Berlenleri girizmegi we çykarmagy guramak

Слайд 2

Berlenleri girizmegi we çykarmagy guramak

Berlenleri girizmegi we çykarmagy guramak

Слайд 3

Programmalary düzmekde aşakdaky tapgyrlary bellemek bolar: başlangyç berlenleri girizmek; berlenleri gaýtadan işlemek; berlenleri çykarmak (netije almak).

Programmalary düzmekde aşakdaky tapgyrlary bellemek bolar:
başlangyç berlenleri girizmek;
berlenleri gaýtadan işlemek;
berlenleri çykarmak

(netije almak).
Слайд 4

Ekrana maglumatlar Write çykyş buýrugy arkaly çykarylýar. Bu iň köp ulanylýan

Ekrana maglumatlar Write çykyş buýrugy arkaly çykarylýar.
Bu iň köp ulanylýan buýruklaryň

biridir.
Program salam_1; {Programmanyň sözbaşysy}
Begin {Programmanyň başlangyjy}
Write ('Salam! Men, ähli zady başarýan kompýuter!'); {Ýazgyny ekrana çykarmak}
End. {Programmanyň soňy}
Слайд 5

Writeln bu buýrukda informasiýa çap edilenden soň, kursor täze setire geçirilýär.

Writeln bu buýrukda informasiýa çap edilenden soň, kursor täze setire geçirilýär.

Program salam; {Programmanyň sözbaşysy}
Begin {Programmanyň başlangyjy}
Writeln ('Salam!'); {Ýazgyny ekrana çykarmak}
Writeln ('Men ähli zady başarýan kompýuter!'); {Ýazgyny ekrana çykarmak}
End. {Programmanyň soňy}
teksti iki setirde çykarýar:
Salam!
Men ähli zady başarýan kompýuter!
Слайд 6

Program Jem; {Programmanyň sözbaşysy} Begin {Programmanyň başlangyjy} Write (2+3); {Jemi hasaplamak

Program Jem; {Programmanyň sözbaşysy}
Begin {Programmanyň başlangyjy}
Write (2+3); {Jemi hasaplamak we netijäni

ekrana çykarmak}
End. {Programmanyň soňy}
Jem programmasy ýerine ýetirilenden soň, ekranda 5 san çap ediler. Eger arifmetiki aňlatma ýaýlarda apostrofyň içinde ýazylan bolsa, onda Write ('2+3') buýrugyň netijesi '2+3' tekst görnüşinde çap ediler.
Слайд 7

Kompýutere berlenleri Read (ýa-da Readln) buýrugyň kömegi bilen girizip bolýar. Bu

Kompýutere berlenleri Read (ýa-da Readln) buýrugyň kömegi bilen girizip bolýar.
Bu

buýrukda hem ýaýlaryň içinde üýtgeýänleriň atlary oturlar arkaly berilýär.
Ol çykarmak buýrugyna meňzeş ýazylýar, meselem:
Read(a,b);
Readln(a1,a2,...,aN).
Слайд 8

Program mysal_1; {Programmanyň sözbaşysy} Var a: integer; {bitin görnüşli a üýtgeýäni

Program mysal_1; {Programmanyň sözbaşysy}
Var a: integer; {bitin görnüşli a üýtgeýäni beýan

etmek}
Begin {Programmanyň başlangyjy}
Write ('Bitin san giriziň '); {Ýazgyny ekrana çykarmak}
Readln (a); {Girizilýän san a üýtgeýäniň adyna geçirilýär}
Write ('Siziň sanyňyz: ', a); {Ýazgyny we üýtgeýäniň san bahasyny ekrana çykarmak}
End. {Programmanyň soňy}
a=5 bolanda, programma ýerine ýetirilenden soň, ekrana şeýle ýazgy çykar:
Bitin san giriziň 5
Siziň sanyňyz 5
Слайд 9

Klawiaturadan girizilen sany 2-ä köpeldip, netijesini çykarýan programma: Program mysal_2; {Programmanyň

Klawiaturadan girizilen sany 2-ä köpeldip, netijesini çykarýan programma:
Program mysal_2; {Programmanyň sözbaşysy}
Var

x: integer; {bitin görnüşli x üýtgeýäni beýan etmek}
Begin {Programmanyň başlangyjy}
Write ('San giriziň '); {Ýazgyny ekrana çykarmak}
Readln (x); {Girizilýän san x üýtgeýäniň adyna geçirilýär}
Write ('Bu sany ikä köpeltseňiz, şu netije alnar ', 2*x); {Ýazgyny we hasaplamanyň san bahasyny ekrana çykarmak}
End. {Programmanyň soňy}
x=25 bolanda, programma ýerine ýetirilenden soň, ekrana şeýle ýazgy çykar:
San giriziň 25
Bu sany ikä köpeltseňiz, şu netijede 50 alnar
Слайд 10

GÖNÜKME Klawiaturadan girizilen sany 2-ä köpeldip, netijesini çykarýan programma ýazalyň:

GÖNÜKME

Klawiaturadan girizilen sany 2-ä köpeldip, netijesini çykarýan programma ýazalyň: