Pirls progress in international reading literacy study

Содержание

Слайд 2

РЕЖА: PIRLS ҳақида умумий маълумот PIRLSнинг ўзига хос жиҳатлари 01.01.2009 РЕЖА

РЕЖА:

PIRLS ҳақида умумий маълумот

PIRLSнинг ўзига хос жиҳатлари

01.01.2009

РЕЖА

Слайд 3

PIRLS нима? Тадқиқот ким томонидан ва қачон жорий этилган? Таълим ютуқларини

PIRLS нима?

Тадқиқот ким томонидан ва қачон жорий этилган?
Таълим ютуқларини баҳолаш

халқаро ассосацияси (IEA- International Association for the Evaluation of Educational Achievement) томонидан ташкил этилган.
Халқаро тадқиқотни ташкил этиш учун барча масъулият Chestnut Hill (Массачусетс, АҚШ) Бостон коллежига юклатилган.
Тадқиқот учун топшириқларни тайёрлаш Германия (Гамбург) маълумотлар марказида амалга оширилади.
Илк бора тадқиқот 2001-йилда ўтказилган.
Тадқиқот хар 5 йилда бир маротаба ўтказилади
Тадқиқотнинг объекти ва асосий мақсади нима?
Ушбу тадқиқот дунёнинг турли мамлакатларида таҳсил олувчи бошланғич синф (4-синф) ўқувчиларини матнни ўқиш ва тушуниш даражаларини таққословчи шунингдек, мамлакатлар миллий таълим тизимида ўқиш саводхонлиги бўйича амалга оширилаётган ишлар ва натижаларни таққослашга ихтисослашган халқаро баҳолаш лойиҳаси хисобланади.
Тадқиқот ўтказиш инструменти?
Тадқиқот асосан ўқувчиларнинг дарс вақтидаги ва мактабдан ташқари вақтдаги икки турдаги ўқиш саводхонлигини баҳолайди:
1. Ўқувчиларда бадиий ўқиш саводхонлиги кўникмасини шакллантириш ва ривожлантириш
2.Ахборотни ўзлаштириш ва улардан фойдаланиш кўникмасини шакллантириш ва ривожлантириш

01.01.2009

Манба:http://www.pirls.org/

Слайд 4

PIRLS ДАСТУРИ ЎТГАН ВАҚТ ВА ҚАТНАШГАН ДАВЛАТЛАР СОНИ 2001 ЙИЛ 35

PIRLS ДАСТУРИ ЎТГАН ВАҚТ ВА ҚАТНАШГАН ДАВЛАТЛАР СОНИ

2001 ЙИЛ
35 МАМЛАКАТ
2006 ЙИЛ
40

МАМЛАКАТ
2011 ЙИЛ
45 МАМЛАКАТ
2016 йил
50 МАМЛАКАТ

НАВБАТДАГИ ТАДҚИҚОТ 2021 ЙИЛДА ЎТКАЗИЛАДИ

01.01.2009

Манба:http://www.pirls.org/

Слайд 5

PIRLS халқаро тадқиқотининг доимий иштирокчи мамлакатлари: Сингапур Ақш Швеция Словения Словакия

PIRLS халқаро тадқиқотининг доимий иштирокчи мамлакатлари:

Сингапур
Ақш
Швеция
Словения
Словакия
Норвегия
Янги Зеландия
Нидерландия
Италия
Эрон
Болгария
Франция
Германия
Англия
Литва
Россия
Гонконг

01.01.2009

PIRLS ХАЛҚАРО ТАДҚИҚОТИНИНГ ДОИМИЙ ИШТИРОКЧИ

МАМЛАКАТЛАРИ:
Слайд 6

PIRLS 2016-ХАЛҚАРО ТАДҚИҚОТ ДАСТУРИ ИШТИРОКЧИЛАРИ СОНИ 50та мамлакат 11 та алоҳида

PIRLS 2016-ХАЛҚАРО ТАДҚИҚОТ ДАСТУРИ ИШТИРОКЧИЛАРИ СОНИ

50та
мамлакат
11 та
алоҳида провинция
330 000 нафар


ота-оналар
16 000 нафар
ўқитувчилар
340 000 нафар
4-синф ўқувчилари
12 000
мактаб

01.01.2009

Манба: http://centeroko.ru/

Слайд 7

2016-йилда ўтказилган тадқиқотнинг асосий натижалари 4-синф ўқувчиларининг ўқиш саводхонлиги натижалари 01.01.2009 Манба: http://centeroko.ru/

2016-йилда ўтказилган тадқиқотнинг асосий натижалари
4-синф ўқувчиларининг ўқиш саводхонлиги натижалари

01.01.2009

Манба: http://centeroko.ru/

Слайд 8

01.01.2009 Манба: http://centeroko.ru/

01.01.2009

Манба: http://centeroko.ru/

Слайд 9

ЎҚУВЧИЛАРНИНГ ЎҚИШ САВОДХОНЛИГИ БЎЙИЧА НАТИЖАЛАРИ ЯХШИЛАНМОҚДА! 2011-2016 ЙИЛЛАР : 41 МАМЛАКАТ

ЎҚУВЧИЛАРНИНГ ЎҚИШ САВОДХОНЛИГИ БЎЙИЧА НАТИЖАЛАРИ ЯХШИЛАНМОҚДА!
2011-2016 ЙИЛЛАР : 41 МАМЛАКАТ

10 мамлакат

натижалари пастлаган
Белгия(фр), Канада, Дания, Франция, Эрон, Исроил, Мальта, Янги Зеландия,Португалия, АҚШ
18 мамлакат
натижалари юқорилаган
Австралия, Австрия, Болгария,Тайван, Англия, Венгрия, Италия, Ирландия, Литва, Марокко, Норвегия, Уммон, Қатар, Россия Федерацияси, Словения, Испания, Бирлашган Араб Амирликлари, Швеция
13 мамлакат натижалари ўзгаришсиз қолган
Озарбайжон,Чехия,
Финляндия,Грузия, Германия,
Гонконг, Нидерландия,
Шимолий Ирландия, Саудия Арабистони, Сингапур,
Словакия, Жанубий Америка Республикаси, Тринидад Тобаго

01.01.2009

Слайд 10

ТАДҚИҚОТНИНГ МУҲИМ ЖИҲАТИ: Тадқиқотда иштирок этувчи турли мамлакатларда бошланғич синфга мактаб

ТАДҚИҚОТНИНГ МУҲИМ ЖИҲАТИ:

Тадқиқотда иштирок этувчи турли мамлакатларда бошланғич синфга мактаб ўқувчиларини

қабул қилиш ёши турлича. Кўплаб мамлакатларда мактабга олти ёшдан қабул қилишади ва тўртинчи синфни 10,5 ёшда тугатишади.
БИРОҚ:

Англия, Янги Зеландия, Тринидад Тобагода – мактабга 5 ёшдан қабул қилишади ва аҳамиятли жиҳати PIRLS халқаро тадқиқотида ушбу мамлакатларнинг 5 синф ўқувчилари халқаро тадқиқотда иштирок этишади;
Швеция, Дания ва кўплаб Шарқий Европа давлатларида – мактабга 7ёшдан қабул бошланади ва ушбу мамлакатларнинг ўқувчилари қолган тенгдошларига нисбатан энг катта (10,7-10,9) ёшни ташкил этади.

01.01.2009

Слайд 11

УШБУ ХАЛҚАРО ТАДҚИҚОТДА МАМЛАКАТИМИЗНИНГ ИШТИРОКИ БИЗГА НИМА БЕРАДИ? Бошланғич синф (4-синф)

УШБУ ХАЛҚАРО ТАДҚИҚОТДА МАМЛАКАТИМИЗНИНГ ИШТИРОКИ БИЗГА НИМА БЕРАДИ?

Бошланғич синф (4-синф) ўқувчиларимизнинг

ўқиш саводхонликлари қандай шаклланганлигини билиш ва таққослаш
Мамлакатимиз бошланғич синф ўқувчиларининг
(4-синф) бошқа мамлакатлардаги тенгдошларига нисбатан матнни ўқиш ва тушуниш даражаларини солиштириш
Ўқиш саводхонлигидан дарс берувчи педагог ходимларимизнинг дарс бериш методлари бошқа мамлакатларда дарс берувчи педагог ходимлар методларидан фарқ қиладими?
Бугунги кунда бизнинг мамлакатимизда ўқиш саводхонлиги бўйича дарслар мактабларда қандай ташкил этилган
Ота-оналар ўқувчиларнинг ўқиш саводхонлигини яхшилашда қандай хисса қўшишмоқда
Бошланғич синф (4-синф) ўқувчиларимизга ўқиш саводхонлиги ёқадими
Слайд 12

ТАДҚИҚОТ НАТИЖАЛАРИНИ ТАЛҚИН ҚИЛИШГА ВА УМУМЛАШТИРИШГА ИМКОН БЕРУВЧИ ОМИЛЛАР: Мактаб маъмурияти

ТАДҚИҚОТ НАТИЖАЛАРИНИ ТАЛҚИН ҚИЛИШГА ВА УМУМЛАШТИРИШГА ИМКОН БЕРУВЧИ ОМИЛЛАР:

Мактаб маъмурияти учун

сўровнома
Ота-оналар учун сўровнома
Педагог ходимлар учун сўровнома
Ўқувчилар учун сўровнома
Слайд 13

01.01.2009 ЎҚИШ САВОДХОНЛИГИ ТАЪРИФИ Ўқиш саводхонлиги – жамият томонидан талаб қилинадиган

01.01.2009

ЎҚИШ САВОДХОНЛИГИ ТАЪРИФИ

Ўқиш саводхонлиги – жамият томонидан талаб қилинадиган ва инсон

томонидан қадрланадиган ёзма тилнинг шаклларини идрок этиш ва амалиётда қўллай олиш қобилиятидир.
Слайд 14

ТАДҚИҚОТ АСОСАН ЎҚУВЧИЛАРНИНГ ДАРС ВАҚТИДАГИ ВА МАКТАБДАН ТАШҚАРИ ВАҚТДАГИ ИККИ ТУРДАГИ

ТАДҚИҚОТ АСОСАН ЎҚУВЧИЛАРНИНГ ДАРС ВАҚТИДАГИ ВА МАКТАБДАН ТАШҚАРИ ВАҚТДАГИ ИККИ ТУРДАГИ

ЎҚИШ САВОДХОНЛИГИНИ БАҲОЛАЙДИ

Ўқувчиларда бадиий ўқиш саводхонлиги кўникмасини шакллантириш
ва ривожлантириш
Ахборотни ўзлаштириш ва улардан фойдаланиш кўникмасини шакллантириш ва ривожлантириш

01.01.2009

Слайд 15

ТАДҚИҚОТДА ЎҚУВЧИЛАР БАДИИЙ ВА АХБОРОТ (ИЛМИЙ-ОММАБОП) МАТНЛАРНИ ЎҚИШ ҚОБИЛИЯТЛАРИ ТЎРТ ГУРУХДА

ТАДҚИҚОТДА ЎҚУВЧИЛАР БАДИИЙ ВА АХБОРОТ (ИЛМИЙ-ОММАБОП) МАТНЛАРНИ ЎҚИШ ҚОБИЛИЯТЛАРИ ТЎРТ ГУРУХДА

БАҲОЛАНАДИ.

Аниқ шаклда берилган матндан маълумот топиш
Берилган матндан хулоса чиқариш
Ахборотни умумлаштириш ва талқин қилиш
Матннинг мазмунини, тил хусусиятларини ва тузилишини таҳлил қилиш ва баҳолаш

Слайд 16

МАТННИ ТУШУНИШНИНГ ҲАР БИР ДАРАЖАСИДА ЎҚУВЧИЛАРДАН ТАЛАБ ЭТИЛАЁТГАН ХУСУСИЯТЛАР 01.01.2009

МАТННИ ТУШУНИШНИНГ ҲАР БИР ДАРАЖАСИДА ЎҚУВЧИЛАРДАН ТАЛАБ ЭТИЛАЁТГАН ХУСУСИЯТЛАР

01.01.2009

Слайд 17

MATNNI TUSHUNISHNING HAR BIR DARAJASIDA O`QUVCHILARDAN TALAB ETILAYOTGAN HUSUSIYATLAR .

MATNNI TUSHUNISHNING HAR BIR DARAJASIDA O`QUVCHILARDAN TALAB ETILAYOTGAN HUSUSIYATLAR .

Слайд 18

MATNNI TUSHUNISHNING HAR BIR DARAJASIDA O`QUVCHILARDAN TALAB ETILAYOTGAN HUSUSIYATLAR . .

MATNNI TUSHUNISHNING HAR BIR DARAJASIDA O`QUVCHILARDAN TALAB ETILAYOTGAN HUSUSIYATLAR .
.

Слайд 19

01.01.2009 MATNNI TUSHUNISHNING HAR BIR DARAJASIDA O`QUVCHILARDAN TALAB ETILAYOTGAN HUSUSIYATLAR .

01.01.2009

MATNNI TUSHUNISHNING HAR BIR DARAJASIDA O`QUVCHILARDAN TALAB ETILAYOTGAN HUSUSIYATLAR .

Слайд 20

MATNNI TUSHUNISHNING HAR BIR DARAJASIDA O`QUVCHILARDAN TALAB ETILAYOTGAN HUSUSIYATLAR .

MATNNI TUSHUNISHNING HAR BIR DARAJASIDA O`QUVCHILARDAN TALAB ETILAYOTGAN HUSUSIYATLAR .

Слайд 21

ИНТЕРНЕТ МАНБАЛАРИ: http://markaz.tdi.uz/ Таълим сифатини баҳолашда халқаро тадқиқотларни амалга ошириш Миллий

ИНТЕРНЕТ МАНБАЛАРИ:
http://markaz.tdi.uz/
Таълим сифатини баҳолашда халқаро тадқиқотларни амалга ошириш Миллий маркази
http://www.tdi.uz/uz
Таълим сифатини

назорат қилиш давлат инспекцияси
http://centeroko.ru
Россия таълим Академияси
Таълим сифатини баҳолаш маркази
http://www.pirls.org/
PIRLS халқаро тадқиқоти
дастури
www.iea.n
Таълим ютуқларини баҳолаш халқаро ассосацияси
http://www.oecd.org
Иқтисодий ҳамкорлик ва тараққиёт ташкилоти
Слайд 22

Эътиборингиз учун раҳмат! Ахмедов Хуршид Пўлатжонович Таълим сифатини баҳолаш бўйича халқаро

Эътиборингиз учун раҳмат!
Ахмедов Хуршид Пўлатжонович
Таълим сифатини баҳолаш бўйича халқаро тадқиқотларни амалга

ошириш
миллий маркази
e-mail: markaz@tdi.uz
веб-сайт: markaz.tdi.uz
Слайд 23

ЛЕОНАРДО ДА ВИНЧИ ЎЗ ЗАМОНАСИДАН ИЛҒОРЛАБ КЕТГАН ИНСОН! Кўплаб инсонлар Леонардо

ЛЕОНАРДО ДА ВИНЧИ ЎЗ ЗАМОНАСИДАН ИЛҒОРЛАБ КЕТГАН ИНСОН!

Кўплаб инсонлар Леонардо да

Винчи исмини эшитишлари билан кўз олдиларига “Мона Лиза” асари келади. Ушбу расм Париждаги санъат музейида сақланади. Миллионлаб туристлар хар йили ушбу санъат асарини кўриш учун Парижга ташриф буюришади.
Ваҳоланки, Леонардо да Винчи нафақат рассом балки иқтидорли ихтирочи, инженер, архитектор ва хайкалтарош бўлган. Унинг кўплаб янги ва ғайриоддий ғоялари ҳам бўлган.
Леонардо да Винчи 1452 йилда отасининг шаҳар ташқарисидаги уйида Италиянинг Винчи шаҳри яқинида таваллуд топган. Унинг болалиги табиат қўйнида бутун атроф оламни ўраб турган хайвонлар ва хашоратларни кузатиш билан ўтди.
Кейинчалик Ленардо отаси билан Флоренцияга кўчиб ўтди. У ерда у машҳур рассом ва хайкалтарош Верроккьо қўлида ўқиш ва ишлашни бошлади. Верроккьо билан ишлаш давомида Леонардо ўз даврининг техникалари ҳақида кўплаб маълумотларга эга бўлди. Бу унга турли механизмларнинг қандай ишлашини тушунишга ёрдам берди.
Шунингдек у кўплаб бўёқларни аралаштириб керакли ранг ҳосил қилишни ва хайкалларни ясашда металдан қандай фойдаланишни ўрганиб олди.
Слайд 24

ЛЕОНАРДО ЛЕОНАРДО ДА ВИНЧИ ЎЗ ЗАМОНАСИДАН ИЛҒОРЛАБ КЕТГАН ИНСОН ТОПШИРИҚ: 3

ЛЕОНАРДО ЛЕОНАРДО ДА ВИНЧИ ЎЗ ЗАМОНАСИДАН ИЛҒОРЛАБ КЕТГАН ИНСОН
ТОПШИРИҚ: 3
ДА

ВИНЧИ ЎЗ ЗАМОНАСИДАН ИЛҒОРЛАБ КЕТГАН ИНСОН
ТОПШИРИҚ: 3

3.Верроккьо нима билан машҳур бўлган?

Мақсад: Маълумот олиш ва фойдаланиш учун бадиий ўқиш тажрибасини шакллантириш
Жараён: Матнда мавжуд бўлган аниқ фактлар асосида хулосалар тузиш

01.01.2009

Слайд 25

ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР Ингиборг Сигурдардоттир Мумкинми, мен сизларга ўзим билган бир

ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР
Ингиборг Сигурдардоттир

Мумкинми, мен сизларга ўзим билган бир онахон(буви) ҳақида

ҳиқоя қилиб берсам. Аслида бу қария аёл энергия ва кучга тўла. Уларнинг ҳақиқий исми –Гунниона, лекин мен уларни Гунн – буви деб чақираман. Улар бизнинг ноҳиямизга кўчиб келишларидан олдин шаҳар ташқарисида қишлоқда яшаганлар. Уларнинг қишлоқдаги уйи ҳудди қўғирчоқнинг уйига ўхшарди.
Уйларининг кичик деразачалари бор ва томида ўт ўсар эди. Шунингдек,томда гуллар ҳам ўсар эди! Гунн буви уйида бир ўзи яшар эдилар лекин уларга ҳеч қачон ёлғизлик сезилмаган чунки уларни эрмак учун: сигир, еттита товуқ, иккита қўй ва мушуклари бор эди.
Тўсатдан бир кун Гунн буви бетоб бўлиб қолдилар.
Слайд 26

САВОЛ: ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР Ингиборг Сигурдардоттир Ушбу уйлардан қай бири Гунн бувининг қишлоқдаги уйига кўпроқ ўхшайди?

САВОЛ: ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР
Ингиборг Сигурдардоттир

Ушбу уйлардан қай бири Гунн бувининг қишлоқдаги

уйига кўпроқ ўхшайди?
Слайд 27

ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР Сизда айтарли ҳеч қандай касаллик йўқ лекин барибир

ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР

Сизда айтарли ҳеч қандай касаллик йўқ лекин барибир шаҳарга

кўчиб ўтишингиз керак – деб айтди шифокор. Ёлғиз бу ерда яшашингиз ўринли эмас, агарда Сиз тўсатдан ховлида йиқилиб оёғингизни синдириб олсангиз сигирингиз мени чақириб кела олмайди- дея шифокор танбеҳ берган бўлди.
Мен ўзим ҳақимда қайғура оламан хафасираган ҳолда – жавоб берди Гунн буви. Лекин бирдан хаёлларидан балким шаҳарда яшаш қизиқарлироқдир деган ўй ўтди.
-Яхши!- дедилар бирдан.
Мен шаҳарга кўчиб ўтаман.
Ва тез орада уйларини (фермалари) ни сотиб бизнинг ноҳиямиздан уй сотиб олдилар.
Слайд 28

САВОЛЛАР: ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР Ушбу ҳикоя ким томонидан сўзлаб бериляпти? А)

САВОЛЛАР: ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР

Ушбу ҳикоя ким томонидан сўзлаб бериляпти?
А) буви
Б) болакай
С)

шифокор
Д) фермер
Нима учун шифокор Гунн бувини шаҳарга кўчиб ўтиши учун қарор қабул қилди?
А) чунки буви дўстларисиз ёлғиз эди
Б) чунки у ерда буви қариндошлари билан яшаши мумкин эди
С) чунки буви ўз жониворларига бошқа қарай олмас эди
Д) чунки уларга бирор- бир ғамҳурлик керак бўлиб қолса шаҳарда кимдир уларга қарай олар эди.
Слайд 29

ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР Лекин буви ўз хайвонларини нима қилиш керак эди?

ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР

Лекин буви ўз хайвонларини нима қилиш керак эди? Улар

ахир, ўзлари билан шаҳарга хайвонларини олиб кета олмайдиларку- тўғрими? Бахтга қарши қўшни ферма одамлари бувининг хайвонларига мамнуният билан қараб турадиган бўлишди. Лекин барибир Гунн бувига ўз яқин дўстлари бўлмиш хайвонлари билан хайрлашиш осон бўлмади. Буви шу қадар ўзларини йўқотиб қўйдиларки охир оқибат мушуклари момиқвойни ўзлари билан олиб кетишга қарор қилдилар. Улар ўзларини барча юкларини юк машинасига ортиб янги уйлари томон равона бўлдилар. Улар хаяжонга берилиб тезроқ шаҳарни кўришга ошиқар эдилар. Шу қатори мен ҳам хаяжонланардим. Ва сабрсизлик билан бизнинг уйимиз қарама-қаршисига ким кўчиб келаркин, балки у бирор болакайдир мен билан ўйнаши мумкин бўлган. Лекин афсус у Гунн буви эди.
Яхшиямки хар қалай уларнинг мушуклари бор эди. Гунн буви ўзларининг янги уйларини кўриб унчалик хурсанд бўлмадилар. Бу фақат даҳшат!- дедилар. Деворлар жуда силлиқ ва оқ. Мана бу деразаларга қаранг жуда катта. Сўнгра улар сукут сақладилар. – Мен уйга қайтаман!- дедилар ва йўлак томон йурдилар. Бирдан улар деразадан сакраган мушукларини кўриб Момиқвой дея бақирдилар.
Мен уларга зудлик билан хаяжонланманг момо мушугингиз ойнадан сакраб балконга тушди дедим, қаранг! Буви балконга отилдилар. Ва балконга кириб бирдан мушукларини унутдилар қаршиларида кенг балкон ва узоқдан тоғлар ва ҳатто денгизнинг бир қисми кўриниб турар эди.
Слайд 30

ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР ТОПШИРИҚ: 6 6. Гунн буви нима учун мушук

ТОМ УСТИДАГИ ГУЛЛАР
ТОПШИРИҚ: 6

6. Гунн буви нима учун мушук ойнадан

сакраганда қичқирдилар?

Мақсад: Маълумот олиш ва фойдаланиш учун бадиий ўқиш тажрибасини шакллантириш
Жараён: Матнда мавжуд бўлган аниқ фактлар асосида хулосалар тузиш

Слайд 31

МАЛИКА ВА МАЛЛА ТОВУҚ Муаллиф: П. Андерсен Малика товуқхона эшигидаги қулфни

МАЛИКА ВА МАЛЛА ТОВУҚ
Муаллиф: П. Андерсен

Малика товуқхона эшигидаги қулфни бураб,

эшикни очди-да, ҳовлига ранг-баранг булутлар cингари отилиб чиқаётган товуқларга қараб оҳиста жилмайди.
Улар қанотларини қоққанча Маликанинг уйдан олиб чиққан овқат қолдиқларини чўқий бошлашди. Одатдагидек, малла товуқ энг яхши бўлакларни олар ва ўзини хўжайинларча тутиб, шовқин қилганча қанотларини қоққан ҳолда ўзига халақит беришга уринган ҳар қандай товуқни чўқишга тушарди. -Нима учун бошқа товуқлар малла товуққа ўзини шундай тутишига қўйиб беришади? –деб сўради Малика онасидан кунлардан бирида.
-Товуқлар галасида бир-бирига бўйсунишининг ўз тартиби бор. Бу табақаланиш дейилади, - тушунтирди онаси. Энг қўрқмас ва кучли товуқ ҳар доим бош бўлади. У бошқа товуқларни чўқиши мумкин, лекин уни чўқишга ҳеч ким журъат этаолмайди.
Бу галадаги мавқе жиҳатдан ундан кейинги товуқ бош товуқдан ташқари барча товуқларни чўқиши мумкин.
Бу тартиб шу тариқа энг қуйисигача давом этиши мумкин, галадаги сўнгги товуққа ачиниш мумкин. Товуқлар ҳукмрон бошчиларни яхши кўришади.
Слайд 32

МАЛИКА ВА МАЛЛА ТОВУҚ Муаллиф: П. Андерсен Саволлар. Малика ва малла

МАЛИКА ВА МАЛЛА ТОВУҚ
Муаллиф: П. Андерсен

Саволлар. Малика ва малла товуқ 1.Ҳикоянинг бошида

Малика нима қилаётган эди? А)товуқни қувлаётган эди. Б)товуқларга дон бераётган эди. C)тухум қидираётган эди. Д)патлар тўплаётган эди.

2. Муаллиф қандай қилиб сенга малла товуқнинг феъл-атворини кўрсатиб бермоқда? А)Малла товуқ қандай кўринишда эканлигини тавсифлаяпти. Б) Малла товуқнинг ёқтирадиган овқати ҳақида ҳикоя қиляпти. C) Малла товуқ қаерда яшаши ҳақида ҳикоя қиляпти. Д) Малла товуқ ўзини қандай тутаётгани ҳақида ҳикоя қиляпти.

3.Нега Маликанинмг онаси галанинг қуйисидаги товуққа раҳми келди?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________

Слайд 33

ЯШИЛ ДЕНГИЗ ТОШБАҚАСИ: БИР УМРЛИК САЁҲАТ “ТОШБАҚАНИНГ САРГУЗАШТЛАРИ” КИТОБИДАН МУАЛЛИФ: ГЕРИ

ЯШИЛ ДЕНГИЗ ТОШБАҚАСИ: БИР УМРЛИК САЁҲАТ
“ТОШБАҚАНИНГ САРГУЗАШТЛАРИ” КИТОБИДАН
МУАЛЛИФ: ГЕРИ МИЛЛЕР

Қум остидан

ёруғлик сари

Август. Коста-Рика соҳилда юлдузли тун. Қумда 60 сантиметрлар чуқурликда яшил денгиз тошбақаси қўйган тухумлари мавжуд. Уяда ҳар бири голф коптогидек келадиган 100 тадан кўпроқ тухум жойлашган.
Тошбақачалардан бири қимирлади ва тухумни ёриб чиқишни бошлади. Тошбақача ўткир тумшуғи билан тухум қобиғини ёриб чиқиши керак. Қум қатлами тагида бўлишига қарамасдан, у тухум қобиғидан қутулиб чиқди. Тез орада барча тухумлар ҳам жонланиб, ҳаракатга келишни бошлашди.

Кичкина тошбақа сузгичлари ёрдамида тепага, янаям юқорига кўтарилиш учун тирмашади. Унинг қум юзасига чиқиши учун баъзан бир кун вақт кетиши мумкин.