Қатерлі лимфомалар

Содержание

Слайд 2

Лимфома – лимфа жүйесінің қатерлі ісік ауруы. Лимфа жүйесі – ағзалардың,

Лимфома – лимфа жүйесінің қатерлі ісік ауруы.
Лимфа жүйесі –

ағзалардың, тіндер мен жасушалардың кешені, олардың жұмысы организмді түрлі аурулардан қорғауға бағытталған. Бұл жүйеге айыршабез, көк бауыр, бадамша бездер, лимфа түйіндері кіреді. Айыршабез балаларда қызмет ете бастайды, 40 жасқа таман өзінің белсенділігін жоғалтады. Лимфа жүйесінде 2 түрлі жасушалар болады: Т және В-лимфоциттері, олар бөгде организмдерді жоюға жауап береді. Олардың шексіз бөлінуінде лимфома пайда болады.
Слайд 3

Слайд 4

Көбінесе, лимфомалар лимфа жүйесіндегі немесе ішкі ағзалардағы қаттылау ісіктер, ауырсынбайтын, ұлғайған

Көбінесе, лимфомалар лимфа жүйесіндегі немесе ішкі ағзалардағы қаттылау ісіктер, ауырсынбайтын,

ұлғайған лимфа түйіндері секілді көрініс береді. Лимфома жасушалары бүкіл организмге өтіп, таралуы мүмкін.
Қатерлі лимфомаларға мына ісіктер жатады:
1)түйінді лимфосаркома;
2)жайылмалы лимфосаркома;
3) саңырауқұлақ тәрізді микоз;
4)ретикулосаркома;
5)лимфогранулематоз.
Слайд 5

Лимфосаркома - лимфоцит қатарындағы клеткалардан түзілген қатерлі ісік. Ол лимфа түйіндерінде,

Лимфосаркома - лимфоцит қатарындағы клеткалардан түзілген қатерлі ісік. Ол лимфа түйіндерінде,

кей ағзаларда (ішек-қарын жолдарында, теріде, бадамша бездерінде т.б.) топталған лимфоцит клеткаларынан өсіп шығады. Түйінді лимфосаркома (алыпфолликулалы лимфома, Брилл-Симмерс сырқаты) лимфа түйіндерінде ісік клеткаларының фолликулаға ұқсас құрылымдар түзуімен сипатталады. Жайылмалы лимфосаркоманың клеткалар құрамына қарап: 1)лимфоциттерден; 2)пролимфоциттерден; 3)лимфобластардан; 4)имунноблас-тардан түзілген түрлерін ажыратады. Жайылма лимфосаркоманың ерекше түріне Беркитт ісігі жатады.
Слайд 6

Слайд 7

Ретикулосаркома. Ретикулалық клеткалар қанжасау жүйенің стромасын құрғанмен пайда болу көзі олардан

Ретикулосаркома. Ретикулалық клеткалар қанжасау жүйенің стромасын құрғанмен пайда болу көзі олардан

өзгеше. Арнайы бояулармен бояғанда ісік клеткаларын ретикулин талшықтары қоршайды.
Саңырауқұлақ тәрізді микоз. Бұл лимфоретикулярлық ісіктер тобына жататын, теріде, кей ішкі ағзаларда жұмсақ, көкшіл түсті түйіндер түрінде өсетін қатерлі ісік.
Лимфогранулематоз. (Ходжкин сырқаты). Өзіне тән клиникалық белгілері бар, морфологиялық көріністері бар қатерлі ісік. Ол мойын, көкірек қуысы, құрсақ пердесі сыртындағы лимфа түйіндерінде кездеседі. Оны клиникалық морфологиялық белгілеріне қарап 4 түрге бөледі: 1)Лимфоидтық тіннің басым-дығымен сипатталатын түрі лимфогранулематоздың 1-11 кезеңіне тура келеді; 2)Аралас клеткалық түр; 3)Лимфоидтық тіннің жойылуымен сипатталатын түрінде ісік құрамынан лимфоцит клеткаларының бүтіндей жойылуы тән; 4) Нодуляр (түйінді) склероз түрі лимфа түйіндерінде оларды жеке-жеке түйіндерге бөлетін дәнекер тіннің өсуімен ерекшеленеді.
Слайд 8

Ходжкин ауруы- лимфа түйіндерінде және лимфа- ретикулярлық тіндері бар ағзаларда өрбитін

Ходжкин ауруы- лимфа түйіндерінде және лимфа- ретикулярлық тіндері бар ағзаларда өрбитін

қатерлі ісік. Жиі балалар ауырады.
Этиологиясы:
Энштейн- Барр вирусы
Жұқпалы мононуклез
Туа біткен иммундық жүйенің жетіспеушілік синдромы
Даун синдромы
Идиопатиялық тромбоцитарлық пурпура
телеангиоэтазиялар
Слайд 9

Лимфагранулематоздың жіктелуі. Гистологиялық түрлеріне қарай: 1. Лимфогистоцитарлы; 2. Нодулярлы (түйінді) склероз;

Лимфагранулематоздың жіктелуі.
Гистологиялық түрлеріне қарай:
1. Лимфогистоцитарлы;
2. Нодулярлы (түйінді) склероз;
3. Аралас-жасушалық;
4. Лимфоидты жүдеу

немесе диффузды фиброз басылуы (немесе рети- кулярлы түрінде);
Слайд 10

Сатылары: I сатысы - жергілікті, лимфа жүйесінің бір немесе екі аймағының

Сатылары:
I сатысы - жергілікті, лимфа жүйесінің бір немесе екі аймағының зақымдалуы.
II

сатысы - шеткі бір жақ диафрагмалық етінің лимфа жүйесінің екі немесе одан да көп аймағының зақымдалуы.
III сатысы - жайылған. Диафрагманың екі жағындағы лимфа түйінінің зақымдануымен және көкбауырдың бұзылысымен қоса жүретін түрі.
IV сатысы - жалпы жайылған түрде - бүкіл ішкі ағзалардың зақымдану процесімен сипатталады. Әр саты екі кіші сатыға бөлінеді: А - жалпы симптомдары жоқ; Б - бір немесе бірнеше жалпы симптомдардан тұрады.
Слайд 11

Слайд 12

Ходжкиндік емес лимфома - лимфоидтық тіннің әртүрлі топтарындағы қатерлі ісікпен жүреді

Ходжкиндік емес лимфома - лимфоидтық тіннің әртүрлі топтарындағы қатерлі ісікпен жүреді

және бір-бірінен морфологиялық түрімен ажыратылады. Олардың бәрі гематогенді және лимфогенді метастаздану арқылы таралады және біріншілік ісіктік түрімен басталады.
Слайд 13

Слайд 14

Ходжкиндік емес лимфомалардың түрлері: 1. нодулярлы; 2. лимфоцитарлы; 3. лимфоцитарлы; 4.

Ходжкиндік емес лимфомалардың түрлері:
1. нодулярлы;
2. лимфоцитарлы;
3. лимфоцитарлы;
4. пролимфоцитарлы.
Лимфоманың жалпы белгілері:
1. лимфа

түйіндерінің ұлғаюы;
2. терінің қышуы;
3. тершеңдік;
4. жалпы әлсіздік;
5. кеудеаралық лимфа түйіндерінің зақымдануынан болатын жөтел;
6. құрсақ қуысындағы лимфа түйіндерінің зақымдануынан болатын іштің ауыру сезімі, т.б.
Слайд 15

Жалпы симптомдары:  Мойын аумағындағы, қолтық астында немесе шаптың аумағында лимфа

Жалпы симптомдары:
 Мойын аумағындағы, қолтық астында немесе шаптың аумағында лимфа түйіндерінің ауырсынбайтын

ісінуі
 Қызба (температураның артуы) және қалтырау
 Түнгі терлеу
 Салмақ жоғалту
 Тәбет жоғалту
 Терінің қышуы
Басқа симптомдары:
 Терідегі қызыл дақтар
 Жүрек айнуы, құсу, іштегі ауырсыну
 Жөтел немесе ентігу.
Слайд 16

Кейбір адамдарда B-симптомдары пайда болады, олар:  Түнгі терлеу  Салмақты

Кейбір адамдарда B-симптомдары пайда болады, олар:
 Түнгі терлеу
 Салмақты кенет жоғалту, әдетте, дене

салмағынан 10%-дан астам
 Дене температурасының артуы, пайда болып, жойылады, әсіресе, кешкі уақытта
 Терінің қышуы, әдетте, бөріткенсіз
 Әдеттен тыс, күшті шаршау.
Слайд 17

Диагностика Науқас лимфа түйіндерінің ұлғаюын немесе лимфоманың басқа симптомдарын байқаса, дәрігер

Диагностика
Науқас лимфа түйіндерінің ұлғаюын немесе лимфоманың басқа симптомдарын байқаса, дәрігер толық

медициналық тексеру өткізуі тиіс. Оған мойынның, қолтық асты мен шаптың аумағындағы лимфа түйіндерін қарау жатады. Сондай-ақ, бауыр мен көкбауырдың ұлғаюын тексеру қажет. Дәрігерге жақында болған инфекциялық және басқа аурулар туралы, денсаулық жағдайы туралы айту қажет.
Дәрігер ауруды келесі тексерулерден кейін анықтай алады:
 Лимфа түйіндерінің биопсиясы – лимфа түйіндерін тесу және тіннің бөліктерін микроскоппен зерттеу
 Сүйек кемігінің биопсиясы.
Слайд 18

Басқа талдауларға жататындар:  Қанның жалпы талдауы  Қанның биохимиялық талдауы

Басқа талдауларға жататындар:
 Қанның жалпы талдауы
 Қанның биохимиялық талдауы – ақуыз, несеп қышқылының

және басқа зерттеулер, бауыр мен бүйрек қызметін тексеру үшін
 Кеуде қуысының, іш қуысы мен жамбас қуысының компьютерлік томографиясы
 Галлиймен сканерлеу (өкпенің немесе лимфа түйіндерінің қабыну ауруларын анықтау үшін)
 ПЭТ (позитрондық-эмиссиялық томография) сканерлеу – адамның ішкі ағзаларының зерттеудің радионуклидтік томографиялық әдісі.
Талдаулар лимфоманың болуын анықтаса, қосымша тестілер арқылы оның таралуын білуге болады. бұл үрдіс лимфоманың сатысын анықтау аталады, бұл әрі қарай емдеуді анықтауға көмектеседі.
Слайд 19

Емдеу Емдеу келесілерге байланысты: Лимфоманың түріне Лимфоманың сатысына, қашан алған анықталуына

Емдеу
Емдеу келесілерге байланысты:
Лимфоманың түріне
Лимфоманың сатысына, қашан алған анықталуына
Науқастың

жасы мен денсаулық жағдайына
Симптомдардың болуына, оның ішінде, салмақ жоғалтуға, қызбаға және түнгі терлеуге.
Емдеу түрлері:
• Химиялық емдеу –емдеудің негізгі түрі. Көбінесе, бірнеше препараттың бірігуі қолданылады. В-жасушалық ходжкиндік емес лимфомада жиі қолданылатын препараттың әрекет етуші заттегі - ритуксимаб (Rituxan).
• Сәулемен емдеу сәулеленуге қол жетімді лимфомада қолданылады. Радио- иммундық емдеу сирек қолданылады. Бұл ісік жасушаларын жою үшін радиоактивті заттектерді антиденелермен бірге қолдану.
• Сүйек кемігін алмастыру.