Вирустық ішек инфекцияларының қоздырғыштары - ротавирустар, энтеровирустар, аденовирустар

Содержание

Слайд 2

Основные вопросы: @ssmukz semeymedicaluniversity SSMUofficial ssmukz SemeyStateMedicalUni www.ssmu.kz

Основные вопросы:

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 3

Ротавирусты гастроэнтерит Ротавирусты гастроэнтерит – жедел антропонозды ішек инфекциясы, көбінесе 6-дан

Ротавирусты гастроэнтерит

Ротавирусты гастроэнтерит – жедел антропонозды ішек инфекциясы, көбінесе 6-дан 18

айға дейінгі нәрестелер (ауырғандардың 70-80 пайызы) зақымдалады, кейде жаңа туған нәрестелер, сирек жасөспірімдерде және ересектерде кездеседі
Слайд 4

Ротавирустардың таксономиясы Ротавирустар құрамына морфологиялық және антигендік қасиеттері бойынша ұқсас вирустар

Ротавирустардың таксономиясы

Ротавирустар құрамына морфологиялық және антигендік қасиеттері бойынша ұқсас вирустар тобы

кіретін Reoviridae тұқымдастығына, Rotavirus туыстастығына жатады.
Rotavirus туыстастығының 7 серотобы бар – A, B, C, D, E, F, G, олар ішкі капсидтің VP6 ақуыздары бойынша бөлінеді
Серотоптардың құрамына VP4 және VP7 сыртқы капсидының ақуыздары (антигендері) бойынша ажыратылатын серотиптердің үлкен тобы кіреді.
Ең үлкен тобы А серотобы болып табылады.
Слайд 5

Вирионның құрылысы Форма: Сфера пішінді d:70-85нм Қабығы: жоқ Капсид (ішкі және

Вирионның құрылысы

Форма:
Сфера пішінді d:70-85нм
Қабығы:
жоқ
Капсид (ішкі және сыртқы):
икосаэдр типті
(орналасуы

дөңгелекке ұқсайды–rota)
Жүрекшесі:
Геном+ ферменттер (РНК тәуелді РНК-полимераза)
Слайд 6

Геномы Екі жіпшелі фрагменттелген (10-12 сегменттер) сызықтық РНҚ. Вирион құрамында транскриптаза

Геномы

Екі жіпшелі фрагменттелген (10-12 сегменттер) сызықтық РНҚ.
Вирион құрамында транскриптаза ферменті бар

(РНҚ-тәуелді РНҚ-полимераза)
Әрбір фрагмент бір полипептидті кодтайды
Слайд 7

Ішкі және сыртқы капсиды Ішкі капсиды (260 суббірліктен тұрады) құрамында Транскрипция

Ішкі және сыртқы капсиды

Ішкі капсиды (260 суббірліктен тұрады) құрамында
Транскрипция жүйесі
Жүрекше

ақуыздары:VP-1,VP-2,VP-3,VP-6.
Жүрекшеден тікенекшелер шығады (спицы), ол ішкі капсидты сыртқымен байланыстырады (ақуыз VP-6)
Сыртқыкапсид
Құрамында 780 капсомерлері бар
VP-7 гликопротеиннен жасалған
Слайд 8

Резистенттілігі Ротавирустар сыртқы орта факторларына жоғары тұрақты Резистентті: УД Эфирге Хлороформға

Резистенттілігі

Ротавирустар сыртқы орта факторларына жоғары тұрақты

Резистентті:
УД
Эфирге
Хлороформға
Дезинфектанттарға
рН төмен мәндеріне

Сезімтал:
95% этанолға
Фенол ертінділеріне
УК
Жоғары

t

Бірнеше тәулік бойы жоғары ылғалдылық сақталса тұрмыстық заттардан, жихаздан, ойыншықтардан анықталады.
Нәжісте бөлме температурасында 7 ай бойы өз белсенділігін сақтайды. Ұзақ уақыт суда, ашық су көздерінде және іркінді суларда сақталады.

Слайд 9

Антигендері Топтық антигендері ақуыз VP-6 бірнеше серотопқа бөлінеді : A, B,

Антигендері

Топтық антигендері ақуыз VP-6 бірнеше серотопқа бөлінеді :
A, B, C, D,

E, F, {G}
А тобы өзі 4 топқа жіктеледі
Типтік спецификалық антигендер:
Сыртқы капсидтің гликопротеиндері
VP-7(G-тип)
VP-4(P-тип, протеазаға сезімтал)
Ротавирустар антигендік өзгергіштікке ие.
Гендердің Дрейфы және шифты ротавирустардың жаңа нұсқаларының пайда болуына әкеледі.
Слайд 10

Ротавирустардың репродукциясының схемасы

Ротавирустардың репродукциясының схемасы

Слайд 11

Эпидемиологиясы Инфекция көзі: ротавирусты нәжіспен бөлетін науқастар немесе вирус тасымалдаушылар Науқастар

Эпидемиологиясы

Инфекция көзі: ротавирусты нәжіспен бөлетін науқастар немесе вирус тасымалдаушылар
Науқастар ротавирустарды

көп мөлшерде сыртқа шығарады, 7-16 күн бойы 1г нәжісте 10 -10 вириондар болады
Вирустасымалдаушылар бірнеше ай бойы инфекция көзі болуы мүмкін
Берілу жолдары:
фекальды-оральды
Тұрмыстық қатынас

10

12

Маусымдылық: күз-қыс-көктем

Слайд 12

Патогенез Кірпікшелердің ұштары жалаңаштанады, ал жаңадан түзілетін жасушалар құрылымы және қызметі

Патогенез

Кірпікшелердің ұштары жалаңаштанады, ал жаңадан түзілетін жасушалар құрылымы және қызметі

жетілмеген

Олардың кірпікшелерден жұлынуы

Эпителиоциттердің жаппай өлуі

Вирустың эпителиоциттерге енуі

Шырышты қабаттың ферменттік және сіңіруші жеткіліксіздігі дамиды

Дисахариттер, соның ішінде лактоза ыдырамайды

АІЖ түскеннен кейін 12 елі ішектің эпителиоциттерінің рецепторларымен әрекеттеседі

Слайд 13

Патогенез (жалғасы) Қанттар ащы ішекте жинақталып осмостық қысымды жоғарлатады Ішекке артық

Патогенез (жалғасы)

Қанттар ащы ішекте жинақталып осмостық қысымды жоғарлатады

Ішекке артық сұйықтық және

электролиттер жиналады

моторлы-эвакуаторлы қызметтің күшеюі, диарея

Ағзаның біршама сусыздануы болады

Слайд 14

Патогенез Сауығуы Сауығу жетілген эпителиоциттердің өлуі және олардың ротавирустарға сезімтал емес

Патогенез Сауығуы

Сауығу жетілген эпителиоциттердің өлуі және олардың ротавирустарға сезімтал емес жас

жасушалармен алмасуынан кейін пайда болады
*жетілмеген эпителиоциттерде ротавирустардың жабысуына қажет рецепторлар болмайды
Слайд 15

Клиника Инкубациялық кезең: бірнеше сағаттан (жиі 12-48) 5 күнге дейін Ауру

Клиника

Инкубациялық кезең: бірнеше сағаттан (жиі 12-48) 5 күнге дейін
Ауру жедел

басталады
3-7 күнге созылады.
Симптомдары:
құсу
Іштің ауырсынуы
Диарея
T жоғарлауы
Интоксикация
Ағзаның сусыздануы
*кейде + ЖРВИ симптомдары
Ротавирусты гастроэнтерит циклдық ағыммен және ауығумен сипатталады.
Ұзақ және созылмалы ағымға ауысуы байқалмайды
Слайд 16

Клиникалық формалары Типтік Атиптік (симптомсыз, жасырын) Ауыр ағымы ерте жастағы балаларда,

Клиникалық формалары

Типтік
Атиптік (симптомсыз, жасырын)
Ауыр ағымы ерте жастағы балаларда, жасанды

емізудегі гипотрофиясы бар нәрестелерде немесе екіншілік инфекция қосылған жағдайда байқалады
Слайд 17

Иммунитет IgG және S-IgA байланысқан мықты типоспецификалық гуморальды және жергілікті иммунитет

Иммунитет

IgG және S-IgA байланысқан мықты типоспецификалық гуморальды және жергілікті иммунитет

қалыптасады
*ротавирустардың басқа серотиптерімен шақырылған инфекциялармен қайта ауыруы мүмкін
Слайд 18

Профилактика Арнайы профилактика жоқ. Ротавирусты инфекциялар кезіндегі эпидемияға қарсы шаралар барлық

Профилактика

Арнайы профилактика жоқ.
Ротавирусты инфекциялар кезіндегі эпидемияға қарсы шаралар барлық фекальды-оральды механизммен

берілетін инфекциялардағы сияқты жүргізіледі
Слайд 19

Микробиологиялық диагностика Аурудың 1-ші аптасында вирусты анықтау Ротавирустардың антигендерін нәжістен анықтайды:

Микробиологиялық диагностика Аурудың 1-ші аптасында вирусты анықтау

Ротавирустардың антигендерін нәжістен анықтайды:
Иммуноэлектронды

микроскоппен;
ПЦР;
ИФА
РИФ
ко-агглютинация
Оухтерлони бойынша преципитация реакциясы
Слайд 20

Микробиологиялық диагностика Серологиялық әдіс Науқастардың және реконвалесценттердің қан сарысуынан арнайы антиденелерді

Микробиологиялық диагностика Серологиялық әдіс

Науқастардың және реконвалесценттердің қан сарысуынан арнайы антиденелерді және олардың

өсу титрін ИФА,РНГА,РСК,РН,РИФ көмегімен анықтайды
Диагностикумдар: жануарлардың ротавирустары (телят,обезьян)
Слайд 21

Таксономия @ssmukz semeymedicaluniversity SSMUofficial ssmukz SemeyStateMedicalUni www.ssmu.kz Picornaviridae Enterovirus Rhinovirus Aphtovirus

Таксономия

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Picornaviridae

Enterovirus

Rhinovirus

Aphtovirus

Hepatovirus
Полиомиелит вирусы (3)
Коксаки Вирусы (А-24, В-6)
ЕСНО вирустары (34)
Классификацияланбаған энтеровирустар

А гепатиті вирусы

Слайд 22

Пикорнавирустар (туыстасы Picornaviridae) Пикорнавирустар (итал. piccolo – кішкене, + англ. rna

Пикорнавирустар (туыстасы Picornaviridae)

Пикорнавирустар (итал. piccolo – кішкене, + англ. rna –

рибонуклеин қышқылы) – біршіпшелі +РНК құратын, қабықшасыз вирустар туыстасы.

Пикорнавирустар
(электронограмма)

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 23

ПИКОРНАВИРУСТАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ және РЕПРОДУКЦИЯСЫ Вирус геномы жасушаға эндоцитоз жолымен немесе жасушаның

ПИКОРНАВИРУСТАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ және РЕПРОДУКЦИЯСЫ

Вирус геномы жасушаға эндоцитоз жолымен немесе

жасушаның ЦПМ-на РНК инъекциясы арқылы енеді (1) → Репродукция (2-5) және вирионның жиналуы цитоплазмада жүреді (6) де, ЦПӘ көрсетіп → шығады – жасуша лизиске ұшырайды.

Ұақ, қарапайым вирустар (орташа d=20-30нм).
Вирион біржіпшелі +РНК VPg протеиннен тұратын, икосаэдрлі, капсид бар.

пикорнавирус құрылымының СХЕМАСЫ

пикорнавирус репродукциясының СХЕМАСЫ

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 24

(грек. enteron – ішек) – РНК құрамды вирустар тобы, негізінен адамның

(грек. enteron – ішек) – РНК құрамды вирустар тобы, негізінен адамның

ішегінде мекендейді және адамда клиникалық көрінісі әртүрлі аурулар тудырады.

Э Н Т Е Р О В И Р У С Т А Р (Enterovirus тұқымдасы, Picornaviridae туыстасы)

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 25

ЭНТЕРОВИРУСТАРДЫҢ ВИРУСОЛОГИЯЛЫҚ БЕЛГІЛЕРІ Сфера пішінді, 22-30 нм; геном – біршіпшелі фрагменттелмеген

ЭНТЕРОВИРУСТАРДЫҢ ВИРУСОЛОГИЯЛЫҚ БЕЛГІЛЕРІ

Сфера пішінді, 22-30 нм;
геном – біршіпшелі фрагменттелмеген +РНК;
Суперкапсиді

жоқ;
Симметрия типі – куб;
Капсомерлер саны – 60, әрқайсысы 5 протомерден тұрады.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 26

МОРФОЛОГИЯ протомер төрт ақуыздан тұрады (VP1, VP2, VP3, VP4); VPg бір

МОРФОЛОГИЯ

протомер төрт ақуыздан тұрады (VP1, VP2, VP3, VP4);
VPg бір молекуласы

РНК-мен байланысқан («шапка» орнына 5’-соңында);
эфирге, өтке, қышқылдар мен сілтілерге (рН 3,0 - 10,0) → сыртқы ортаға тұрақты;
кейбір жасуша дақылдарында көбеюге қабілетті.

«таңқурай жемісі»

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 27

Энтеровирустар репродукциясы @ssmukz semeymedicaluniversity SSMUofficial ssmukz SemeyStateMedicalUni www.ssmu.kz

Энтеровирустар репродукциясы

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 28

ЭНТЕРОВИРУСТАРДЫҢ ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ БЕЛГІЛЕРІ аурулардың айқын мезгілділігі (жаз – күз); фекальді –

ЭНТЕРОВИРУСТАРДЫҢ ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ БЕЛГІЛЕРІ

аурулардың айқын мезгілділігі (жаз – күз);
фекальді – оральді

механизм;
берілу жолдары: алиментарлы, су, контактілі - тұрмыстық, ауа – тамшы;
вирус ішектен, мұрын – жұтқыншақтан, ликвордан және қаннан бөлінеді;
вирусты іркінді сулардан табуға болады;
12 жасқа дейінгі балалар жиі ауырады;
сау адамдар арасында вирус тасымалдаушылық кең таралған.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 29

ПОЛИОМИЕЛИТ ВИРУСЫ Полиомиелит (Хайн-Медина ауруы немесе балалардың эпидемиялық цереброспинальді салдануы) –

ПОЛИОМИЕЛИТ ВИРУСЫ

Полиомиелит (Хайн-Медина ауруы немесе балалардың эпидемиялық цереброспинальді салдануы)

– сопақша мидың сұр затының қозғалтқыш нейрондарының және жұлынның алдыңғы мүйізінің зақымдалуымен жүретін жедел инфекция.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 30

АНТИГЕНДІК ҚАСИЕТІ VP1, VP2, VP3, VP4. Полиомиелит вирусы – үш типі:

АНТИГЕНДІК ҚАСИЕТІ

VP1, VP2, VP3, VP4.
Полиомиелит вирусы – үш типі: I, II,

III.
Адам үшін біршама патогенді қасиетке ие:
- I типті полиовирус – барлық маңызды полиомиелит эпидемиясы осы типпен шақырылған;
- III типті полиовирус эпидемияны сирек тудырады;
- II типті полиовирус көбінесе инфекцияның латентті формасын тудырады.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 31

Дақылдандыру Жасуша дақылдары: РНК-ға бай тигроидты заттан тұратын жүйке жасушалары; адам

Дақылдандыру

Жасуша дақылдары: РНК-ға бай тигроидты заттан тұратын жүйке жасушалары; адам және

маймыл (эмбриональді) бүйрегі жасушаларынан алынған дақылдар, Vero (жасыл мартышка бүйрегі), Hep-2 (адам көмейінің карциномасы), HeLa (адам жатырының обыры).
Полиомиелит вирусының I және III типтері тек маймылдарға патогенді, полиовирус II типі егеуқұйрықтарға бейімделген.
Маймылдар кез – келген жұқтыру әдісіне сезімтал, жүйке жүйесінің жасушалары зақымдалады, салдану, парездер дамиды, жануарлар өледі.

Интакттілі
жасушалар

ЦПӘ

Егеуқұйрықтарға пассаж жасағанда біртіндеп вирустың маймыл мен адам үшін патогенділігін жоғалтумен жүреді.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 32

Эпидемиология Инфекция көзі – науқас немесе вирус тасымалдаушы. Берілу механизмі –

Эпидемиология

Инфекция көзі – науқас немесе вирус тасымалдаушы.
Берілу механизмі – фекальді-оральді.
Берілу жолдары:

алиментарлы, су, контактілі - тұрмыстық, кейде – ауа - тамшы.
Вирус өте көп мөлшерде инкубациялық кезеңнің соңына қарай, соңғы 3-7 күнде, аурудың 40-шы күніне дейін, ал кейбір жағдайда – сауыққаннан кейін бірнеше айға дейін бөлінуі мүмкін.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 33

ПАТОГЕНЕЗ Ену қақпасы – АІЖ шырышты қабаты, Пирогов-Вальдейер сақинасының лимфоидті тіндері

ПАТОГЕНЕЗ

Ену қақпасы – АІЖ шырышты қабаты, Пирогов-Вальдейер сақинасының лимфоидті тіндері және

пейер бляшкалары.
Тарауы – гематогенді. Вирусемия.
Гематоэнцефалитикалық барьерден өту –
ОЖЖ зақымдалуы: жұлынның алдыңғы
мүйізі, жиі белдің кеңейген бөлігі,
қозғалтқыш жасушалар, сопақша мидың
ретикулярлы құрылымы және
варолиев көпірі, мишық,
бас миы қыртысының моторлы
бөлігі.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 34

КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ абортивті (азғана ауру); паралитикалық емес (менингиальді), серозды менингитпен көрінеді;

КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ

абортивті (азғана ауру);
паралитикалық емес (менингиальді), серозды менингитпен көрінеді;
паралитикалық;
инаппарантты (өшірілген).
Толық клиника

100 инфицирленгендердің 1-де, ал паралитикалық форма – 100 клиникалық айқын формамен ауырғандардың 1-де көрінеді.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 35

Заманауи ерекшеліктері Мезгілділік – мамыр-қыркүйек. Инкубациялық кезең – 5-30 күн. ДДҰ

Заманауи ерекшеліктері

Мезгілділік – мамыр-қыркүйек.
Инкубациялық кезең – 5-30 күн.
ДДҰ мәліметі бойынша

ауырғандардың 90%-да ауру симптомсыз,
4-5% - катаральді формада,
1% - менингиальді формада және
0,1-1% - паралитикалық формада өтеді.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 36

МИКРОБИОЛОГИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКА Вирусологиялық әдіс - Материал: науқастан аурудың бірінші, болмаса –

МИКРОБИОЛОГИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКА

Вирусологиялық әдіс -
Материал: науқастан аурудың бірінші, болмаса – екінші

аптасында алынған нәжіс, аурудың алғашқы үш күнінде алынған мұрын – жұтқыншақ бөліндісі, қан, ЖМС, өлім жағдайында – ми және жұлынның, мишықтың, бұлшықеттің, миндалина, лимфатикалық түйіннің, ішек қабырғасының кесіндісі.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 37

МИКРОБИОЛОГИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКА Бөліп алу – HeLa, Hep-2 және т.б жасуша дақылдарында.

МИКРОБИОЛОГИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКА

Бөліп алу – HeLa, Hep-2 және т.б жасуша дақылдарында. Индикация

– ЦПӘ, ал идентификация – БР, ПР.
полиомиелит вирусын идентификациялау және оны Сэбиннің вакциналық штамдарынан ажырату үшін Сэбиннің вакциналық штамдарына тән праймерлермен ПТР қойылады.
Серологиялық әдіс. Қан сарысуындағы және ЖМС антидене, IgM жоғары титрі – инфекция. Вирустың эталонды штаммдарымен ТеГАР, ПР және БР. ИФР-мен вирустың АГ анықтау.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 38

ПРОФИЛАКТИКА Вакцинация (Солктың инактивтендірілген және Сэбиннің тірі вакцинасы). Балалар мекемелерінде санитарлы

ПРОФИЛАКТИКА

Вакцинация (Солктың инактивтендірілген және Сэбиннің тірі вакцинасы).
Балалар мекемелерінде санитарлы – гигиеналық

тәртіпті үнемі бақылау қажеттілігі; сүтті залалсыздандыруға аса мән беру керек (қайнату, пастеризация).

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 39

КОКСАКИ ВИРУСЫ 1948 ж. Коксаки (Нью-Йорк, АҚШ) қаласы ауруханасының неврологиялық бөлімінде

КОКСАКИ ВИРУСЫ

1948 ж. Коксаки (Нью-Йорк, АҚШ) қаласы ауруханасының неврологиялық бөлімінде

полиомиелит диагнозымен ауырып жатқан балалардың ішегінен Долдорф және Сиклз бөліп алды.
Бөлініп алынған вирустар полиомиелит вирусынан антигендік қасиетімен және маймыл мен ересек тышқандарға патогенді болмауымен ерекшеленеді.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

https://ru.123rf.com/photo_84067629_the-structure-of-the-coxsackie-virus-enterovirus-infographics-vector-illustration-on-isolated-backgr.html

Слайд 40

КЛАССИФИКАЦИЯ Коксаки вирусы биологиялық және серологиялық қасиеттері бойынша А және В

КЛАССИФИКАЦИЯ

Коксаки вирусы биологиялық және серологиялық қасиеттері бойынша А және В топтарына

бөлінеді.
А тобы – 24 серовар, В тобы – 6;
Бұлайша бөлу типоспецификалық антиген қасиетіне негізделген.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 41

Дақылдандыру А типті Коксаки вирустарының кейбірі және В типті Коксаки вирустарының

Дақылдандыру

А типті Коксаки вирустарының кейбірі және В типті Коксаки вирустарының барлығы

адам эмбрионының, маймыл бүйрегінің және т.б. жасуша дақылдарында көбейеді, оларға ЦПӘ көрсетеді.
Барлық типтері ақ тышқандарға патогенді, бірақ:
А тобының вирустары – қабынумен диффузды миозит және көлденең – жолақты бұлшықеттердің ошақты некрозын тудырады;
В тобының вирустары – ОЖЖ зақымдайды, қаңқа бұлшықеттерінің некрозын, миокардтың, көкбауырдың зақымдануын, жауырын аралық сұр майдың некрозын тудырады.
А типті Коксаки вирустарының (20, 21 және 24) кейбірі және В типті Коксаки вирустарының барлығы гемагглютинациялаушы қасиетке ие.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 42

ЭПИДЕМИОЛОГИЯ Барлық жерде таралған. Жаз – күз айларына мезгілділік тән. Бұл

ЭПИДЕМИОЛОГИЯ

Барлық жерде таралған.
Жаз – күз айларына мезгілділік тән.
Бұл инфекцияда бірнеше

айларға созылатын вирус тасымалдаушылық кең таралған.
Негізгі табиғи резервуар – адам.
Вирус канализациялық суларда, тұрмыстық заттарда, тағам өнімдерінде біраз уақытқа дейін сақталады.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 43

Эпидемиология Инфекция көзі – адам. Жұқтыру механизмі – фекальді- оральді, кейде

Эпидемиология

Инфекция көзі – адам.
Жұқтыру механизмі – фекальді-
оральді, кейде ингаляциялық.


Кіру қақпасы – мұрынның,
жұтқыншақтың, жіңішке ішектің
шырышты қабаты.
Көбінесе балалар ауырады: ағымы жеңіл, жиі симптомсыз өтеді.
Симптоматика: “суық тию”, лихорадка.
Сирек жағдайда ауыр бұзылыстар дамуы мүмкін (герпангина, балаларда диарея, гастроэнтериттер, ЖРВИ, перикардит, миокардит, асептикалық менингит).
Коксаки вирусы кардиотропты (В коксакида) болып табылады. 20 жасқа дейінгі 20-40% науқаста Коксаки-инфекциясы миокардитпен асқынады.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 44

Микробиологиялық диагностика Материал: мұрын-жұтқыншақтан алынған шайынды және жағынды, нәжіс. Вирусологиялық әдіс.

Микробиологиялық диагностика

Материал: мұрын-жұтқыншақтан алынған шайынды және жағынды, нәжіс.
Вирусологиялық әдіс. Жасуша дақылын

(Heр-2 немесе маймыл бүйрегінен алынған) және жаңа туған тышқандарды зақымдайды. Тышқандардағы патологиялық өзгерістің сипаты бойынша вирустың А немесе В тобына жататынын анықтайды. Сероварлары –типспецификалық сарысумен БР арқылы.
Серологиялық әдіс. БР және ГАТР (гемагглютинациялаушы серотиптер үшін).

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 45

ЕСНО ВИРУСЫ Enteric - энтеропатогенді Cytopathogenic - цитопатогенді Human - адам

ЕСНО ВИРУСЫ

Enteric - энтеропатогенді
Cytopathogenic - цитопатогенді
Human - адам
Orphan – жетім-вирустар.

Бұл

ішек виустарын ерекше жеке топқа топтастыру зертханалық жануарларға ешқандай патогенді әсерінің болмауы.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 46

Эпидемиология және патогенез - Инфекция көзі – адам. - Зақымдалу механизмі

Эпидемиология және патогенез

- Инфекция көзі – адам.
- Зақымдалу механизмі –

фекальді-оральді, кейде ингаляциялық.
- Ену қақпасы – мұрынның, жұтқыншақтың, жіңішке ішектің шырышты қабықшасы.
Сродство к лимфоидті тіндерге ұқсастығы – негізгі ерекшеліктерінің бірі.
Негізінен вирус біріншілік инфекция ошағынан диссеминацияланбайды; кейде гематогенді таралады, ал ауыр формасындаоны зақымдалған ағзадан табуға болады.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 47

КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ ЖРВИ, шығу тегі белгісіз лихорадка (8-11, 20 сероварлары). Асептикалық

КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ

ЖРВИ, шығу тегі белгісіз лихорадка (8-11, 20 сероварлары).
Асептикалық менингиттер

(2-9, 12, 14, 16, 21 сероварлары) салыстырмалы жеңіл өтеді және асқыну тудырмайды.
Сирек жағдайда полиовирустармен шақырылатын бұзылыстарға ұқсас өрлейтін салданулар және энцефалиттер байқалады.
9 және 16 сероварлары қызылшадағы тәрізді бөртпелермен көрінетін лихорадканы тудырады.
ЕСНО вирустардың 11, 18, 19 серотиптері адамда жиі ішектік диспепсияны тудыратын қоздырғыштарға жатады.

Гийен-Барр синдромы

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 48

Микробиологиялық диагностика Вирусологиялық әдіс. Қоздырғышты Нер-2, маймыл бүйрегінен алынған жасуша дақылына

Микробиологиялық диагностика

Вирусологиялық әдіс. Қоздырғышты Нер-2, маймыл бүйрегінен алынған жасуша дақылына ЖМС

және нәжістен алынған материалды жұқтыру арқылы бөліп алады. Қоздырғышты табу – диагноз қою үшін көрсеткіш емес (себебі симптомсыз вирус тасымалдаушылық та болуы мүмкін). ПТР.
Серологиялық әдіс - БР, КБР, ГАТР.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 49

Аденовирустарды алғаш рет 1953 ж. Rowe (Роу У.) и Hilleman тапты.

Аденовирустарды алғаш рет 1953 ж. Rowe (Роу У.) и Hilleman тапты.

Олар эпителиальді жасушалардың дегенерациясын тудыратын элементті бөліп алды. Алғашында бұл вирустар adenoid degeneration (ағыл. – аденоидтардың дегенерациясын шақыратын), adenoid-pharingeal conjunctival (аденофарингоконъюнктивальді) және acute respiratory desease agents (ағыл. жедел респираторлы вирусты инфекциялардың агенті) деп аталды. Аденовирустардың заманауи номенклатурасы 1956 жылы қабылданған болатын.

Аденовирустар

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 50

Аденовирустар @ssmukz semeymedicaluniversity SSMUofficial ssmukz SemeyStateMedicalUni www.ssmu.kz

Аденовирустар

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 51

@ssmukz semeymedicaluniversity SSMUofficial ssmukz SemeyStateMedicalUni www.ssmu.kz

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 52

Аденовирустардың классификациясы Туыстастығы – Adenoviridae Тұқымдасы: - Mastadenovirus (90-нан астам серотипі

Аденовирустардың классификациясы Туыстастығы – Adenoviridae Тұқымдасы: - Mastadenovirus (90-нан астам серотипі бар,

сүтқоректілердің аденовирустары – адам, маймыл, ірі қара мал, жылқы, шошқа, қой, ит); - Aviadenovirus (14 серотип).

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 53

ДАҚЫЛДАНУЫ Жасуша дақылы - зертханалық жағдайда аденовирустардың көбейіп және жоғары титрде

ДАҚЫЛДАНУЫ Жасуша дақылы - зертханалық жағдайда аденовирустардың көбейіп және жоғары титрде анықталатын

бірден – бір субстрат болып табылады.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 54

Аденовирустың жасушамен әрекеттесуі @ssmukz semeymedicaluniversity SSMUofficial ssmukz SemeyStateMedicalUni www.ssmu.kz

Аденовирустың жасушамен әрекеттесуі

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 55

Инфекция көзі – науқас адам немесе вирус тасымалдаушы. 6 айға дейінгі

Инфекция көзі – науқас адам немесе вирус тасымалдаушы. 6 айға дейінгі

балалар аденовирусты инфекцияларға біршама сезімтал болады. 2 жасқа дейінгілер 30-60% жағдайда инфицирленеді). Жұқтыру механизмі – ауа-тамшы Ену қақпасы – жоғары тыныс жолдары

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 56

Зертханалық диагностика Зерттеуге алынатын материал: мұрын – жұтқыншақтан, конъюнктивадан алынатын бөлінді,

Зертханалық диагностика


Зерттеуге алынатын материал: мұрын – жұтқыншақтан, конъюнктивадан алынатын бөлінді, қан,

нәжіс.
Әдістер:
1. Цитоскопиялық: мұрын – жұтқыншақтың эпителий жасушасын зерттеу –ИФР
2.Вирусологиялық: жасуша дақылын зақымдау – ЦПӘ индикациялау, КБР, БР, ГАТР идентификациялау.
3.Серологиялық: КБР, БР, ГАТР.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz

Слайд 57

Емі және профилактика Емі үшін аденовирустарға арнайы әсер ететін препараттар қолданылады,

Емі және профилактика

Емі үшін аденовирустарға арнайы әсер ететін препараттар қолданылады, бұл

6-азауридин, азагуанин, йоддезоксиуридин, ДНҚ-аза.
Кератит және конъюнктивиттерде - интерферон. Аденовирустардың жекелеген типтері үшін формалинді және тірі аттенуирленген вакцина белгілі. Олар жоғары иммуногенділігімен ерекшеленеді.

@ssmukz

semeymedicaluniversity

SSMUofficial

ssmukz

SemeyStateMedicalUni

www.ssmu.kz