Әкімшілік жаза. Әкімшілік жаза ұғымы

бойынша өкілетті сот, орган (лауазымды тұлға) қолданатын және құқық бұзушылық жасаған тұлғаның құқықтары мен бостандықтарынан айыру немесе шектеу көзделген мемлекеттік мәжбүрлеу шарасы.
ҚР ӘҚБтК 44 бабының 1 тармағы.

ҮШІН ЖАУАПТЫЛЫҚТЫ ЖЕҢІЛДЕТЕТІН ЖӘНЕ АУЫРЛАТАТЫН МӘН-ЖАЙЛАР;
ӘКІМШІЛІК ЖАЗА МЕРЗІМДЕРІН ЕСЕПТЕУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ЕСКІРУ МЕРЗІМДЕРІ;
ӘКІМШІЛІК ҚҰҚЫҚ БҰЗУЩЫЛЫҚПЕН КЕЛТІРІЛГЕН МҮЛІКТІК ЗАЛАЛДЫ ӨТЕУ ЖӘНЕ БАСҚАЛАР;

бұзушылық туралы жаза құқық бұзушылық жасағандық үшін жауапкершілік көзделген нормативтік актілерде белгіленген шектерде, ҚР әкімшілік құқық бұзущылық туралы заңнамасына, Кодексіне және әкімшілік құқық бұзушылық туралы басқа да актілерге сәйкес қолданылады.

әрекетінде әкімшілік теріс қылықтың құрамы болса;
Егер құрамы ӘҚтК-нің тиісті нормаларында немесе әкімшілік құқық бұзушылықты реттейтін басқа да нормативтік актілерде бекітілсе;
Егер осы баптың санкциясында жасалған құқық бұзушылық үшін жауаптылық көзделсе;
Жасалған құқық бұзущылықтың сипатын, бұзушының жеке басын, кінәсінің дәрежесін, мүліктік жағдайын, сондай-ақ жауаптылықты ауырлататын және жеңілдететін мән-жайларды ескеріп қолданады.

басқа жағдайларда, ешкім де әкімшілік жазаға, әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс-жүргізуді қамтамасыз ету шараларына ұшыратылуға тиіс емес. сондықтан әкімшілік құқық бұзушылық туралы істі қарайтын орган кінәліге тек кодекспен белгіленген жазаны ғана және тек әкімшілік құқық бұзушылық үшін нақты құқықтық нормада қаралған санкцияның шегінде ғана қолдана алады.

БАП):

кінәлі адамның өкінуі кінәлі адамның құқық бұзушылықтың зиянды зардаптарды бодырмауы, залалды өз еркімен өтеуі немесе келтірген зиянды жоюы;
әкімшілік құқық бұзушылықты күшті жан толқынысының әсерімен не жеке басының немесе отбасының ауыр жағдайлары салдарынан жасау;
әкімшілік құқық бұзушылықты кәмелетке толмаған адамдардың жасауы;
әкімшілік құқық бұзушылықты жүкті әйелдің немесе 3 жасқа дейінгі баласы бар әйелдің жасауы әкімшілік құқық бұзушылықты күш қолдану немесе психикалық мәжбүрлеу нәтижесінде жасау;
әкімшілік құқық бұзушылықты қажетті қорғанудың заңдылығы шарттарын бұзу, құқыққа қарсы қол сұғушылық жасаған адамды ұстау, бұйрықты немесе өкімді орындау кезінде жасау;

БАП):

Уәкілетті адамдардың талап етуіне қарамастан құқыққа қарсы мінез-құлықты жалғастыра беру
Бұрын жасаған әкімшілік құқық бұзушылығы үшін әкімшілік жазалауға ұшыратылған, ол бойынша осы Кодекстің 66 бабында көзделген мерзімі бітпеген адамның біртекті әкімшілік құқық бұзушылықты 1 жыл ішінде қайталап жасауы
Кәмелетке толмаған адамдарды әкімшілік құқық бұзушылыққа тарту
Ұлттық, нәсілдік және діни жек көрушілік немесе жауласушылық себебі бойынша, басқа адамдардың заңы әрекеті үшін кек алу, сондай-ақ басқа құқық бұзушылықты жасыру немесе оның жасалуын жеңілдету мақсатында әкімшілік құқық бұзушылық жасау
Адамға немесе оның жақындарына қатысты белгілі бір адамның өзінің қызметтік, кәсіптік немесе қоғамлық борышын орындауына байланысты әкімшілік құқық бұзушылық жасау
Кінәлі адамның біле тұра жүкті әйелдерге қатысты, сондай-ақ жас балаға, басқа да қорғаныс немесе дәрменсіз адамға не кінәліге тәуелді адамға қатысты әкімшілік құқық бұзушылық жасау
Адамдар тобының әкімшілік құқық бұзушылық жасауы
Табиғи апат жағдайында немесе басқа да төтенше жағдайлар кезінде әкімшілік құқық бұзушылық жасау
Маскүнемдік, нашақорлық немесе уытқұмарлық күйінде әкімшілік құқық бұзушылық жасау

КОДЕКСІНІҢ 38 - 43 БАБАРЫНДА ҚАРАСТЫРЫЛҒАН:

Қажетті қорғану Қол сұғушылық жасаған адамды ұстау
Аса қажеттілік
Негізді тәуекел
Күштеп немесе санаға әсер етіп мәжбүрлеу
Бұйрықты немесе өкімді орындау
Ақыл есінің кемдігі

комиссиялар;
Ішкі істер органдары;
Сот (судьялар);
Мемлекеттік инспекциялар;
Қадағалау мен бақылау органдары;

оның күшін жою патенттің қолданылуы;
Әкімшілік қамауға алу;
Әкімшілік заңнамасында көзделген өзге де әкімшілік жазалар

Ескерту;
Айыппұл;
Тәркілеу;
Әкімшілік қамауға алу;
Әкімішілік жолмен шығарып жіберу;
Дисквалификация;
Әкімшілік қызметін тоқтата тұру;
Міндетті жұмыстар