Мәдениет әлеуметтануы

табиғат объектісіндегі адамның әрекеті арқылы жасалатын өзгерістер. Бұл сөзде адам еңбегінің ерекшелігі, оның адамның іс-әрекетімен байланыстылығы, адамның және оның қызметінің бірлігі негізделген. Кейіннен «мәдениет» деген сөз жалпылық маңыз алды, адам жасағанның бәрін де «мәдениет» деп атады. Осы ұғымда мәдениеттің мазмұнды белгілері, түсінігі көрсетілді. Мәдениет – адам жасаған «екінші табиғат». Мәдениет – жеке адамның өмір сүру мақсаты мен құндылық жүйесі, адамның өмір сүрген ортамен қарым-қатынасы. Ол - өзара қарым-қатынас нәтижесінде қалыптасатын ерекше құбылыс.

1. Материалдық - бүл өндірістегі қүрал-саймаңдар.
техника, қүрылымдар, т.б.;
2. Рухани - бүл ғылым, өнер, әдебиет, т.б.
Мәдениетгің бүлай болінуі белгілі бір ш артқа (жағдайға)
байланысты. Дегенмсн, олардың арасында тыгыз байланыс,
қаты настар бар. О сылардың нөтижесінде олар бір-біріне
әсер егеді. М ысалы, адам ойындағы ксйбір гылыми-
техни калы қ жобалар, түжырымдар нақты лы омірде жаңа
техника, сайм ан, басқа да қүрал-ж абды қ түріне айналады,
ал, ж аңадан пайда болғаи гсхника, қүры лгы , технология,
т.б. жаңа ой-пікірлер, түжырым, теория жасауга мүмкіндік
туғызады.

анықтамасына тоқталайық.
1. Мәдениет — адам қүндылықтарының жиынтығы.
Қысқаша айтқанда, мәдениет адамдардың іс-әрекет, қимылдарының, еңбегінің, іс-қызмет, жүмысының, төжірибесінің негізінде жинақталған ж әне қоғам ны ң ілгері дамуына әсер ететін, адамдардың жоғары адамгершілік қасиеттерінің, ғылымның, білімнің, тәрбиенің, әдет-ғүрып, т.б. мүраттардың жиынтыгы.
2. Адамдардың шығармашылық іс-қызметінің тәсілі. қоғамдағы әрекеттер барысында әр түрлі кертартпалық қате
түсініктерге, теріс ұғымдарға, ережелерге, ұсыныстарға, жоқ
нәрсеге сенуге, әдепсіздікке, формализмге қарсы күресті жоққа шығаруды айтады.
3. К.Маркс айтқандай, мәдениет адамның мәнді, маңызды
күш -қуатын, яғни оның мақсатын, талап-тілегін, қабілетін іске асырьш орындауды, онын өзін-өзі қалыптастыру және жан-жақты дамуын қамтамасыз етіп. күнделікгі өмірде қолдануды білдірмек.

олардың мәдениетке қандай талғамы барын,
талап-тілек қоятынын , мәдени ошақтардың тек ондіріс
жағдайында ғана емес, жалпы мәдениетке тартылуы, қосылуы, араласуы қандай, бүл іс-жүмыстарда театр, кино,
музей, кітапханалар, стадиондардаң, т.б. жүмыс дәрежелері
қалай, олар не істеп жүр, адамдардың, олардың алуан
топгарының талап-тілектерін қанағаттандыра ала ма немесе
қанағаттандыра алмай ма, т.б. міне осы тәрізді мәселелерді қамтиды.
Мысалы, қазіргі уақытта театрларға көптеген адам бармайды, өйткені қойылымдар адамдарды тартпайды. Бүған
Қоса театр басқармалары үйымдастыру жүмысын дүрыс
жолға қоя алмаған.Театр туралы айтылған осы пікіріміз кітапханаға да, дене шынықгыру мекемелеріне де (әсіресе, стадион) қатысты.