Ayakta durma

Август 21, 2022

Содержание

2. Ayakta Durma Hareketinin Gelişimi Bebekler, yenidoğan dönemlerinde ayaklarından yere bastırıldıklarında, dar bir destek noktası çerçevesinde kısmi
3. Bebek desteklendiğinde, otomatik adımlama hareketi yapar. Bebek 2 aylık olduğunda, refleks olarak yapılan adımlama hareketi kaybolur.
4. 5 ay civarında bebeğin bütün postürlerde (sırt üstü, yüz üstü ve destekli oturmada) baş kontrolünün gelişmesi
5. 7 aylık bir bebek, ayakta destekli durma pozisyonunda, anteriyor ve posteriyor ağırlık aktarmaları gerçekleştirebilir. Bebek, ellerinden
6. Bebek, yaklaşık 7-8 aylıkken yerden ayağa kalkmak için, kanepe, koltuk kenarı veya yüksek bir tabureden kendini
7. Bebek, yaklaşık 10 ay civarında, koltuk kenarı ve kanepe kenarına tutunarak ayağa kalkmayı öğrenir. Fakat, bebeğin
8. Bebek, ayağa kalktıktan sonra durduğu yerde oyuncakları ile oynayıp daha sonra SQUAT POZİSYONUNA gelme veya tekrar
9. Tutunarak, ayakta duran ve yürümeye çalışan 10 aylık bebeğin plantar kavrama refleksi hala pozitiftir, fakat, giderek
10. Bebekte ayakta durma, adımlama ve yürüme hareketi geliştikçe, bebek, oyun için veya yerden istediği eşyayı alabilmek
11. Bebeklerde, bağımsız yürüme, 10-15 ay civarında başlar. Tipik gelişime sahip bebekler, ortalama, 12 aylıkken bağımsız yürüyebilir.
12. Yürüyüşün pratik edilmesiyle birlikte, antero-posteriyor postural düzgünlük, kalça ve dizdeki ekstansiyonun gelişmesi ve destek yüzeyinin daralarak,
13. Bipedal lokomosyon, daha sonraki dönemlerde, 2 ile 4 yaşa kadar devam eder. 3 yaşındaki bir çocuğun
14. Bebek büyüdükçe, yürüyüşün diğer özellikleri olan kadans, adım sayısı ve uzunluğu, yürüyüş hızı gibi parametrelerinde değişiklikler
15. Yürüyüş hızı, adım uzunluğu ile ilişkilidir. Bir adım, bir ekstremıtenin topuk vuruşu ile başlar, diğer ekstremıtenin
16. Dakikadaki adım uzunlukları yaşa göre sıralanacak olursa, çocukluktan ergenliğe ve yetişkinliğe geçiş aşamalarında gittikçe azalır. 12
17. Denge ve Postural Kontrol Gelişimi
18. Duyusal sistemler, postural kontrol gelişiminde oldukça önemlidir. Vizüel, somatosensory ve vestibüler sistemden gelen uyarılar postural kontrol
19. Ağırlık aktaran bir bebek için oluşan duyusal bilgilendirme, emekleme, diz üstü durma ve ayakta durma için
20. Düzeltme reaksiyonları, başın boşluktaki pozisyonundan sorumludur ve tüm yönlerde gelişir. Herhangi bir postürde vücut ağırlık merkezinin
21. Tilt veya denge reaksiyonları, vücut dengesinde değişikliğe neden olan ve vücudun boşluktaki pozisyonunda değişikliğin olduğu durumlardan
23. Скачать презентацию

Слайд 2

Ayakta Durma Hareketinin Gelişimi Bebekler, yenidoğan dönemlerinde ayaklarından yere bastırıldıklarında, dar bir

destek noktası çerçevesinde kısmi ağırlık vererek ayakta durabilirler. Alt ekstremiteler, ko-kontraksiyonda ve sert bir şekilde durur. Baş kontrolü yoktur ve baş ve boyun gövde önünde fleksiyon pozisyonundadır. Fonksiyonel bir ayakta durma değildir.

Слайд 3

Bebek desteklendiğinde, otomatik adımlama hareketi yapar. Bebek 2 aylık olduğunda, refleks

olarak yapılan adımlama hareketi kaybolur. Refleks adımlama hareketinin kaybolmasına ABAZİ adı verilir. 3-4 aylık bazı bebeklerde de ayağa kaldırılıp bastırıldığında alt ekstremitelere ağırlık aktarılamadığı görülür ki bu duruma ASTAZİ adı verilir. Fakat, bu durum bütün bebeklerde görülmez.

Слайд 4

5 ay civarında bebeğin bütün postürlerde (sırt üstü, yüz üstü ve

destekli oturmada) baş kontrolünün gelişmesi ve servikal ekstansör ve fleksör kas aktivitesinin artmasıyla birlikte, destekli ayakta durma pozisyonunda, alt ekstremitelere kısmi ağırlık aktarmalar başlar.
Bebek, ağırlık aktarma hareketini, alt ekstremitelerde, kalça eksternal rotasyon, fleksiyon ve abduksiyonda, dizler fleksiyonda ve ayaklar pronasyonda gerçekleştirir. Bu durum, bebek 7 ay civarında alt ekstremitelerine tam ağırlık aktarmaya başlayana kadar devam eder.

Слайд 5

7 aylık bir bebek, ayakta destekli durma pozisyonunda, anteriyor ve posteriyor

ağırlık aktarmaları gerçekleştirebilir. Bebek, ellerinden tutulduğunda ayakta durabilir ve yürüyebilir. Fakat, yürüyüşü, destek noktasını arttırabilmesi için, kalça abduksiyon ve eksternal rotasyonda ve ayaklarda artmış pronasyon şeklindedir. Bebeklerdeki yağ dokusu longitudinal arkı ve ayaklardaki pronasyon hareketini maskeler.

Слайд 6

Bebek, yaklaşık 7-8 aylıkken yerden ayağa kalkmak için, kanepe, koltuk kenarı

veya yüksek bir tabureden kendini yukarı doğru çekmeyi öğrenir ve hareketi gerçekleştirmeye çalışır. Bu dönemde, üst ekstremiteler aktif, alt esktremiteler ise pasiftir.

Слайд 7

Bebek, yaklaşık 10 ay civarında, koltuk kenarı ve kanepe kenarına tutunarak

ayağa kalkmayı öğrenir. Fakat, bebeğin bu aktiviteyi gerçekleştirebilmesi için bir dizi aşamadan geçmesi gerekir. Bebek, önce kendini yukarı doğru çekerek alt ekstremitelerinin kullanımı ile (özellikle, kalça ve diz ekstansörleri) yarım diz üstü pozisyona gelir. Bebeğin bu pozisyona gelmesi, üst ekstremite kas kuvvetinden çok alt ekstremite kas kuvvetine bağlıdır. Alt ekstremiteler bu aktivite için çok çalışırken, üst ekstremiteler de dengenin sağlanmasına yardım eder. Daha sonra bebek, intra-aksiyal rotasyon yaparak ve alt ekstremitelerin dissosiye hareketlerini kullanarak, yarım dizüstüne gelecek ve sonuncu adım olarak kendini yukarı doğru çekerek, ayağa kalkacaktır. Bebek, ayağa kalktıktan sonra da benzer şekilde, yarım diz üstü pozisyona gelerek yere oturma postürünü gerçekleştirecektir. Bebek, bu hareket deneyimini yaşadıkça, hareketi yapabilme yeteneği için hız kazanacaktır.

Слайд 8

Bebek, ayağa kalktıktan sonra durduğu yerde oyuncakları ile oynayıp daha sonra

SQUAT POZİSYONUNA gelme veya tekrar yere oturma hareketini yapacaktır. Bu hareketlerin tekrarı arttıkça, bebekte kontrol de artacaktır. Postürler arası geçişleride kullanarak, daha çok deneyimleyecektir. Bir süre sonra bebek, durduğu yerde adımlama hareketini yapmaya başlayacaktır. Bütün bu motor davranışlar 10 aylıktan itibaren yapılabilir. Bebek adımlama hareketini öncelikle, bulunduğu yerde yapar, fakat, daha sonra varsa eğer yanındaki diğer koltuklara da geçerek yürümesini devam ettirir.
Bu süre içerisinde, bebeğin kalça ve diz fleksiyonunun azalmasıyla da anteriyor ve posteriyor düzgünlük sağlanır. Hatta bebek, durduğu yerde kısa süre desteksiz ayakta durmayı da deneyimler. Fakat, bebek, yürüyebilmek için desteğe ihtiyaç duyar. Bebek, elinden tutulduğunda veya kanepeden tutunup öne doğru yürümeye çalıştığında, oldukça hızlı bir şekilde yürür. Bebeğin tutunarak adımlama hareketinin gelişimine paralel olarak, kalça abduksiyon, adduksiyonu, adımlamaya çalıştığı ekstremitesinde eversiyon ve inversiyon kuvvetlenmesi de gerçekleşir.

Слайд 9

Tutunarak, ayakta duran ve yürümeye çalışan 10 aylık bebeğin plantar kavrama refleksi

hala pozitiftir, fakat, giderek azalmaktadır. Pozitif PLANTAR KAVRAMA refleksi, bebeğin parmaklarını fleksiyonda tutmasına neden olur. Bu refleks, bebek destekli otururken de değerlendirilebilir.

Слайд 10

Bebekte ayakta durma, adımlama ve yürüme hareketi geliştikçe, bebek, oyun için

veya yerden istediği eşyayı alabilmek için yere çömelme hareketini de (squat) yapmaya başlar. Yere çömelme hareketini yapmanın yanı sıra bu pozisyonda uzun süre de kalabilir, SQUAT hareketi, postürler arası geçişlere de izin veren bir postürdür.

Слайд 11

Bebeklerde, bağımsız yürüme, 10-15 ay civarında başlar. Tipik gelişime sahip bebekler,

ortalama, 12 aylıkken bağımsız yürüyebilir. Bebek, bağımsız bir şekilde yürümeye başladığı zamanlarda, omuzların retraksiyonda, dirseklerin fleksiyon, kolların abduksiyon ve ekstansiyonunun olduğu GARD ALMA POZİSYONU görülür. Destek yüzeyini arttırmak için kalça abduksiyon ve eksternal rotasyonu devam etmektedir. Bebek, yürüme sırasında topuk vuruşunu gerçekleştiremez ve ayaklan pronasyon pozisyonundadır.
Zamanla, bebeğin üst ekstremitelerindeki bu pozisyon azalır ve gövde stabilitesini arttırmak için kollar gövdenin önüne veya yanına iner, fakat, dirsek fleksiyonu devam edebilir. Birkaç hafta sonra da yürüyüş sırasında resiprokal kol salınımları başlar.

Слайд 12

Yürüyüşün pratik edilmesiyle birlikte, antero-posteriyor postural düzgünlük, kalça ve dizdeki ekstansiyonun

gelişmesi ve destek yüzeyinin daralarak, kalça eksternal rotasyonu ve abduksiyonunun azalması sayesinde devam ettirilir. Çocuk, zaman içinde normal yürüme sınırlarına ulaşır. Fakat, ayaklardaki yağ dokusu görünümü (fat pad), 2 yaşa kadar devam eder. 2 yaşından sonra, longitudinal ark belirmeye başlar.

Слайд 13

Bipedal lokomosyon, daha sonraki dönemlerde, 2 ile 4 yaşa kadar devam

eder. 3 yaşındaki bir çocuğun yürüyüşü 1 yaşındaki bir çocuğun yürüyüş özelliklerinden daha da farklılaşır. Medio-lateral düzgünlük, kalçanın abduksiyondan adduksiyona gelmesiyle birlikte sağlanır ve devam eder.
Dizlerde de doğumdaki genu varustan 3 yaşındaki genu valgusa doğru 12° lik bir değişiklik olur. Valgus açısı 4-7 yaş arasında da 7-10° lerde olur. Özellikle, dizlerdeki bu değişim, kalça, ayak bileği ve ayaklardaki medio-lateral düzgünlük ve yürüyüş karakteristiği açısından oldukça önemlidir

Слайд 14

Bebek büyüdükçe, yürüyüşün diğer özellikleri olan kadans, adım sayısı ve uzunluğu,

yürüyüş hızı gibi parametrelerinde değişiklikler olur.
Kadans, dakikada atılan adım sayısıdır ve bebek ilk yürümeye başladığında oldukça fazladır. 3 yaşındaki bir çocukla karşılaştırıldığında, 1 yaşındaki bir çocuk tek ayak üzerinde durma fazında çok daha az zaman geçirir. Bu da kalça stabilitesi ve kuvvetinin az olmasından kaynaklanmaktadır. Alt ekstremite desteği arttıkça, bebek duruş fazını daha normal sürelerde gerçekleştirmeye başlar.

Слайд 15

Yürüyüş hızı, adım uzunluğu ile ilişkilidir. Bir adım, bir ekstremıtenin topuk

vuruşu ile başlar, diğer ekstremıtenin topuk vuruşuna kadar devam eder.
Adım uzunluğu, aynı ekstremıtenin topuk vuruşları arasındaki mesafedir. Çocuğun dengesi geliştikçe, tek ayak üzerinde durma süresi ve adım uzunluğu artar. Yürüyüş hızı gittikçe azalır (1 yaşındaki bebekle karşılaştırıldığında).
Çocuklarda, yürüyüş 3 yaş civarında da henüz yetişkinlerin yürüyüşü gibi değildir. Gelişim devam etmektedir. Bebek, 3 yaşına kadar her ne kadar hızlı yürüyebilir olsa da koşma becerisi 4 yaşa doğru gelişir.

Слайд 16

Dakikadaki adım uzunlukları yaşa göre sıralanacak olursa, çocukluktan ergenliğe ve yetişkinliğe

geçiş aşamalarında gittikçe azalır. 12 aylık bir çocuk, dakikada 175 adım atıyor iken, 3 yaşındaki bir çocuk 153. 7 yaşındaki bir çocuk 142 ve yetişkin birisi de 114 adım atabilir.
Bebeğin merdiven inip çıkması, ilk olarak emekleme pozisyonuna gelebilmesi (quadn pozisyonu) ile başlar. Bebek, el ve dizleri ile merdiven basamaklarım çıkıp inmeyi öğrenir. Basamak çıkma aktıvıtesi, basamak inme aktıvitesınden önce başlar.

Слайд 17

Denge ve Postural Kontrol Gelişimi

Слайд 18

Duyusal sistemler, postural kontrol gelişiminde oldukça önemlidir.
Vizüel, somatosensory ve vestibüler

sistemden gelen uyarılar postural kontrol için oldukça önemlidir ve istemli hareket gelişiminde etkili rol oynar.
Erken bebeklik döneminde vizüel input oldukça önemlidir. Vestibüler maturasyon, en son gerçekleşir.
Gelişimin ilk 3 yılında, vizüel inputlar daha önemlidir.
Çocuklarda propriyosepsiyon, 3-4 yaş civarında gelişir. 4-5 yaşında propriyoseptif enformasyon daha önemli olmakla birlikte, denge cevapları değişken olabilir.
Denge cevapları, 15-16 yaşından önce immatürdür. Gelişimi. daha sonra tamamlanır.
Vestibüler enformasyon, 7-10 yaşa kadar immatür olduğundan tam olarak kullanılamaz

Слайд 19

Ağırlık aktaran bir bebek için oluşan duyusal bilgilendirme, emekleme, diz üstü

durma ve ayakta durma için oldukça önemlidir.
Denge becerileri, normal postural refleks mekanizmalarla gerçekleştirilir.
Denge cevapları:
Düzeltme reaksiyonları,
Tilt reaksiyonları,
Denge (equilibrium) reaksiyonları ve
Koruyucu reaksiyonlardan oluşur.

Слайд 20

Düzeltme reaksiyonları, başın boşluktaki pozisyonundan sorumludur ve tüm yönlerde gelişir.
Herhangi bir

postürde vücut ağırlık merkezinin değişimine ilk cevap, baş düzeltme reaksiyonu (veya labirent düzeltme reaksiyonu)'dur. Başın pozisyonu herhangi bir yönde bozulacak olursa, otomatik olarak başın pozisyonu düzelir. Kişi veya çocuk, başını vücudunun hareket ettiği yönün aksi tarafına doğru hareket ettirerek düzeltmeye çalışır.

Слайд 21

Tilt veya denge reaksiyonları, vücut dengesinde değişikliğe neden olan ve vücudun

boşluktaki pozisyonunda değişikliğin olduğu durumlardan sorumludur.
Örneğin, düzeltme reaksiyonları, çocuğun oturduğu bir zemin hareket ettirildiğinde ortaya çıkar. Böyle bir durumda, ilk önce baş düzeltme reaksiyonu ortaya çıkar. Yetersiz kalması durumunda, tilt reaksiyonları ortaya çıkar.
Örneğin, top üzerine oturtulan bir çocukta, top bir tarafa doğru hareket ettirilirse, bebek, önce başını karşı tarafa doğru dik tutmaya çalışır. Bu da yetmez ise bebek gövdesini topun hareket ettirildiği tarafın karşı yönüne doğru lateral fleksiyona (gövdede tilt pozisyonu) alır.