Shesavali Prezentacia I Leqcia

Содержание

Слайд 2

leqcia 1

leqcia 1

Слайд 3

Tema I samoqalaqo samarTali da misi mniSvneloba

Tema I samoqalaqo samarTali da misi mniSvneloba

Слайд 4

gansaxilveli sakiTxebi samoqalaqo samarTali da misi mniSvneloba; samoqalaqo samarTlis regulirebis sagani,

gansaxilveli sakiTxebi

samoqalaqo samarTali da misi mniSvneloba;
samoqalaqo samarTlis regulirebis sagani, sfero da

meTodi;
samoqalaqo samarTlis gamijvna samarTlis sxva dargebisgan;
samoqalaqo samarTlis mizani da misi ZiriTadi principebi; samoqalaqo samarTlis sistema;
kerZo da sajaro samarTali, kerZo da sajaro samarTlis urTierTgamijvnis problema, kerZo samarTlis sistema, sajaro samarTlis sistema;
Слайд 5

termini “samoqalaqo samarTali” Ius civili Romanorum – dan Tanamedrove “samoqalaqo samarTlamde”

termini “samoqalaqo samarTali”
Ius civili Romanorum – dan Tanamedrove “samoqalaqo samarTlamde”

Слайд 6

termini “samoqalaqo samarTali” termini “samoqalaqo samarTali” (laT. Ius civili) - sazogadoebis

termini “samoqalaqo samarTali”

termini “samoqalaqo samarTali” (laT. Ius civili) - sazogadoebis ganviTarebis

sxvadasxva safexurze gansxvavebuli SinaarsiT ixmareboda.
romaul samarTalSi – is niSnavda saerTo samarTals, romelic mxolod romis moqalaqeebze vrceldeboda da moicavda samarTlis yvela dargs.
Sua saukuneebSi – “samoqalaqo samarTali” ewodeboda saerTod romaul samarTals da mas upirispirebdnen e.w. kanonikur (saeklesio) samarTals.
TandaTan Seicvala terminis “samoqalaqo samarTali”-s Sinaarsi, radgan igi gadaiqca ufro kerZo samarTlad da daupirispirda “sajaro samarTals”
Слайд 7

samoqalaqo samarTali warmoadgens kerZo samarTlis mTavar nawils da ar moicavs mas

samoqalaqo samarTali warmoadgens kerZo samarTlis mTavar nawils da ar moicavs mas

mTlianad, radgan
kerZo samarTli moicavs sxva specialur dargebsac, rogoricaa:
inteleqtualuri samarTali, sakorporacio, Sromis, gakotrebis da saerTaSoriso kerZo samarTali.
(amaze SemdgomSi visaubrebT).
Слайд 8

Ius civile – romSi gamoiyeneboda ama Tu im xalxis mier Seqmnili

Ius civile – romSi gamoiyeneboda ama Tu im xalxis mier Seqmnili

samarTali.
iustinianes instituciebi – samoqalaqo samarTals ase gansazRvravda: “is rac yovelma xalxma TavisTvis samarTlad daawesa, aris misi civitas - is anu moqalaqeebis sakuTari samarTali da iwodeba civilur samoqalaqo samarTlad, radganac es mxolod moqalaqeTaTvis gankuTvnili samarTalia.
Sesabamisad civilur samarTals saxeli ewodeba Sesatyvisi moqalaqeebis mixedviT. magaliTad – aTenis moqalaqeebis samarTals – aTenis samoqalaqo samarTali. romis moqalaqeebis samarTals Ius civili Romanorum .
anu Ius civile warmoadgens – “yoveli xalxis mier TavisTvis Seqmnil samarTals”.
xolo civiluri Ius civile ki gansazrvravs konkretuli moqalaqeebis samarTals.
Слайд 9

Kkanonis saTaurad sityva “samoqalaqos” gamoyeneba avstriel kanonSemoqmedTa damsaxurebaa: 1797 wels dasavleT

Kkanonis saTaurad sityva “samoqalaqos” gamoyeneba avstriel kanonSemoqmedTa damsaxurebaa: 1797 wels dasavleT

galiciaSi (avstriis nawili), ZalaSi Sevida iusticiis prezidentis fon martinis mier momzadebuli sasinji proeqti saxelwodebiT “dasavleT galiciis samoqalaqo kanonTa wigni” romelic winamorbeti iyo 1811 wels avstriis “zogadi samoqalaqo kanonTa wignisa”.
Semdeg frangebs didi wvlili miuZRviT cnebis “samoqalaqo samarTlis” sakanonmdeblo damkvidrebaSi. (napoleonis mier 1804 wels miRebuli samoqalaqo kodeqsi Code Civil).
Hholandielebma 1838 wels miiRes da aseve “samoqalaqo kodeqsi” uwodes;
italielebmac 1942 wels imave saxelwodebiT miiRes samoqalaqo kodeqsi.
Слайд 10

Tanamedrove msoflios yvela qveyana, romelsac samoqalaqo urTierTobaTa mosawesrigeblad erTiani kodificirebuli aqti

Tanamedrove msoflios yvela qveyana, romelsac samoqalaqo urTierTobaTa mosawesrigeblad erTiani kodificirebuli aqti

aqvs, am aqts “samoqalaqo kodeqss” uwodebs.
samoqalaqo samarTali ucxoa inglisisa da amerikis StatebisTvis (precendentuli samarTlis qveynebi).
marTalia, istoriulad samoqalaqo samarTali mocemuli qveynis moqalaqeTa urTierTobebis momwesrigebel samarTlad iyo damkvidrebuli, magram aseTi mniSvneloba man dakarga romSi III saukunis dasawyisSi karakalas imperatorobis dros.
radgan Ius civile ukve yvelas mimarT moqmed samarTlad iqca da awesrigebda mxolod im sferos, romelsac romis samarTali Ius privatum -s uwodebda anu “kerZo pirTa urTierTobas erTmaneTs Soris” miuxedavad maTi moqalaqeobisa.
Слайд 11

Semdgom samarTlis dayofiT kerZo da sajaro samarTlad, (Ius civile) “samoqalao samarTali”

Semdgom samarTlis dayofiT kerZo da sajaro samarTlad, (Ius civile) “samoqalao samarTali”

gaemijna “moqalaqeobas” da mTlianad kerZo samarTals daeqvemdebara.
swored rom dResac “samoqalaqo samarTali” samarTlisis nawili, romelmac unda moawesrigos pirTa Tanasworuflebianobaze damyarebuli kerZo xasiaTis qonebrivi, saojaxo da piradi urTierTobebi.
anu samoqalaqo samarTals araviTari saerTo moqalaqed yofnasTan ar aqvs, igi gulgrilia piris politikur-samarTlebrivi kavSirisadmi ama Tu im saxelmwifosTan.
misi ZiriTadi mizani pirTa “kerZo cxovrebis” mowesrigebaa.
Слайд 12

gansxvavebiT XIX saukunis evropaSi damkvidrebuli kodifikaciebisagan, romelTac axali erovnuli saxelmwifoebis Seqmna

gansxvavebiT XIX saukunis evropaSi damkvidrebuli kodifikaciebisagan, romelTac axali erovnuli saxelmwifoebis Seqmna

mohyva Sedegad, imperator iustinianes mier ganxorcielebuli kodifikacia romis imperiis damxobis epoqas emTxveva.
CrdiloeTeli tomebis ganuwyveteli Semosevebis Sedegad romis imperia sabolood daingra. germanelebis sardlis odoakeris mier 476 wels taxtidan romulus avgustusis CamogdebiT dasavleT romis imperiam Tavisi arseboba Sewyvita.
aRmosavleT romSi jer kidev SeiZleboda imperiis SenarCuneba. 438 wels imperatorma Teodosius II gamoacxada pirveli saxelmwifo kanonTa krebuli, romelic istoriaSi Sevida Codex Theodosianus –s saxelwodebiT.
damsxvreuli romis imperiis kvlav aRdgenis mcdeloba imperator iustinianes saxelTanaa dakavSirebuli.
Слайд 13

545 wels afrikidan vandalebis gandevniT, 535 wels italiaSi aRmosavleT goTebis imperiis

545 wels afrikidan vandalebis gandevniT, 535 wels italiaSi aRmosavleT goTebis imperiis

damxobiT iustiniane Seudga imperiis aRdgenas da 554 wels dasavleT romis imperiaSic aamoqmeda kodeqsi.
Tumca 565 wels iustinianes gardacvalebis Semdeg dasavleT romis imperia kvlav daiSala, xolo aRmosavleT romis imperia anu bizantia ganagrZobda arsebobas, vidre 1453 wels Turqebma konstantinepoli ar daipyres.
rogorc xdeba, xolme es krebuli iustinianes saxeliT Sevida istoriaSi. sinamdvileSi ki misi realuri Semqmnelis, iusticiis ministris tribonianusis saxeli mxolod viwro wrisTvisaa cnobili.
Corpus Iuris Civilis - esaa sayovelTaod cnobili saxeli, romelic iustinianes mier Seqmnil romis samarTlis krebuls XVI saukunidan ewoda.
Слайд 14

iustinianes Corpus Iuris Civilis 1583 wels frangma profesorma denis gotofredusma gamosca

iustinianes Corpus Iuris Civilis

1583 wels frangma profesorma denis

gotofredusma gamosca romis samarTlis iustinianeseuli krebuli da mas uwoda Corpus Iuris Civilis. es iyo pirveli kritikuli gamocema.
iustinianeseuli samarTlis krebuli, romelic 528-534 wlebSi momzadda, saukuneebis manZilze romaeli iuristebis mier gamoTqmuli azrebis, miRebuli gadawyvetilebebis, calkeuli kanonebis sistematizebul krebuls warmoadgenda.
igi oTxi nawilisagan Sedgeboda, Seiqmna sxvadasxva dros da ZalaSic sxvadasxva wlebSi Sevida.
Слайд 15

I nawili – instituciebi – aris pirveli wigni da warmoadgens saxelmZRvanelos,

I nawili – instituciebi – aris pirveli wigni da warmoadgens

saxelmZRvanelos, romelic Seiqmna klasikuri epoqis iuristis gaiusis imave saxelwodebis naSromis safuZvelze. kanonad gamocxadda 533 wels.
II nawili – digestebi anu pandeqtebi – meore wignia da warmoadgens amonawerebis krebuls sxvadasxva epoqaSi, upiratesad klasikur xanaSi (I-III saukuneebi) moRvawe daaxloebiT 40 iuristis naSromebidan. digestebi Sedgeba 50 wignisagan da kanonad gamocxadda aseve 533 wels.
III nawili – Codex Justinianus (piradad iustinianes kodeqsi) - mesame wignia da warmoadgens imperator hadrianidan iustinianemde gamocemuli kanonebis krebuls. pirveli gamocema, romelic ZalaSi Sevida 529 wels, dRemde ar SemorCenila. saboloo gamocema TariRdeba 534 wliT da Sedgeba 12 wignisagan.
Слайд 16

IV nawili – novelebi – aris meoTxe wigni, romelic Sedgeba instituciebis,

IV nawili – novelebi – aris meoTxe wigni, romelic Sedgeba

instituciebis, digestebisa da kodeqsis gamocemis Semdeg aRmoCenili 168 “axali” kanonisagan, romelTa umetesoba berZnul enazea Sedgenili.
miuxedavad imisa, rom iustinianes misi krebulis komentireba akrZaluli hqonda, cxovrebiseuli praqtika amas moiTxovda da ucnobia im avtorTa gvarebi, vin komentirebas mohkida xeli da es komentarebi yvela berZnul enazea Sedgenili. VIII-IX saukuneebSi dagrovda berZnul enaze gamocemuli 60 tomi, romelTac Zala bizantiis imperiis daSlamde SeinarCunes.
iustinianes gardacvalebis Semdeg misi kodifikacia mravalsaukunovan daviwyebas mieca da im saxiT, rogoric is Tavdapirvelad Seiqmna, arc umoqmedia. amis erT-erTi ZiriTadi mizezi iyo laTinuri ena, xolo bizantiis imperiis saxelmwifo ena ki berZnuli iyo.
Слайд 17

amitom yvela teqsti, romelic Semdgom periodebSi warmoiSva, berZnul enazea Sedgenili da

amitom yvela teqsti, romelic Semdgom periodebSi warmoiSva, berZnul enazea Sedgenili da

originalisagan gansxvavdeba.
miviwyebuli romis samarTlis aRorZineba dabadebidan TiTqmis xuTi saukunis Semdeg xdeba.
boloniis universitetis profesorebma universitetis wignTsacavSi ipoves iustinianes krebuli, romelsac Semdeg iuridiul fakultetze swavlebis safuZveli Cauyares.
ase daiwyo farTomasStabiani procesi, romelic romis samarTlis recefciis (aRorZineba) saxeliTaa cnobili.
Слайд 18

romis samarTlis recefcia Ius Commune -s warmoSoba Ius Commune - s

romis samarTlis recefcia

Ius Commune -s warmoSoba
Ius Commune -

s daSla
ganmanaTleblobis roli samarTlis wyaros cnebis CamoyalibebaSi
Kkodifikaciebis Camoyalibeba
kodifikaciis aucilebloba
erovnuli kerZo samarTlis warmoSoba
pirveli nacionaluri kodifikaciebi.
Слайд 19

Ius Commune -s warmoSoba dRes Cveulebrivi movlenaa, rom yoveli samarTali konkretul

Ius Commune -s warmoSoba

dRes Cveulebrivi movlenaa, rom yoveli samarTali konkretul

saxelmwifos ukavSirdeba.
dasavleT da Sua evropis qveynebs saukuneebis manZilze hqondaT saerTo samarTali - Ius Commune da erTiani samarTlis mecniereba.
es saerTo samarTali iyo romaul-kanonikuri da igi Sua saukuneebidan safrangeTis revoluciis epoqamde moqmedebda evropis kontinentis qveynebSi.
ibadeba kiTxva - Tu ar arsebobda erTiani saxelmwifo, erTiani sajaro xelisufleba, maSin ra uzrunvelyofda saerTo samarTlis arsebobas sxvadasxva qveynebsa da xalxebSi, romelTac gansxvavebuli ena, kultura da tradiciebi hqondaT?
Слайд 20

koingis azriT saerTo samarTlis arsebobas ganapirobebda laTinuri eklesiis Zalaufleba da am

koingis azriT saerTo samarTlis arsebobas ganapirobebda laTinuri eklesiis Zalaufleba da am

qveynebis istoriul-kulturuli procesi, romelsac recefcia ewodeboda. samarTali kulturis movlenad miiCneva da samarTalSi Cans yoveli xalxis kulturis done.
saerTo samarTali XIII-dan XVIII saukunis CaTvliT gamoiyeneboda evropis qveynebSi, xolo germaniaSi ki 1896 wlis samoqalaqo kodeqsis miRebamde.
romis samarTlis recefcia renesansis xanas ukavSirdeba.
bolonelma profesorebma Corpus Iuris Civilis –Si aRmoaCines srulyofili, mecnierulad gansazRvrul donemde mza samarTlis sistema, romelic epoqis moTxovnilebis Sesabamisad racionalur safuZvlebs qmnida. swored boloniaSi XI-XII saukuneebis ganmavlobaSi iqca romis samarTali iuridiuli ganaTlebis safuZvlad da maSindeli samarTlis mecnierebis meTodad.
Слайд 21

imavdroulad eyreba safuZveli kanonikur samarTalsac, romelsac cxadia ar hqonda iseTi srulyofili

imavdroulad eyreba safuZveli kanonikur samarTalsac, romelsac cxadia ar hqonda iseTi srulyofili

krebuli, rogorc iustinianesi iyo.
1140 wels boloniaSi Seiqmna kanonikuri samarTlis krebuli e.w. Decretum Gratiani da Corpus Iuris Civilis –sTan erTad universitetebSi savaldebulo saxelmZRvanelod gamocxadda.
boloniis universitetis damkvidrebuli es tradicia aitaces evropis qveynebis universitetebmac.
am dros daedo zustad safuZveli iuristis profesiis Camoyalibebas – evropis universitetebSi iuridiuli ganaTlebamiRebuli adamianebi axal socialur jgufs – iuristebis jgufs qmnian.
sityva – iuristi – germanuli warmoSobisaa.
iuristis pirveli samsaxuri laTinuri eklesiaa, Tumca TandaTanobiT adgils imkvidreben saero samsaxurebSi.
sainteresoa, rom cnobil romis papaebsac (inokenti III, aleqsandre III) iuridiuli ganaTleba hqondaT.
Слайд 22

iuristebi rasac universitetebSi swavlobdnen praqtikaSi ver axorcilebdnen, maT ar hqondaT kanonSemoqmedebiTi

iuristebi rasac universitetebSi swavlobdnen praqtikaSi ver axorcilebdnen, maT ar hqondaT kanonSemoqmedebiTi

uflebamosileba.
samarTals mimarTavdnen maSin, roca moqmedi Cveulebebi da adaTebi ver wyvetdnen cxovrebiseul kazusebs.
iuristebs xSirad evalebodaT, rom samarTalSi arsebuli xarvezebi romis samarTlis meSveobiT SeevsoT.
anu daskvnis saxiT:
Ius Commune -Aaris romaul-kanonikuri (romanuli/saeklesio) samarTali, romelmac aseve SeiTvisa Sua saukuneebis samarTlis sxva institutebic, maT Soris feodaluri samarTalic.
Ius Commune – mainc mecnierebis samarTali iyo. dasavleTSi maSin arc erTiani sakanonmdeblo xelisufleba arsebobda, arc yvela qveynisaTvis saerTo umaRlesi sasamarTlo. orive arsebobda mxolod laTinur eklesiaSi. miuxedavad eklesiis mZlavri rolisa, mas mainc ar SeeZlo evropuli saxelmwifos funqciis Sesruleba.
Слайд 23

Ius Commune –s erT-erTi Tavisebureba mis universalurobaSia. igi ara mxolod kerZo

Ius Commune –s erT-erTi Tavisebureba mis universalurobaSia. igi ara mxolod kerZo

samarTlis normebs Seicavda, aseve sisxlisa da saproceso samarTlis normebsac.
saerTo samarTlis moqmedebis mTel teritoriaze ar arsebobda erTiani sasamarTlo, romelic am samarTlis ganxorcielebas uzrunvelyofda. es iyo erT-erTi mizezi, romelmac saerTo samarTlis daSla da mis nacvlad erovnuli kodifikaciebis warmoSoba ganapiroba.
Слайд 24

Ius Commune -s daSla axalma Sexedulebebma, filosofiurma moZRvrebebma da politikurma procesebma

Ius Commune -s daSla

axalma Sexedulebebma, filosofiurma moZRvrebebma da politikurma procesebma

Searyies saerTo samarTali da erovnuli samarTlis warmoSobas misces biZgi.
ganmanaTleblobam praqtikulad revolucia moaxdina samarTlis wyaros Sesaxeb moZRvrebis ganviTarebaSi.
man samarTlis wyaroTa sruliad axali gageba da sistema daamkvidra, romelic dResac Tanamedrove samarTlis uryev fundamentad iTvleba.
Ius Commune –e samarTlis wyarod miiCnevda Corpus Iuris, samarTlis mecnierebas, communis opinio doctorum-s da sasamarTlo praqtikas.
ganmanaTlebloba – uaryofs yovelive amas da samarTlis wyarod aRiarebs mxolod kanons, oRond ara –Corpus Iuris- is formiT Camoyalibebuls, aramed kodifikaciis axali Teoriis Sesabamisad gansazRvruli principebiT Seqmnil kanons.
Слайд 25

ase warmoiSva moZRvreba kanonSemoqmedebiTi saqmianobis Sesaxeb, romelic safuZveli xdeba XVIII saukuneSi

ase warmoiSva moZRvreba kanonSemoqmedebiTi saqmianobis Sesaxeb, romelic safuZveli xdeba XVIII saukuneSi

samarTlis axali formis – kodifikaciis warmoSobisaTvis.
ra iyo Ius Commune –s aseTi msxvrevis mizezi?
kritikosebi (gansakuTrebiT laibnici) Seecadnen romis samarTlidan gamoecalkevebinaT norma, e.i. qcevis wesi da misi gamoyenebis praqtika.
laibnici Seecada axleburad daelagebina Corpus Iuris- is teqsti. misi azriT kanonSi unda yofiliyo mxolod normebi da ara kazusebis konkretuli SemTxvevebis gadawyvetebi. am koncefciis mixedviT iustinianes krebuli kargavs kanonis bunebas.
samarTlis umniSvnelovanes miznad miiCneva individebis, calkeul pirTa Tavisuflebis uzrunvelyofa.
Слайд 26

magram Tavisufleba cxadia ar SeiZleba iyos SeuzRudavi. amitom warmoiSoba imis aucilebloba,

magram Tavisufleba cxadia ar SeiZleba iyos SeuzRudavi. amitom warmoiSoba imis aucilebloba,

rom es SezRudvebi xalxisTvis gasagebi formiT iyos Camoyalibebuli.
mxolod mecnierebasa da sasamarTlo praqtikaze damyarebuli, laTinur enaze dawerili samarTali, am moTxovnebs ver akmayofilebs.
es SeiZleba mxolod martivi da naTlad Camoyalibebuli kanonebis meSveobiT.
adamianis bedi ar SeiZleba iyos damokidebuli mxolod mosamarTleTa neba-survilze, piriqiT, mosamarTle TviTonve mkacrad unda emorCilebodes kanons.
yovelive aman ganapiroba axali Teoriis – kodifikaciis Teoriis warmoSoba.
Слайд 27

kodifikaciis aucilebloba kodifikaciis cneba axali epoqis kuTvnilebaa da misi istoria mxolod

kodifikaciis aucilebloba

kodifikaciis cneba axali epoqis kuTvnilebaa da misi istoria mxolod

or saukunes moicavs.
XVIII saukunemde samarTalmcodneoba ar icnobs kodifikacias. arcerTi aqtebis krebuli ar warmoadgenda kodeqsebs Tanamedrove gagebiT.
sistemis TvalsazrisiT yvelaze srulyofili mainc iustinianes krebulia, romelSic sistematizebulia romis imperiaSi sxvadasxva dros miRebuli kanonebi, gadawyvetilebebi da sasamarTlo praqtika.
kodifikacia – samarTlis gamoxatvis axali formaa, romlis ZiriTadi principebi kontinentur evropaSi saerTo samarTlis (Ius Commune) kritikisa da ganmanaTleblobis safuZvelze warmoiSva.
Слайд 28

iustinianes krebuls akritikebdnen Semdegi mizezebis gamo: iustinianes teqsti – mraval winaaRmdegobasa

iustinianes krebuls akritikebdnen Semdegi mizezebis gamo:
iustinianes teqsti – mraval winaaRmdegobasa da

bundovan formulirebebs Seicavda, agreTve mravlad iyo maTSi konkretuli SemTxvevebis (kazusebis) gadawyvetebi, rac wesiT kanonis teqstSi ki ar unda yofiliyo, aramed sasamarTlo gadawyvetilebebSi.
kanoni - unda Seicavdes mravaljeradi gamoyenebisaTvis gamosadeg abstraqtul normebs.
Seiqmna specialuri moTxovnebi kodeqsebis mimarT:
Слайд 29

kodeqsis moTxovnebi pirveli – kodeqsi unda yofiliyo yovlismomcveli da vrceli. igi

kodeqsis moTxovnebi

pirveli – kodeqsi unda yofiliyo yovlismomcveli da

vrceli. igi ar unda Seicavdes konkretuli sakiTxebis gadamwyvet normebs. es ufro specialuri kanonebis sagans Seadgens. kodeqsi upiratesad mxolod iseT urTierTobebs unda awesrigebdes, romlebic sazogadoebrivi TanacxovrebisaTvis ucvlel, fuZemdeblur elementebs Seadgenen.
meore – kodeqsi ganixileboda socialuri xelSekrulebis praqtikuli ganxorcielebis saSualebad, e.i. igi SeiZleba SemuSavdes mxolod Tavisufali da Tanaswori adamianebisagan Semdgari sazogadoebisaTvis. man unda daicvas Tavisufleba, Tanasworoba da sakuTreba.
Слайд 30

mesame – kodeqsSi unda yofiliyo zogadi wesebi, romlebic imdenad naTlad da

mesame – kodeqsSi unda yofiliyo zogadi wesebi, romlebic imdenad naTlad

da zustad furmulirebulni iqnebodnen, rom TiToeul adamians SesZleboda maTi gageba. kodeqsis sistema unda yofiliyo naTeli, martivi da TvalsaCino. amasTanave, ise Sedgenili, rom mosamarTles gadawyvetilebis miRebisas mizanSewonilobis mixedviT ar SeZleboda gadawyveta – anu unda batonobdes kanoni da ara magistri.
kontinenturi evropis saxelmwifoebma XIX saukuneSi srulad ganaxorcieles samarTlis kodifikacia.
“XIX saukunis” cnebaSi igulisxmeba epoqa safrangeTis 1789 wlis revoluciidan pirveli msoflios omis dasawyisamde.
samoqalaqo kodifikacia – aris pirTa Tanasworobasa da nebis avtonomiaze damyarebuli urTierTobebis mowesrigeba logikurad urTierTdakavSirebuli cnebebisa da institutebis sistemis safuZvelze.
Слайд 31

pirveli nacionaluri kodifikaciebi pirveli nacionaluri kodifikaciebi warmoiSva daniasa (1683 wels) da

pirveli nacionaluri kodifikaciebi

pirveli nacionaluri kodifikaciebi warmoiSva daniasa (1683 wels) da

norvegiaSi (1687 wels), Semdeg ki Sveciasa da fineTSi (1734 wels).
magram kontinenturi evropis samarTlis ganviTarebisaTvis gansakuTrebuli roli prusiulma, avstriulma, frangulma da germanulma kodifikaciebma iTamaSes.
ganvixiloT mokled TiToeuli maTgani.
Слайд 32

prusiuli samarTali prusiasa da avstriaSi XVIII saukunis Sua periodidan daiwyo kodeqsebis

prusiuli samarTali

prusiasa da avstriaSi XVIII saukunis Sua periodidan daiwyo kodeqsebis

SemuSaveba biurokratiis iniciativiT.
orive kanoni iseTi ar gamovida, rogorsac misi Semqnelebi elodnen. isini ufro saxelmZRvaneloebs waagavdnen, vidre kanonebs.
prusiuli kanoni – ar Semoifargleboda mxolod kerZo samarliT. igi awesrigebda ara mxolod adamianebis monawileobiT warmoSobil urTierTobebs, aramed adgenda gansxvavebul wesebs sxvadasxva wodebrivi gaerTianebebisaTvis, glexobisaTvis, TavadaznaurebisaTvis da sxva.
kanoni aSkarad asaxavda wodebriv gansxvavebebs da Sesabamisad awesrigebda am urTierTobebsac.
Слайд 33

prusiuli samarTali formis mixedviT, es aqti im Sexedulebas emyareboda, rom kanonma

prusiuli samarTali

formis mixedviT, es aqti im Sexedulebas emyareboda, rom kanonma

ar unda dautovos mosamarTles SesaZlebloba Tavisufali gadawyvetilebebis misaRebad.
amitom igi Seicavs mraval konkretul wess, romelic konkretul sakiTxebs exeba.
es sakanonmdeblo teqnika Semdgomi periodis aqtebSi aravis ar gauziarebia.
Слайд 34

avstriis samoqalaqo kodeqsi avstriis samoqalaqo kodeqsi – wminda samoqalaqo kodeqsia. igi

avstriis samoqalaqo kodeqsi

avstriis samoqalaqo kodeqsi – wminda samoqalaqo kodeqsia. igi

kerZo samarTlis kanonia, romelic awesrigebs urTierTobebs Tanasworuflebiani moqalaqeebisagan Semdgar sazogadoebaSi. miuxedavad imisa, rom misi SemuSavebisas jer kidev arsebobda socialuri gansxvavebebi, kanonmdebelma isini ar Seitana kanonSi da amiT am kanonma dros gauswro da SemdgomSi cvlilebebis Setana saWiro aRar gaxda.
sakanonmdeblo teqnikis TvalsazrisiT avstriis kodeqsi gansxvavdeba prusiulisagan:
masSi ar aris calkeuli SemTxvevebis momwesrigebeli normebi da sistemis mixedviT igi emTxveva iustinianes instituciebs.
Слайд 35

franguli samoqalaqo kodeqsi franguli samoqalaqo kodeqsi – kerZo samarTlis kanonia. igi

franguli samoqalaqo kodeqsi

franguli samoqalaqo kodeqsi – kerZo samarTlis kanonia. igi

pirveli kodeqsia, romelic franguli revoluciis Sedegad Seiqmna Tavisufali sazogadoebisaTvis. kodeqsi eyrdnoba yvela moqalaqis Tavisuflebisa da Tanasworobis ideebs da pirvel rigSi es exeba saxelSekrulebo samarTalsa da sakuTrebis uflebas.
franguli samoqalaqo kodeqsi – formis mixedviT konkretul sakiTxebs ki ar wyvets, aramed Seicavs wesebs, romelTa ganviTareba konkretuli sakiTxebis gadawyvetisas interpretaciis gziT mosamarTles SeuZlia.
Слайд 36

germaniis samoqalaqo kodeqsi germaniis samoqalaqo kodeqsi – germaniaSi 1900 wlis 1

germaniis samoqalaqo kodeqsi

germaniis samoqalaqo kodeqsi – germaniaSi 1900 wlis 1

ianvridan Sevida ZalaSi. TiTqmis asi wliT gvian, vidre franguli da avstriuli kodeqsebi savinis medgari winaaRmdegobis gamo. Tumca am dagvianebam am SemTxvevaSi mxolod dadebiTi roli Seasrula. radgan germanelma kodifikatorebma gaiziares franguli da prusiuli kodeqsebis gamocdileba.
germaniis samoqalaqo kodeqsi – rogorc sistemiT, cnebaTa aparatiT, normebis formulirebaTa lakoniurobiT da sxva TvisebebiT ufro daxvewilia.
germaniis samoqalaqo kodeqss – sayveduroben, radgan frangulisgan gansxvavebiT, romelic “xalxisTvisaa dawerili”, germanuli kodeqsi iuristebisTvis dawerili kanonia.
Слайд 37

samoqalaqo samarTlis regulirebis sagani, sfero da meTodi regulirebis sagani - is

samoqalaqo samarTlis regulirebis sagani, sfero da meTodi

regulirebis sagani

- is urTierTobebi rasac es dargi awesrigebs.
es urTierTobebia:
kerZo xasiaTis qonebrivi urTierTobebi
saojaxo urTierTobebi
piradi urTierTobebi
Слайд 38

regulirebis sfero – im subieqtTa wre, romelsac moicavs es dargi, viszedac

regulirebis sfero – im subieqtTa wre, romelsac moicavs es dargi,

viszedac vrceldeba samoqalaqo normebis moqmedeba.
samoqalaqo samarTlis regulirebis sfero vrceldeba:
fizikur pirebze
kerZo samarTlis iuridiul pirebze
sajaro samarTlis iuridiul pirebze
regulirebis meTodi – im saSualebaTa erToblioba, romlis meSveobiTac SesaZlebeli xdeba miRweul iqnes monawileTa iseTi qceva, rac kanoniTaa gaTvaliswinebuli.
regulirebis meTodi emyareba:
kerZo avtonomiis (damoukideblobis) princips
Tanasworobis princips
Слайд 39

regulirebis meTodi regulirebis meTodis damaxasiaTebeli niSnebi: samoq. samar. urT. subieqtTa iuridiuli

regulirebis meTodi

regulirebis meTodis damaxasiaTebeli niSnebi:
samoq. samar. urT. subieqtTa iuridiuli damoukidebloba, rac

emyareba maT qonebriv gancalkevebulobas – anu horizontaluri, aradaqvemdebarebuli urTierToba – rac gulisxmobs, imas rom, am subieqtebs aqvT Tanabari uflebebi da ekisrebaT Tanabari pasuxismgebloba, miuxedavad maTi materialuri da socialuri mdgomareobisa anda maTi Tanamdebobrivi daqvemdebareobisa.
piradi Tavisufleba samoqalaqo uflebaTa ganxorcielebaSi – anu xelSekrulebis Tavisuflebis principi.
subieqtebi ar izRudebian samoqalaqo-samarTlebriv urTierTobebSi – anu SeuZliaT dadon iseTi SeTanxmebebic rac ar aris kanonSi mocemuli, magram ar ewinaaRmdegeba kanons.
samoqalaqo uflebis darRvevas mohyveba saTanado sanqcia - romelic ZiriTadad qonebrivi xasiaTisaa.
Слайд 40

samoqalaqo samarTlis gamijvna samarTlis sxva dargebisgan samoqalaqo samarTali – rogorc samarTlis

samoqalaqo samarTlis gamijvna samarTlis sxva dargebisgan

samoqalaqo samarTali –
rogorc samarTlis erT-erTi

dargi, im normebis erTobliobaa, romlebic Tanasworobis safuZvelze aregulireben kerZo xasiaTis qonebriv, saojaxo da pirad urTierTobebs fizikur pirTa Soris, fizikur da iuridiuli pirTa da TviT iuridiul pirTa Soris
Слайд 41

samoqalaqo samarTlis gamijvna samarTlis sxva dargebisgan samoqalaqo samarTali – awesrigebs qonebriv

samoqalaqo samarTlis gamijvna samarTlis sxva dargebisgan

samoqalaqo samarTali – awesrigebs qonebriv da

pirad araqonebriv urTierTobebs
sisxlis samarTali – icavs rogorc qonebriv ise pirad araqonebriv uflebebs, adgens ra sisxlis samarTlebriv pasuxismgeblobas am uflebebis xelyofisTvis (qurdoba, Zarcva, yaCaRoba, qonebis dazianeba da sxva), magram sisxlis samarTali ar aregulirebs am urTierTobebs, is mxolod icavs maT, regulireba ki xdeba samoqalaqo samarTliT.
magaliTad - qurdobis Tu qonebis sxva xelyofis mcdelobis dros dgeba sakiTxi mxolod sisxlis samarTlebrivi pasuxismgeblobis Sesaxeb da aq samoqalaqo urTierToba ar warmoiSoba. samoqalaqo urTierToba warmoiSoba mxolod damTavrebuli qurdobis dros, roca ziani miadgeba dazaralebuls.
am dros damnaSavesa da dazaralebuls Soris warmoiSoba samoqalaqo samarTlebrivi urTierToba, romelic gulisxmobs dazaralebulisaTvis miyenebuli zaralis anazRaurebas Tanasworobis principiT.
Слайд 42

administraciuli samarTali – ara marto icavs calkeul qonebriv da pirad araqonebriv

administraciuli samarTali – ara marto icavs calkeul qonebriv da pirad araqonebriv

urTierTobebs, aramed aregulirebs kidec maT.
gansxvaveba isaa - rom administraciul samarTalSi saqme gvaqvs ara iseT qonebriv urTierTobebTan, romelTac RirebulebiTi xasiaTi aqvT, aramed organizaciul urTierTobebTan.
pirad araqonebriv urTierTobebs administraciuli samarTali aregulirebs, roca maT ara aqvT kavSiri qonebriv urTierTobebTan,
mag: gvarisa da saxelis gamocvla regulirdeba administraciuliT da ara samoqalaqo samarTliT.
gansxvaveba administraciulsa da samoqalaqo samarTals Soris aseve isaa, rom samoqalaqo samarTlebrivi normebi qonebriv urTierTobebs aregulireben mxareTa Tanasworobis principiT, xolo administraciuli samarTali xelisuflebisa da daqvemdebarebis principiT
Слайд 43

samoqalaqo samarTali da samoqalaqo saproceso samarTali – samoqalaqo samarT. normebi aregulireben

samoqalaqo samarTali da samoqalaqo saproceso samarTali – samoqalaqo samarT. normebi aregulireben

samoqalaqo urTierTobebs, samoqalaqo saproceso samarTali ki adgens wesebs, Tu rogor unda moxdes samoqalaqo uflebaTa dacva maTi darRvevis SemTxvevaSi.
samoqalaqo samarTali da Sromis samarTali (pensia, xelfasi, materialuri daxmareba) – es aris muSakis urTierToba administraciasTan, xelfasTan Tu SromiT saqmianobasTan dakavSirebiT – aq ar gvaqvs is Tanasworobis principi, rac damaxasiaTebelia samoqalaqo urTierTobisaTvis.
samoqalaqo samarTali da saxelmwifo (sakonstitucio) samarTali – konstitucia gansazRvravs moqalaqeTa ZiriTad uflebebsa da movaleobebs, magram igi ar aregulirebs am uflebebTan dakavSirebiT warmoSobil urTierTobebs (amas aregulirebs samoqalaqo samarTali).
Слайд 44

samarTlis dayofa kerZo da sajaro samarTlad. Teoriebi maTi gamijvnis Sesaxeb

samarTlis dayofa kerZo da sajaro samarTlad.
Teoriebi maTi gamijvnis Sesaxeb

Слайд 45

samarTlis dayofa kerZo da sajaro samarTlad romis samarTlis epoqidan kontinenturi evropis

samarTlis dayofa kerZo da sajaro samarTlad

romis samarTlis epoqidan kontinenturi evropis iuridiuli

mecniereba samarTals kerZo da sajaro samarTlad hyofs.
es dayofa araa pozitiur-samarTlebrivi debuleba anu sakanonmdeblo, aramed igi mecnierul kategorias warmoadgens.
kerZo samarTali – ewodeba samarTlis im nawils, romelic individebs Soris warmoSobil urTierTobebs awesrigebs
sajaro samarTali _ewodeba samarTlis im nawils, romelic saxelmwifo organoTa mier sajaro xelisuflebis aRsrulebis procesSi warmoqmnil urTierTobebs aregulirebs
Слайд 46

kerZo da sajaro samarTlis Tanafardobis sakiTxze aRsaniSnavia ori ukiduresi msoflmxedveloba, romlebic

kerZo da sajaro samarTlis Tanafardobis sakiTxze aRsaniSnavia ori ukiduresi msoflmxedveloba, romlebic

gamoirCevian araordinaluri midgomiT socialuri regulirebis am formebis mimarT:
marqsistul-leninuri (kumunisturi) – romelic saerTod ar aRiarebs kerZo samarTals, spobs ra mis erT-erT fundamentur instituts – kerZo sakuTrebas.
anarqizmi – romelic uaryofs yovelive saxelmwifoebrivis arsebobas anu saxelmwifoebrivi regulirebis aucileblobas, aRiarebs mxolod “Tavisufali xelSekrulebebis” gabatonebas da amiT yvelafris gardaqmnas kerZo samarTlad.
Слайд 47

saintereso iyo proletaruli samarTlis, rogorc samarTlis axali tipis warmoSobis Teoriebi. am

saintereso iyo proletaruli samarTlis, rogorc samarTlis axali tipis warmoSobis Teoriebi.
am

dros gamoikveTa sami, erTmaneTisagan gansxvavebuli Sexeduleba:
pirveli – aRiarebda samarTlis dayofas kerZo da sajaro samarTlad da amas yvela samarTlisTvis damaxasiaTebl Tvisebad miiCnevda. anu sajaro samarTali imoqmedebda nacionalizebuli (saxelmwifos sakuTreba) sawarmoebis mimarT, xolo kerZo samarTali – damoukidebeli da arasaxelmwifoebrivi subieqtebis mimarT.
meore - samarTlis dayofa kerZo da sajaro samarTlad miuRebelia rogorc imperializmis epoqis burJuaziuli samarTlisTvis, aseve sabWoTa samarTlisTvis. amgvari dayofa miuRebeli iyo sabWoTa samarTlisTvis, radgan saqmianobis udidesi nawili saxelmwifos xelSi iyo.
Слайд 48

mesame – am koncefcias safuZvlad daedo leninis cnobili sityvebi – “Cven

mesame – am koncefcias safuZvlad daedo leninis cnobili sityvebi – “Cven

arafers kerZos ar vcnobT, CvenTvis meurneobis sferoSi yvelaferi aris sajaro-samarTlebrivi da ara kerZo”. ris Sedegadac sabWoTa iurispudenciaSi sajaro samarTali gabatonebul formad gamocxadda.
samarTlis dayofa kerZo da sajaro samarTlad miCneulia kontinentur evropaSi progresuli samarTlebrivi kulturis arsebobis dasturad da marTlwesrigis maRali donis maCveneblad.
“organizebuli sazogadoebebi arseboben mxolod kerZo da sajaro samarTalSi”.
Слайд 49

kerZo samarTali myari da stabiluria (mag. romis samarTalSi Camoyalibebuli nasyidobis, Cuqebis,

kerZo samarTali

myari da stabiluria (mag. romis samarTalSi Camoyalibebuli nasyidobis, Cuqebis,

gacvlis da a.S. institutebi TiTqmis 15 saukunis ganmavlobaSi ar Secvlilan da arsebiTad arc momavalSi Seicvlebian
igi awesrigebs calkeul pirTa Soris warmoSobil urTierTobebs, romlebic damoukideblobisa (kerZo atonomia) da Tanasworuflebianobis principebzea damyarebuli
Слайд 50

sajaro samarTali sakmaod cvalebadia (mag. sajaro samarTlebrivi institutebi rogoricaa saxelmwifos formebi,

sajaro samarTali

sakmaod cvalebadia (mag. sajaro samarTlebrivi institutebi rogoricaa saxelmwifos formebi, adamianisa

da moqalaqis uflebebi, saxelmwifoTa Soris urTierTobebi da a.S. mravali cvlileba ganicada)
sajaro samarTali gacilebiT axlos dgas politikur cxovrebasTan _ sajarosamarTlebrivi normebi xSirad politikuri gadawyvetilebebis Sedegia – sajaro samarTlis normas bevrad gansazRvravs politikuri viTareba
sajaro samarTali ar efuZneba (kerZosgan gansxvavebiT) monawileTa Tansworuflebianobas. es aris xelisuflebisa da urTierTdaqvemdebarebis wesrigi
sajaro samarTali ar SeiZleba Seicvalos kerZo pirTa xelSekrulebebiT (iustinianes degistebidan)
Слайд 51

sajaro samarTali sajaro samarTlis mniSvnelovani Tavisebureba isaa, rom igi aris saxelmwifos

sajaro samarTali

sajaro samarTlis mniSvnelovani Tavisebureba isaa, rom igi aris saxelmwifos sajaro

nebis qmnileba da amave dros misi zRvarmdebi
saxelmwifo Tavis sajaro nebas samarTlis formiT gamoxatavs, magram am nebis gamoxatvis procesSi igi ar aris SeuzRudavi
saxelmwifos saqminobis CarCoebs swored sajaro samarTali gansazRvravs
am CarCoebis zustad gansazRvra pirobiTia, vinaidan Znelia misi zusti Semofargvla da amitom amgvari Sefasebis kriteriumad SeiZleba gamoyenebul iqnes sayovelTaod aRiarebuli Rirebulebebis garantirebuloba da xelSeuxebloba, rogoricaa adamianis Rirseba, sicocxle, sakuTreba da a.S.
Слайд 52

kerZo da sajaro samarTlis urTierTgamijvnis problema mravali instituti, romelic adre kerZo

kerZo da sajaro samarTlis urTierTgamijvnis problema

mravali instituti, romelic adre kerZo samarTals

miekuTvneboda, Secvlili sazogadoebrivi da istoriuli pirobebis kvalobaze sajaro SinaarsiT Seivso. magaliTad – iuridiuli piris cneba istoriulad kerZo samarTalSi warmoiSva, magram dRes is sajaro samarTlis iuridiuli pirebis saxiT sajaro samarTlis mniSvnelovani institutia.
warmoiSva institutebis mTeli jgufi, samarTlis dargebic ki, romlebic calsaxad ar miekuTvneba arc sajaro, aseve, arc kerZo samarTals.
Слайд 53

kerZo da sajaro samarTlis urTierTgamijvnis problema gamijvnis praqtikuli mniSvneloba ZiriTadad or

kerZo da sajaro samarTlis urTierTgamijvnis problema

gamijvnis praqtikuli mniSvneloba ZiriTadad or sakiTxSi

vlindeba
romeli samarTlis norma unda iqnes gamoyenebuli konkretul SemTxvevaSi
romelma sasamarTlom unda ganixilos aRniSnuli dava (samoqalaqo Tu administraciulma).
Слайд 54

magaliTad: wlebis manZilze administraciuli saproceso kodeqsi davis administraciul samarTlebrivad misaCnevad sakmarisad

magaliTad:
wlebis manZilze administraciuli saproceso kodeqsi davis administraciul samarTlebrivad misaCnevad sakmarisad Tvlida

saxelmwifos an misi organoebis monawileobas, rac imas iwvevda, rom samoqalaqo davebic ki, Tuki masSi saxelmwifo monawileobda, administraciul sasamarTlos unda ganexila.
2005 wels Setanili cvlilebebiT ki es midgoma Seicvala da:
amjerad mniSvnelovania is, Tu ra uflebamosilebebiT monawileobs saxelmwifo urTierTobebSi – anu Tuki sajaro funqcias axorcielebs, maSin dava administraciulma sasamarTlom unda ganixilos.
Слайд 55

anu amiT gansjadobis sakiTxis gadawyvetisas upiratesoba mieniWa ara am urTierTobis monawileebs

anu
amiT gansjadobis sakiTxis gadawyvetisas upiratesoba mieniWa ara am urTierTobis monawileebs (saxelmwifo),

aramed sadavo sakiTxis samarTalurTierTobis bunebas.
Слайд 56

kerZo da sajaro samarTlis urTierTgamijvnis problema kerZo da sajaro samarTlis urTierTgamijvnis

kerZo da sajaro samarTlis urTierTgamijvnis problema

kerZo da sajaro samarTlis urTierTgamijvnis problema

gansxvavebuli Teoriebis warmoSobis safuZveli gaxda
interesebis Teoria
subordinaciis Teoria
subieqtebis Teoria
specialuri samarTlis Teoria
Слайд 57

interesebis Teoria am Teoriis mixedviT, gamijvnisaTvis gadamwyvetia, samarTlebrivi regulirebisas Tu visi

interesebis Teoria

am Teoriis mixedviT, gamijvnisaTvis gadamwyvetia, samarTlebrivi regulirebisas Tu visi interesebi

dgas wina planze: erTeulTa anu kerZo interesebi Tu e.w. sajaro interesebi.
karl larencis azriT es kriteriumi miuRebelia, vinaidan arcTu iSviaTad kerZo samarTali icavs ara mxolod calkeul pirTa interesebs, aramed imavdroulad sajaro interesebsac (mag. sajaro reestri, garigebaTa formis dacvis normebi) da Tavis mxriv arc sajaro samarTali Semoifargleba mxolod sazogadoebrivi moTxovnilebebiT da calkeul pirTa interesebis dacvas emsaxureba (mag. am interesebis dacvisTvis sakonstitucio sasamarTlos gamoyenebis ufleba)
Слайд 58

interesebis Teoria gamoyofen sam garemoebas, romelTa gamo es moZRvreba xSirad gamousadegari

interesebis Teoria

gamoyofen sam garemoebas,
romelTa gamo es moZRvreba xSirad gamousadegari xdeba:
pirveli

- marTalia saxelmwifo mmarTvelobis organoebi moqmedeben sajaro interesebisaTvis, magram xSirad sajaro samarTlis institutebTan erTad isini kerZo samarTlis institutebsac iyeneben, risi uflebac maT aqvT, Tumca isini amiT uzrunvelyofen sajaro interesebsac.
Слайд 59

2. meore - kerZo pirebsac SeuZliaT kerZo samarTlis formebis gamoyenebiT sajaro

2. meore - kerZo pirebsac SeuZliaT kerZo samarTlis formebis gamoyenebiT sajaro

interesebi daicvan. magaliTad - bevri saqvelmoqmedo organizacia gaformebulia kerZosamarTlebrivi wesiT, magram emsaxureba sazogadoebrivi keTildReobis miznebs da aqvs privilegiebic (mag. sagadasaxado SeRavaTebi), radganac sajaro amocanebs uzrunvelyofen
3. mesame - sajarosamarTlebrivi normebi SeiZleba aseve kerZo interesebs emsaxurebodes
Слайд 60

subordinaciis Teoria subordinaciis Teoriis Tanaxmad, sajaro samarTlisaTvis damaxasiaTebelia urTierTdaqvemdebarebis urTierTobebi maSin,

subordinaciis Teoria

subordinaciis Teoriis Tanaxmad, sajaro samarTlisaTvis damaxasiaTebelia urTierTdaqvemdebarebis urTierTobebi maSin, roca

kerZo samarTali awesrigebs TanasworuflebianTa Soris warmoSobil urTierTobebs.
“sajaro samarTali aris principulad subordinaciis samarTali, kerZo samarTali ki principulad koordinaciis samarTali”-(forstofis debuleba)
mxareTa Tanasworobis safuZvelze warmoSobili urTierTobebis gaformebis samarTlebrivi saSualeba xelSekrulebaa. igi moiTxovs yvela monawilis Tanxmobas da am urTierTobebSi (kerZo) SeuZlebelia, rom erTma mxarem meores misi Tanxmobis gareSe raime valdebuleba daakisros an uflebebi SeuzRudos.
Слайд 61

urTierTdaqvemdebarebis (sajaro) urTierTobebSi es SesaZlebelia. saxelmwifo akisrebs calkeul pirebs sagadasaxado valdebulebebs,

urTierTdaqvemdebarebis (sajaro) urTierTobebSi es SesaZlebelia. saxelmwifo akisrebs calkeul pirebs sagadasaxado valdebulebebs,

miuxedavad maTi Tanxmobisa, aseve moqmedi kanonmdeblobis farglebSi zRudavs, magaliTad miwis mesakuTris uflebebs.
sainteresoa rom amgvari urTierTdaqvemdebareba SesaZlebelia kerZo samarTalSic, mag. roca kerZo sazogadoebis partniori valdebulia daemorCilos sazogadoebis wesdebas sawesdebo kapitalSi Sesatanis gadidebis Taobaze da a.S.). aseve meurveobisa da mzrunvelobis urTierTobebSi arasrulwlovans SeiZleba SeezRudos gansazRvruli uflebebiT sargebloba.
Слайд 62

aseve kidev magaliTi – urTierToba mesakuTresa da mosargebles Soris im azriT,

aseve kidev magaliTi – urTierToba mesakuTresa da mosargebles Soris im azriT,

rom mesakuTres calmxrivi aqtiT SeuZlia aRkveTos sargebloba (170-e muxli sakuTrebis cneba).
Tanasworuflebianobis safuZvelze sajaro samarTalSic SeiZleba warmoiSvas urTierTobebi, kerZod, xelSekrulebis gziT.
magaliTad – klasikuri saerTaSoriso samarTali (igi sajaro samarTlis nawilia) Tavdapirvelad warmoiSva rogorc Tanasworuflebian subieqtTa samarTali.
Tanasworuflebianoba da urTierTdaqvemdebareba, marTalia, kerZo da sajaro samarTlis mniSvnelovan Taviseburebebs gamoxataven, magram ar arian sakmarisi imis dasadgenad, Tu romel sferos miekuTvneba esa Tu is urTierToba – sajaros Tu kerZos.
Слайд 63

am Teoriis mniSnelovan naklad miiCneven imas, rom igi saerTod gamoricxavs sajaro

am Teoriis mniSnelovan naklad miiCneven imas, rom igi saerTod gamoricxavs sajaro

saxelSekrulebo samarTals.
Tanamedrove mmarTvelobis organoebis praqtikaSi xSirad gamoiyeneba xelSekrulebebi moqalaqeebTan.
am dros SeuZlebelia calsaxad imis mtkiceba, es urTierTobebi sajaro samarTals miekuTvneba Tu kerZos. am Teorias mTeli urTierTobebi arsebiTad saxelmwifosa da pirovnebas Soris urTierTobebamde dahyavs da yuradRebis gareSe tovebs mTel saorganizacio samarTals, romelic awesrigebs mmarTvelobis organoebis Camoyalibebisa da saqmianobis process.
Слайд 64

subieqtebis Teoria am Teoriis Tanaxmad samarTlis dayofas kerZo da sajaro samarTlad

subieqtebis Teoria

am Teoriis Tanaxmad samarTlis dayofas kerZo da sajaro samarTlad safuZvlad

udevs urTierTobaSi monawile subieqtTa statusi, ufro zustad is, Tu ra uflebamosileba aqvs urTierTobis monawiles da ra amocanas (funqcias) aRasrulebs igi am urTierTobaSi. anu Tuki urTierTobaSi erTi mxare gamodis saxelmwifos, sajaro xelisuflebis warmomadgenlad, es aris sajaro samarTali da piriqiT, Tu sajaro organo urTierTobaSi gamodis rogorc kerZo piri, maSin saqme gvaqvs kerZo samarTalTan.
magaliTad - adgilobrivi mmarTvelobis organo yidulobs miwis nakveTs an iRebs sesxs – es urTierToba miekuTvneba kerZo samarTals, vinaidan sax. organo am SemTxvevaSi ar aris sajaro xelisuflebis subieqti.
Слайд 65

magaliTad - Tu ori sxvadasxva mmarTvelobis organo erTmaneTTan debs xelSekrulebas, romelic

magaliTad - Tu ori sxvadasxva mmarTvelobis organo erTmaneTTan debs xelSekrulebas, romelic

mimarTulia maTi sajaro amocanebis Sesrulebisken, es xelSekruleba miekuTvneba sajaro samarTals.
amgvarad, subieqtebis Teoria gamijvnisaTvis gadamwyvetad miiCnevs imas, Tu ra funqcia aqvs samarTlebriv urTierTobis monawiles da ra amocanas aRasrulebs igi am urTierTobebSi.
Слайд 66

subieqtebis Teoria sworad xsnis kerZo da sajaro samarTals Soris gansxvavebis xasiaTsa

subieqtebis Teoria sworad xsnis kerZo da sajaro samarTals Soris gansxvavebis xasiaTsa

da Sinaars. mTavaria ara interesi (romlis gamijvna xSirad rTulia), ara subordinacia (romlis garkvevac aseve Znelia), aramed is funqcia, romlis matareblad gamodis subieqti samarTlebriv urTierTobebSi.
magaliTad - saxelmwifo organo, romelic avtomanqanas iZens, arafriT ar gansxvavdeba avtomanqanis SemZeni moqalaqisgan, magram saxelmwifo, romelic eqspropriaciis gziT arTmevs moqalaqes sakuTrebas, ukve ver ganixileba kerZo samarTlis subieqtad.
Слайд 67

specialuri samarTlis Teoria subieqtebis Teoria dauSveblad Tvlida, rom saxelmwifo mewarmed gamosuliyo

specialuri samarTlis Teoria

subieqtebis Teoria dauSveblad Tvlida, rom saxelmwifo mewarmed gamosuliyo da

administraciuli kerZo samarTlis mixedviT, sajaro amocanebis Sesasruleblad kerZo samarTlebrivi garigebebi daedo.
amis gamo subieqtebis Teoriidan ganviTarda e.w. “specialuri samarTlis Teoria”, romlis Tanaxmad sajaro samarTali aris saxelmwifoebrivi xelisuflebis specialuri samarTali, xolo kerZo samarTali – zogadi samarTali yvelasTvis.
Слайд 68

am Teoriis arsi mdgomareobs SemdegSi: Tu sajaro samarTali ar krZalavs, saxelmwifos

am Teoriis arsi mdgomareobs SemdegSi:
Tu sajaro samarTali ar krZalavs, saxelmwifos SeuZlia

iyos mewarme da Tavisi saqmianobis uzrunvelsayofad gamoiyenos zogadi kerZo samarTali, e.i. im SemTxvevebSic, roca saxelmwifo sajaro amocanebs asrulebs, SeuZlia mas kerZosamarTlebrivi urTierTobebisa da formebis gamoyeneba, Tu sajaro samarTali pirdapir ar krZalavs amgvar moqmedebas. (am koncefcias ganamtkicebs ssk-is me-8 muxlis me-2 nawili):
2. სახელმწიფო ორგანოებისა და საჯარო სამართლის იურიდიული პირების კერძოსამართლებრივი ურთიერთობები სხვა პირებთან ასევე წესრიგდება სამოქალაქო კანონებით, თუკი ეს ურთიერთობები, სახელმწიფოებრივი ან საზოგადოებრივი ინტერესებიდან გამომდინარე, არ უნდა მოწესრიგდეს საჯარო სამართლით.
Слайд 69

specialuri samarTlis TeoriiT faqtobrivad moxda subieqtebis Teoriis modificireba da igi gabatonebul

specialuri samarTlis TeoriiT faqtobrivad moxda subieqtebis Teoriis modificireba da igi gabatonebul

mosazrebad iqca. kerZosamarTlebriv urTierTobebSi saxelmwifo arafriT gansxvavdeba sxva subieqtebisgan. igi Cveulebrivi mewarmea da amitom es urTierTobebi kerZo samarTliT regulirdeba.
sajaro urTierTobebSi saxelmwifo sajaro xelisuflebis warmomadgenelia da aq moqmedebs sajaro samarTlis normebi, e.i. gadmwyvetia is, Tu ra funqciiT arian subieqtebi am urTierTobebSi aRWurvilni (subieqtebis Teoria) da moiTxovs Tu ara es sajarosamarTlebriv regulirebas (specialuri samarTlis Teoria)
Слайд 70

kerZo samarTlis sistema samoqalaqo samarTali – kerZo samarTlis nawilia, magram kerZo

kerZo samarTlis sistema

samoqalaqo samarTali – kerZo samarTlis nawilia, magram kerZo samarTali

ar amoiwureba mxolod samoqalaqo samarTliT.
kerZo samarTlis SigniT unda ganvasxvavoT samoqalaqo samarTali, rogorc zogadi kerZo samarTali da sxva specialuri dargebi. adre samoqalaqo samarTali mTlianad kerZo samarTals warmoadgenda da cnebebi “samoqalaqo samaTali” da “kerZo samarTali” identuri cnebebi iyo. droTa ganmavlobaSi sazogadoebrivi procesebis ganviTarebis Sedegad, Camoyalibda samarTlis specialuri dargebi. amis gamo dRes samoqalaqo samarTals miiCneven zogad kerZo samarTlad specialuri kerZo samarTlis mimarT. es imas niSnavs, rom samoqalaqo kodeqsiT ganmtkicebuli normebi da institutebi aseve vrceldeba kerZo samarTlis sxva dargebzec.
Слайд 71

samoqalaqo samarTali kerZo samarTlis birTvia. igi gansazRvravs iseT fuZemdeblur debulebebs,romlebic yvela

samoqalaqo samarTali kerZo samarTlis birTvia. igi gansazRvravs iseT fuZemdeblur debulebebs,romlebic yvela

sxva kerZosamarTlebriv dargSi gamoiyeneba. esenia pirebi, garigebebi, xelSekrulebis Tavisufleba, sakuTrebis ufleba, sakuTrebis SeZena, vadebi da xandazmuloba da a.S.
gansakuTrebul anu specialur kerZo samarTals ganekuTvneba:
mewarmeTa, Sromis, sakorporacio, inteleqtualuri sakuTrebis, gakotrebis samarTali.
Слайд 72

sakorporacio samarTali – igi aris pirTa kerZosamarTlebrivi gaerTianebebis momwesrigebel normaTa erToblioba

sakorporacio samarTali – igi aris pirTa kerZosamarTlebrivi gaerTianebebis momwesrigebel normaTa erToblioba

(iuridiuli/araiuridiuli pirebi).
inteleqtualuri samarTlis Semadgeneli nawili -saavtoro, sapatento, sasaqonlo niSnebis, aRmoCenebis, gamogonebebis da maTi msgavsi araqonebrivi urTierTobebis samarTali - aseve warmoadgens specialuri kerZo samarTlis nawils. saavtoro samarTali – gamoeyo samoqalaqo kodeqss da da calke kanonebiT aris regulirebuli - kanoni “saavtoro da momijnave uflebebis Sesaxeb”.
inteleqtualuri samarTlis aseve mniSvnelovani nawili – samrewvelo samarTali - calkeuli kanonebiT wesrigdeba.
Слайд 73

Sromis samarTali – igi istoriulad samoqalaqo samarTlis nawili iyo, magram Semdgom

Sromis samarTali – igi istoriulad samoqalaqo samarTlis nawili iyo, magram Semdgom

calke dargad Camoyalibda. Tavdapirvelad SromiTi urTierTobebi nardobis xelSekrulebiT wesrigdeboda. dRes ki kerZo nawilSi “Sromis kodeqsiT” wesrigdeba, xolo sajaro sferoSi “sajaro samsaxuris Sesaxeb” kanoniT.
gakotrebis samarTali – gakotrebasTan dakavSirebuli urTuierTobebi wesrigdeba saqarTvelos kanoniT “gadaxdisuunarobis saqmis warmoebis Sesaxeb”.
saerTaSoriso kerZo samarTliT – mowesrigebuli urTierTobebi kerZosamarTlebrivi da amitomac ganekuTvneba kerZo samarTals.
Слайд 74

sajaro samarTlis sistema sajaro samarTals ganekuTvneba: saxelmwifo, konstituciuri, administraciuli, sagadasaxado, sabaJo,

sajaro samarTlis sistema

sajaro samarTals ganekuTvneba:
saxelmwifo, konstituciuri, administraciuli, sagadasaxado, sabaJo, sisxlisa

da saproceso samarTali.
am dargebSi mJRavndeba sajaro samarTlis umTavresi principi – subordinacia.
sajaro samarTlis sistemaSi Sedis aseve saerTaSoriso samarTali da saeklesio samarTali
Слайд 75

sajaro samarTlis sistema administraciul samarTals warmoadgens: sapolicio, sapasporto, samSeneblo, sasoflo-sameurneo, garemos

sajaro samarTlis sistema

administraciul samarTals warmoadgens:
sapolicio, sapasporto, samSeneblo, sasoflo-sameurneo, garemos dacvis, sagzao,

komunaluri da a.S.
sagadasaxado samarTali – gansazRvravs moqalaqeTa sagadasaxado valdebulebebs da saxelmwifos sagadasaxado uflebebis ganxorcielebis sakiTxebs. misi ZiriTadi principia – subordinacia -urTierTdaqvemdebareba.
safinanso samarTali – awesrigebs gadasaxadTa ganawilebas
sabiujeto samarTali ki – gadasaxadebis gamoyenebas
Слайд 76

sajaro samarTlis sistema sisxlis samarTali – aregulirebs saxelmwifos represiuli uflebis warmoSobas

sajaro samarTlis sistema

sisxlis samarTali – aregulirebs saxelmwifos represiuli uflebis warmoSobas (materialuri

sisxlis samarTali) da mis ganxorcielebas (formaluri sisxlis samarTali anu sisxlis samarTlis procesi)
sisxlis samarTlis kuTvnilebas sajaro samarTlisadmi is gansazRvravs, rom mxolod saxelmwifos aqvs sisxlissamarTlebrivi dasjis uflebamosileba, braldebis monopolia ki mxolod prokuraturas
Слайд 77

sajaro samarTlis sistema sasamarTlo wyobilebisa da saproceso samarTalic sajaro samarTalia. marTlmsajuleba

sajaro samarTlis sistema

sasamarTlo wyobilebisa da saproceso samarTalic sajaro samarTalia. marTlmsajuleba saxelmwifos

mier Camoyalibebuli sasamarTloebis meSveobiT xorcieldeba. maTi sistema da organizacia nawilobriv konstituciiT da nawilobriv specialuri kanonebiTaa gansazRvruli
saeklesio samarTali – igi aris samarTlis normaTa eroblioba, romelic awerigebs sajarosamarTlebriv dawesebulebas _ eklesiasa da mis wevrebs Soris warmoSobil urTierTobebs
Слайд 78

kerZo da sajaro samarTlis principebi kerZo samarTlis ZiriTadi principebia: kerZo avtonomia;

kerZo da sajaro samarTlis principebi

kerZo samarTlis ZiriTadi principebia:
kerZo avtonomia;
xelSekrulebis Tavisufleba;
sakuTrebis Tavisufleba;
keTilsindisiereba
TviTpasuxismgeblobis

principi;
adamianTa Tavisufleba da Tanasworoba erTmaneTTan urTierTobaSi.
Слайд 79

kerZo avtonomia - masSi igulisxmeba individebisTvis marTlwesrigiT uzrunvelyofili da daculi SesaZlebloba,

kerZo avtonomia - masSi igulisxmeba individebisTvis marTlwesrigiT uzrunvelyofili da daculi SesaZlebloba,

gansazRvruli farglebis SigniT, erTmaneTs Soris urTierTobani moawesrigon garigebaTa, gansakuTrebiT, xelSekrulebaTa meSveobiT. uwinares yovlisa es principi mesakuTris uflebamosilebasTanaa dakavSirebuli, kerZod mis uflebasTan gankargos Tavisi sakuTreba.
xelSekrulebis Tavisufleba – individi damoukideblad gansazRvravs, Tu visTan dadebs igi xelSekrulebas da ra iqneba am xelSekrulebis Sinaarsi;
aucileblad unda visaubroT kerZo avtonomiis farglebze, radgan SeuzRudavma kerZo avtonomiam SeiZleba qaosic gamoiwvios da mesame pirTa uflebebis darRvevac.
magaliTad – adamianebs Tavisuflad SeuZliaT iyidon da gayidon uZravi qoneba, magram SemZeni aucileblad unda daregistrirdes sajaro reestrSi.
Слайд 80

kerZo avtonomiis SezRudva SeiZleba gamowveuli iyos saxelmwifo usafrTxoebiTac. mag: saxelmwifom SeiZleba

kerZo avtonomiis SezRudva SeiZleba gamowveuli iyos saxelmwifo usafrTxoebiTac. mag: saxelmwifom SeiZleba

kanomdeblobiT daawesos nebarTvebis aucilebloba kerZo pirTa sagareo vaWrobis dros.
aseve specialuri kanonmdeblobiT izRudeba istoriuli da kulturuli faseulobebis gatana saqarTvelodan.
kerZo avtonomiis SezRudvis kidev erTi magaliTia – kontrahirebis iZuleba, rac ganpirobebulia mosaxleobis socialuri dacvis aucileblobiT. (Telasis an gazmomaragebis magaliTi)
sakuTrebis Tavisufleba – nivTis mesakuTres SeuZlia survilisamebr gankargos igi da yvela sxva piri gamoricxos am nivTze zemoqmedebisagan. anderZis Tavisuflebac am principis gamovlinebaa.
Слайд 81

keTilsindisiereba – keTili nebis prezumfcias ganamtkicebs. es niSnavs imis varauds, rom

keTilsindisiereba – keTili nebis prezumfcias ganamtkicebs. es niSnavs imis varauds, rom

urTierTobis monawileebi TavianT uflebebs keTilsindisierad axorcieleben. keTilsindisiereba mxareTa movaleobacaa. magaliTad – pirobiTi garigebebis dros, Tu pirobis dadgoma arakeTilsindisierad daabrkola im mxarem, romlisTvisac pirobis dadgoma ar aris xelsayreli, piroba damdgarad CaiTvleba.
TviTpasuxismgeblobis principi – es niSnavs, rom xelSekrulebis mxare TviTon agebs pasuxs mis mier gamoyenebuli TavisuflebisaTvis. kerZo samarTali ki mas icavs e.w. koreqtulobis principiT –
mxarem unda daicvas garigebaTa kanoniT dadgenili formebi, rom amiT SesaZlebeli iyos misi interesebis uzrunvelyofa
Слайд 82

anu kerZo samarTlis fundamenturi principia _ adamianTa Tavisufleba da Tanasworoba erTmaneTTan

anu kerZo samarTlis fundamenturi principia _
adamianTa Tavisufleba da Tanasworoba erTmaneTTan urTierTobaSi.


maTi dakonkreteba ase gamoiyureba:
Tavisufleba – adamianTa samarTlebrivi TviTgamorkvevis principSi
Tanasworoba _ zogadi uflebaunarianobis principSi
kerZo avtonomias ganixilaven samarTlebrii TviTgamorkvevis elementad da garigebaTa Sesaxeb moZRvrebis mTavar principad.
TviTgamorkvevis uflebas kerZo samarTali icnobs ara mxolod garigebebTan mimarTebaSi, aseve sxva sferoebSic: sacxovrebeli adgilis Tavisuflad arCeva, sakuTrebis Tavisufali sargebloba da a.S.
Слайд 83

sajaro samarTlis ZiriTadi principebi – adamianTa Tavisuflebisa da Tanasworobis, rogorc samarTlis

sajaro samarTlis ZiriTadi principebi


adamianTa Tavisuflebisa da Tanasworobis, rogorc samarTlis ideis,

uzrunvelyofa arsebuli wyobilebis meSveobiTa da saxelmwifoebrivi xelisuflebis SezRudvis gziT.
swored, amitom sajaro samarTlis principebis umTavresi amosavalia konstituciuri samarTali.
konstitucia gansazRvravs ZiriTad principebs, romelTa safuZvelze da farglebSi saxelmwifom unda Seasrulos Tavisi amocanebi.
Слайд 84

sajaro samarTlis ZiriTadi principebi konstituciurobis principi; demokratiulobis principi; samarTlebrivi saxelmwifos princi;

sajaro samarTlis ZiriTadi principebi
konstituciurobis principi;
demokratiulobis principi;
samarTlebrivi saxelmwifos princi;
socialuri saxelmwifos principi;
respublikurobis principi;
federalurobis

principi
Слайд 85

konstituciuri samarTlis fuZemdebluri principebia: ZiriTadi uflebebi da saxelmwifos forma. ZiriTadi uflebebis

konstituciuri samarTlis fuZemdebluri principebia:
ZiriTadi uflebebi da
saxelmwifos forma.
ZiriTadi uflebebis -

ganmsazRvreli principia “adamianis Rirsebis xelSeuxebloba” anu konstitucia aRiarebs adamianis Rirsebas, rogorc umaRles Rirebulebas da “ZiriTadi uflebebi boWaven sakanonmdeblo, aRmasrulebel xelisuflebas da marTlmsajulebas, rogorc uSualod moqmedi samarTali” anu ZiriTadi uflebebi uSualo moqmedebis normebia saxelmwifos am sami xelisuflebisTvis: sakanonmdeblo, aRmasrulebeli da sasamarTlo.
Слайд 86

saxelmwifos forma - romlis maxasiaTeblebia: respublikuroba, federaluroba, demokratiuloba, samarTlebrivi da socialuri

saxelmwifos forma - romlis maxasiaTeblebia: respublikuroba, federaluroba, demokratiuloba, samarTlebrivi da socialuri

saxelmwifoebrioba.
saxelmwifoebrivi wyobilebis umniSvnelovanesi struqturuli principebi:
demokratiulobis principi – igi garantirebulia rogorc xalxisgan gamomdinare parlamenturi demokratia, romelic emyareba konsesusis miRwevis movaleobasa da umralesobis gadawyvetilebas, xalxis politikuri nebis gamoxatvis dacvas ZiriTadi uflebebis meSveobiT, politikuri procesebis saqveynoobas da Tavisuflebas gansakuTrebuli daTqmiT, rom yoveli umciresoba potenciuri umravlesobaa da amitom, aucilebelia umciresobis konstituciuri dacva
Слайд 87

samarTlebrivi saxelmwifos principi– gaformebulia ZiriTad uflebebSi, xelisuflebaTa danawilebis principSi, kanonis primatisa

samarTlebrivi saxelmwifos principi– gaformebulia ZiriTad uflebebSi, xelisuflebaTa danawilebis principSi, kanonis primatisa

da kanonierebis principSi, sasamarTlo dacvis principSi da a.S.
socialuri saxelmwifos principi – misi mizania adamianTa Tavisuflebis efeqturi uzrunvelyofa saxelmwifos socialuri daxmarebisa da xelSewyobis meSveobiT
Слайд 88

(saqarTvelos konstitucia) მუხლი 21 (15.10.2010. N3710 ამოქმედდეს 2011 წლის 1 იანვრიდან)

(saqarTvelos konstitucia)
მუხლი 21 (15.10.2010. N3710 ამოქმედდეს 2011 წლის 1 იანვრიდან)
1. საკუთრება

და მემკვიდრეობის უფლება აღიარებული და ხელშეუვალია. დაუშვებელია საკუთრების, მისი შეძენის, გასხვისების ან მემკვიდრეობით მიღების საყოველთაო უფლების გაუქმება.
2. აუცილებელი საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის დასაშვებია ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნულ უფლებათა შეზღუდვა კანონით განსაზღვრულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით, იმგვარად, რომ არ დაირღვეს საკუთრების უფლების არსი.
3. აუცილებელი საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის საკუთრების ჩამორთმევა დასაშვებია კანონით პირდაპირ გათვალისწინებულ შემთხვევებში, სასამართლოს გადაწყვეტილებით ან ორგანული კანონით დადგენილი გადაუდებელი აუცილებლობისას, წინასწარი, სრული და სამართლიანი ანაზღაურების პირობით. ანაზღაურება თავისუფლდება ყოველგვარი გადასახადისა და მოსაკრებლისაგან.
Слайд 89

konstituciis 21 (1)-iT sakuTrebis ufleba eqskluziur uflebadaa aRiarebuli. gansakuTrebuloba, eqskluziuroba –

konstituciis 21 (1)-iT sakuTrebis ufleba eqskluziur uflebadaa aRiarebuli.
gansakuTrebuloba, eqskluziuroba – gulisxmobs

marTlwesrigisagan uflebamosili pirisaTvis yoveli qonebrivi uflebis imgvarad daqvemdebarebas, rom mas SeeZlos sakuTrebis uflebasTan dakavSirebuli uflebamosilebebis Tavisi SexedulebiT individualuri gamoyeneba.
sakuTrebis uflebis garantias gvaZlevs Canaweri - “დაუშვებელია საკუთრების, მისი შეძენის, გასხვისების ან მემკვიდრეობით მიღების საყოველთაო უფლების გაუქმება”. - anu am uflebis gauqmebis akrZalviT kanonmdebloba uzrunvelyofs sazogadoebaSi qonebrivi urTierTobebis Tavisufal ganviTarebas.
sakuTrebis ufleba, rogorc wesi, xelSeuvali uflebaa, magram konstituciis 21-e muxlis (2 da 3) nawilebi iTvaliswinebs am saerTo wesidan gamonaklisebs:
Слайд 90

es gamonaklisebi regulirdeba Semdegi ori kanoniT: 1 საქართველოს კანონი “აუცილებელი საზოგადოებრივი

es gamonaklisebi regulirdeba Semdegi ori kanoniT:
1 საქართველოს კანონი “აუცილებელი საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის

საკუთრების ჩამორთმევის წესის შესახებ”
da
2 საქართველოს ორგანული კანონი “საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის გადაუდებელი აუცილებლობისას საკუთრების ჩამორთმევის წესის შესახებ”.
საქართველოს ორგანული კანონი “საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის გადაუდებელი აუცილებლობისას საკუთრების ჩამორთმევის წესის შესახებ”.
მუხლი 1.
ეს კანონი ადგენს საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის გადაუდებელი აუცილებლობისას სათანადო ანაზღაურებით საკუთრების ჩამორთმევის წესს.
Слайд 91

მუხლი 2 (18.01.2013 N 209) გადაუდებელ აუცილებლობას განეკუთვნება ვითარება, რომლის დროსაც

მუხლი 2 (18.01.2013 N 209)
გადაუდებელ აუცილებლობას განეკუთვნება ვითარება, რომლის დროსაც

საომარი ან საგანგებო მდგომარეობის, ეკოლოგიური კატასტროფის, სტიქიური უბედურების, ეპიდემიის, ეპიზოოტიის საშიშროების გამო საფრთხე ექმნება ადამიანთა სიცოცხლეს ან ჯანმრთელობას, სახელმწიფო ან საზოგადოებრივ უსაფრთხოებას.
მუხლი 3.
გადაწყვეტილებას საკუთრების ჩამორთმევის შესახებ იღებს საქართველოს პრეზიდენტი, აღმასრულებელი ხელისუფლების სამთავრობო დაწესებულება, ავტონომიური რესპუბლიკის სამთავრობო დაწესებულება ან ადგილობრივი მმართველობის ორგანო, რომლის სამოქმედო ტერიტორიაზედაც იმყოფება საკუთრების ობიექტი.
Слайд 92

მუხლი 4 (18.01.2013 N 209) საკუთრების ობიექტის საფასურს განსაზღვრავს უფლებამოსილი სახელმწიფო

მუხლი 4 (18.01.2013 N 209)
საკუთრების ობიექტის საფასურს განსაზღვრავს უფლებამოსილი სახელმწიფო

ორგანო, წინასწარი, სრული და სამართლიანი ანაზღაურების პრინციპიდან გამომდინარე. საკუთრების ობიექტის საფასური მესაკუთრეს მიეცემა საკუთრების ჩამორთმევამდე.
მუხლი 5.
საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის გამოცხადების შემთხვევაში საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის სათანადო ანაზღაურებით საკუთრების ჩამორთმევის შესახებ გადაწყვეტილება მიიღება საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის შესახებ კანონმდებლობით დადგენილი წესით.
მუხლი 6.
გადაწყვეტილება სათანადო ანაზღაურებით საკუთრების ჩამორთმევისა და მიყენებული ზიანის ანაზღაურების შესახებ შეიძლება გასაჩივრდეს სასამართლოში ამ კანონის მე-2 მუხლით გათვალისწინებული ვითარების შეწყვეტის შემდეგ, კანონმდებლობით დადგენილი წესით.
Слайд 93

საქართველოს კანონი “აუცილებელი საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის საკუთრების ჩამორთმევის წესის შესახებ” მუხლი 1.

საქართველოს კანონი “აუცილებელი საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის საკუთრების ჩამორთმევის წესის შესახებ”
მუხლი 1.

კანონში გამოყენებული ტერმინების განმარტება
ამ კანონში გამოყენებულ ტერმინებს აქვთ შემდეგი მნიშვნელობა:
ა) შეფასება – სპეციალურად უფლებამოსილი პირის მიერ საექსპროპრიაციო ქონების ღირებულებისა და სანაცვლო კომპენსაციის განსაზღვრა; (29.12.2006 N4204)
ბ) ექსპროპრიატორი – პირი, რომელსაც სასამართლოს გადაწყვეტილებით ენიჭება ექსპროპრიაციის უფლება;
დ) ექსპროპრიაციის უფლება – საქართველოს კონსტიტუციის 21-ე მუხლითა და ამ კანონით განსაზღვრული აუცილებელი საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის საკუთრების ჩამორთმევის ერთჯერადი უფლება სათანადო კომპენსაციის უზრუნველყოფით; (29.12.2006 N4204)
Слайд 94

ე) ექსპროპრიაცია – საქართველოს კონსტიტუციის 21-ე მუხლისა და ამ კანონის შესაბამისად

ე) ექსპროპრიაცია – საქართველოს კონსტიტუციის 21-ე მუხლისა და ამ კანონის შესაბამისად

საკუთრების ჩამორთმევა, ჩამორთმეული ქონების სათანადო კომპენსაციით.
ვ) კომპენსაცია – მესაკუთრისათვის ჩამორთმეული ქონების სანაცვლოდ სათანადო საკომპენსაციო თანხის გადახდა ან ჩამორთმეული ქონების საბაზრო ღირებულების მქონე სხვა ქონების გადაცემა. (29.12.2006 N4204)