Жалпы иммунология

Тақырып: Қазіргі заманғы иммунология, оның мақсаттары мен жетістіктері. Иммундық жүйе, құрылысы, қызметтері. Гуморалдық

Иммунология – бұл ағзаның генетикалық бөгде денелерден (антигендерден) қорғану тәсілдері мен

Иммунология зерттейді :
иммундық жүйенің құрылысын;
иммундық реакциялардың даму заңдылықтары мен механизмдерін;

Иммунологияның бөлімдері:

Жұқпалы иммунология
Жұқпалы емес иммунология
Транплантациялық иммунология
Репродуктивті иммунология
Ісік иммунологиясы

Иммунологияның даму тарихы

.

Эмиль Беринг
(1854—1917), Германия
1902 жылы антитоксиндер мен антиденелерді ашқаны үшін

.

Роберт Кох
(1843—1910), Германия
1905 жылы туберкулезді зерттегені үшін марапатталған.

.

Илья Ильич Мечников
(1845—1916, Россия)
1908 жылы фагоцитоз бен жасушалық иммунитет

.

Пауль Эрлих
(1854—1915), Германия
1908 жылы (И.И.Мечниковпен қатар)
гуморалдық иммунитет теориясын ашқаны

.

Шарль Рише
(1850—1935), Франция
1913 жылы анафилаксия бойынша атқарған жұмыстары үшін марапатталған

.

Карл Ландштейнер
(1868—1943), Австрия
1930 жылы қан тобын ашқаны үшін марапатталған

.

Фрэнк Бернет (1899-1985), Австралия және
Питер Медавар (1915-1987), Ұлыбритания —
1960

.

Родни Портер (1917—1985), Ұлыбритания и Джеральд Эдельман (1929), АҚШ
1972 жылы

ИММУНИТЕТ (лат. immunitas – бір нәрседен азат болу) – бұл организмнің

Immunis – бұл Ежелгі Рим империясындағы салық төлеуден босатылған қаланың беделі

Имунитеттің түрлері:

Түрге тән иммунитет (туа біткен, табиғи). Генетикалық ерекшеліктерімен байланысты.
Жүре

Имунитеттің түрлері:

Жергілікті иммунитет – антигеннің орналасқан (колонизацияланған) жерінде түзіледі. Жергілікті иммунитеттің

Иммунитеттің түрлері:

Инфекциялық емес иммунитет иммунологиялық белсенді инфекциялық емес агенттерге қарсы иммундық

Иммундық жүйенің негізгі қызметі – ағзаны экзо- немесе эндогенді генетикалық бөгде

Иммундық жүйенің пайда болуы

Иммундық жүйе

көп жасушалы ағзалардың пайда болуы нәтижесінде түзілген
олардың өмір

Иммундық жүйенің орталық мүшелері

Сүйек кемігі
Сүйек кемігі қан түзуші элементтердің негізгі

Иммундық жүйенің орталық мүшелері

Тимус (айырша безі)
Өз антигендерін тани алатын Т-жасушалық,
антигендік

Тимус бөліктерінің құрылысы: 1 - қатпарлы қабат; 4 - дендриттік эпителиалдық жасуша;

Иммундық жүйенің шеткі мүшелері

көк бауыр
бауыр
лимфа түйіндері
ас қорыту жүйесінің лимфа ұлпалары

Көк бауыр бөлігінің құрылысы: 1 - ақ пульпа; 5-қызыл пульпа; 2 - вена синусы; 6-трабекула

Лимфа түйінінің құрылысы 1 - афферентті қан тамырлары; 2 - дәнекер

Антигендер

Антигендер – организмге түскенде иммундық жауапты түзетін генетикалық бөгде денелер Барлық тірі

Антигендердің қасиеттері:

иммуногендік – антиденелердің немесе иммундық лимфоциттердің өндірілуіне алып келетін иммундық

Антиденелердің жіктелуі

Экзоантигендер
Эндоантигендер

Антигендердің жіктелуі

аллоантигендер (allos – басќа) – бір биологиялыќ түрдің арасында;
ксеноантигендер

Антигендердің жіктелуі

Тимустәуелсіз антигендерге қарсы Т-жасушаларының қатысуынсыз В-жасушалармен антиденелер өндіріледі
Тимустәуелді антигендерге -

Гуморалдық иммунитет жүйесі
Антидене және комплемент бактериялық жасушаның липополисахаридті қабатын ыдыратады
Пропердин –

Гуморалдық иммунитет жүйесі
Лактоферрин – бактериялық жасушаны жоюға қажет темірді байланыстыру қабілеті

Гуморалдық иммунитет біріншілік және екіншілік иммундық жауаптың іске қосылуын қамтамасыз етеді. Біріншілік

В-лимфоциттер, олардың дифференциялануы Иммуноглобулиндер

В-лимфоциттердің негізгі қызметтері:

антиденелерді өндіру
антигендерді таныстыру
(презентация)

В-лимфоциттердің жетілу кезеңдері:

Антигенге тәуелсіз
Антигенге тәуелді

Иммуноглобулиндер (Ig) қан плазмасының ақуыздары, плазматикалық жасушалармен өнідіріледі, организмде антиденелердің қызметін

Иммуноглобулиндердің негізгі эффекторлық қызметтері:

Антигендермен байланысып, оларды агглютинациялайды
Комплемент компоненттерімен бірге цитотоксикалық реакцияларда

Иммуноглобулиндердің құрылысы

Иммуноглобулиндердің құрылысы

Иммуноглобулиндердің негізгі сипаттамалары

Иммуноглобулиндердің негізгі сипаттамалары

Комплемент жүйесі

Комплемент жүйесі - бір-бірімен кезектесе әсерлесіп биологиялық күші бар молекулаларды түзетін

Комплемент жүйесінің қызметтері

Опсонизациялау – патогенді организмдерді немесе иммундық комплекстерді қоршап, фагоцитоз

Комплемент компоненттері қан сары суында, биологиялық сұйықтықтарда болады Комплемент ақуыздары көптеген

Комплемент жүйесі 2 жолмен белсенеді: 1) классикалық 2) альтернативті

Классикалық және альтернативті белсенудің айырмашылықтары

Антигенді таныстырушы жасушалар

Бейспецификалық иммунитетке қатысатын жасушалар:

Мононуклеарлық фагоциттер – моноцитттер, ұлпа макрофагтары
Гранулоциттер – нейтрофилдер,

Мононуклеарлық фагоциттер жүйесі

Плевралық және перитонеалдық макрофагтар
Купфер жасушалары (бауыр ретикулоэндотелиоциттері)
Альвеолярлық макрофагтар
Айырша безі

Макрофагтың қызметі:

Фагоцитоз
Секреторлық және синтездеу
Спецификалық иммундық жауапты түзу,өз кезегінде бөлінеді:
антигенді таныстыру немесе

Фагоцитоз – омыртқалыларда инфекцияға қарсы бейспецификалық механизм – қарапайымдыларда қоректену қызметін

Фагоцитоздың қызметі:

организмнен иммундық комплекстерді шығару
қабыну және некрозды ошақтарды сіңіру
ескі жасушаларды жою

Фагоцитоз кезеңдері

Фагоциттік жасушаның белсенуі (антиген енгеннен кейін)
Хемотаксис – фагоциттік жасушаның бөгде

Иммунитет теориясы:

Иммунитеттің фагоциттік теориясы
И.Мечников

Иммунитет теориясы:

Иммунитеттің гуморалдық теориясы
П.Эрлих