Аномальды даму психологиясы

ересектердің психикалық қызметінің ерекшеліктерін зерттеу.
Аномальды даму психологиясы-бұл психоанализдің бір бағыты, ол адам дамуындағы түрлі физиологиялық бұзылыстардың клиникалық көріністерімен тікелей тығыз байланысты. Шын мәнінде бұл психикалық дизонтогенезді (психикалық даму нормаларынан кез келген ауытқу) зерттейтін ғылыми бағыт. Жалпы дизонтогенез АДП балама атауы десек те болады.
АДП- ағымдық ауру нәтижесінде пайда болған аномальдық жай-күйлердің ғана емес, қандай да бір органикалық зақымданулардың немесе аса қолайсыз әлеуметтік жағдайлар нәтижесінде психикалық функциялардың қалыптасуының бұзылуының алыс салдары болып табылады.

дене кемістігі бар балалар мен ересектердің психикалық дамуының заңдылықтары мен ерекшеліктерін зерттеу;
даму бұзылыстарын психологиялық диагностикалаудың әдістері мен құралдарын құру;
даму кемшіліктерін психологиялық түзету құралдарын әзірлеу;арнайы білім беру мекемелері жүйесінде оқыту мен тәрбиелеудің мазмұны мен әдістерін психологиялық негіздеу;
әр түрлі жағдайларда даму кемістігі бар балаларды оқыту әдістері мен мазмұны тиімділігін психологиялық бағалау;
кемшіліктері бар тұлғалардың әлеуметтік бейімделуін психологиялық зерттеу;
дезадаптацияны психологиялық түзету.

хромосомдық аберациялар, гендік мутациялар, эндогенді аурулар және т.б.);
2) құрсақішілік бұзылулар (жүктілік токсикоздары, қан жүйесіндегі конфликтілер, атап айтқанда резус-конфликтілер, құрсақішілік инфекциялар, интоксикация және т. б.);
3) босану патологиясы;
4) ОЖЖ басым зақымдалатын ерте аурулар (алмасу ақаулары, үдемелі гидроцефалиялар, дегенеративті аурулар, ми ісіктері, (энцефалиттер, шизофрения және т. б.).

Дизонтогенездің биологиялық факторлары

Әлеуметтік психологиялық стресстер.

Дизонтогенездің әлеуметтік факторлары

Дисгармониялық және бұрмаланған психикалық даму-Дисгармоническое и искаженное психическое развитие

Балалардағы психикалық дизонтогенез түрлері

сарқылу,
эмоционалдық тез қозғыштық,
негативизмге бейімділік,
қозғалмалы тежеу немесе тұйықталу.

жылы РСФСР Наркомпросы әлеуметтік тәрбие Бас басқармасының кәмелетке толмағандардың әлеуметтік-құқықтық қорғау бөлімінде дене кемістігі бар және ақыл-ой кемістігі бар балаларды тәрбиелеу бөлімшесінің меңгерушісі болып тағайындалғандалуы. Бірақ оның осы салаға деген қызығушылығы ерте қалыптасты. Выготский психологиялық ғылымның ерекше тұтас саласы ретінде арнайы психологияны құрушылардың бірі болып табылады. Выготский осындай мәселелерді шешуге баға жетпес үлес қосты:
арнайы психология негіздерін қалыптастыру,
әртүрлі ақаулар кезінде психикалық дамудың жалпы заңдылықтарын бөлу,
даму кемшіліктерінің диагностикасы.

Л.С.Выготскийдің аномальды даму психологиясының дамуындағы рөлі

кемістігі бар балалардың дамуында кемістігі жоқ балалардың дамуына бағынатын негізгі заңдылықтар қадағаланатыны туралы айтылған ережені дамыта отырып, Выготский кез келген кемшіліктің адамдармен қарым-қатынасқа әсер ететінін көрсетеді. Қоршаған ортамен және адамдармен өзара іс-қимылдың бұзылуы аномальды дамудың аса маңызды жалпы заңдылықтары ретінде бөлінеді. Выготский 1960ж. психикалық дамудың бастапқы(первичные) және екінші кемшіліктері(вторичные) туралы ұғымдарды тұжырымдады. Органикалық зақымдану, мысалы, ұлудың зақымдануы есту перцепциясының (кереңде) құлдырауын немесе оның жеткіліксіздігін (құлақ мүкістігі кезінде) тудырады, бұл бастапқы ақау (кемшілік) ретінде әрекет етеді. Психикалық іс-әрекет дамуының екінші ақауы сөйлеудің қалыптасуының бұзылуы болып табылады. Ауызша сөйлеудің болмауы баланың ойлау қабілетін дамытуға әсер етеді, бұл үшінші тәртіптегі кемшіліктер ретінде әрекет етеді; олардың салдары психикалық дамудың басқа да кемшіліктері болып табылады. Көру мүшелерінің зақымдануы кезінде немесе ОЖЖ органикалық зақымдануы кезінде (ақыл-ой кемістігі немесе балалардың церебральды сал ауруы сияқты) психикалық дамуының алғашқы, екінші және т.б. кемшіліктері көрсетілуі мүмкін.