Содержание
- 2. Табиғат –туған анамыз «Біздің табиғи ресурстарымыз орасан зор байлық. 2030 – жылы Қазақстан ауасы таза, суы
- 3. Экологиялық мәселелердің туындау себептері Адамдардың табиғатқа Өндіріс орындарының пайдаланылған аяушылықпен қарамауы суды тазартпай көлге қайта жіберілуі
- 5. Экология Биоэкология Жалпы экология, микроорганизм экологиясы, өсімдіктер экологиясы, жануарлар экологиясы т.б. Әлемдік экология Құрлық экологиясы, мұхиттар
- 6. Әлемдік экологиялық мәселелердің негізгі бағыттары
- 7. Топырақты және оны өңдеуге адамның шаруашылық қызметі
- 8. ХХ ғасырдың соңғы он жылында дүние жүзі халықтары алдында күрделі проблемалар көбейді. Соның бірі экологиялық проблемалар.
- 9. Атмосфера қажетті табиғи қор. Атмосферадағы оттегі ағзаның тыныс алуына қажет. Ал атмосфераны ластайтын әсерлер өте көп.
- 10. Республикамызда табиғат байлық қорлары өте мол. Бізде 48 мың көл, 85022 өзен бар. Қазақстан жерінде 6
- 12. Бүгінгі таңда шұғыл шешуді қажет ететін көкейтесті мәселелердің бірі - қоршаған ортаның (экологияның) адам төзгісіз дәрежеге
- 13. Соңғы жылда атмосферада көмірқышқыл газы 20-30 пайызға көбейді. Мұның өзі климаттың күрт өзгеруіне әкеліп соғуы, оның
- 15. Оның құпиясы мынада: ауыр өнеркәсіп, фабрика, зауыт, авто, авиа көліктерінен ауаға бөлінетін әр түрлі газдар, атмосферадағы
- 16. Қазіргі ірі өнеркәсіп орындары, зауыттардың жұмыс істеу ұстанымдары өзгертіліп сыртқы ортаға зиянды заттар шығармау шаралары жүзеге
- 17. Қазіргі таңда су қорларын қоймаларда сақтау – экологиялық проблемалардың ең күрделі саласы болып отыр. Бұл әсіресе
- 19. Семей аймағындағы ядролық сынау халықтың қайғысына айналды. Бұл аймақта бірінші рет 1949 жылдың тамыз айында 16
- 21. Қазіргі таңда тек Арал, Семей экологиялық жағдайы халықты алаңдатып отырған жоқ. Балқаш – Іле аймағындағы экологиялық
- 23. «Аралдан күдер үздіріп, Каспийге жетті жүз күдік» дегендей қазіргі қарт Каспийге экологиялық жағдай жақсы болып тұрған
- 25. Адамзатты ғарыштың игере бастағанына жарты ғасырдан аса уақыттың өткендігін, оның пайдасымен қатар зиянының аз емес екендігіне
- 27. Қазіргі таңда ғаламдық жылыну проблемасы басты назарда тұр. Ең көлемді масштабта басты мәселе химиялық ортаның ластануы
- 29. Мойылды өзені
- 30. Мойылды өзенінің қазіргі таңдағы жағдайы
- 31. Мойылды өзенінің бойындағы өсімдіктер
- 32. Су өсімдіктері
- 33. Туған жеріміздің өсімдіктері
- 34. Шөптесін өсімдіктер
- 35. ҚАСҚЫР Жануарлар экологиясы ҚОЯН ТҮЛКІ
- 36. Құстар экологиясы
- 37. Қазақстан 70 жыл бойы КСРО-ның құрамында болды. Сол кезде Республикамыздың ұлттық қазба, кен байлықтары ысыраппен пайдаланылып,
- 40. Скачать презентацию
Табиғат –туған анамыз
«Біздің табиғи ресурстарымыз орасан зор байлық.
2030 – жылы Қазақстан
Табиғат –туған анамыз
«Біздің табиғи ресурстарымыз орасан зор байлық.
2030 – жылы Қазақстан
суы мөлдір желекті елге айналуға тиіс.
Өндіріс қалдықтары мен радиация бұдан былай
біздің бақтарымызға енбейтін болады»
Н.Ә. Назарбаев
«Қазақстан – 2030» стратегиясы
Экологиялық мәселелердің туындау себептері
Адамдардың табиғатқа Өндіріс орындарының пайдаланылған
аяушылықпен қарамауы суды
Экологиялық мәселелердің туындау себептері
Адамдардың табиғатқа Өндіріс орындарының пайдаланылған
аяушылықпен қарамауы суды
Суармалы егістіктердің ұлғаюына Егіс алқаптарында тыңайтқыш, түрлі улы
байланысты өзендерге (Сырдария, химиялық заттардың шамадан тыс қолда
Іле) канал, су қоймаларының салынуы нылуы, олардың еріген қар, жаңбыр суы
мен өзен суымен шайылып кетуі
Экология
Биоэкология
Жалпы экология, микроорганизм экологиясы, өсімдіктер экологиясы, жануарлар экологиясы т.б.
Әлемдік экология
Экология
Биоэкология
Жалпы экология, микроорганизм экологиясы, өсімдіктер экологиясы, жануарлар экологиясы т.б.
Әлемдік экология
Құрлық экологиясы, мұхиттар экологиясы, тұщы сулар экологиясы т.б
Адам экологиясы, әлеуметтік экология
Қала экологиясы, ауыл экологиясы, адам экологиясы т.б.
Қолданбалы экология
Өндіріс экологиясы, ауыл шаруашылығы экологиясы, медицина экологиясы т.б.
Әлемдік экологиялық мәселелердің негізгі бағыттары
Әлемдік экологиялық мәселелердің негізгі бағыттары
Топырақты және оны өңдеуге адамның шаруашылық қызметі
Топырақты және оны өңдеуге адамның шаруашылық қызметі
ХХ ғасырдың соңғы он жылында дүние жүзі халықтары алдында күрделі
ХХ ғасырдың соңғы он жылында дүние жүзі халықтары алдында күрделі
Атмосфера қажетті табиғи қор. Атмосферадағы оттегі ағзаның тыныс алуына қажет. Ал
Атмосфера қажетті табиғи қор. Атмосферадағы оттегі ағзаның тыныс алуына қажет. Ал
Жалпы ауаның құрамындағы оттегінің мөлшері тұрақты 21%-ға тең. Ауаның құрамындағы оттегінің мөлшері 8%-ға азайса, адамның өмір сүруіне мүмкіндік болмайды. Машиналар 1000 шақырым қашықтыққа жүрген сайын адамның бір жылдық оттегінің мөлшерін жұмсайды. Осы оттегінің шығынын өсімдіктер толтырады екен. Алайда өнеркәсіптің өсуіне байланысты, көптеген қалалар, жолдар салынады. Осы құрылыс нәтижесінде көптеген ормандар, жасыл өсімдіктер қырқылады. Сөйтіп өсімдіктердің деңгейі азаяды. Осыдан келіп оттегі жетіспейді. Ондай оттегінің жетіспеушілігін «оттегі аштық» деп атайды. Бұл экологияның бұзылуының тағы бір айғағы. Ондай жағдайда міндетті түрде қышқыл жаңбыр мен қар жаууы әбден мүмкін.
Атмосфераның ластануы жану үрдісінде бөлінген көмір қышқыл газы (CO2) арқылы жүреді.
Адамның іс әрекетінен атмосфераға көмір қышқыл газынан басқа да көптеген улы заттар шығарылады.
Оттегі жетіспеуінен адамдар әртүрлі ауруларға шалдығады. Олардың бастары айналады, әлсірейді. Ауаның ластауынан атмосферада бірталай өзгерістер болады, соның әсерінен қышқылдық жаңбыр жауады.
Ауа қабатының әсері.
Республикамызда табиғат байлық қорлары өте мол. Бізде 48 мың
Республикамызда табиғат байлық қорлары өте мол. Бізде 48 мың
Табиғат байлығымыз
Бүгінгі таңда шұғыл шешуді қажет ететін көкейтесті мәселелердің бірі -
Бүгінгі таңда шұғыл шешуді қажет ететін көкейтесті мәселелердің бірі -
Соның ішінде: суы тартылып кеткен Арал мен Сыр бойының халықтары ауыр зардап шегіп отыр. Бүгінгі Арал маңы тұрғындарының жаппай ауруға шалдығып, өлімнің көбеюі де сол тартылған судың салдарынан табиғаттың салған таңбасы. Әсіресе, балалар арасындағы жұқпалы асқазан аурулары мен сары ауру күннен күнге көбейіп барады. Осының бәрі ішетін судың, жем-шөп, тағамдардың ластануынан екендігі белгілі.
Атмосфера экологиясы
Соңғы жылда атмосферада көмірқышқыл газы 20-30 пайызға көбейді. Мұның өзі климаттың
Соңғы жылда атмосферада көмірқышқыл газы 20-30 пайызға көбейді. Мұның өзі климаттың
Жас сәбилерді жаппай өлімге ұшыратып жатқан экологиялық апаттың бірі-су көздері. Балалар жиі өліп жатқан аймақтардағы ауыз су үшін пайдаланып отырған өзендер, көлдер мен бастаулардың жер асты суларының адам сенгісіз деңгейге дейін ластанғанын біліп, төбе шашыңыз тік тұрады.
Ал ауаның құрамына келетін болсақ қазіргі ауа құрамы тұрақталуға дейін 3,5-4 млрд жыл өткен. Ауа негізінен тіршілікке қажетті газдардан тұрады. Қазіргі кезде “озон тесігі” туралы көп айтылып жүр. Озан қабатының жұқаруы қауіпті үдеріс.
Оның құпиясы мынада: ауыр өнеркәсіп, фабрика, зауыт, авто, авиа көліктерінен ауаға
Оның құпиясы мынада: ауыр өнеркәсіп, фабрика, зауыт, авто, авиа көліктерінен ауаға
Қазіргі ірі өнеркәсіп орындары, зауыттардың жұмыс істеу ұстанымдары өзгертіліп сыртқы ортаға
Қазіргі ірі өнеркәсіп орындары, зауыттардың жұмыс істеу ұстанымдары өзгертіліп сыртқы ортаға
Ауаның тазалығы-денсаулықтың кепілі. Оған әр азамат өз үлестерін қосқан жөн. Ол үшін ауадағы газдың құрамын, атқаратын функцияларын жақсы білу керек.
Тіршіліктің тірегі табиғат. Ол жалпы адам баласының ортақ қазынасы. Табиғатты туған анаңдай түсіну, бабаңдай, табыну, ұлыңдай, қорғауың қажет. Табиғат-қоғамның қорғаны, замманның зердесі.
Қазіргі таңда су қорларын қоймаларда сақтау – экологиялық проблемалардың ең күрделі
Қазіргі таңда су қорларын қоймаларда сақтау – экологиялық проблемалардың ең күрделі
1960 жылдардағы Арал қандай еді? Ол КСРО – ның құрлықтағы көлдері ішінде төртінші орында алған. Балығы тулаған, құсы шулаған, қасиетті де, киелі орын болған. Арал теңізінен жылына 450 мың тонна балық ауланған. Жалпы алғанда Арал сол аймақтың ауа райына жағымды әсер еткен табиғатты реттеуші болды. Аралға құятын екі өзен суын өлшеусіз пайдалану нәтижесінде теңіз суы тартыла бастады. Теңіз суының сапасы нашарлады. Өңірді мекендеген 57 жабайы аңның 13-ақ түрі қалды, жер сорланды. Арал аймағында көптеген жұқпалы аурулар пайда болды. «Арал өңірі азаматтарын әлеуметтік қорғау туралы» 1992 жылы 17 желтоқсанында республика үкіметі қаулы шығарды. Онда көптеген жеңілдіктер көрсетілген болатын. Қазір ол жеңілдіктердің барлығы алынып тастады, тоқтатылды.
Арал – экологиялық апатты аймақ
Семей аймағындағы ядролық сынау халықтың қайғысына айналды. Бұл аймақта бірінші рет
Ашық ауада ядролық сынақ 14 жыл бойы жүргізілді. Ядролық техниканы сынау нәтижесінде рак, катаракта, туберкулез, аллергия, жүрек, тері, нерв - жүйке, психикалық аурулар, т.б.пайда болды. 1999 жылдың 29 тамызында Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаев «Семей ядролық палигонын жабу туралы» Жарлық жариялаған соң, ядролық сынау тоқтатылды. Семей полигонын жабуда «Невада Семей» халықтық қозғалысының жетекшісі ақын О.Сүлейменовтың еңбегі ерекше. «Семей ядролық полигонындағы ядролық сынақтар салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтік қорғау туралы» Қазақстан Республикасы Заңын күшіне енгізу тәртібі туралы 1992 жылғы 18 желтоқсанда ҚР Жоғарғы Кеңесінің қаулысы шықты. Бұл қаулы да осы жылдан бастап уақытша тоқтатылды. Бұл оның зардаптары жойылып бітті деген сөз емес. Қазіргі таңдағы тағы бір мәселе Құм - Нарынның тақсыреті. Нарын аймағындағы экологиялық жағдай қазір алаңдатарлық деңгейде. Орал ауданының тұрғындары Ресей мемлекетіне қарайтын «Капустин Яр» әскери сынақтарының әсерінен зардап шегіп келеді. Жалпы қорыта айтқанда, Семей полигоны – қазақтың жеті атасына кететін қасірет. ХХ ғасырдағы қазақ халқының ең ауыр трагедиясының бірі. Ол қазақ халқының ғасырлар бойы шеккен қасіретінен де асып түсуі мүмкін. Семей ядролық полигоны - Жер - Ананың «тәніне» адамзат қолымен жасалған, оңайлықпен жазылмайтын жара. Жарылыс тоқтағанымен радиоактивті әсер сарқыншағы жойылған жоқ. ХІХ ғасырдағы жер жаннатындай әдемілігімен Абай, Шәкәрім, Мұхтардай ұлыларды туғызған жер, ХХ ғасырда әскери милитаризмнің құрбандығына айналды. Семей өлкесі ХХІ ғасырға адам өмір сүруге ең қауіпті аймақ ретінде енетін болды.
Семей проблемасы, Нарын тақсыреті
Қазіргі таңда тек Арал, Семей экологиялық жағдайы халықты алаңдатып отырған жоқ.
Қазіргі таңда тек Арал, Семей экологиялық жағдайы халықты алаңдатып отырған жоқ.
Балқаш – Іле аймағындағы экологиялық жағдай және болашақ АЭС
«Аралдан күдер үздіріп, Каспийге жетті жүз күдік» дегендей қазіргі қарт Каспийге
Оған дәлел:
1) Каспий су табанынан құбыр жүргізу балықтардың мыңдаған жылдар бойы қалыптасқан қоныс аудару тәртібін бұзады.
2) Қашаған кен орнының әлемдік маңызы бар бекіре балығының уылдырық шашу жолына орналасқандығы аса қауіпті.
3) Әлемдік рынакта бір тонна қара уылдырық 1200000 доллар тұрады. Ал мұнайдың бағасы бар болғаны 60 долларды құрайды. ОКИОК – Қазақстандық халықаралық офшорлық операциялық компаниясы қаіпсіздікті қамтамасыз ете ала ма, ол да сенімсіз. Тек табиғаттың бермесін тартып аламын деп, араны ашылған тойымсыз адамзаттың Құдайдың: «Сақтансаң ғана сақтаймын» деп ескерткен сөзін естен шығармағаны абзал. Жалпы бір өндірістің екінші өндірісті «жеп қоюына» жол бермеу керек.
Қарт Каспийдің қазіргі жағдайы
Адамзатты ғарыштың игере бастағанына жарты ғасырдан аса уақыттың өткендігін, оның пайдасымен
Байқоңыр ғарыш аймағының қоршаған ортаға әсері
Қазіргі таңда ғаламдық жылыну проблемасы басты назарда тұр. Ең көлемді масштабта
Қазіргі таңда ғаламдық жылыну проблемасы басты назарда тұр. Ең көлемді масштабта
Олардың ішінде газтәріздес және аэрозолді ластағыштар да бар. Бұл ластағыштар атмосферада көмірқышқыл газының көлемінің көбеюінің ең басты себептері. Процестің болашақтағы дамуы планетадағы орташа жылдық температураның өте жоғары қарқынмен өсуіне әсер етеді. Осы кезге дейін ластанған Дүниежүзілік мұхиттың 1\5 бөлігі өсуі мүмкін. Осы көлемде мұхиттың мұнай өнімдерімен ластануы гидросфера мен атмосфера арасындағы газ және су алмасу тепе-теңдігін бұзады. Қаралған факторлар биосферадағы болып жатқан процестерге әсер етеді. Табиғи және өнеркәсіптік шығымдар жылу энергиясын жер атмосферасында ұстап тұрады. Бұл газдардың жалпы атауы-тұмшалау газдары, ал олардың әсері-парникті эффект деп аталады. Күн энергиясының белгілі бір бөлігі жер бетіне сіңіп, ал қолданылмаған бөлігі ғарыштық кеңістікке тарайды. Дегенмен, тұмшалау газдар жоғарыда көрсетілген процестерге кедергі жасайтындықтан, Жер планетасының үстіңгі бөлігі жыли бастайды. Ғаламдық жылыну осы көрсетілген механизмдердің нәтижесі болып табылады.
Климаттың ғаламдық жылынуы және оның салдарлары.
Мойылды өзені
Мойылды өзені
Мойылды өзенінің қазіргі таңдағы жағдайы
Мойылды өзенінің қазіргі таңдағы жағдайы
Мойылды өзенінің бойындағы өсімдіктер
Мойылды өзенінің бойындағы өсімдіктер
Су өсімдіктері
Су өсімдіктері
Туған жеріміздің өсімдіктері
Туған жеріміздің өсімдіктері
Шөптесін өсімдіктер
Шөптесін өсімдіктер
ҚАСҚЫР
Жануарлар экологиясы
ҚОЯН
ТҮЛКІ
ҚАСҚЫР
Жануарлар экологиясы
ҚОЯН
ТҮЛКІ
Құстар экологиясы
Құстар экологиясы
Қазақстан 70 жыл бойы КСРО-ның құрамында болды. Сол кезде Республикамыздың ұлттық
Қазақстан 70 жыл бойы КСРО-ның құрамында болды. Сол кезде Республикамыздың ұлттық
Оның басты себептері:
1) Еліміз табиғи қордың көзі болды.
2) Полигон ошағының орналасуы және космодромның болуы.
3) Өндірісті игерушілер мен оны пайдаланушылардың аш көздігі.
4) Табиғат пен қоғам арасындағы үйлесімділік.
Міне, осылардың барлығы елімізді экологиялық апатқа душар етті. Қазіргі заманғы экологиялық проблемалардың күрделі болып отырғандығы сондықтан. Табиғатты қорғау баршамыздың ісіміз. Адам мен табиғаттың арасындағы қайшылықты қоғам реттейді, оның қызметі - жоғарғы сана, яғни, адамдардың жоғарғы экологиялық санасын тәрбиелеу және олардың өзін қоршаған әлемді қорғауға бағытталған ынта жігерін қолдау болып табылады. Біз жоғарыда сөз еткен мәселелер ең өзекті мәселе. Баршамыздың міндетіміз табиғатты аялау. ақын Олжас айтқандай «Адамға табын, жер, енді» демей, адам жерге табынуға тиіс. Біз төрт ананы құрметтеп өсуге тиіспіз:
І. Туған ана
ІІ. Туған жер
ІІІ. Туған тіл
ІҮ. Туған тарих
Осы төртеуін құрметтеу арқылы біз ғасырдан ғасырға өтеміз. Сонымен қатар далалықтардың даналықтарын есте ұстаған абзал. Сонда ғана біз табиғатты аялап, оның қадірін түсінеміз. Қазір Қазақстанда бірде - бір экологиялық жағынан таза қала жоқ. Бас қаламыз Алматыда қазір 450 – 500 мыңға жуық машина бар, қоқыс көп, су лас т.б. Осының бәрі адамдардың тікелей араласуымен болып жатыр. Ол туралы Қазақстанның бас экологы, ғалым Мэлс Елеусізовтың де айтып кеткенін де білеміз.
Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні - экологиялық жағдайды жақсарту ғаламдық проблема. Оған белсене қатысу әрбір адамның, әсіресе, жастардың міндеті болмақ.
Қорытынды