Мидың созылмалы ишемиялық ауруы (МСИА)

Содержание

Слайд 2

Мидың созылмалы ишемиялық ауруы (МСИА) Мидың созылмалы ишемиялық ауруы (МСИА) —

Мидың созылмалы ишемиялық ауруы (МСИА)

Мидың созылмалы ишемиялық ауруы (МСИА) —

церебральды патологияның ерекше бір түрі болып, бас миының баяу үдейтін қан айналымы бұзылыстарымен бірге көптеген дефектілер және де қызметінің бұзылыстарымен көрінетін патологиялық үрдіс. Аурулардың Халықаралық Жіктемесінің 10- қарауына сәйкес «Дисциркуляторлы энцефалопатия» терминінің орнына «Мидің созылмалы ишемиялық ауруы» терминіні қолданылады.
Слайд 3

Слайд 4

Статистика бойынша Батыс Европа мен Японияда церебральды патологиядан өлім қауіпі төмендеп,

Статистика бойынша

Батыс Европа мен Японияда церебральды патологиядан өлім қауіпі төмендеп,

белсенді өмір сүру қабілеті артып, халық саны жылдан жылға көбейсе, Қазақстан мен ТМД елдерінде бұл көрсеткіштер керісінше дамыған. 2013 жылғы статистика бойынша Қазақстан Республикасында церебральды патология бойынша 100 мың адам ішінде 287,2 –і мүгедектікке ұшыраса, ал 3,2 пайызы өлімге әкеліп соғады. Қауіп қатер факторларын реттеуге келетін және реттеуге келмейтін деп екі топқа бөлеміз. Реттеуге кемейтін факторларға жасы, жынысы, тұқым қуалайтын аурулары жатады.
Мысалы: церебральды инсульт немесе энцефалопатия әке – шешесінде болса, балаларында ми – қан тамыр ауруларына әкелу қауіпі жоғарлайды. Бұл факторларды жоққа шығару мүмкін емес, бірақ олар қан тамыр патологиясын болжауға, аурудың әрі қарай дамуын алдың алуға мүмкіншілік береді .
Мидің созылмалы ишемиялық аурунының дамуына негізгі реттеуге келетін факторлар болып атеросклероз және гипертониялық ауру жатады, ал қант диабеті, темекі шегу, ішімдік қабылдау, физикалық жүктеменің жеткіліксіздігі, рационды емес тамақтану атеросклероздің дамуына және науқастың жағдайын қиындататын себептерге жатады.
Слайд 5

ҚАУІП-ҚАТЕРЛІ ФАКТОРЛАР 1. Темекі тарту. 2. Холестериннің жоғары деңгейі. 3. Триглицеридтердің

ҚАУІП-ҚАТЕРЛІ ФАКТОРЛАР

1. Темекі тарту.
2. Холестериннің жоғары деңгейі.
3. Триглицеридтердің жоғары деңгейі.
4. Гипергомоцистеинемия.
5.

Тұқымқуалаушылық бейімділік.
6. Ауыз арқылы ішетін контрацептивтерді қабылдау.
7. Артериалдық гипертензия.
8. Транзиторлық ишемиялық шабуылдар.
9. Қантты диабет.
10. Семіздік.
Слайд 6

Қауіп факторлары: Осымен қатар: окклюзивті атеросклероздық стеноздар; тромб пен эмболиялар; омыртқа

Қауіп факторлары:

Осымен қатар:
окклюзивті атеросклероздық стеноздар;
тромб пен эмболиялар;
омыртқа

артерияларының травматикалық зақымдалуы;
омыртқа мен мойын бұлшықеттерінің патологиясы кезіндегі экстравазальды компрессия;
артериялардың әр дайым немесе периодты түрде өткізгіштігінің бұзылысы мен деформациясы;
қанның гемореологиялық өзгерістері (гематокриттің жоғарлауы, қанның қоюлануы, тромбоциттердің агрегациясы мен адгезиясы);
бас миының созылмалы инфекциясы;
невроздар мен ұзақ уақыт эмоциональды күйзелістердің болуы;
Слайд 7

Мидың созылмалы ишемиясында орын алатын негізгі патогенетикалық механизм …. ол -

Мидың созылмалы ишемиясында орын алатын негізгі патогенетикалық механизм

…. ол - ми

қан айналым жүйесінің жеткіліксіздігі мен уақытша немесе эпизодты түрде мидің тұрақты дисциркулясиясының пайда болуы.
Нәтижеде қан тамыр қабырғаларында патологиялық өзгерістер пайда болып, ми қан айналымының ауторегуляциясы бұзылады. Бұл патологиялық үрдістерге нейрогенді регуляцияның бұзылысы мен церебральды гемодинамиканың жүйелі бұзылыстары да өз ықпалын тигізеді. Осы процесстерден кейін ми қан айналым жүйесінде қанның ұю қаситеті өзгеріске ұшырап, атеросклероздық түймедақтар дамуы үдейе түседі. Қан тамырлардың кеңістігі тарылып, мида гипоксия дамиды.
Слайд 8

Клиникалық көрінісі: - Мидің созылмалы ишемиялық ауруы тұрақты неврологиялық дефецит, -

Клиникалық көрінісі:

- Мидің созылмалы ишемиялық ауруы тұрақты неврологиялық дефецит,

- эмоциональды – тұлғалық ,
- когнитивті бұзылыстармен көрініс береді.
Слайд 9

«Қантамырлы когнитивті бұзылыстар » терминін 1994 жылы атақты ангионевролог В. Хачински

«Қантамырлы когнитивті бұзылыстар » терминін 1994 жылы атақты ангионевролог В. Хачински

ұсынған. Мидің созылмалы ишемиясы кезіндегі дамитын когнитивті бұзылыстар ұсақ церебральды қан тамырларының зақымдануынан кейін пайда болады.
Олардың 3 клиникалық сатысы бар:
Слайд 10

Слайд 11

Слайд 12

Слайд 13

Мидың созылмалы ишемиялық ауруы (МСИА) — Мидың созылмалы ишемиялық ауруы (МСИА)

Мидың созылмалы ишемиялық ауруы (МСИА) —

Мидың созылмалы ишемиялық ауруы (МСИА) —

церебральды патологияның ерекше бір түрі болып, бас миының баяу үдейтін қан айналымы бұзылыстарымен бірге көптеген дефектілер және де қызметінің бұзылыстарымен көрінетін патологиялық үрдіс.
Слайд 14

ДИАГНОСТИКА Диагностика критерилері Шағымдар мен анамнез: Ошақтық неврологиялық симптоматикалармен бірлескен, субъективтік

ДИАГНОСТИКА

Диагностика критерилері  
Шағымдар мен анамнез:
Ошақтық неврологиялық симптоматикалармен бірлескен, субъективтік шағымдар (бас ауыруы,

бас айналу, бастағы шу, ұйқының бұзылуы, тітіркенгіштік, жұмыс қабілетінің төмендеуі, мнестикалық бұзылыстар, когнитивтік бұзылыстар, түрлі парестезиялар).
Слайд 15

Негізгі жəне қосымша диагностикалық шаралар тізімі Негізгі диагностикалық шаралар тізімі: 1.

Негізгі жəне қосымша диагностикалық шаралар тізімі

 
Негізгі диагностикалық шаралар тізімі:
1. Бас ми

қантамырларын ультрадыбыстық зерттеу.
2. Магниторезонанстық томография (қантамырлық режимде).
3. Холестерин, глюкоза, триглицеридтерді анықтау.  
Қосымша диагностикалық шаралар тізімі:
1. Офтальмолог консультациясы (көз түбі).
2. Кардиолог консультациясы.
3. Электрокардиография.
4. Компьютерлік томография.
Слайд 16

ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ Ем мақсаты: 1. Атерогенез процессінің қауіп қатер факторларын түзету.

ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ

Ем мақсаты:
1. Атерогенез процессінің қауіп қатер факторларын түзету.
2. Перфузияны жақсарту.
3.

Нейропротекторлық терапия.  
Слайд 17

Дəрі-дəрмексіз ем: - қауіп қатерлі факторларды түзетудің мəні артериалдық қысым деңгейін

Дəрі-дəрмексіз ем: 

- қауіп қатерлі факторларды түзетудің мəні артериалдық қысым деңгейін бақылауда;

- холестерин деңгейін төмендетуде;
- емделушінің темекіден бас тартуында.
Слайд 18

Дəрі-дəрмектік ем Ми созылмалы ишемиясымен науқастарды емдеу кешенді болуы жəне негізгі

Дəрі-дəрмектік ем

Ми созылмалы ишемиясымен науқастарды емдеу кешенді болуы жəне негізгі қантамырлық ауруларды

түзетуге, қайталамалы церебралды дигемия профилактикасына, миға қан келу 
көрсеткіштерін сандық жəне сапалық қалпына келтіруге жəне бас ми функцияларының бұзылуларын қалыпқа келтіруге, цереброваскулярлық аурулар қауіп факторларына əсер етуге бағытталған шараларды қосу қажет:
-  антиагреганттарды қолдану қажет, жүрек қантамырлық асқынулар жоғарғы қаупі бар емделушілерге;
- қарсы көрсетімдер болмаған кезде 50 жастан үлкен АГ бар, 10 жылдық қаупі бар 20% емделушілерге жүрек қантамыр ауруларының профилактикасы үшін ацетилсалицил қышқылының төмен дозасы (75 мг/тəулігіне) ұсынылады (жоғары немесе өте жоғары), ал АҚ 150/90 мм.с.б. төмен деңгейде бақыланады.
Слайд 19

- 75 мг/тəулігіне дозадағы аспирин қарт адамдарға ұсынылады: А) ацетилсалицил қышқылын

- 75 мг/тəулігіне дозадағы аспирин қарт адамдарға ұсынылады:
А) ацетилсалицил қышқылын қабылдауға

қарсы көрсетімдер жоқ болса;
Б) АҚ 150/90 мм.с.б. төмен деңгейде бақыланады, сонымен қатар келесі тізімдегі бір пункт болса: жүрек қантамыр асқынулары, нысана ағзаларының зақымдануы, жүрек қантамыр асқынуларының 10-жылдық қаупі бар 20%.
Слайд 20

Жіті ми қанайналымы бұзылыстарының (ЖКАБ), транзиторлық ишемиялық шабуылдар (ТИШ) профилактикасы үшін

Жіті ми қанайналымы бұзылыстарының (ЖКАБ), транзиторлық ишемиялық шабуылдар (ТИШ) профилактикасы үшін 75

мг күнделікті ацетилсалицил қышқылын тағайындайды. Ацетилсалицил қышқылын көтере алмау кезінде, сонымен қатар ТИШ, ЖКАБ болса, күнделікті 75 мг клопидогрель тағайындайды.
Нейропротекторлық терапия: - пиритинол 1 таблеткадан күніне 3 рет; - емдеу курсы 1 ай, винпоцетин 5; - 10 мг 1 таблеткадан тəулігіне 2-3 рет.
Слайд 21

Мидың созылмалы ишемиясы кезіндегі когнитивті бұзылыстарды сапалы емдеу үшін дәрілік ем

Мидың созылмалы ишемиясы кезіндегі когнитивті бұзылыстарды сапалы емдеу үшін дәрілік

ем ретінде ноотропты препараттардың жаңа ұрпағы фенотропил ұсынған. Фенотропил-ноотропты дәрі - есте сақтау қабілетін жақсартады, гипокcияға мен токсиндерге қарсы қолданылады. Сіреспеге қарсы қолданылып, науқастардың көңіл күйін жақсарады.Сол себепті , Фенотропил дәрісінің терапиялық көмегі мен өмір сүру сапасын жақсартудағы әсерін ескере отырып МСИА кезінде клиникалық ребилитациясын жоспарлаудың маңызы зор.
Слайд 22