Жасөспірімдер және әйелдердің еңбек гигиенасы. Медицина қызметкерлерінің еңбек гигиенасы. (Тақырып 20)

Содержание

Слайд 2

Жоспар Әйелдер мен жасөспірімдердің еңбек гигиенасы Медицина қызметкерлерінің еңбек гигиенасы Қазіргі

Жоспар
Әйелдер мен жасөспірімдердің еңбек гигиенасы
Медицина қызметкерлерінің еңбек гигиенасы
Қазіргі жағдайда жасөспірімдердің

еңбегін қорғау мен гигиенасы санитарлық нормалары және негізгі бағыттары
Слайд 3

Әйелдер мен жасөспірімдердің еңбек гигиенасы Қызмет ететiн және жұмыс істейтін ортада,

Әйелдер мен жасөспірімдердің еңбек гигиенасы
Қызмет ететiн және жұмыс істейтін ортада, әйелдердің

ортақ үлесі негiзiнен 51% құрайды.
Ғылыми - техникалық өрлеудің табыстарын
енгізумен байланысты, еңбектің сипатының және мазмұнының өзгерістері халық шаруашылығына, әр түрлі салаларда жұмыс істейтін әйелдердің қатыстырылуын қайта қарастыруды талап етеді. Осылай, кәсіпорындарда машина жасау және радиоөндірісінде жұмыс істеп жатқан әйелдер үлесі 65- 67% , электроника және құрал жасауда – 45 - 47%, мұнай химияда - 60%.
Слайд 4

Сонымен қатар, осы уақытта көмір, орман өнеркәсісібінде, көлік коммуникация кәсібінде, үлкен

Сонымен қатар, осы уақытта көмір, орман өнеркәсісібінде, көлік коммуникация кәсібінде, үлкен

физикалық жүктемелер қойнауында, ер адамдар саны басым.
Механикаландырылған еңбекте, әйелдер саны 50% құрап жатыр. Аппаратшылардың,жөндеушілердің ортасында әйелдер еншісі жоғарылап келеді,
- жабдықтаушы,
- оператор,
- машинист-моторист және т.б.
Слайд 5

Өнеркәсіптерде және ауыл шаруашылығындағы салаларда үлкен еңбек көлемін қажет ететін мамандықтардың

Өнеркәсіптерде және ауыл шаруашылығындағы салаларда үлкен еңбек көлемін қажет ететін

мамандықтардың саны басым болып тұр. Ауыр еңбекпен айналысатын қызметтердегі әйелдердің арасында, жатырдың ретофлексиі, ішкі жыныс органының төмендеуі, өздігінен түсік тастау жоғарғы пайызды көрсетеді.
Слайд 6

Қазіргі таңда ҚР жұмыс істейтін әйелдер саны 51,8% құрайды. Өндіріс саласында

Қазіргі таңда ҚР жұмыс істейтін әйелдер саны 51,8% құрайды. Өндіріс

саласында (өнеркәсіп, ауыл шаруашылық, транспорт, байланыс және т.б. ) 65% әйелдер еңбек етеді. ҚР да жоғары білімі бар тұрғындардың ішінде әйелдер саны басым (140,5 мыңға көп).
Слайд 7

Өнеркәсіп салаларының ішінде әйелдер көп еңбек ететін сала машина жасау (33%),

Өнеркәсіп салаларының ішінде әйелдер көп еңбек ететін сала машина жасау

(33%), жеңіл өнеркәсіпте 20% құрайды, тамақ өнеркәсібінде 10%, химия заводтарында 6,8%, құрылыс материалдары өнеркәсібінде 5%.
Слайд 8

Нақты жағдайда әйел организмі үшін оптимальды еңбек жағдайын қамтамасыз ету мүмкін

Нақты жағдайда әйел организмі үшін оптимальды еңбек жағдайын қамтамасыз ету

мүмкін емес. Әйелдер еңбек ететін кейбір өндірістерде жағымсыз өндірістік факторлар орын алуы мүмкін.
Кейбір қанағаттандырылмаған өндірістік жағдайда әйелдердің анатомиялық физиологиялық ерекшеліктері оларда гинекологиялық аурулардың туындауына алып келуі мүмкін және репропродуктивті функциясына әсер етеді.
Слайд 9

Механизацияланған еңбек жеңіл болғанымен жүйкенің зорығуы, монотондылық сияқты жағымсыз жағдайлар әйел денсаулығына әсер етуі мүмкін.

Механизацияланған еңбек жеңіл болғанымен жүйкенің зорығуы, монотондылық сияқты жағымсыз жағдайлар

әйел денсаулығына әсер етуі мүмкін.
Слайд 10

Қазіргі таңда әйелдер кәсібі ішінде тұрып және отыру позасында атқарылатын жұмыстар

Қазіргі таңда әйелдер кәсібі ішінде тұрып және отыру позасында атқарылатын жұмыстар

сүйек бұлшық ет аппаратының бұзылыстарына
- остеохондрозға,
- спондилезге алып келуі,
- кеуде,
- іш қуысы,
- аяқ, және кіші таз жүйелерінің қан айналымын бұзуы мүмкін.
Көптеген кәсіптер өндірістік ортаның физикалық фактоларының әсерімен байланысты.
Слайд 11

Өндірістік діріл ұзақ уақыт әсер еткен кезде әйел организмінде әртүрлі патологиялар

Өндірістік діріл ұзақ уақыт әсер еткен кезде әйел организмінде әртүрлі

патологиялар пайда болуы мүмкін, жүктіліктің дұрыс дамуы да бұзылады. Бірдей кәсіптік жүктемеде діріл және шу патологиялары еркектерге қарағанда әйелдерде басымырақ.
Иондық сәулелену де баланың даму стадияларына әсер етеді.
Слайд 12

Кебір химиялық зиянды заттардың әсеріне әйел терісі өте сезімтал келеді. Кәсіптік

Кебір химиялық зиянды заттардың әсеріне әйел терісі өте сезімтал келеді.

Кәсіптік дерматиттер еркектерге қарағанда әйелдерде көбірек кездеседі.
Бұл кезде әйелдерде химиялық заттардың әсерінен пайда болатын симптомдар
астения,
гипотония,
миокард дистрофиясы,
тромбоцитопения ертерек басталады.
Слайд 13

Өнеркәсіптік улар көп жағдайда менструацияның бұзылуына, ерте босануға, түсік тастау сияқты

Өнеркәсіптік улар көп жағдайда менструацияның бұзылуына, ерте босануға, түсік тастау

сияқты әр түрлі патологияларға алып келеді.
Эмбриотропты, тератогенді әсерлері бар көптеген ядохимикаттар ана сүтіне түсуі мүмкін.
Слайд 14

Жасөспірімдер мен балаларға морфофункционалдық дамудың бітпегендігі, психоэмоционалдық тұрақсыздық,әр түрлі орта факторлары


Жасөспірімдер мен балаларға морфофункционалдық дамудың бітпегендігі, психоэмоционалдық тұрақсыздық,әр түрлі орта

факторлары мен жағдайларының әсеріне жоғары реактивтілік және сезімталдылық, әлеуметтік жетілмегендік тән.
Слайд 15

Олардың сыртқы орта факторларына ерекше сезімталдылығы: интенсивті өсу және дамуына, кейбір

Олардың сыртқы орта факторларына ерекше сезімталдылығы:
интенсивті өсу және дамуына,
кейбір

органдар мен жүйелердің жетілмегендігіне,
анатомиялық және гистологиялық ерекшеліктеріне байланысты.
Слайд 16

Жұмыс істеу барысында ж. көптеген жағымсыз физикалық және химиялық факторлардың әсеріне

Жұмыс істеу барысында ж. көптеген жағымсыз физикалық және химиялық факторлардың

әсеріне ұшырайды немесе контактта болады.
Сондықтан олардың организмдерінің кәсіптік өндірістік фактоларға реакциясының спецификасын міндетті түрде білу керек (жағымсыз метерологиялық жағдай, өндірістік шу, діріл, өндірістік шаң, химиялық заттар, физикалық жүктемелер).
Слайд 17

Еңбек туралы заңға сәйкес жасөспірімдер 15 жастан бастап немесе ата-аналарының рұқсатымен

Еңбек туралы заңға сәйкес жасөспірімдер 15 жастан бастап немесе ата-аналарының

рұқсатымен 14 жастан бастап жұмыс істей алады.
18 жасқа толмаған жасөспірімдерге ауыр және зиянды еңбек жағдайы бар кәсіптерде жұмыс істеуге болмайды. Жасөспірімдер жұмысқа міндетті түрде медициналық тексерулерден кейін жіберіледі, жұмыс берушінің қаражатымен жыл сайын мед тексерулерден өтіп тұруы керек.
Слайд 18

Жұмыс істейтін жасөспірімдер үшін қысқартылған жұмыс аптасы белгіленеді - 16 жасқа

Жұмыс істейтін жасөспірімдер үшін қысқартылған жұмыс аптасы белгіленеді
-

16 жасқа дейін - 24 сағат,
- 16-18 жастағыларға - 36 сағат.
Күнделікті жұмыс ауысымының ұзақтығы 5-7 сағаттан аспауы керек. Түнгі ауысымдарда, мейрам кездерінде, демалыс күндері жұмыс істеуге тыйым салынады.
Слайд 19

Медициналық қызметкерлер үлкен эмоционалдық жүктеме жағдайында жұмыс атқарады, соның салдарынан жүйке

Медициналық қызметкерлер үлкен эмоционалдық жүктеме жағдайында жұмыс атқарады, соның салдарынан

жүйке жүйесінің тез қажуына, «кәсіптік тозу» синдромының дамуына алып келеді.
Слайд 20

Аурудың дамуының негізгі себебтері бұл жеке бас қорғаныс заттарының болмауы немесе

Аурудың дамуының негізгі себебтері бұл жеке бас қорғаныс заттарының болмауы

немесе тиімсіздігі, инфицирленген науқастармен қарым қатынаста болуы және құрал жабдықтардың жетілдірілмегендігі.
Слайд 21

- Химиялық, - физикалық, - биологиялық жүйкелік - эмоционалдық жүктемелер медицина

- Химиялық,
- физикалық,
- биологиялық жүйкелік
- эмоционалдық

жүктемелер
медицина қызметкерлерінде кәсіптік патологияның дамуына әкелетін негізгі факторлар болып табылады.
Слайд 22

Кәсіптік аурулардың дамуына және пайда болуына әсер ететін себебтер емдік профилактикалық

Кәсіптік аурулардың дамуына және пайда болуына әсер ететін себебтер емдік

профилактикалық мекемелерде барлық салалырында қолданылатын кәсіптік патологияның алдын-алу регламентінің жоқтығы. Емдік профилактикалық мемелерде кәсіптік патолог қызметінің енгізілмегендігінен алдындын алу шаралары жүйелі түрде жүргізілмейді.
Слайд 23

Сонымен қатар дәрігерлердің денсаулығына қауіптілік кәсіптік психологиялық фактордан басқа, басөады әлуеметтік

Сонымен қатар дәрігерлердің денсаулығына қауіптілік кәсіптік психологиялық фактордан басқа, басөады

әлуеметтік тұрмыстық, алиментарлық және мінез құлықтық факторлар әсер етеді.
Слайд 24

Медицина қызметкерлерінің еңбек гигиенасына арналған көптеген зерттеулерде медицина қызметкерлеріне әсер ететін

Медицина қызметкерлерінің еңбек гигиенасына арналған көптеген зерттеулерде медицина қызметкерлеріне әсер ететін

негізгі зиянды және қауіпті өндірістік факторларға
аллергендер,
жұқпалар,
рентгендік,
иондалған және ультракүлгін сәулелену, аэрозольдер, өздерінің мәні бойынша химиялық заттар болып табылатын әртүрлі медикаменттердің буы мен шаңы, сонымен қатар қолайсыз микроклимат, шу, діріл, физикалық күш, жүйке-эмоционалды жүктеме жатады.
Слайд 25

Медицина қызметкерлерінің кейбір бөліктерінде эмоциионалды (әлеуметтік, кәсіптік) тозу байқалады, яғни өз

Медицина қызметкерлерінің кейбір бөліктерінде эмоциионалды (әлеуметтік, кәсіптік) тозу байқалады, яғни

өз мамандығына деген қызығушылықтың жоғалуы.
Дәрігерлер мен орта медициналық қызметкерлер арасында созылмалы аурулармен ауыратын науқастардың санын салыстыра отырып (сауалнама мәліметтері бойынша), дәрігерлердің созылмалы аурулармен жиі ауыратындығын байқауға болады.