Дене импульсі

Июль 26, 2022

Главная
Физика
Дене импульсі

Содержание

2. Айталық, ұшып келе жатқан теннис добы адамға қатты тисе де, адам оның әсерін ауырсынбайды, ал қатты
3. Жоспары: 1.Кіріспе 2.Негізгі бөлім: Қозғалыс мөлшері. Механикалық жүйе және материалық нүкте қозғалыс мөлшерінің өзгеруі туралы теорема.
4. МҰНДАЙ ФИЗИКАЛЫҚ ШАМА ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ (ГР. IMPULSUS—"СОҚҚЫ" ДЕГЕНДІ БІЛДІРЕДІ) НЕМЕСЕ ҚОЗҒАЛЫС МӨЛШЕРІ ДЕП АТАЛАДЫ. СОНЫМЕН, ДЕНЕНІҢ
5. МАССА — СКАЛЯРЛЫҚ ШАМА, АЛ ЖЫЛДАМДЫҚ ВЕКТОРЛЫҚ ШАМА БОЛҒАНДЫҚТАН, ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ ДЕ ВЕКТОРЛЫҚ ШАМА БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ.
6. Механикалық жүйенің қозғалыс мөлшері деп жүйені құрайтын нүктелердің қозғалыс мөлшерлерінің геометриялық қосындысына айтады:
7. болғандықтан Нәтижеде: Демек, механикалық жүйенің қозғалыс мөлшері жүйе массасы мен инерция центрі жылдамдығы векторының көбейтіндісіне тең.
8. Бұл өрнек жүйе қозғалыс мөлшерінің өзгеруі туралы теореманы өрнектейді: механикалық жүйе қозғалыс мөлшерінің уа- қыт бойынша
9. Жүйе қозғалыс мөлшерінің диференциалы оған әсер ететін сыртқы күштер бас векторының элементар импульсіне тең. Декарт координат
10. Жүйе қозғалыс мөлшерінің белгілі уақыт аралығында өзгеруі оған әсер ететін сыртқы күштер бас векторының осы уақыт
11. Егер жүйеге әсер ететін сыртқы күштердің бас векторы нөлге тең болса, жүйенің қозғалыс мөлшері өзгермей қалады,
13. Күш пен оның әрекет ету уақытының көбейтіндісі күш импульсі деп аталады. Күш импульсі бағыты күш векторының
15. Декарт координат өстеріне проекцияласақ: Ауырлық центрінің радиус-векторы төмендегідей анықталатыны белгілі:
16. Ауырлық центрі денеге әсер ететін ауырлық күштерінің тең әсерлісінің қойылу нүктесі. Ауырлық центрі түсінігі тек қатты
19. OX , OY , OZ ӨСТЕРГЕ ҚАТЫСТЫ ИНЕРЦИЯ МОМЕНТТЕРІ ТӨМЕНДЕГІДЕЙ ЖАЗЫЛАДЫ:
20. СИСТЕМАНЫҢ КООРДИНАТАЛАР БАСЫНА ҚАТЫСТЫ ИНЕРЦИЯ МОМЕНТІ
21. Гюйгенс-Штейнер теоремасы Ауырлық центрі арқылы өтпейтін кез келген оське қатысты дененің инерция моменті осы дененің ауырлық
22. ДИНАМИКА Денелердiң өзара әсерлесуiн және осы әсерлесуден пайда болатын қозғалыстарды зерттейтiн механиканың бөлiмi.
23. НЬЮТОННЫҢ 1-ШI ЗАҢЫ Денеге басқа денелер әсер етпесе немесе олардың әсерлерi өзара теңессе дене тыныштық күйде
24. НЬЮТОННЫҢ ЕКІНШІ ЗАҢЫ Дененің қозғалыс мөлшерінің өзгеруі түсірілген күшке пропорционал және ол күшпен бағыттас болады. Қарапайым
25. НЬЮТОННЫҢ ҮШІНШІ ЗАҢЫ Әрекет етуші күшке әрқашан тең қарсы әрекет етуші күш бар болады. Басқаша айтқанда,
26. КҮШ - МАТЕРИАЛДЫҚ НҮКТЕГЕ НЕМЕСЕ ДЕНЕГЕ БАСҚА ДЕНЕЛЕР НЕМЕСЕ ӨРІСТЕР ТАРАПЫНАН БОЛАТЫН МЕХАНИКАЛЫҚ ӘСЕРДІҢ ӨЛШЕМІ. КҮШ
27. АУЫРЛЫҚ КҮШІ Денелердің Жерге тартылу күші. m — дененің массасы g — еркін түсу үдеуі, оның
28. СЕРПІМДІЛІК КҮШІ дененің пішіні мен көлемі өзгерген кезде пайда болатын күш |F| = kΔl Ғсерп— серпімділік
29. ҮЙКЕЛІС КҮШІ Дененің тіреу бетімен сырғанаған кезінде әсер ететін күш Fүйк=kN N - тіректің денеге әсер
30. Динамика– механиканың түсірілген күш әсерінен материалдық денелердің қозғалысын зерттейтін бөлімі. Динамиканың негізі – механиканың Ньютон заңдары.
31. ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ ИМПУЛЬС ТЕЛА IMPULSE BODY Дене импульсі - дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтінідісіне
32. КҮШ ИМПУЛЬСІ ИМПУЛЬС СИЛЫ IMPULSE POWER Күш импульсі - күш пен оның әрекет ету уақытының көбейтіндісіне
33. ИНЕРЦИЯ МОМЕНТІ МОМЕ́НТ ИНЕ́РЦИИ MOMENT OF INERTIA Инерция моменті — айналмалы қозғалыстағы қатты дененің инерттілігінің өлшемі.
34. ДИНАМИКА ДИНАМИКА DYNAMICS Динамика - денелердiң өзара әсерлесуiн және осы әсерлесуден пайда болатын қозғалыстарды зерттейтiн механиканың
35. КҮШ СИЛА FORCE Күш - материалдық нүктеге немесе денеге басқа денелер немесе өрістер тарапынан болатын механикалық
37. Скачать презентацию

Слайд 2

Айталық, ұшып келе жатқан теннис добы адамға қатты тисе де,
адам

оның әсерін ауырсынбайды, ал қатты тебілген футбол добы-
ның кездейсоқ тиіп кетуінен әркім-ақ сақтанады.
Төбешіктен жылдам сырғанап келе жатқан жеңіл
арбашаны адам қолымен оңай тоқтата алады,
ал автомобильді тіпті баяу жылжып келе жатса да
тоқтату оңай соқпайды.
Осындай мысалдар қозгалыстағы денені оның массасына да,
жылдамдығына да байланысты болатын
қандай да бір шамамен сипаттауға болады
деген қорытындыға әкеледі.

Слайд 3

Жоспары:
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім:
Қозғалыс мөлшері.
Механикалық жүйе және материалық нүкте қозғалыс мөлшерінің өзгеруі туралы

теорема.
Механикалық жүйе және материалық нүкте қозғалыс мөлшерінің сақталу заңы.
Импульс күші.
Механикалық жүйе массасы және масса центрі.
Жүйенің инерция моменті.
Гюйгенс –Штейнер теоремасы.
Динамика.
Ньютон заңдары.
Күш.

3.Қорытынды
4.Пайдаланылған әдебиеттер.

Слайд 4

МҰНДАЙ ФИЗИКАЛЫҚ ШАМА ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ (ГР. IMPULSUS—"СОҚҚЫ" ДЕГЕНДІ БІЛДІРЕДІ) НЕМЕСЕ

ҚОЗҒАЛЫС МӨЛШЕРІ ДЕП АТАЛАДЫ. СОНЫМЕН, ДЕНЕНІҢ МАССАСЫ МЕН ОНЫҢ ҚОЗҒАЛЫС ЖЫЛДАМДЫҒЫНЫҢ КӨБЕЙТІНІДІСІНЕ ТЕҢ БОЛАТЫН ФИЗИКАЛЫҚ ШАМА ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ ДЕП АТАЛАДЫ: — ЖЫЛДАМДЫҚПЕН ҚОЗҒАЛЫП КЕЛЕ ЖАТҚАН МАССАСЫ ДЕНЕНІҢ ИМПУЛЬСІ

Слайд 5

МАССА — СКАЛЯРЛЫҚ ШАМА, АЛ ЖЫЛДАМДЫҚ
ВЕКТОРЛЫҚ ШАМА БОЛҒАНДЫҚТАН, ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ

ДЕ ВЕКТОРЛЫҚ ШАМА БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ.
ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ ВЕКТОРЫНЫҢ БАҒЫТЫ
ЖЫЛДАМДЫҚ БАҒЫТЫМЕН СӘЙКЕС КЕЛЕДІ.
БІРЛІКТЕРДІҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЖҮЙЕСІНДЕГІ (SI)
ДЕНЕ ИМПУЛЬСІНІҢ БІРЛІГІ
СЕКУНДЫНА КИЛОГРАММ-МЕТР
КГ·М/С БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ.

Слайд 6

Механикалық жүйенің қозғалыс мөлшері деп жүйені құрайтын нүктелердің қозғалыс мөлшерлерінің геометриялық

қосындысына айтады:

Слайд 7

болғандықтан

Нәтижеде:
Демек, механикалық жүйенің қозғалыс мөлшері жүйе массасы мен

инерция центрі жылдамдығы векторының көбейтіндісіне тең.

Слайд 8

Бұл өрнек жүйе қозғалыс мөлшерінің өзгеруі
туралы теореманы өрнектейді:
механикалық жүйе

қозғалыс мөлшерінің уа-
қыт бойынша бірінші туындысы
осы жүйеге әсер ететін сыртқы күштердің
бас векторына тең.

Слайд 9

Жүйе қозғалыс мөлшерінің диференциалы оған әсер ететін
сыртқы күштер бас векторының

элементар импульсіне тең.
Декарт координат өстеріндегі проекциялары төмендегідей
болады:
Жүйе қозғалыс мөлшерінің кез келген өстегі проекциясынан
уақыт бойынша алынған бірінші ретті туынды, оған әсер
ететін сырқы күштер бас векторының осы өстегі проекция-
сына тең.

Слайд 10

Жүйе қозғалыс мөлшерінің белгілі уақыт аралығында өзгеруі оған
әсер ететін сыртқы

күштер бас векторының осы уақыт аралығын-
дағы импульсіне тең.
Материялық нүкте қозғалыс мөлшерінің дифференциалы осы нүк-
теге әсер ететін күштің элементар импульсына тең.

Слайд 11

Егер жүйеге әсер ететін сыртқы күштердің бас векторы нөлге тең
болса,

жүйенің қозғалыс мөлшері өзгермей қалады, яғни;
Егер жүйеге әсер ететін сыртқы күштер бас векторының кез
келген өстегі проекциясы нөлге тең болса, жүйе қозғалыс мөлше-
рінің осы өстегі проекциясы өзгермейді.
Материялық нүкте қозғалыс мөлшерінің сақталу заңы төменде-
гідей болады:

Слайд 12

Слайд 13

Күш пен оның әрекет ету уақытының көбейтіндісі
күш импульсі деп аталады.
Күш

импульсі бағыты күш векторының бағытымен сәйкес
келетін векторлық шама болып табылады.
SI жүйесіндегі күш импульсінің бірлігі —
ньютон-секунд (Н • с).
Жаңадан енгізілген дене импульсі және күш импульсі
физикалық шамаларын пайдалана отырып, Ньютонның
екінші заңын төмендегідей тұжырымдауға болады:
Дене импульсінің өзгерісі күш импульсіне тең.

Слайд 14

Слайд 15

Декарт координат өстеріне проекцияласақ:
Ауырлық центрінің радиус-векторы
төмендегідей анықталатыны белгілі:

Слайд 16

Ауырлық центрі денеге әсер ететін ауырлық күштерінің тең әсерлісінің қойылу нүктесі.

Ауырлық центрі түсінігі тек қатты денелерге ғана тиісті. Инерция центрі түсінігі кез келген материялық нүктелер жүйесіне тиісті болып, ол жүйедегі масса үлестірілуінің сипаттамасынан тұрады. Және де, бұл түсінік жүйеге қандай күштер әсер ететініне байланысты емес.

Слайд 17

Слайд 18

Слайд 19

OX , OY , OZ ӨСТЕРГЕ ҚАТЫСТЫ ИНЕРЦИЯ МОМЕНТТЕРІ ТӨМЕНДЕГІДЕЙ ЖАЗЫЛАДЫ:

Слайд 20

СИСТЕМАНЫҢ КООРДИНАТАЛАР БАСЫНА ҚАТЫСТЫ ИНЕРЦИЯ МОМЕНТІ

Слайд 21

Гюйгенс-Штейнер теоремасы
Ауырлық центрі арқылы өтпейтін кез келген
оське қатысты дененің инерция моменті

осы
дененің ауырлық центрі арқылы өтетін осіне
қатысты инерция моментін дене массасы мен
осы остер арасындағы арақашықтықтың көбей-
тіндісін қосқанға тең.

Слайд 22

ДИНАМИКА
Денелердiң өзара әсерлесуiн және осы әсерлесуден пайда болатын қозғалыстарды зерттейтiн

механиканың бөлiмi.

Слайд 23

НЬЮТОННЫҢ 1-ШI ЗАҢЫ
Денеге басқа денелер әсер етпесе немесе олардың әсерлерi

өзара теңессе дене тыныштық күйде болады немесе өзiнiң түзу сызықтық бiрқалыпты қозғалысын сақтайды.
Дененiң қозғалыс жылдамдығының бағыты мен шамасын сақтау құбылысын – инерция деп атайды, ал денелердiң бұл қасиетiн инерттiлiк дейдi.

Слайд 24

НЬЮТОННЫҢ ЕКІНШІ ЗАҢЫ
Дененің қозғалыс мөлшерінің өзгеруі түсірілген күшке пропорционал және ол

күшпен бағыттас болады. Қарапайым бақылаулар, егер әр түрлі денелерге бірдей күшпен әрекет жасаса, олардың түрліше үдеу алатының көрсетеді. Ньютонның екінші заңы төмендегіше тұжырымдалады: Денеде туындайтын үдеу оған әрекет етуші күшке тура пропорционал, ал оның массасына кері пропорционал: a=F/m Ньютонның екінші заңының формуласы
F=ma

Слайд 25

НЬЮТОННЫҢ ҮШІНШІ ЗАҢЫ
Әрекет етуші күшке әрқашан тең қарсы әрекет етуші күш

бар болады. Басқаша айтқанда, денелердің бір – біріне әрекет етушә күштері модулі бойынша өзара тең және бағыттары қарама қарсы:
F=-F

Слайд 26

КҮШ - МАТЕРИАЛДЫҚ НҮКТЕГЕ НЕМЕСЕ ДЕНЕГЕ БАСҚА ДЕНЕЛЕР НЕМЕСЕ ӨРІСТЕР ТАРАПЫНАН

БОЛАТЫН МЕХАНИКАЛЫҚ ӘСЕРДІҢ ӨЛШЕМІ. КҮШ ДЕП ДЕНЕНІҢ БАСҚА ДЕНЕЛЕР ТАРАПЫНАН БОЛАТЫН ӘРЕКЕТТІҢ НӘТИЖЕСІНДЕ ҮДЕУ АЛАТЫНЫН СИПАТТАЙТЫН ЖӘНЕ ОСЫ ӘРЕКЕТТІҢ ӨЛШЕМІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН ФИЗИКАЛЫҚ ШАМАНЫ АЙТАДЫ. SI ЖҮЙЕСІНДЕ КҮШ БІРЛІГІНЕ НЬЮТОН (Н) АЛЫНҒАН.

Слайд 27

АУЫРЛЫҚ КҮШІ
Денелердің Жерге тартылу күші.
m — дененің массасы
g —

еркін түсу үдеуі, оның модулі шамамен 9,8 м/с2-ка тең

Слайд 28

СЕРПІМДІЛІК КҮШІ
дененің пішіні мен көлемі өзгерген кезде
пайда болатын күш
|F|

= kΔl

Ғсерп— серпімділік күшінің модулі
k — қатаңдық немесе катаңдық коэффициенті
Δl =l - l0 — дене ұзындығының өзгеруі

Слайд 29

ҮЙКЕЛІС КҮШІ
Дененің тіреу бетімен сырғанаған кезінде
әсер ететін күш
Fүйк=kN
N -

тіректің денеге әсер ететін реакция күші
k - үйкеліс коэффиценті

Слайд 30

Динамика– механиканың түсірілген күш әсерінен материалдық денелердің қозғалысын зерттейтін бөлімі. Динамиканың

негізі – механиканың Ньютон заңдары. Классикалық механиканың бөлімі.Динамика ұғымы тек физика саласында емес,сонымен қатар,музыка әлеуметтік және қоғамдық ғылымдар саласында кеңінен қолданылады.

Қорытынды

Слайд 31

ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ ИМПУЛЬС ТЕЛА IMPULSE BODY
Дене импульсі - дененің

массасы мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтінідісіне тең болатын физикалық шама.
Импульс тела – физическая величина, равная произведению массы этого тела на его скорость.

Слайд 32

КҮШ ИМПУЛЬСІ ИМПУЛЬС СИЛЫ IMPULSE POWER
Күш импульсі - күш пен

оның әрекет ету уақытының көбейтіндісіне тең физикалық шама.
Импульс силы — физическая величина, равная произведению силы на время её действия.

Слайд 33

ИНЕРЦИЯ МОМЕНТІ МОМЕ́НТ ИНЕ́РЦИИ MOMENT OF INERTIA
Инерция моменті — айналмалы

қозғалыстағы қатты дененің инерттілігінің өлшемі.
Моме́нт ине́рции —физическая величина, мера инертности во вращательном движении вокруг оси.

Слайд 34

ДИНАМИКА ДИНАМИКА DYNAMICS
Динамика - денелердiң өзара әсерлесуiн және осы әсерлесуден

пайда болатын қозғалыстарды зерттейтiн механиканың бөлiмi.
Динамика - отдел механики, изучающий законы движения тел в зависимости от действующих на них сил.

Слайд 35

КҮШ СИЛА FORCE
Күш - материалдық нүктеге немесе денеге басқа денелер

немесе өрістер тарапынан болатын механикалық әсердің өлшемі. Сила - векторная физическая величина, являющаяся мерой интенсивности воздействия на данное тело других тел.

Дене импульсі

Содержание

Айталық, ұшып келе жатқан теннис добы адамға қатты тисе де, адам

Жоспары:1.Кіріспе2.Негізгі бөлім:Қозғалыс мөлшері.Механикалық жүйе және материалық нүкте қозғалыс мөлшерінің өзгеруі туралы

МҰНДАЙ ФИЗИКАЛЫҚ ШАМА ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ (ГР. IMPULSUS—"СОҚҚЫ" ДЕГЕНДІ БІЛДІРЕДІ) НЕМЕСЕ

МАССА — СКАЛЯРЛЫҚ ШАМА, АЛ ЖЫЛДАМДЫҚ ВЕКТОРЛЫҚ ШАМА БОЛҒАНДЫҚТАН, ДЕНЕ ИМПУЛЬСІ

Механикалық жүйенің қозғалыс мөлшері деп жүйені құрайтын нүктелердің қозғалыс мөлшерлерінің геометриялық

болғандықтан Нәтижеде: Демек, механикалық жүйенің қозғалыс мөлшері жүйе массасы мен

Бұл өрнек жүйе қозғалыс мөлшерінің өзгеруі туралы теореманы өрнектейді: механикалық жүйе

Жүйе қозғалыс мөлшерінің диференциалы оған әсер ететін сыртқы күштер бас векторының

Жүйе қозғалыс мөлшерінің белгілі уақыт аралығында өзгеруі оған әсер ететін сыртқы

Егер жүйеге әсер ететін сыртқы күштердің бас векторы нөлге тең болса,

Күш пен оның әрекет ету уақытының көбейтіндісі күш импульсі деп аталады.Күш

Декарт координат өстеріне проекцияласақ:Ауырлық центрінің радиус-векторы төмендегідей анықталатыны белгілі:

Ауырлық центрі денеге әсер ететін ауырлық күштерінің тең әсерлісінің қойылу нүктесі.

OX , OY , OZ ӨСТЕРГЕ ҚАТЫСТЫ ИНЕРЦИЯ МОМЕНТТЕРІ ТӨМЕНДЕГІДЕЙ ЖАЗЫЛАДЫ:

СИСТЕМАНЫҢ КООРДИНАТАЛАР БАСЫНА ҚАТЫСТЫ ИНЕРЦИЯ МОМЕНТІ

Гюйгенс-Штейнер теоремасыАуырлық центрі арқылы өтпейтін кез келгеноське қатысты дененің инерция моменті

ДИНАМИКА Денелердiң өзара әсерлесуiн және осы әсерлесуден пайда болатын қозғалыстарды зерттейтiн

НЬЮТОННЫҢ 1-ШI ЗАҢЫ Денеге басқа денелер әсер етпесе немесе олардың әсерлерi

НЬЮТОННЫҢ ЕКІНШІ ЗАҢЫДененің қозғалыс мөлшерінің өзгеруі түсірілген күшке пропорционал және ол

НЬЮТОННЫҢ ҮШІНШІ ЗАҢЫ Әрекет етуші күшке әрқашан тең қарсы әрекет етуші күш