Жарық кванттық касиеті

Дәріс жоспары

1.Жылулық сәуле шығару.
2.Абсалют қара дене.
3.Кирхгоф, Стефан-Больцман, Вин заңдары.
4.

Жылулық сәуле шығару.

Жылулық сәуле шығару − дененің ішкі энергиясы есебінен электрмагниттік

Сәуле шығарудың тепе-теңдігі − бірлік уақыт ішінде жұтылатын және шағылатын энергиялар

Сәуле шығару әр түрлі жиіліктегі ω (немесе әр түрлі ұзындықтағы λ)

Сәуле шығарғыштық қабілеті:

Сәуле шығарғыштық қабілеті − дененің бірлік ауданының бірлік

Жұтқыштық қабілеті:

− денеге келетін энергия ағыны,

− дене жұтатын энергия ағыны.

Барлық жиіліктегі жарықты толығымен жұтатын дене - абсолют қара дене.

Абсолют қара

Абсолют қара дененің моделі.

Кирхгоф заңы.

Сәуле шығарғыштық қабілетінің, жұтқыштық қабілетіне қатынасы, дененің табиғатына тәуелді

Стефан − Больцман заңы.

А.қ.д-нің энергетикалық жарқырауы 4-ші дәрежелі термодинамикалық температураға

А.қ.д-нің сәуле шығарғыштық қабілетінің толқын ұзындығына тәуелділігі.

Виннің ығысу заңы.

А.қ.д-нің сәуле шығарғыштық қабілетінің максимумына сәйкес толқын ұзындығы λm

Абсолют қара дененің сәуле шығарғыштық қабілеті үшін Рэлей-Джинс формуласы.

Рэлея-Джинс формуласы тәжірибемен

Классикалық физикада кез-келген жүйенің энергиясы үздіксіз өзгереді.

Планктың кванттық гипотезасына сәйкес электрмагниттік

Планк тұрақтысы:

Сәуле шығару энергиясы:

Планк формуласы:

Эйнштейна гипотезасы бойынша жарық кеңістікте шашырайды, таралады және денелер оны жеке

Фотоэффект

Рентгендік сәулелер жылдам электрондарды затпен тежегенде электронның кинетикалық энергиясының сәуле шығару

Комптон эффектісі − рентген сәулелерін кез келген затпен шашыратқанда, шашыраған

θ − шашырау бұрышы,

λк − комптондық толқын ұзындығы .

Электронның Комптондық

Рентгендік фотонның тыныштықтағы электрон арқылы серпімді шашырауы.

Жарық қысымы.

Кванттық теория бойынша жарықтың бетке түсіретін қысымы фотонның соқтығуы кезінде

Томсон атом модели

R= 10-10 м

Резерфорд тәжірибесы

Бор постулаттары

1.Атомдағы электрондар стационар орбиталармен қозғалады; мұндай орбиталармен қозғалғанда электрон электромагниттік

Сутегі атомының спектрлық сериялары

- Лайман сериясы

- Бальмер

СӨЖ арналған бақылау сұрақтары

1.Рэлей- Джинс заңы
2.Ішкі фотоэффект дегеніміз не?
3.Фотоэффект құбылыстары техникада

Косымша әдебиеттер тізімі

Абдулаев Ж. Физика курсы. Білім, Алматы,1994 ж.
Ахметов А. Қ.