Компьютерлік вирустар. Деректерді мұрағаттау

Содержание

Слайд 2

Мазмұны

Мазмұны

Слайд 3

Компьютер вирустарының бірінші “эпидемиясы” персоналды компьютерлердің дискеттерін Brain (ағл. “ми”) жұқтырған

Компьютер вирустарының бірінші “эпидемиясы” персоналды компьютерлердің дискеттерін Brain (ағл. “ми”) жұқтырған

вирус 1986 жылы пайда болды.

Қазіргі кезде компьютерлерді жұқтыратын және компьютерлі желі арқылы таралатын 50 мың вирустардың түрі белгілі.

Слайд 4

Компьютерлі вирус – өзін басқа бағдарламалы өнімдерге автоматты қосатын, өзгертетін немесе жоятын арнайы жасалыған бағдарлама.

Компьютерлі вирус – өзін басқа бағдарламалы өнімдерге автоматты қосатын, өзгертетін немесе

жоятын арнайы жасалыған бағдарлама.
Слайд 5

Программалық вирус – бұл автоматтандырылған жүйелерде сақталатын мәліметтерді және программалық қамтаманы

Программалық вирус – бұл автоматтандырылған жүйелерде сақталатын мәліметтерді және программалық

қамтаманы жою немесе өзгерту мақсатымен телекоммуникациялық желілер мен автоматтандырылған жүйелердегі өзіндік туындау мен рұқсатсыз таралу қасиетіне ие болатын орындаушы немесе интерпретацияланатын программалық код.
Слайд 6

Компьютерлік вирустардың негізгі түрлеріне мыналар жатады: программалық вирустар; жүктелетін вирустар; макровирустар.

Компьютерлік вирустардың негізгі түрлеріне мыналар жатады:

программалық вирустар;
жүктелетін вирустар;
макровирустар.

Слайд 7

Программалық вирустар – басқа қолданбалы программаның ішіне мақсатты түрде ендіріледі. Белгілі

Программалық вирустар – басқа қолданбалы программаның ішіне мақсатты түрде ендіріледі. Белгілі

бір уақыт өткенне соң көшірмелердің белгілі бір санын құрған соң, программалық вирусты бүлдіру әрекетіне көшеді: - программамен ОЖ –ның жұмысын бұзады, қатты дискідегі ақпаратты жояды. Бұл процесті вирустік шабуыл деп атайды.
Слайд 8

Жүктелетін вирустар – программалық вирустардың жүктелетін вирустардан ерекшелігі тарату әдістерінің басқаша

Жүктелетін вирустар – программалық вирустардың жүктелетін вирустардан ерекшелігі тарату әдістерінің

басқаша болуы. Олар програмалық файлдарды емес, магниттік тасушы иілгіш және қатты дискілер белгілі бір жүйелік аумақтарды бұзады.
Слайд 9

Макровирустар - Вирустың бұл түрі макроклманданы орындауға арналған құралдары бар қолданбалы

Макровирустар - Вирустың бұл түрі макроклманданы орындауға арналған құралдары бар

қолданбалы программалардағы құжаттарды бүлдіреді. Мысалы, мұндай құжаттарға Місrоsоft Word (dos кеңейтуі бар) мәтіндік процессорының құжаттары жатады. Егер макрокоманданы орындалу мүмкіндігі өшірілмесе, онда құжат файл ашқанда жұқтыру басталады. Шабуыл нәтижесі арқылы болуы мүмкін, өте қауіпсіз еместей қалпына келтіруі қиын бүлдіруге дейін апара алады.
Слайд 10

Вирустардың бар болу белгілері Дискідегі файлдар санының ұлғаюы; Бос оперативті жады

Вирустардың бар болу белгілері

Дискідегі файлдар санының ұлғаюы;
Бос оперативті жады көлемінің азаюы;
Файлды

құру уақыты мен мерзімінің өзгеруі;
Программалық файл өлшемінің ұлғаюы;
Программаның дұрыс жұмыс жасамауы;
Программа жұмысының бәсеңдеуі;
Дискіге айналу болмау керек кезде дисководта лампочканың жануы
Қатты дискіге қатынау уақытының айрықша өсуі;
ОЖ жұмысындағы ақаулар, әсіресе, оның тұрып қалуы;
Файлдық құрылымның бүлінуі (файлдардың жоғалуы, каталогтардың бұзылуы).
Слайд 11

Вирустардың мынандай файлдарға жұғуы мүмкін: Бірден орындалатын файлдар, белгілі бір іс-әрекет

Вирустардың мынандай файлдарға жұғуы мүмкін:
Бірден орындалатын файлдар, белгілі бір іс-әрекет

істейтін кеңейтілулері .com және .еxe болып келген файлдар,сондай-ақ басқа программаларға қажет кезінде қосылатын оверлейлік файлдар.Файлды зақымдайтын мұндай вирустарды файылдық деп атайды.
Операциялық жүйенің жіктеуіші мен қатты дискінің ең басты мәлімет жіктеу жазбасы.Бұл аумақтарды зақымдайтын вирустар “жүктегіш” немесе boot-вирустар деп аталады.
Құрылғылар драйверлері, яғни CONFIG.SYS файылының шеткері құрылғылар көрсетілетін Devise деген сөз тұрған жолында жазылған файлдар.Ондай файлдағы вирус сол құрылғыны іске қосқан сайын қызметке кіріседі.
Файылдық жүйені өзгертетін вирустар. Мұндай вирустар өз мәтінен дискінің белгілі бір бөлігінде жасырын жазып қояды да, оны дискінің файлды орналастыру кестесіне (ҒАТ) файлдың соны ретінде белгілейді.
“Көрінбейтін” және өздігінен өрбитін вирустар.

Бүлінген және вирус жұққан файлдар

Слайд 12

PC Tools сарапшыларының айтуынша компьютерлі вирустардың, зиянкес және шпиондық бағдарламалардың таралуының

PC Tools сарапшыларының айтуынша компьютерлі вирустардың, зиянкес және шпиондық бағдарламалардың

таралуының масштабы осы аудандағы Қытай, АҚШ сияқты “алыптардан” асып отыр. PC Tools сарапшыларының бағалауы бойынша – американдық өндірушілерден қажетсіз вирустардан қорғаныс құралдарының Ресейге келетін пайызы 27,89%
Китая - 26,52%,
США - 9,98%

Ресей компьютерлі вирустарының таралуы бойынша әлемдік лидер болды.

!

Слайд 13

«Вирус» атауының өзі өздігінен іске қосу (көбею) қабілетіне байланысты аталған. Вирустың

«Вирус» атауының өзі өздігінен іске қосу (көбею) қабілетіне байланысты аталған.

Вирустың көбею

кезеңдері:

көрінбейтін кезең – вирус әрекеті сезілмейді және көрінбей қалады
селтәрізді көбею, бірақ онық әрекеті активті емес
активті әрекет – оның авторымен орындалған жағымсыз әрекеттер орындалған

Слайд 14

Слайд 15

Жұқтыру тәсілдері бойынша вирустарды бөлуге болады: Резидентті – жұқтыру кезінде оперативті

Жұқтыру тәсілдері бойынша вирустарды бөлуге болады:

Резидентті – жұқтыру кезінде оперативті жадыда

өзінің резидентті бөлігін тастап кетеді, содан соң операционды жүйеде жұқпалы объектілерді қаратады және олар,а енеді.

Резидентті емес вирусы – компьютердің жадысын жұқтырмайды және шектелген уақытта активті болады.

Слайд 16

Антивирустық құралдар классификациясы Антивирустық құрал деп келесі функциялардың біреуін немесе бірнешеуін

Антивирустық құралдар классификациясы

Антивирустық құрал деп келесі функциялардың біреуін немесе бірнешеуін

орындайтын құрылғы немесе программалық өнімді айтады:
Бүлінуден мәліметтерді қорғау (файлдық құрылымды);
Вирустарды табу;
Вирустарды нейтрализациялау.
Слайд 17

Вирустан қорғауға арналған арнайы программалар түрлері: бағдарламалар - детекторлар; бағдарламалар –

Вирустан қорғауға арналған арнайы программалар түрлері:

бағдарламалар - детекторлар;
бағдарламалар –

дәрігерлер;
бағдарламалар - тексерушіліер;
бағдарламалар – сүзгілер;
бағдарламалар - иммунизаторлар

Қазіргі заманда ең кең таралған – антивирус Касперского и Doctor Web.

Слайд 18

Детекторлар программалары бірнеше әйгілі вирустарды табу үшін қолданылады.

Детекторлар программалары бірнеше әйгілі вирустарды табу үшін қолданылады.

Слайд 19

Доктор -дискілерді немесе бұзылған программаларды “жазады” (тазалайды), бұзылған программалардан вирус денесін

Доктор -дискілерді немесе бұзылған программаларды “жазады” (тазалайды), бұзылған программалардан вирус денесін

“тістеп алу” арқылы программаларды вируспен бұзылмаған кездегідей бастапқы қалыпқа келтіреді.
Слайд 20

Ревизор (тексеруші) программалар (“Диалог-наука”-дан Adinf+AdinfExt) – бірінші дискінің жүйелік аймақтары және

Ревизор (тексеруші) программалар (“Диалог-наука”-дан Adinf+AdinfExt) – бірінші дискінің жүйелік аймақтары

және программа күйі жайлы ақпараттарды есіне сақтап, содан кейін оны бастапқы күйімен салыстыра отырып тексереді..
Слайд 21

Фильтр программалары- резидентті түрде компьютердің жедел жадысына орнатылады да көбею және

Фильтр программалары- резидентті түрде компьютердің жедел жадысына орнатылады да көбею

және қауіп төндіру үшін вирустар қолданатын операциялық жүйеге түсетін хабарламаларды жолдарынан ұстап алып ол туралы пайдаланушыларға хабарлайды.
Слайд 22

Иммунизаторлар- дискілерді немесе программаларды оның жұмыс нәтижесінде көрінбейтіндей етіп вирусталған екен деп түсінеді.

Иммунизаторлар- дискілерді немесе программаларды оның жұмыс нәтижесінде көрінбейтіндей етіп вирусталған екен

деп түсінеді.
Слайд 23

Компьютерлік вирустан қорғаудың алдын алу шараларын ұйымдастыру «Қомпьютерлік тазалықтың» ең қарапайым

Компьютерлік вирустан қорғаудың алдын алу шараларын ұйымдастыру «Қомпьютерлік тазалықтың» ең қарапайым

ережелері: 1)Компьютерге міндетті түрде антивирустық программаны орнату керек; 2) ең сенімді антивирустық программалармен дискеттегі вирусты тексеру; 3) өте қажет болмаса бөтен дискеталарды қолданбау; 4) тағайындалуы түсініксіз программаларды орындалуға жібермеу; 5) өңдеушілері белгілі және жақсы репутациядағы программалық өнімдерді ғана қолданыңыз; 6) ПҚ-ны арнайы жолмен ғана алыңыз (негізінде фирмалық жеткізулерде вирус болмауы тиіс); 7) жаңа программалық өнімді алғаннан соң бірден оның жұмыс көшірмесін алып, соңғысын қолдану керек те, түпнұсқаны жазбадан сақтау керек;
Слайд 24

Мұрағаттау бағдарламасы Мұрағат – дискідегі орынды үнемдеу үшін файлдың көлемін кішірейтіп

Мұрағаттау бағдарламасы

Мұрағат – дискідегі орынды үнемдеу үшін файлдың көлемін кішірейтіп сақтау

мүмкіндігін беретін программалар тобы.
Архивтік файл – қысылған күйде бір файлға енгізілген, қажет болғанда бастапқы күйінде шығарып алуға болатын бір немесе бірнеше файлдың жиынтығы.
Мұрағатталған файлдың кеңейтілімдері:
.arj
.rar
Слайд 25

Мұрағаттық (архивтеу) файлдың типтері

Мұрағаттық (архивтеу) файлдың типтері