Ревматологиядағы интенсивті терапия

Сентябрь 12, 2022

Главная
Медицина
Ревматологиядағы интенсивті терапия

Содержание

2. Склеродермия Склеродермия –байланыстырушы жасушалардың дуффузды ауруы, терінің фиброзды зақымдануымен және ішкі ағзалардың, қан тамырларының вазоспастикалық бұзылыстарымен
3. Клиникасы: 1. Терілік зақымдалу – ең алғашқы белгісі болып табылады, бұл кезде терінің кейбір аймақтарының ісінуімен,индурациямен
4. Жіктелуі бойынша: Алғашқы фаза: бұл кезде склеродермия сондром Рейно, артралгия, тахикардия, тыныс алу жүйесінің инфекциялық зақымдалумен
5. Тексеру әдістері: Клиникалық белгілер ЖҚА және ЖЗА, зәрдегі оксипролиннің экскрециясы БАК: жалпы белок, белоктық фракция, серомукоид,
6. Интенсивті терапия Микроциркуляцияны жақсартатын дәрілер: Вазодилятаторлар: эуфилин, папаверин А,В,Е витаминдері Гепарин жағым майы, димексид Антиагрегантар: курантил,
7. Жүйелі қызыл жегі ЖҚЖ – жүйелі аутоиммумдық ауру, қантамырлардың және байланыстырушы жасушалардың зақымдалуымен, клеткаларда көптеп антителалардың
8. Потогенез: Т- супрессорлардың жеткіліксіздігі салдарынан лимфоциттерде аутоантителлар көбейіп кетеді, олар: антинуклеарлар, ДНК, микросомдар, лизосомдар, митохондриялар, қандағы
9. Клиника Көбіне әйелдер ауырады 14-40жас. Алғашқы белгілері: әлсіздік, салмағын жоғалту, дене температурасының жоғарлауы. Жедел сатысы: ауру
10. Диагностикалық кретилері: Бетте көбелек суреті Люпус-артрит Қанда LE-клеткалардың көбеюі АНФ титрінің жоғарылауы Аутоиммумды синдром Кумбс –
11. Интенсивті терапия 1. жалпы ұсыныстар: психоэмоцианалдық стрестерді, инсоляция, қосымша инфекцияларды белсенді емдеу, калций, Д витаминдерін көп
12. Инфекциялық эндокардит ИЭ – өткір және ауыр жағдайдағы сепсис түрінде туындайтын және қоздырғыштың тікелей енуімен байланыстырылған
13. Этиологиясы ИЭ қоздырғышы: стрептококк, стафилакокк, энтерококк, саңырауқұлақтар. Инфекция басқа жолдар арқылы енуі мүмкін: хирургиялық операциялар кезінде:
14. Клиникасы Қалтырау, буындардың интенсивті түрде ауырсыну, дене салмағының төмендеуі, әлсіздік. Терісің құрғауы, тахикардия, ұйқы безінің ұлғаюы.
15. Интенсивті терапия Бензилпенициллин 3-6млн ед бұлшықетке 4-6 сағат сайын енгізу. 12 сағат сайын гентамицин 80мг күніне
16. Түйіндік периартрит Тп – мүшелердің жеткіліксіздігімен сипатталатын, артериялық тамыр қабырғасының зақымдалуымен жүретін және орташа және майда
17. Патогенез Этиологиялық факторларға қарсы организмнің гипераллергиялық реакциясы, аутоиммундық реакция антиген-антиденеден түзілген иммундық комплекс. Жасуша эндотелийінде рецепторлар
18. Клиникасы Қалтырау – науқастардың 95-100% кездеседі, мүшелік патологиялар п.б қалтырау жойылып кетеді. Дене салмағын жоғалту –
19. Диагностика СОЭ жылдамдауы Лейкоцитоз Тромбоцитоз Нормохромды анемия Эозинофилия С3 және С4 төмендеуі Билирубиннің жоғарылап кетуі СРБ
20. Интенсивті терапия Цитостатиктер 3-2 мг.кг салмағына Преднизалон 20-30 мг Перифириялық вазодилататорды, в блокаторларды, салуретиктерді, клофелин. Антиагреганттарды:
21. Бас миының тамырының васкулиті БМТВ – бас миының микротамырлардың қабырғасының асептикалық қабынуымен және микротромтардың түзілуімен сипатталады.
22. Патогенезі Тудырушы фактор Иммунды жүйе активация Иммунды комплекстер Кіші тамыр арнасының қабырғасына беку Тамыр өткізгіштігінің жоғарлауы
23. Клиникасы Ауру жедел басталады. Дене температурасы 38-39 С дейін жоғарлауы байқалады. Науқас тәбеті төмен, әлсіз, шаршағыш
24. Интенсивті терапия Режим Диета Антиагрегатты терапия: Курантил 3-5 мг.кг Трентал 5-10мг.кг Аспирин 5-10 мг.кг Тиклопедин 0,25
25. Жедел ревматикалық қызба ЖРҚ – бейімді адамдарда, әсіресе балаларда және жасөспірімдерде дамитын, көбінесе жүректі және буынды
26. Этиологиясы А тобындағы В- гемолитикалық стрептококк Мұрын жұтқыншақ стрептококкты инфекциялар және емінің әсерінің жеткіліксіздігі. Үлкен титрларда
27. Клиникасы Кардит, ревмокардит, жүрек шекараларының кеңеюі, жүрек ұшында систолалық шу,перикардит үйкеліс шуы,хорея, сақиналы эритема, ревматизмдік түйіндер.
28. Интенсивті терапия Медикаментозды емес: Төсектік режим Витаминге, ақуызға бай тағамдарды тағайындау Тұздарды көмірсуларды шектеу Медикаментозды ем:
29. Пайдаланылған әдебиеттер А.АТоғайбаев.Е.Ж.Мұратханов Реаниматология және қарқынды емдеу.Алматы 2003 Долина О.А Анестезиолгия и реанимация 1998 Зилбер Анестезиолгия
31. Скачать презентацию

Слайд 2

Склеродермия
Склеродермия –байланыстырушы жасушалардың дуффузды ауруы, терінің фиброзды зақымдануымен және ішкі ағзалардың,

қан тамырларының вазоспастикалық бұзылыстарымен сипатталады.
Этиологиясы: белгісіз, тұқым қуалайтын ауру деген болжам бар.
Алып келетін факторлар: үсу, вибрация, жарақат, кейбір химиялық заттармен байланыста болу, нейроэндокриндік бұзылыстар, аллергиялық факторлар.
Потогенез: байланыстырушы жасушаларда зат алмасудың өзгерісі (коллаген биосинтезінің күшеюі), иммумдық бұзылыстар (қанда В-лимфоциттер құрамындағы Т- супрессордың азаюы, коллагенге антителланың пайда болуы, кейде антинуклеарлы антителланың п.б.), организмде фиброздың түзілуіне маңызды фактор цитокиннің көбеюі және лимфоцит, моноцит және тромбоциттің көбеюі. Олар коллагеннің гиперпродукциясына және байланыстырушы жасушаларда макромалекулярлы алмасудың бұзылысы салдарынан фиброзды аймақтардың түзілуіне алып келеді.

Слайд 3

Клиникасы:
1. Терілік зақымдалу – ең алғашқы белгісі болып табылады, бұл кезде

терінің кейбір аймақтарының ісінуімен,индурациямен және атрафиясымен байқалады. Ісіну алғашқыда бетке кейін саусақтарға таралады, саусақтар сосиска сияқты болады. Бұл ісік ұзақ уақыт бойы сақталады кейін индурация фазасына өтеді. Индурация кезінде беттің мимикасы жойылады, терінің тісі өзгеріп отырады, теріде тамырдың суретін байқауға болады. Атрофия фазасында бет терісінің тартылуы байқалады, ауызды толық ашу қиындайды.
Рейно синдромы – бұл кезде бірден парестезиялар байқалады 2-4 саусақтарда, түсі бозарады, суық тартады. Парестезиядан кейін қатты ауырсыну байқалады, саусақтың терісі гиперемирияланады.
Буындық синдром: полиартралгия, склеродермиялық полиартрит, периартрит байқалады.

Слайд 4

Жіктелуі бойынша:
Алғашқы фаза: бұл кезде склеродермия сондром Рейно, артралгия, тахикардия, тыныс

алу жүйесінің инфекциялық зақымдалумен сипатталады. Бұл фазада ем ұзаққа созылады және көп жағдайда сауығумен аяқталады.
Генерализацияланған фаза: алғашқыдағы синдромдар байқалады және аурудың клиникалық көріністері айқын көрінеді.
Терминальды фаза: бұл кезде дене массасының жоғалуы, бір немесе бірнеше мүшенің қызметінің жеткіліксіздігімен сипатталады. Ем бұл кезеңде эффект бермейді

Слайд 5

Тексеру әдістері:
Клиникалық белгілер
ЖҚА және ЖЗА, зәрдегі оксипролиннің экскрециясы
БАК: жалпы белок, белоктық

фракция, серомукоид, фибрин, оксипролин, кальций, креатинин, мочевина, аминотрасфераза, альдолаза, билирубин, фосфатаза.
Иммуноглобулин, В және Т лимфоциттері және оның субпоауляциясы, РФ, LE- клеткасы
R-сы: асқазан, өкпе және сүйек-буын жүйесін
ЭКГ

Слайд 6

Интенсивті терапия
Микроциркуляцияны жақсартатын дәрілер:
Вазодилятаторлар: эуфилин, папаверин
А,В,Е витаминдері
Гепарин жағым майы, димексид
Антиагрегантар:

курантил, аспирин
Қабынуға қарсы:
Салицилаттар
Индометацин
Аминохинолин қатары

Слайд 7

Жүйелі қызыл жегі
ЖҚЖ – жүйелі аутоиммумдық ауру, қантамырлардың және байланыстырушы жасушалардың

зақымдалуымен, клеткаларда көптеп антителалардың түзілуімен, иммунокомплекстің зақымдалуымен және көптеген мүшелермен жүйелердің зақымдалуымен сипатталады.
Этиологиясы: белгісіз, келесі факторлардың әсерінен пайда болуы мүмкін:
Созылмалы вирусты инфекциялар – РНК және ретровирустар.
Генетикалық факторлар .

Слайд 8

Потогенез:
Т- супрессорлардың жеткіліксіздігі салдарынан лимфоциттерде аутоантителлар көбейіп кетеді, олар: антинуклеарлар, ДНК,

микросомдар, лизосомдар, митохондриялар, қандағы элементтер және т.б. Ол кезде антитела нативті ДНК байланысадыда иммунды комплексті түзеді, ол иммунды комплексті күшейтіп жібереді, соның салдарынан ішкі ағзалардың және терінің зақымдануына алып келеді. Сонымен қатар лизосомның енуін жоғарлатып жібереді, қабыну медиаторлары көптеп түзіле бастайды, кинин жүйесін күшейтіп жібереді.

Слайд 9

Клиника
Көбіне әйелдер ауырады 14-40жас. Алғашқы белгілері: әлсіздік, салмағын жоғалту, дене температурасының

жоғарлауы.
Жедел сатысы: ауру жедел басталады, дене температурасы жоғарылап кетеді, жедел полиартрит , бындардарда қатты ауру сезімі, терілік өзгерістер, бүйрек зақымдалуы, трофикалық бұзылыстар, қанда LE- клеткаларының көбейіп кетуі, ауру ұзақтығы 1-2 жыл.
Жеделдеу сатысы: баяу дамумен сипатталады, буындық синдромдармен, қалыпты немесе субфибрильді температура, терілік өзгерістер байқалады, мүшелердің көптеген бұзылыстармен сипатталады.
Созылмалы сатысы: моно синдромдармен көптеген жылдар бойы сипатталады. Жалпы жағдайы қанағаттанарлық болады, терілік өзгерістер және буындық синдромдар байқалады. Ағымы баяу болады бірақ көптеген мүшелермен жүйелерді зақымдайды.

Слайд 10

Диагностикалық кретилері:
Бетте көбелек суреті
Люпус-артрит
Қанда LE-клеткалардың көбеюі
АНФ титрінің жоғарылауы
Аутоиммумды синдром
Кумбс – қалыпты

гемолитикалық анемия
Люпус-нефрит
Рейно синдромы
Температураның бірнеше күн бойы жоғарылауы
Бейспецификалық терілік синдром
Полиартрит
лимфоденопатия

Слайд 11

Интенсивті терапия
1. жалпы ұсыныстар: психоэмоцианалдық стрестерді, инсоляция, қосымша инфекцияларды белсенді емдеу,

калций, Д витаминдерін көп қолдану.
2. Дәрілік терапия:
Қабынуға қарсы стероидты емес препараттар
Аминохинолинді препараттар
Глюкокартикоидтар
Цитостатикалық препаратар
3. Экстракорпоралды әдістер: плазмаферез, лимфаферез, иммуносорбция

Слайд 12

Инфекциялық эндокардит
ИЭ – өткір және ауыр жағдайдағы сепсис түрінде туындайтын және

қоздырғыштың тікелей енуімен байланыстырылған қабырғалық эндокард жәнежүрек клапандарының қабынуымен зақымдануы.
Бүгінгі күні статистикалық деректерге жүгінсек, 100 мың тұрғынға есептегенде бес-алты жағдайда жетпіс бес жастан асқандарға диагностиканың кешігіп қоюшылығы байқалады, сырқаттың төрттен бірінде өлімге апарып соғады.

Слайд 13

Этиологиясы
ИЭ қоздырғышы: стрептококк, стафилакокк, энтерококк, саңырауқұлақтар.
Инфекция басқа жолдар арқылы

енуі мүмкін: хирургиялық операциялар кезінде: қақпақшаларға протез қою кезінде, үлкен тамырларды катетиразиялау кезінде және тістерге экстрациясы кезінде. Басқа аурулармен ауырған кезде иммунитеттің төмендеп кетуі салдарынан (тонзилит, фурункул).

Слайд 14

Клиникасы
Қалтырау, буындардың интенсивті түрде ауырсыну, дене салмағының төмендеуі, әлсіздік. Терісің

құрғауы, тахикардия, ұйқы безінің ұлғаюы. Егер ауру ұзаққа созылса трофикалық бұзылыстар байқалады: терісі құрғауы, тургоры төмендейді, тырнақтары сынғыш келеді. Кейбір науқастарда геморрагиялық бөртпе байқалады, ауыз айналасында петехиялық бөртпелер байқалады.

Слайд 15

Интенсивті терапия
Бензилпенициллин 3-6млн ед бұлшықетке 4-6 сағат сайын енгізу.
12 сағат сайын

гентамицин 80мг күніне 2-3 рет. Ұзақтығы 6-4 апта.
Цефтриаксон күніне 1 рет
Рифампицин 0,3г күніне зрет
Амфотерицин 50 000 бірлік
Глюкокартикоидтар: преднизалон 30-60мг
Гамма-глобулиндер 10мл 5күн күретамырға
Плазма, албумин, декстран
Хирургиялық ем

Слайд 16

Түйіндік периартрит
Тп – мүшелердің жеткіліксіздігімен сипатталатын, артериялық тамыр қабырғасының зақымдалуымен жүретін

және орташа және майда тамырлардың аневризмасымен сипатталады.
Этиологиясы:
Дәрі – дәрмектер
Басынан өткерген вирусты гепатит В 30-40%
Вирусты гепатит С 10-20%

Слайд 17

Патогенез
Этиологиялық факторларға қарсы организмнің гипераллергиялық реакциясы, аутоиммундық реакция антиген-антиденеден түзілген

иммундық комплекс.
Жасуша эндотелийінде рецепторлар болады, олар Fc- фрагменті үшін, олардың бірінші фракциясы IgG, ол иммундық комплекстің тамыр қабырғасына әсерлесуін жеңілдетеді, бұлардың бұзылысы салдарынан иммуно комплекстің комплемент жүйесін күшейтіп жібереді, тамыр қабырғасын бұзады, хемотоксикалық заттар түзіледі, олар нейтрофилдердің бұзылысына алып келеді, олар иммуно комплексті фагоциттейді, осының салдарынан лизосомдық ферметтер бөліне бастайды, тамыр қабырғасының құрылымының бұзылысына алып келеді.

Слайд 18

Клиникасы
Қалтырау – науқастардың 95-100% кездеседі, мүшелік патологиялар п.б қалтырау жойылып кетеді.
Дене

салмағын жоғалту – 30-40 кг дейін жоғалтады бірнеше айдың ішінде, кейіннен кахексия дамиды.
Миалгия және артралгия
Диспепсиялық бұзылыстар: диарея 6-10 күн бойы, лоқсу құсу
Артериалды гипертензия, ретинопатия, көз корудің нашарлауы

Слайд 19

Диагностика
СОЭ жылдамдауы
Лейкоцитоз
Тромбоцитоз
Нормохромды анемия
Эозинофилия
С3 және С4 төмендеуі
Билирубиннің жоғарылап кетуі
СРБ концентратциясының жоғарлауы

Слайд 20

Интенсивті терапия
Цитостатиктер 3-2 мг.кг салмағына
Преднизалон 20-30 мг
Перифириялық вазодилататорды, в блокаторларды, салуретиктерді,

клофелин.
Антиагреганттарды: курантил, трентал
Экстрокорпоральды гемокоррекция

Слайд 21

Бас миының тамырының васкулиті
БМТВ – бас миының микротамырлардың қабырғасының асептикалық қабынуымен

және микротромтардың түзілуімен сипатталады.
Этиологиясы: Эндогенді себептер:
Вирусты: герпес, грипп, ЖРВИ
Бактериалды: стрептококк, стафилакокк, туберкулез микобактериясы
Паразитарлы: трихомониаз
Тұқым қуалаушылық
Экзогенді себептер:
Дәрі дәрмек қабылдау
Жоғары немесе төмен температура
Вакцинация
Алиментарлы аллергия

Слайд 22

Патогенезі
Тудырушы фактор
Иммунды жүйе активация
Иммунды комплекстер
Кіші тамыр арнасының қабырғасына беку
Тамыр өткізгіштігінің жоғарлауы
Микротамырлардың

асептикалық зақымдалуы

Слайд 23

Клиникасы
Ауру жедел басталады. Дене температурасы 38-39 С дейін жоғарлауы байқалады.

Науқас тәбеті төмен, әлсіз, шаршағыш болып келеді. Сонымен қатар бас ауру, дене қызуының жоғарылауы, мазасыздық қосылады.
Диагностикасы:
Жалпы қан анализі
Жалпы зәр анализі
Қанның биохимиялық анализі
коагулограмма

Слайд 24

Интенсивті терапия
Режим
Диета
Антиагрегатты терапия:
Курантил 3-5 мг.кг
Трентал 5-10мг.кг
Аспирин 5-10 мг.кг
Тиклопедин 0,25
Антигистаминді терапия:

антитромбин, тромбин, протромбин
Антигистаминді терапия: тавегил, диазолин, фенкорол
Антибактиральды терапия

Слайд 25

Жедел ревматикалық қызба
ЖРҚ – бейімді адамдарда, әсіресе балаларда және жасөспірімдерде дамитын,

көбінесе жүректі және буынды зақымдайтын, дәнекер тіннің жүйелі қабыну ауруы түрінде өтетін А топтағы бета-гемолитикалық стрептококкпен шақырылған тонзилиттің немесе фарингиттің постинфекциялық асқынуы.

Слайд 26

Этиологиясы
А тобындағы В- гемолитикалық стрептококк
Мұрын жұтқыншақ стрептококкты инфекциялар және емінің

әсерінің жеткіліксіздігі.
Үлкен титрларда әртүрі стрептококқа қарсы антиденелердің болуы
Антидезоксирибонуклеаза В
Экзоферменттердің үлкен тобы- стрептолизин О және S стрептокиназа, шалуронидаза, протеиндер
Стрептопротеиназа
Гиалурон қышқылы

Слайд 27

Клиникасы
Кардит, ревмокардит, жүрек шекараларының кеңеюі, жүрек ұшында систолалық шу,перикардит үйкеліс

шуы,хорея, сақиналы эритема, ревматизмдік түйіндер.
Диагностикасы:
Лейкоцитоз
Диспротеинемия; ЭТЖ ң жоғарлауы, гиперфибриногемия.
Серологиялық көрсеткіштер: қанда стрептококкты антигеннің болуы
ЭКГ
ЭхоКГ

Слайд 28

Интенсивті терапия
Медикаментозды емес:
Төсектік режим
Витаминге, ақуызға бай тағамдарды тағайындау
Тұздарды көмірсуларды шектеу
Медикаментозды ем:
Антибактериальды

терпия: бензилпенициллин 1 млн ед күніне 4 рет
Преднизалон 30 мг
Хирургиялық ем

Слайд 29

Пайдаланылған әдебиеттер
А.АТоғайбаев.Е.Ж.Мұратханов Реаниматология және қарқынды емдеу.Алматы 2003
Долина О.А Анестезиолгия и реанимация

1998
Зилбер Анестезиолгия и реанимация 1997
www.wikipedia.org
www.ivl.info.org
www.aif.health.ru

Ревматологиядағы интенсивті терапия

Содержание

СклеродермияСклеродермия –байланыстырушы жасушалардың дуффузды ауруы, терінің фиброзды зақымдануымен және ішкі ағзалардың,

Клиникасы:1. Терілік зақымдалу – ең алғашқы белгісі болып табылады, бұл кезде

Жіктелуі бойынша:Алғашқы фаза: бұл кезде склеродермия сондром Рейно, артралгия, тахикардия, тыныс

Тексеру әдістері:Клиникалық белгілерЖҚА және ЖЗА, зәрдегі оксипролиннің экскрециясыБАК: жалпы белок, белоктық

Интенсивті терапияМикроциркуляцияны жақсартатын дәрілер: Вазодилятаторлар: эуфилин, папаверинА,В,Е витаминдеріГепарин жағым майы, димексидАнтиагрегантар:

Жүйелі қызыл жегіЖҚЖ – жүйелі аутоиммумдық ауру, қантамырлардың және байланыстырушы жасушалардың

Потогенез:Т- супрессорлардың жеткіліксіздігі салдарынан лимфоциттерде аутоантителлар көбейіп кетеді, олар: антинуклеарлар, ДНК,

Клиника Көбіне әйелдер ауырады 14-40жас. Алғашқы белгілері: әлсіздік, салмағын жоғалту, дене температурасының

Диагностикалық кретилері:Бетте көбелек суретіЛюпус-артритҚанда LE-клеткалардың көбеюіАНФ титрінің жоғарылауыАутоиммумды синдромКумбс – қалыпты

Интенсивті терапия1. жалпы ұсыныстар: психоэмоцианалдық стрестерді, инсоляция, қосымша инфекцияларды белсенді емдеу,

Инфекциялық эндокардитИЭ – өткір және ауыр жағдайдағы сепсис түрінде туындайтын және

Этиологиясы ИЭ қоздырғышы: стрептококк, стафилакокк, энтерококк, саңырауқұлақтар. Инфекция басқа жолдар арқылы

Клиникасы Қалтырау, буындардың интенсивті түрде ауырсыну, дене салмағының төмендеуі, әлсіздік. Терісің

Интенсивті терапияБензилпенициллин 3-6млн ед бұлшықетке 4-6 сағат сайын енгізу.12 сағат сайын

Түйіндік периартритТп – мүшелердің жеткіліксіздігімен сипатталатын, артериялық тамыр қабырғасының зақымдалуымен жүретін

Патогенез Этиологиялық факторларға қарсы организмнің гипераллергиялық реакциясы, аутоиммундық реакция антиген-антиденеден түзілген

КлиникасыҚалтырау – науқастардың 95-100% кездеседі, мүшелік патологиялар п.б қалтырау жойылып кетеді.Дене

Интенсивті терапияЦитостатиктер 3-2 мг.кг салмағынаПреднизалон 20-30 мгПерифириялық вазодилататорды, в блокаторларды, салуретиктерді,

Бас миының тамырының васкулитіБМТВ – бас миының микротамырлардың қабырғасының асептикалық қабынуымен

Патогенезі Тудырушы факторИммунды жүйе активацияИммунды комплекстерКіші тамыр арнасының қабырғасына бекуТамыр өткізгіштігінің жоғарлауыМикротамырлардың

Клиникасы Ауру жедел басталады. Дене температурасы 38-39 С дейін жоғарлауы байқалады.

Интенсивті терапияРежим ДиетаАнтиагрегатты терапия:Курантил 3-5 мг.кгТрентал 5-10мг.кгАспирин 5-10 мг.кгТиклопедин 0,25Антигистаминді терапия:

Жедел ревматикалық қызбаЖРҚ – бейімді адамдарда, әсіресе балаларда және жасөспірімдерде дамитын,

Этиологиясы А тобындағы В- гемолитикалық стрептококкМұрын жұтқыншақ стрептококкты инфекциялар және емінің

Клиникасы Кардит, ревмокардит, жүрек шекараларының кеңеюі, жүрек ұшында систолалық шу,перикардит үйкеліс

Пайдаланылған әдебиеттерА.АТоғайбаев.Е.Ж.Мұратханов Реаниматология және қарқынды емдеу.Алматы 2003Долина О.А Анестезиолгия и реанимация

Похожие презентации