Сүйектер құрылысына еңбектің, әлеуметтік және биологиялық факторлардың әсері

Содержание

Слайд 2

Жоспары: Сүйектің құрлысы. Спорттың және физикалық күштердің сүйекке әсері Әлеуметтік жағдайлардың

Жоспары:

Сүйектің құрлысы.
Спорттың және физикалық күштердің сүйекке әсері
Әлеуметтік жағдайлардың сүйекке әсері
Нәсілдіктеріне байланысты

бас сүйек пішіндерінің ерекшелік-
тері
Адамның сүйегін жануарлардың сүйегімен салысыра қарау
Қортынды
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Слайд 3

Сүйектің құрлысы Сүйектер туралы ілім-osteologia, остеология Қаңқа (sceleton, Грекше кептірілген скелет),-механикалық

Сүйектің құрлысы

Сүйектер туралы ілім-osteologia, остеология Қаңқа (sceleton,
Грекше кептірілген скелет),-механикалық маңызы

бар,
мезенхимадан дамитын тығыз түзілістердің жиынтығы болып
табылады. Ол өзара дәнекер, шеміршек немесе сүйек тіндері-
нің көмегімен байланысқан жеке сүйектерден тұрады; солар-
мен бірге қимыл аппаратының пассивті бөлімін құрайды.
Қаңқаның маңызы. Сүйек жүйесі негізінен механикалық,
көбінесе биологиялық маңызы бар бірқатар қызмет атқарады.
Слайд 4

Сүйек - мүше Сүйек, Os, ossis (кость), тірі ағзаның мүшесі ретінде

Сүйек - мүше

Сүйек, Os, ossis (кость), тірі ағзаның мүшесі ретінде бірнеше

тіндерден тұрады, олардың ең бастысы-сүйек тіні.
Слайд 5

Сүйектің химиялық құрамы мен физикалық қасиеттері Сүйек заты химиялық заттардың екі

Сүйектің химиялық құрамы мен физикалық қасиеттері

Сүйек заты химиялық заттардың екі түрінен

тұрады:
органикалық заттардан (1/3), негізінен оссеиннен, және
бейорганикалық заттардан (2/3), негізінен кальций тұздарынан,
Әсіресе фосфор қышқыл ізбестен (51,04%). Егер сүйекке
Қышқыл ертінділермен (азот, тұз және т.б.) әсер етсек, ізбес
тұздары еріп кетеді де (decalcinato), ал органикалық зат ерімей
қалып, бірақ жұмсақ және серпімді күйде сүйектің пішінін
сақтайды. Егер сүйекті күйдіретін болсақ, онда органикалық
зат жанып кетіп, ал бейорганикалық зат сақталып қалады, бірақ
өте сынғыш түрде сүйектің пішіні мен қаттылығын сақтайды.
Бейорганикалық жіне органикалық заттардың тірі сүйекте аралас
болуы оған аса беріктік пен серпімділік қасиет береді.
Слайд 6

Бұған сүйектің жасқа байланысты өзгеруі де дәлел болады. Жас балалардың сүйегінде

Бұған сүйектің жасқа байланысты өзгеруі де дәлел болады.
Жас балалардың сүйегінде оссеин

көптеу болатындықтан,
олар өте иілгіш және көп сына бермейді. Керсінше, қартайған
-да, сүйектің құрамындағы органикалық және бейорганикалық
заттардың арақатынасы өзгеріп, бейорганикалық заттар
көбейгенде, сүйектің майысқақтығыкеміп, олар морт
сынғыш келеді, соның нәтижесінде қарт кісілерде сүйектің
сынуы көбірек кездеседі.
Остеондар бір – біріне тығыз жабысып жатпайды, олардың
арасы аралық сүйек пластинкалармен толтырылған. Остеондар
жүйесіз емес, сүйекке түсетін функциональды жүктемеге
сәйкес орналасады: жілікті сүйектерде сүйектің ұзына бойына
паралеь, кемікті сүйектерде – вертикаль оське перпиндикуляр,
бас сүйектің жалпақ сүйегінде сүйек бетіне паралель және
сақиналы (радиальді) орналасқан
Слайд 7

Сүйек тіндерінің құрлысы Сүйекік тінді қабықшасының Терең қабаты орналасуына қарай, сыртқы

Сүйек тіндерінің құрлысы

Сүйекік тінді қабықшасының
Терең қабаты орналасуына
қарай, сыртқы беті

дәнекер
тіндерден, терең қабаты
остеогендік қабаттан тұрады.
Сыртқы талшықты дәнекер
тінді қабаты, сүйектік тіндермен
тығыз байланысып қоймай, қан
тамырлар мен нервтерге өте бай
қабат болып саналады. Бұл
қабықшаның қан тамырлары сүй-
ектің терең қабатына қарай сүй-к
өзекшелер арқылы өтіп сүйектің
Слайд 8

кемікті бөлігімен өзара тығыз байланысқан.Сүйек қабықшасын- ың остеогендік қабаты сүйек тіндерін

кемікті бөлігімен өзара тығыз
байланысқан.Сүйек қабықшасын-
ың остеогендік қабаты сүйек
тіндерін құраушы

остеобласт
жасушаларынан тұрады.
Қызметі: сүйектік тіндердің
дамуын, әсіресе сынған кезде
бітісуін жеделдетсе, сүйектің
қабықшалықабаты, проксималь-
ді және дистальді бөлігіне қарай
бойлап өтіп, буын шеміршегінің
тұсында,буын шеміршегінің бетін
жауып, шеміршек үстілік
қабықшаға,perichondrium, ұласады.
Слайд 9

Сүйектердің пішініне қарай жіктелуі Ұзын Қысқа Жалпық

Сүйектердің пішініне қарай жіктелуі

Ұзын

Қысқа

Жалпық

Слайд 10

Сүйектің пішіні, функциясы және дамуына қарай жіктелуі Жілік сүйектер Ұзын Қысқа

Сүйектің пішіні, функциясы және дамуына қарай жіктелуі

Жілік сүйектер

Ұзын

Қысқа

Кемік сүйектер
Ұзын

Тобық
сүйектер
Қысқа

1

2

Слайд 11

Жалпақ сүйектер Бассүйек Иық, жамбас сүйектер Аралас сүйектер 3 4

Жалпақ сүйектер

Бассүйек

Иық,
жамбас
сүйектер

Аралас
сүйектер

3

4

Слайд 12

Қаңқа Адамның денесіндегі 200-ден астам тақ және жұп сүйектер адамның қаңқасын

Қаңқа

Адамның денесіндегі 200-ден астам тақ және жұп сүйектер адамның қаңқасын немесе

скелетін құрайды.
Қаңқа құрушы сүйектер тобы, systema skeletale, топографиялық орналасуына және эмбриондық дамуына және атқаратын қызметіне байланысты: біліктік қаңқаға, skeleton axiale, және қосымша қаңқаға, skeleton appendiculare , бөлінеді.
Слайд 13

Білікті қаңқаға: бас сүйектері, омыртқа бағанасы және кеуде торын құраушы сүйектер

Білікті қаңқаға: бас сүйектері, омыртқа бағанасы және кеуде торын құраушы сүйектер

жатады.
Қосымша қаңқа сүйектеріне : қол сүйектері мен аяқ сүйектері жатады.
Слайд 14

Спорт түрлеріне байланысты сүйектердің өзгерістері 1.Лозоренка зонасында яғним аяққа шамадан тыс

Спорт түрлеріне байланысты сүйектердің өзгерістері

1.Лозоренка зонасында
яғним аяққа шамадан тыс
күш түскенде:
жүгірушілерде,секірушіле
де,футболистарда,

шаңғы
Тебетңндерде.
2.Қол сүйектеріне қатына-
сты: Гимнастарда,
жүзушілерде,волеболисте
де
Слайд 15

Ширату кезіндегі сынудың қауып-қатер факторлары

Ширату кезіндегі сынудың қауып-қатер факторлары

Слайд 16

Слайд 17

Ширату түрлеріне байланысты шектен тыс күш түсіргенде сынықты болатын жерлері. Ұзақ

Ширату түрлеріне байланысты шектен тыс күш түсіргенде сынықты болатын жерлері.

Ұзақ уақыт

жүгіру
Ұзақ уақыт жаяу жүру
Секіру
Теннис
Бейсбол:
Бергенде
Битамен ұрғанда
Допты ұстағанда

-Асықты жілік пен шыбықты жілік
-Табан және жамбас сүйектері
-Жамбас және сан сүйектері
-Шынтақ және қол сүйектері
Иық, жауырын
Қабырға
Тізеасты, шыбықты жілік

Слайд 18

Найза лақтыру Футбол Жүзу Конькиде сырғанау Кэрлинг Аэробика Балеттік билер Крикет

Найза лақтыру
Футбол
Жүзу
Конькиде сырғанау
Кэрлинг
Аэробика
Балеттік билер
Крикет
Гандбол

- Шыбықты жілік
Асықты жілік
Асықты жілік және бақайшақтар
Шыбықты

жілік
Шынтақ сүйек
Асықты және шыбық сүйектері
Асықты жілік
Иық
Қол сүйетері
Слайд 19

Спортық жүгіруден болған өзгерістер 17 жастағы жас бала спорттың жүгіру түрімен

Спортық жүгіруден болған өзгерістер

17 жастағы жас бала спорттың жүгіру түрімен

айналысқан сол жақ ачқтын 2-ші бақай сүйектерінің дистальді методиафизіндегі өзгерістер
Слайд 20

Гандболдан болған өзгерістер 22 жасар жас баланың осы спорттық ойынан болған

Гандболдан болған өзгерістер

22 жасар жас баланың осы спорттық ойынан болған

өкше сүйегінің тінінің жуандауы яғни, өзгерісі.
Слайд 21

Ұзындыққа секіру спорттық ойын түріндегі сүйек өзгірістері 19 жасар жас спортсменнің

Ұзындыққа секіру спорттық ойын түріндегі сүйек өзгірістері

19 жасар жас спортсменнің

ұзындыққа секіру спорттық ойын түріне болған сүйектің өзгерісі. Жіліктің дистальді метадиафизіндегі гиперпластикалық реакцияның айқын көрінісі
Слайд 22

Әлеуметтік жағдайлардың кесірінен болған сүйектің өзгерістері Адам ағзасына D дәрумені жетіспеген

Әлеуметтік жағдайлардың кесірінен болған сүйектің өзгерістері

Адам ағзасына D дәрумені жетіспеген жағдайда

нәресте сүйектері қисайып біту қауіпі бар сондықтан көп күннің көзінде серуенде D дәруменін қабылдау керек
Слайд 23

Аяқ сүйектерінің Х және О тәрізді қисайуы

Аяқ сүйектерінің Х және О тәрізді қисайуы

Слайд 24

Сколиоздың дамуы сәл қисайудан айқын көрініске дейін

Сколиоздың дамуы сәл қисайудан айқын көрініске дейін

Слайд 25

Табан сүйектерінің өзгерістері Бурситтің пайда болу себебі жарақаттардан кейін, микрожарақаттардан кейін,

Табан сүйектерінің өзгерістері

Бурситтің пайда болу себебі жарақаттардан кейін, микрожарақаттардан кейін, бақайша

тіндерінің қабыну процестерінен, бас бармақтың вальгустік деформациясы
Слайд 26

Ыңғайсыз аяқ – киімді кигенен Табанның биомеханикасына байланысты Жұмсақ мүйізді тіндердің пайда болуынан

Ыңғайсыз аяқ – киімді кигенен
Табанның биомеханикасына байланысты
Жұмсақ мүйізді тіндердің пайда болуынан

Слайд 27

Аяқ-киімдерді ыңғайына байланысты кию өте маңызды. Өйткені сүйек яғни, бақайлар әр

Аяқ-киімдерді ыңғайына байланысты кию өте маңызды. Өйткені сүйек яғни, бақайлар әр

түрлі аяқ – киім киген сайын оның формасын қабылдайды және сол бағытта күш қуатта солай түседі. Мондықтанда әр түрлі табан сүйектерінің өзгерістері тууы мүмкін
Слайд 28

Нәсілдіктеріне байланысты бас сүйектерінің пішіндерінің ерекшеліктері

Нәсілдіктеріне байланысты бас сүйектерінің пішіндерінің ерекшеліктері