Сұйықтың беттік қабатының қасиеттері

Содержание

Слайд 2

Слайд 3

Молекулалаық қысым,еркін энергия,беттік керілу күші,беттік керілу коэффициенті ,лапластық қысым,капилярлық құбылыстар туралы түсінік. Сабақтың мақсаты:

Молекулалаық қысым,еркін энергия,беттік керілу
күші,беттік керілу
коэффициенті ,лапластық қысым,капилярлық құбылыстар


туралы түсінік.

Сабақтың мақсаты:

Слайд 4

Сұйықтың қалыңдығы молекулалық әрекет радиусына тең болатын беттік қабатта орналасқан барлық

Сұйықтың қалыңдығы молекулалық әрекет радиусына тең болатын беттік қабатта орналасқан

барлық молекулалары сұйықтың ішіне қарай тартылады,бірақ сұйықтың ішіндегі кеңістіктің басқа да молекулалармен толуынан беттік қабат сұйыққа молекулалық қысым тудырады
Слайд 5

Сұйықтың ашық бетiндегi молекулалардың артық потенциалдық энергиясы еркін энергия деп аталады.

Сұйықтың ашық бетiндегi молекулалардың артық потенциалдық энергиясы
еркін энергия деп аталады.

Оның көмегімен сұйықтың еркін бетін азайтуға бағытталған жұмыс атқаруға болады
Сұйықтың еркін бетінің ауданы өзгергенде молекулалақ күштер жұмысының сұйықтың тегіне және сыртқы шарттарға тәуелділінгін сипаттайтын шама сұйықтың беттік керілу коэффициенті немесе беттік керілу деп аталады

СИ өлшем бiрлiк жүйесiнде беттік керілу
Дж/м2 – пен өлшенедi.


Слайд 6

Сұйық молекулаларының өзара әрекеттесуінен пайда болатын,сұйықтың еркін бетінің ауданын кемітуді тудыратын

Сұйық молекулаларының өзара әрекеттесуінен пайда болатын,сұйықтың еркін бетінің ауданын кемітуді тудыратын

және осы бетке жанама бойымен бағытталған күштер – беттiк керiлу күштерi F деп аталады.

F = σ l

 

Слайд 7

Беттік керілу коэффициенті сұйықтың еркін беті шекарасының бірлік ұзындығына әрекет ететін беттік керілу күшіне тең

Беттік керілу коэффициенті сұйықтың еркін беті шекарасының бірлік ұзындығына әрекет ететін

беттік керілу күшіне тең
Слайд 8

Егер сұйықтың ашық бетi тұйық сызықпен шектелген болса, онда бұл сызық

Егер сұйықтың ашық бетi тұйық сызықпен шектелген болса, онда бұл сызық

- жұғылу периметрi деп аталады. Ондай беттер үшiн σ = F / L, СИ өлшем бiрлiк жүйесiнде σ шамасының өлшем бiрлiгi Н/м.
Слайд 9

Жұғу құбылысы, қатты дене бетiне және менискке олардың қиылысу нүктелерiнде жүргiзiлген

Жұғу құбылысы, қатты
дене бетiне және менискке
олардың қиылысу нүктелерiнде жүргiзiлген

жанамалар
арасындағы
шектiк бұрыш θ
арқылы сипатталады.
Слайд 10

Қатты дене бетiмен үлдiр секiлдi ағып-жайылатын сұйық жұғатын сұйық деп аталады,

Қатты дене бетiмен үлдiр секiлдi ағып-жайылатын сұйық жұғатын сұйық деп аталады,

ал тамшыға айналып, жиылып тұратын сұйық жұқпайтын сұйық деп аталады
Слайд 11

Жұғатын сұйықтар үшiн шектiк бұрыш сүйiр болып келедi: 0 ≤θ ал

Жұғатын сұйықтар
үшiн шектiк бұрыш сүйiр болып келедi:
0 ≤θ<π/2

ал

жұқпайтын сұйықтар
үшiн – ол доғал: π/2 <θ≤π
Слайд 12

Лаплас формуласы Көпіршіктердің радиусына кері пропорционал болатын көпіршік бетінің қисықтығынан туатын

Лаплас формуласы

Көпіршіктердің радиусына кері пропорционал болатын көпіршік бетінің қисықтығынан туатын лапластық

қысым
Δр = 2σ/R
Δр = 4σ/R
Слайд 13

капиллярлар Ішкі диаметрі шаштың диаметрімен шамалас болатын түтіктерде судың көтерілуі біршама

капиллярлар

Ішкі диаметрі шаштың
диаметрімен шамалас
болатын түтіктерде
судың көтерілуі
біршама жоғары
болатын түтіктер

Капиллярис-грек сөзі
шаштай,жіңішке

Слайд 14

Капиллярлық құбылыстар– жұғатын сұйықтардың капиллярға тартылуы немесе жұқпайтын сұйықтардың капиллярдан итеріліп шығарылуы

Капиллярлық құбылыстар– жұғатын сұйықтардың капиллярға тартылуы немесе жұқпайтын сұйықтардың капиллярдан итеріліп

шығарылуы
Слайд 15

Беттiк керiлу коэффициентi меншiктi беттiк энергияның мағынасын бередi: 1 Н/м =

Беттiк керiлу коэффициентi меншiктi беттiк энергияның мағынасын бередi:
1 Н/м =

1 Дж/м2 . Беттiк күштi серпiмдiлiк күшiмен шатастыруға болмайды.