Содержание
- 2. Аралас радиациялық зақымдалу Аралас радиациялық зақымдалу – бұл сыртқы сәулеленудің, теріге аппликацияның немесе радионуклеотидтердің шырышты қабатынабіруақытты
- 3. Шектелген сыртқы гамма- немесе гамма – нейтронды сәулелену әсерлермен тудырылған аралас зақымдалу кезіндегі жедел сәулелі ауруының
- 4. - геморрагиялық синдромның уақытыныан ерте және айқын көріністері (жасырын кезеңде мұрыннан қан кету, қалпына келу кезеңде
- 5. Аралас радиациялық зақымдалулардың диагностикасы кезінде ең алдымен, сыртқы сәулелі зақымдалу дәрежесі, соған қоса тері жабындыларының немесе
- 6. Комбинирленген радиациялық зақымдалулар Комбинирленген радиациялық зақымдалулар (КРЗ) – зақымдаушының қатардан шығуын, еңбекке және соғысқа қабілетін бұзылуын
- 7. Этиологиялық факторлардың саны мен араласуына байланысты КРЗ ажыратылады: - қосфакторлы (радиациялық-механикалық, радиациялық-термиялық, радиациялық-химиялық, радиациядық-биологиялық); - үшфакторлы
- 8. Жиі кезігетін типті КРЗ кезінде ядролық жарылыстың зақымдаушы факторларының біруақытты әсері нәтижесінде , жедел сәулелі ауыруының
- 9. КРЗ-ның екіншілік ерекшелігі – КРЗ-ның этиологиялық факторларының бірінің әсерінен туындаған ең ауыр және нақты уақытта басым
- 10. Өзара әсерлесу синдромының дамуның негізгі патогенетикалық механизмі – иммунитеттің радияциялық басылу салдарынан ағзаның инфекцияға, сонымен қоса
- 11. Өзара ауырлану синдромының өзге клиникалық көріністеріне жатқызылады:: - травматикалық және күйіктік шоктың жиі туындауы мен ауыр
- 12. КРЗ-дың клиникалық көрінісі 1. Жедел немесе біріншілік реакциялар сатысы КРЗ-дың этиологиялық факторы әсерінен бірінші сағатта және
- 13. 2. Сәулелі емес компоненттер басымдану кезеңі жарақаттық аурудың ерте шоктан кейінгі кезеңіне немесе күйік ауруының жедел
- 14. 3. Сәулелік компоненттің басым болуы кезеңі ЖСА-нің өршу кезеңіне тән көріністердің дамуы басым жүреді. Осы кезеңде
- 15. 4.Қалпына келу сатысы регенерация процесстерінің біртіндеп белсенуімен, иммунитеттің қалпына келуімен, жарақат, сынықтар, күйіктердің оң жазылу динамикасының
- 16. КРЗ кезіндегі медициналық қорғаныс шаралары КРЗ кезіндегі медициналық қорғаныс шараларына сәулелі емес ауруы кезінде сәулеге қарсы
- 17. Медициналық іріктеудің негізгі қағидалары білікті және арнайыланған медициналық көмекті көрсету ұқсас боп келеді. Тек оыс кезеңдеррде
- 19. Скачать презентацию
Аралас радиациялық зақымдалу
Аралас радиациялық зақымдалу – бұл сыртқы сәулеленудің, теріге аппликацияның
Аралас радиациялық зақымдалу
Аралас радиациялық зақымдалу – бұл сыртқы сәулеленудің, теріге аппликацияның
Аралас зақымдалулар тері және тыныс жолдарының қорғаныс заттарынсыз ядролық жарылыстың радияциялық өнімдерімен немесе сыртқы ортаға радияциялық авария салдарынан түскен нуклеотидтермен зақымдалған жерде қалып қалған адамдарда байқалады.
Аралас зақымдалудың ағымын анықтайтын негізгі фактор - жалпы сыртқы зақымдалудың мөлшері болып табылады, алайда зақымдалудың қосарланған компоненттері де (тері және шырышты қаықтардың бета - күйіктері, ішкі сәулеленуден зақымдалу) жалпы жағдайының нашарлауы мен зақымдалғандардың емделу болжамдарында маңызды орын алады, кей жағдайда олардың өлімінің тікелей себебі болуы мүмкін.
Шектелген сыртқы гамма- немесе гамма – нейтронды сәулелену әсерлермен тудырылған
Шектелген сыртқы гамма- немесе гамма – нейтронды сәулелену әсерлермен тудырылған
- сыртқы тыныс жолдарының шырышты қабығы мен көз конъюктивасының тітіркенуімен, ашық дене аймақтарында эритемамен жүретін сәулеленуге біріншілік реакция аса айқын көріністерімен;
- жедел сәулелі сүйеккеміктік синдромының “классикалық” периодизациясының бұзылуымен: сәулеленуге біріншілік реакция кезеңінің ұзару және шекараларының нақы болмауы, жасырын кезеңнің ұзақтығының қысқаруы немесе мүлде болмауы, өршу кезеңінің тез басталуы, қалпына келу кезеңінің аса ұзаруы;
- қан түзу процессіне бета- және гамма-сәулелерінің түрлі бағытталған әсері нәтижесінде панцитопениялық синдромның “классикалық” көріністерінің өзгеруі: ЖСА-ның жеңіл және орташа ауырлық дәрежесінде әлсіз байқалатын лейкопения, зақымдалудың ауыр сатысында агнануляцияның басталу мерзімі мен даму сатыларының өзгеруі, ерте тромбоцитопения мен анемия, қалпына келу сатысында лейкоциттер деңгейінің баяу қалпына келуі;
- геморрагиялық синдромның уақытыныан ерте және айқын көріністері (жасырын кезеңде мұрыннан
- геморрагиялық синдромның уақытыныан ерте және айқын көріністері (жасырын кезеңде мұрыннан
- радионуклеотидтердің инкорпорациясы кезінде ішкі ағзалардың сәулеленуімен туындаған зақымдалудың ауырлығының күшеюі;
- жергілікті радияциялық зақымдалулардың аса ауыр ағымы, жаралардың жиі жұқтырылуы мен олардың жазылу мерзімінің ұзаруы;
- ауыр зақымдалғандардың кеш летельды нәтиженің көп мөлшерде болуы;
- астено –вегетативті бұзылыстармен, функциялардың тұрақсыздығымен, физикалық және психикалық жүктемелерге толеранттылығының төмендеуімен сипатталатын клиникалық жазылу кезеңінің ұзаруы;
- алыстатылған сәулелену салдарының (ең алдымен, онкологиялық) туындау мүмкіншілігінің жоғарылауы.
Аралас радиациялық зақымдалулардың диагностикасы кезінде ең алдымен, сыртқы сәулелі зақымдалу дәрежесі,
Аралас радиациялық зақымдалулардың диагностикасы кезінде ең алдымен, сыртқы сәулелі зақымдалу дәрежесі,
Аралас радициялық зақымдалуларды емдеудің негізгі қағидаларына жедел сәулелі ауру мен тері мен шырышты қабаттарының зақымдалу терапиясы заттарын комплексті қолданылуы болып табылады. Жедел жәрдем көмегін жүзеге асырған кезінде сәулелі күйіктердің болуымен шарттанған ауырсыну синдромымен күресуге бағытталған симптоматикалық терапия, соған қоса жүрек-қан тамыр жүйесін қызметін қамтамасыз етуші шаралар жасалынады. Жалпы және жергілікті патологиялық процесстердің таралуының өзара патогенетикалық механизмдерін ескере отырып зақымдалушыларға жедел жәрдем көрсеткен кезінде дезинтоксикациялық және инфекцияға қарсы, геморрагиялық көріністерге, анемияға, бүйрек пен бауырдың зақымдалуына қарсы шараларға ерекше назар бөлу керек.
Комбинирленген радиациялық зақымдалулар
Комбинирленген радиациялық зақымдалулар (КРЗ) – зақымдаушының қатардан шығуын,
Комбинирленген радиациялық зақымдалулар
Комбинирленген радиациялық зақымдалулар (КРЗ) – зақымдаушының қатардан шығуын,
Этиологиялық факторлардың саны мен араласуына байланысты КРЗ ажыратылады:
- қосфакторлы
Этиологиялық факторлардың саны мен араласуына байланысты КРЗ ажыратылады:
- қосфакторлы
- үшфакторлы (радиациялық-механо-термиялық, радиациялық-механо-химиялық, радиациялық-механо-биологиялық, радиациялық-термо-химиялық, радиациялық-термо-биологиялық, радиациялық-химико-биологиялық);
- төртфакторлы (радиациялық-механо-термо-химиялық, радиациялық-механо-термо-биологиялық, радиациялық-механо-химико-биологиялық, радиациялық-термо-химико-биологиялық);
- бесфакторлы (радиациялық-механо-термо-химико-биологиялық).
Жиі кезігетін типті КРЗ кезінде ядролық жарылыстың зақымдаушы факторларының біруақытты әсері
Жиі кезігетін типті КРЗ кезінде ядролық жарылыстың зақымдаушы факторларының біруақытты әсері
КРЗ сипатына тән ерекшелігі – зақымдалғандарда екі немесе одан да көп патология белгілерінің болуы. Радияциялық патологияның ерте (сәулеленуге біріншілік реакция көріністері) немесе кеш (ЖСА көріністері) клиникалық көріністері бір науқаста жергілікті және күйік, жарақат, сынықтардың жалпы көріністерімен аралас көрініс берілуі мүкін, яғни радияциялық және травматикалық немесе күйіктік көріністердің аралас айқын клиникалық көрінісі түзіледі.
КРЗ-ның екіншілік ерекшелігі – КРЗ-ның этиологиялық факторларының бірінің әсерінен туындаған ең
КРЗ-ның екіншілік ерекшелігі – КРЗ-ның этиологиялық факторларының бірінің әсерінен туындаған ең
Соңынан, тКРЗ-ның үшінші ерекшелігі – оның сәулелік немесе сәулелік емес компонентттердің өзара әсерлесуі, негізінен әрбір компоненттің жекелей өзіне тән патологиялық процесске қарағанда ағымының күшеюімен көрініс береді. Нәтижесінде КПЗ кезіндегі летальдылық оның құрамына кіретін әрбір жарақаттануға қарағанда жоғарырақ және оның әсерлерін қосындысынан да асып түседі.
Өзара әсерлесу синдромының дамуның негізгі патогенетикалық механизмі – иммунитеттің радияциялық басылу
Өзара әсерлесу синдромының дамуның негізгі патогенетикалық механизмі – иммунитеттің радияциялық басылу
Осы кездегі дамитын ауыр дәрежедегі ауырлануы КРП-нің әр компонентітің клиникалық ағымымен ерекшеленеді. «Таза» радияциялық зақымдалумен салыстырғанда КРЗ-дың клиникалық ағымы жасырын кезеңнің болмауымен (ол сәулелі емес компоненттердің клиникалық көріністерге «толып тұрады»), ерте басталады және өршу кезеңі одан да ауыр өтеді, сауыққан жағдайда одан әрі қалпына келу сатысы өтуімен ерекшеленеді. Жақсы нәтижеге тек қана сәулелену дозасын 1,5-2 есе төмендеткенде ғана сенуге болады. Бірінші жағынан, КРЗ кезіндегі травматикалық және күйік ауруына ауыр клиникалық ағымымен, жаралардағы некроз ауданының жоғарылауы, репаративті процесстердің баяулауы, жаралық инфекциялардың дамуы және жиі генерализденуімен ерекшеленеді.
Өзара ауырлану синдромының өзге клиникалық көріністеріне жатқызылады::
- травматикалық және күйіктік
Өзара ауырлану синдромының өзге клиникалық көріністеріне жатқызылады::
- травматикалық және күйіктік
- ЖСА-дың өршу кезеңінің негізгі синдромдарының ерте дамуы және ағымының ауыр болуы;
- инфекциялық асқынулардың жиілігінің жоғарылауы, инфекциялардың генерализденуге, сепсистің дамуына бейімділігінің;
- зақымдалған мүшелер мен тіндердің регенерация процесстерінің баяу ағымы.
КРЗ-дың клиникалық көрінісі
1. Жедел немесе біріншілік реакциялар сатысы КРЗ-дың этиологиялық факторы
КРЗ-дың клиникалық көрінісі
1. Жедел немесе біріншілік реакциялар сатысы КРЗ-дың этиологиялық факторы
2. Сәулелі емес компоненттер басымдану кезеңі жарақаттық аурудың ерте шоктан кейінгі
2. Сәулелі емес компоненттер басымдану кезеңі жарақаттық аурудың ерте шоктан кейінгі
3. Сәулелік компоненттің басым болуы кезеңі ЖСА-нің өршу кезеңіне тән көріністердің
3. Сәулелік компоненттің басым болуы кезеңі ЖСА-нің өршу кезеңіне тән көріністердің
4.Қалпына келу сатысы регенерация процесстерінің біртіндеп белсенуімен, иммунитеттің қалпына келуімен, жарақат,
4.Қалпына келу сатысы регенерация процесстерінің біртіндеп белсенуімен, иммунитеттің қалпына келуімен, жарақат,
КРЗ-дің диагностикасы мехиникалық және күйікті жаралардың ауырлық дәрежесін, сипаты мен орналасуын анықтау, радияциялық жаралардың ауырлық дәрежесін анықтап, бекіту. Осы кезде анамнез, объективті және лабораторлы зерттеу мәліметтері қолданылады
КРЗ кезіндегі медициналық қорғаныс шаралары
КРЗ кезіндегі медициналық қорғаныс шараларына сәулелі
КРЗ кезіндегі медициналық қорғаныс шаралары
КРЗ кезіндегі медициналық қорғаныс шараларына сәулелі
Эвакуацияның алғашқы сатысында біріншілік және дәрігерге дейінгі көмектің болуы немесе радиациялық зақымдалудың болмауы шаралардың қалыпты мөлшеріне айтарлықтай әсер етпейді. Әдеттегі шаралармен қосымша құсуға қарсы заттар, радиактивті заттардың инкорпарациясы қаупі туындағанда –респиратор киіледі.
Біріншілік дәрігерлік көмек кезеңінде бөлімше ішілік іріктеу зақымдалғандардың үш тобын ажыратуды талап етеді:
- жеңіл жарақаттанғандар: осы кезеңде көмекті қажет етпейтін немесе аз көоемде көмекті қажет ететін науқастар;
- кейіннен білікті немесе арнайыланған көмек көрсету кезеңінде эвакуациямен біріншілік дәрігерлік көмекті қажет ететін науқастар;
- тек қана симптоматикалық терапияны қажет ететін аса ауыр зақымдалу жағдайы.
Медициналық іріктеудің негізгі қағидалары білікті және арнайыланған медициналық көмекті көрсету ұқсас
Медициналық іріктеудің негізгі қағидалары білікті және арнайыланған медициналық көмекті көрсету ұқсас
КРЗ-мен емдеген кезінде негізінен ЖСА-дың жасырын кезеңін хирургиялық манипуляцияларды жүргізу үшін қолданы, ол ашық жараларды асқындырмай, ЖСА-дың өршу кезеңіне дейін олардың жазылуын жүзеге асыру.