Фосфонсірке қыщқылының антипирендік қасиеттерін зерттеу

Содержание

Слайд 2

Кіріспе Қазіргі уақытқа дейін химиктердің назарын аударған элементорганикалық қосылыстардың әртүрлі типтерінің

Кіріспе

Қазіргі уақытқа дейін химиктердің назарын аударған элементорганикалық қосылыстардың әртүрлі типтерінің

ішінде фосфорорганикалық қосылыстар маңызды орын алады. Теориялық тұрғыдан едәуір қызығушылық туғыза отырып, фосфорорганикалық қосылыстар сонымен бірге, іс жүзінде де зор маңызға ие. Олар дәрілік препараттар, инсектицидтер, фунгицидтер, пластификаторлар мен тұрақтандырғыштар ретінде, беттік-белсенді заттар, экстрагенттер, катализаторлар, отқа төзімді фосфорорганикалық полимерлі материалдарды синтездеуге арналған мономерлер, жағушы майларға қосымшалар, материалдарға жанбайтын қасиет беретін қоспалар, синтетикалық шайырлар және т.б. ретінде кең қолданыс тапқан.
Слайд 3

Соңғы он жылдықтарда фосфорорганикалық қосылыстардың препаративті химиясы үлкен маңызға ие болды,

Соңғы он жылдықтарда фосфорорганикалық қосылыстардың препаративті химиясы үлкен маңызға ие

болды, көптеген мақалалар мен монографияларда жүйеге келтіріліп жалпыланған орасан зор тәжірибелік материал жинақталды.
Қазіргі кезде фосфорорганикалық қосылыстар химиясы едәуір қарқынды жылдамдықпен дамып келеді. Бұл, ең алдымен, олардың теориялық және, әсіресе, практикалық маңызымен түсіндіріледі. Өздерінің пайдалы қасиеттерінің арқасында фосфорорганикалық қосылыстар осындай мәнге ие болған. Фосфорорганикалық қосылыстардың ауыл шаруашылығында инсектицидтер, көз ауруларын, қатерлі ісікті емдеуде дәрілік заттар, кен өндіру өнеркәсібінде флотореагенттер, полимерлердің тұрақтандырғыштары, жағушы майларға антиоксиданттар ретінде, жанбайтын материалдарды жасап шығаруда кең қолданылатыны белгілі. Оларды іс жүзінде қолдану салалары жыл сайын артып келеді.

Қазіргі таңдағы фосфорорганикалық қосылыстардың маңызы

Слайд 4

ҚОРҒАЛАТЫН МАТЕРИАЛДЫҢ ЖАНУЫНА КЕДЕРГІ БОЛУ; МЕТАЛЛ БӨЛІКТЕРІНІҢ КОРРОЗИЯСЫН ТУДЫРМАУ; ӘСЕРІНІҢ ҰЗАҚТЫҒЫ;


ҚОРҒАЛАТЫН МАТЕРИАЛДЫҢ ЖАНУЫНА КЕДЕРГІ БОЛУ;
МЕТАЛЛ БӨЛІКТЕРІНІҢ КОРРОЗИЯСЫН ТУДЫРМАУ;
ӘСЕРІНІҢ ҰЗАҚТЫҒЫ;
АҒАШТЫҢ ГИГРОСКОПИЯЛЫҚ ҚАСИЕТТЕРІН

АРТТЫРМАУ;
АДАМДАР МЕН ЖАНУАРЛАР ҮШІН УЛЫ БОЛМАУ;
АҒАШҚА ЖАҒЫЛҒАН ЛАК-БОЯУ БЕТТЕРІНЕ ӘСЕР ЕТПЕУ;
СІҢДІРІЛЕТІН МАТЕРИАЛДЫҢ БИОТҰРАҚТЫЛЫҒЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ (ӨЗ БЕТІНШЕ НЕМЕСЕ БІРГЕ ЕНГІЗІЛЕТІН АНТИСЕПТИКТЕРМЕН);
МАТЕРИАЛДЫ МЕХАНИКАЛЫҚ ӨҢДЕУ КЕЗІНДЕ ҚИЫНДЫҚТАР ТУДЫРМАУ;
СІҢДІРІЛЕТІН МАТЕРИАЛДЫҢ ҚАСИЕТТЕРІНЕ ӘСЕРІН ТИГІЗБЕУ;
ҚЫМБАТ БОЛМАУ;

Антипирендерге қойылатын талаптар:

Слайд 5

5% СІҢІРУ ЕРІТІНДІЛЕРІМЕН ӨҢДЕЛГЕН АҒАШ СЫНАМАЛАРЫ Эксперименттік бөлім 1

5% СІҢІРУ ЕРІТІНДІЛЕРІМЕН ӨҢДЕЛГЕН АҒАШ СЫНАМАЛАРЫ

Эксперименттік бөлім 1

Слайд 6

Диизопропилфосфиттің синтезі PCl3 + 3(i-C3H7)OH → (i- C3H7 O)2P(O)H + i- C3H7Cl + 2HCl 0-50C

Диизопропилфосфиттің синтезі

 

PCl3 + 3(i-C3H7)OH → (i- C3H7 O)2P(O)H + i- C3H7Cl

+ 2HCl
0-50C
Слайд 7

Диизопропилфосфорлы қышқылдың натрийлі тұзын алу Араластырғыш кері тоңазытқышпен және шыны қақпақшамен

Диизопропилфосфорлы қышқылдың натрийлі тұзын алу

 

Араластырғыш кері тоңазытқышпен және шыны қақпақшамен жабдықталған

1л болатындай колемдегі үш мойынды колбаға 11мл 0,075моль диизопропил фосфитті және 70мл бензол қосамыз. Диизопропилфосфит ерітіндісін араластыра отырып Na металының 1,15г 0,05моль кішкентай бөлшектерін саламыз және ол бірқалыпты қайнауы тиіс. Na металын еріту үшін 2-2,5 сағатты қажет етеді.
Слайд 8

Фосфонсірке қышқылының эфирін алу (i-C3H7O)2 PONa + ClCH2COOHC2H5 → (i-C3H7O)2P(O)CH2COOC2H5 Қақпақшаны

Фосфонсірке қышқылының эфирін алу
(i-C3H7O)2 PONa + ClCH2COOHC2H5 → (i-C3H7O)2P(O)CH2COOC2H5

Қақпақшаны тамшылатқыш

воронкаға алмастырып, алынған натрийизопропилфосфитті қарқынды араластыра, құрғақ жаңа айдалған этилхлорацетатты (5,3мл, 0,05моль) ерітінді әлсіз қайнайтындай жылдамдықпен тамшылап қосамыз. 1cағ. aраластырып, түнге қалдырамыз. Хлорлы натрийді Бюхнер воронкасында сору арқылы сүземіз. Тұнбаны абсолютті эфирмен шаямыз. Филтраттан еріткішімізді айырамыз,ал тұнбаны вакуумдағы дефлегматормен және Кляйзен колбасымен қалдықтан айдаймыз. Екі айдаудан кейін Тқай=141-143oC болатын фосфонсірке эфирін аламыз.
Слайд 9

Фосфонсірке қышқылын алу әдістемесі Араластырғыш кері тоңазытқышы бар, 1л-лік көлемді колбаға

Фосфонсірке қышқылын алу әдістемесі

 

Араластырғыш кері тоңазытқышы бар, 1л-лік көлемді колбаға фосфонсірке

қышқылының диизопропил эфирін (12,6г 0,56моль) және 60мл 6н HCl араластырамыз.

Нәтижесінде: Түтіктерді суытқанда сулы қабаттың үстінде қозғалғыш қабат түзілді, кейін оның хлорлы этил екені анықталды.
Тұз қышқылы сабындану өнімдерін бірнеше рет сумен сулы моншада буландыру арқылы бөлініп алынды. Тұз қышқылын және суды бөліп алғаннан кейін қоңыр түсті қою сұйықтық қалды. Жануар көмірімен сулы ерітіндіде қайнатқаннан кейін эксикаторда кристалданатын түссіз қою сұйықтық түрінде фосфонсірке қышқылы алынды. Алынған қышқыл спиртте жақсы, ал ацетонда нашар ериді.

Слайд 10

10% СІҢІРУ ЕРІТІНДІЛЕРІМЕН ӨҢДЕЛГЕН АҒАШ СЫНАМАЛАРЫ Эксперименттік бөлім 2

10% СІҢІРУ ЕРІТІНДІЛЕРІМЕН ӨҢДЕЛГЕН АҒАШ СЫНАМАЛАРЫ

Эксперименттік бөлім 2

Слайд 11

Өңделмеген ағаш сынамасы

Өңделмеген ағаш сынамасы

Слайд 12

Сынау нәтижесі ретінде әртүрлі концентрациядағы фосфорорганикалық қосылыс үшін үш анықтаудың орташа

Сынау нәтижесі ретінде әртүрлі концентрациядағы фосфорорганикалық қосылыс үшін үш анықтаудың орташа

арифметикалық мәнін қабылдады.
Жүргізілген сынаулардың негізінде 4 және 5 кестелерде келтірілген нәтижелер алынды

Оттан қорғау тиімділігін сынаманың жанудан кейін салмағын жоғалтуы бойынша есептеді:

Слайд 13

4кесте Сіңіруге дейінгі, сіңіруден кейінгі, жанудан кейін ағаш сынамаларының салмағы және

4кесте Сіңіруге дейінгі, сіңіруден кейінгі, жанудан кейін ағаш сынамаларының салмағы және 5

% концентрацияда ағаш сынамаларының салмағын жоғалтуы.
Слайд 14

5кесте Сіңіруге дейінгі, сіңіруден кейінгі, жанудан кейін ағаш сынамаларының салмағы және

5кесте Сіңіруге дейінгі, сіңіруден кейінгі, жанудан кейін ағаш сынамаларының салмағы және

10 % концентрацияда ағаш сынамаларының салмағын жоғалтуы.
Слайд 15

Зерттелген фосфонсірке қышқылының ерітіндісімен өңделген ағаш сынамаларының салмағын жоғалтуының концентрациядан (с, %) тәуелділігі 5-суретте келтірілген.

Зерттелген фосфонсірке қышқылының ерітіндісімен өңделген ағаш сынамаларының салмағын жоғалтуының концентрациядан (с,

%) тәуелділігі 5-суретте келтірілген.
Слайд 16

6 сурет Фосфонсірке қышқылы ерітіндісімен өңделген ағаш сынамалары

6 сурет Фосфонсірке қышқылы ерітіндісімен өңделген ағаш сынамалары

Слайд 17