Нöлтат районым лӱмлö еҥ-влак!

Содержание

Слайд 2

Йöраталын илал шочмо мландым! Сай паша дене тудым нöлтал! З.А.Беляева

Йöраталын илал шочмо мландым! Сай паша дене тудым нöлтал! З.А.Беляева

Слайд 3

85 ияш район Ончалза шкенан шочмо марий мландынам! Кумда верым ок

85 ияш район
Ончалза шкенан шочмо марий мландынам! Кумда верым ок

айле гынат, моткоч поян чылалан. Куш от ончал, чыла вере паша шолеш. Илыш йогын неле гынат, тудым мастар, шöртньö кидан пашаеҥ-влак сöрастарат. Эн тÿҥ поянлык - пашаче марий калыкна. Туге огыл мо? Тугеже айста ончалына шкенан Советский районышкына. Кö вара тудым сöрастарен илен да кызытат ила?\\
Слайд 4

Шарне нуным, кугешне! Вуетым саве герой-влаклан!

Шарне нуным, кугешне!

Вуетым саве герой-влаклан!

Слайд 5

Кугешна Кукмарий тудын дене! Алексей Николаевич Громов, Совет Ушем Герой. Днепр

Кугешна Кукмарий тудын дене!


Алексей Николаевич Громов, Совет Ушем
Герой. Днепр

энерым форсироватлыме годым шке чолгалыкшым ончыктен.
(1911 – 1987)
Слайд 6

А.Н.Громовын фронтовой корныжо. 1941 ий декабрьыште Йошкар Армий радамыш каен. 1942

А.Н.Громовын фронтовой корныжо. 1941 ий декабрьыште Йошкар Армий радамыш каен. 1942

ий гыч фронтышто лийын. 1943 ийыште младший лейтенант курсым тунем пытарен. 28 сентябрьыште Черниговский областьысе Новоселки селаште тудын вуйлатыме взводшо эн ончыч Днепрын пурла сержым вончен да бойышко куснен. Рота командир колымеке, Громов коандованийым шке умбакыже налын. Тыге тушманым чактарен кертыныт. Громов сусырген гынат, вуйлатымым чарнен огыл. Верховный Совет Президиумын Указше почеш от 1944 ий 15 январьыште Совет Ушем Герой лумым пуымо. «Шортньо шудыр» медаль, Ленин орден дене наградитлыме. Тунамак сусыр геройым монгыжо комиссоватлен колтеныт. Колхоз председательлан, ялсовет вуйлатышылан ыштен. 1987 ий 28 июньышто Советский поселкеш 75 ияш колен.  
Слайд 7

Эрыкан илыш наукым вияҥден. Роҥго кундемын уста эргыже. И.С.Галкин 1930 ий

Эрыкан илыш наукым вияҥден.


Роҥго кундемын уста эргыже.
И.С.Галкин 1930 ий 16

сентябрьыште Рошня ялыште шочын. Марий йылме дене пеш кугу специалист. Грамматике, кызытсе марий йылме, лексикографий дене 150 научный публикацийже уло. «Рушла-марла мутерын» (1966) тун редакторжо, филологий наука доктор (1968), профессор.
Слайд 8

Шнаран кундемын уста эргыже. Аркадий Степанович Крупняков - марий калык писатель,

Шнаран кундемын уста эргыже.
Аркадий Степанович Крупняков - марий калык писатель,

СССР кугыжаныш премийын лауреатше, шуко романын авторжо, писатель-фронтовик.
Слайд 9

Писательын илыш-корныжо. Крупняков Аркадий Степанович 1919 ий 22 майыште Чкарино (Шнаран)

Писательын илыш-корныжо.

Крупняков Аркадий Степанович 1919 ий 22 майыште Чкарино

(Шнаран) селаште шочын. 1937 ийыште школым тунем пытарен. Татарий кундемыште паровозный бригаде станцийыште тунемын. Куртньо корно станцийыште пашам ыштен. 1939 ийыште армийыш каен. Кечывалвел фронтышто Крупняков отделений командирлийын, вара - ротышто политрукын алмаштышыже. Фронтовой газетын редакторжыланат тыршен. «Йошкар шудыр» орден дене палемдалтын.
Слайд 10

А.С.Крупняковын произведенийже-влак Исторический роман «У моря русского» Роман «Марш Акпарса» Роман

А.С.Крупняковын произведенийже-влак

Исторический роман «У моря русского»
Роман «Марш Акпарса»
Роман «Лада»
Роман «Раскол»
Историческое

троекнижие о том,как
Русь ордынское иго сбросила – «Гусляры»:
1. «Москва – матушка»;
2. «Вольные города»;
3. «Марш Акпарса»
Роман- дилогия «Березовый сок».
Исторический роман «Есть на Волге утес».
Сказание о нове городена Кокшаге – «Царев город».


Слайд 11

А.Б. Луппов Композитор, «Лесная легенда» («Чодыра сем») балетын авторжо. РСФСР искусствын

А.Б. Луппов

Композитор, «Лесная легенда» («Чодыра сем») балетын авторжо. РСФСР искусствын

сулло деятельже, Марий Эл да Татарстан Республикыласе Государственный премийын лауреатше, Казанский консерваторийын профессоржо..
Слайд 12

Ю.И. Таныгин – художник. 1963 ий 12 майыште шочын. Марий Эл

Ю.И. Таныгин – художник.

1963 ий 12 майыште шочын. Марий Эл

Республикысе художественный училищыште , вара Московской академийыште тунемын. «Кугарня» газетын художественный редакторжо лийын. Российысе художник-влак ушемын членже. Ятыр выставкын участникше. Олык Ипай лÿмеш премийын лауреатше.
Слайд 13

Василий Яковлевич Рожкин Кӱшыл Кодам кундемыште шочын кушшо уста марий поэт,

Василий Яковлевич Рожкин

Кӱшыл Кодам кундемыште шочын кушшо уста марий поэт,

фронтовик, РСФСР –ын сулло туныктышыжо. «За трудовое отличие» медаль дене наградитлалтын.
1934 ийыште возаш тÿҥалын. Икымше сборникше 1939 ийыште лектын, «Пеледше муро» маналтын. Тудо СССР Писатель ушемын членже.