SO4 = Fe2(SO4)3 + 3H2O
қышқылдық оксидпен Fe2O3 + 3SO3 = Fe2(SO4)3
негізбен Fe2O3 + 2NaOH = 2NaFeO2 + H2O

Слайд 18

Темірдің гидроксидтері
Темірдің ІІ және ІІІ валентті оксидтеріне екі түрлі гидроксидтері сәйкес

келеді.
Fe (II) гидроксиді – ақ түсті, ал Fe (III) гидроксиді – қызыл-қоңыр түсті. Олар суда ерімейтін заттар.
І. Алынуы. FeCl2 + 2NaOH = Fe(OH)2 + 2NaCl
FeCl3 + 2NaOH = Fe(OH)3 + 3NaCl
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O = 4Fe(OH)3

Слайд 19

Темірдің маңызды қосылыстарын анықтау:
Fe+2 және Fe+3 иондарын сары және қызыл қан

тұздарының көмегімен анықтайды.
3FeCl2 + 2K3[Fe(CN)6] = Fe3[Fe(CN)6]2 + 6KCl
турунбул көгі
4FeCl3 + 3K4[Fe(CN)6] = Fe4[Fe(CN)6]3 + 12KCl
берлин көгі

Back

Слайд 20

Қолданылуы:
Темір купоросы (FeSO4 ∙ 7H2O) – ағаш сүрлеуде;
Fe3C – цементит шойында

қолданылады.
(NH4)2SO4 ∙ FeSO4 ∙ 6H2O – Мор тұзы, тотықсыздандырғыш ретінде пайдаланылады.
Fe(NH4)2 ∙ (SO4)2 ∙ 12H2O – темір-аммонийлі ашудас, тері илеуде қолданылады.
Fe2O3 – темір сүрегі (бояу) шатырларды бояуда, болат пен шыны беттерін тегістеуде, термиялық пісіруде қолданылады.

Слайд 21

Ат әбзелдері. Құрамы: темір, күміс және т.б. Ұзындығы 24 см. ХІ

ғ-да жасалған.

Слайд 22

Ерте кездегі темірден жасалған қайшы. Ұзындығы – 15,5 см. XIV ғасырдың

екінші жартысы.

Слайд 23

Слайд 24

Балта.
Ұзындығы – 16 см. ХІ ғасыр.
Next

Слайд 25

Темірден жасалған құлып.
Ұзындығы – 8,5 см.
ХІІ ғасыр.
Next

Слайд 26

Слайд 27

Темірден жасалған әр түрлі қару-жарақтар.
Х – ХІІ ғасырлар.
Next

Слайд 28

Темірден жасалған кілттер
Back

Слайд 29

Құрамында темір бар қосылыстар.
Кальций силикаты
және темір
Хром және темір
қосылыстары
Темір, ванадий

және т.б.

Темір, марганец
және стронций

Темір және
алюминий қосылысы

Құрамында 9%-дық
темірі бар қоспа

Слайд 30

Back

Слайд 31

Слайд 32

Слайд 33

Back

Слайд 34

Back

Слайд 35

Back

Слайд 36

Back

Слайд 37

Back

Слайд 38

Темір. Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы

Содержание

Мазмұны:Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысыТабиғатта таралуыӨнеркәсіпте алынуыФизикалық қасиеттеріХимиялық қасиеттеріТемірдің маңызды

Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы Темір – VIIIБ топ

Электрондық формуласы:1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s21s22s22p63s23p63d64s2Next

Темір химиялық реакцияларда 2 немесе 3 электрон беріп, өзінің тұрақты қосылыстарында

Табиғатта таралуы Темір – табиғатта таралуы бойынша екінші металл. Оның жер қыртысындағы

Next

Минералдар:Магнетит Гематит Next

Лимонит Пирит

Қазақстанда темірдің бай қоры бар, ол Торғай темір кенді бассейнінде және

Өнеркәсіпте алынуы:Темірді 3 түрлі әдіспен алуға болады:Пирометаллургиялық әдіспен:оксидінен тотықсыздандыру арқылы:Fe2O3 +

Физикалық қасиеттері: Темір – жылтыр, күміс түстес ақ металл, оның тығыздығы –

Химиялық қасиеттері:I. Жай заттармен әрекеттесуі:Темір оттекте жанғанда екі тотығу дәрежесін де

Ылғалды ауада тат түзеді: 4Fe + 2H2O + 3O2 = 4FeO(OH)Белсенді бейметалдар

II. Күрделі заттармен әрекеттесуі:Қатты қыздырылған темір су буымен әрекеттеседі: Fe + H2O

Темірдің маңызды қосылыстары:Темір (ІІ) оксиді немесе (FeO) – негіздік оксид, оңай

Темір (ІІІ) оксиді Fe2O3 – амфотерлі оксид, бірақ негіздік қасиеті басымдау,

Темірдің гидроксидтеріТемірдің ІІ және ІІІ валентті оксидтеріне екі түрлі гидроксидтері сәйкес

Темірдің маңызды қосылыстарын анықтау:Fe+2 және Fe+3 иондарын сары және қызыл қан

Қолданылуы:Темір купоросы (FeSO4 ∙ 7H2O) – ағаш сүрлеуде;Fe3C – цементит шойында

Ат әбзелдері. Құрамы: темір, күміс және т.б. Ұзындығы 24 см. ХІ

Ерте кездегі темірден жасалған қайшы. Ұзындығы – 15,5 см. XIV ғасырдың

Next

Балта. Ұзындығы – 16 см. ХІ ғасыр.Next

Темірден жасалған құлып. Ұзындығы – 8,5 см.ХІІ ғасыр.Next

Next

Темірден жасалған әр түрлі қару-жарақтар.Х – ХІІ ғасырлар.Next

Темірден жасалған кілттерBack

Құрамында темір бар қосылыстар.Кальций силикаты және темірХром және темір қосылыстарыТемір, ванадий

Back

Next

Next

Back

Back

Back

Back

Back

Темірдің құймалары: Next

Похожие презентации

Мазмұны:
Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы
Табиғатта таралуы
Өнеркәсіпте алынуы
Физикалық қасиеттері
Химиялық қасиеттері
Темірдің маңызды

Жалпы сипаттама. Периодтық жүйедегі орны және атом құрылысы
Темір – VIIIБ топ

Электрондық формуласы:
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2
1s2
2s2
2p6
3s2
3p6
3d6
4s2
Next

Табиғатта таралуы
Темір – табиғатта таралуы бойынша екінші металл. Оның жер қыртысындағы

Минералдар:
Магнетит
Гематит
Next

Лимонит
Пирит

Өнеркәсіпте алынуы:
Темірді 3 түрлі әдіспен алуға болады:
Пирометаллургиялық әдіспен:
оксидінен тотықсыздандыру арқылы:
Fe2O3 +

Физикалық қасиеттері:
Темір – жылтыр, күміс түстес ақ металл, оның тығыздығы –

Химиялық қасиеттері:
I. Жай заттармен әрекеттесуі:
Темір оттекте жанғанда екі тотығу дәрежесін де

Ылғалды ауада тат түзеді:
4Fe + 2H2O + 3O2 = 4FeO(OH)
Белсенді бейметалдар

II. Күрделі заттармен әрекеттесуі:
Қатты қыздырылған темір су буымен әрекеттеседі:
Fe + H2O

Темірдің маңызды қосылыстары:
Темір (ІІ) оксиді немесе (FeO) – негіздік оксид, оңай

Темірдің гидроксидтері
Темірдің ІІ және ІІІ валентті оксидтеріне екі түрлі гидроксидтері сәйкес

Темірдің маңызды қосылыстарын анықтау:
Fe+2 және Fe+3 иондарын сары және қызыл қан

Қолданылуы:
Темір купоросы (FeSO4 ∙ 7H2O) – ағаш сүрлеуде;
Fe3C – цементит шойында

Балта.
Ұзындығы – 16 см. ХІ ғасыр.
Next

Темірден жасалған құлып.
Ұзындығы – 8,5 см.
ХІІ ғасыр.
Next

Темірден жасалған әр түрлі қару-жарақтар.
Х – ХІІ ғасырлар.
Next

Темірден жасалған кілттер
Back

Құрамында темір бар қосылыстар.
Кальций силикаты
және темір
Хром және темір
қосылыстары
Темір, ванадий

Темірдің құймалары:
Next