Климактериялық синдром. Диагностика. Жалпы тәжірибелі дәрігер амалы

Содержание

Слайд 2

Жоспар: Менопауза және әйелдің климакстік ахуалы Жіктемесі Диагностикасы Емдеу тактикасы

Жоспар:

Менопауза және әйелдің климакстік ахуалы
Жіктемесі
Диагностикасы
Емдеу тактикасы

Слайд 3

Климактерий – ағзаның жас өзгерістері көрінісінде репродуктивті жүйедегі инволюциялық үрдістер басым

Климактерий – ағзаның жас өзгерістері көрінісінде репродуктивті жүйедегі инволюциялық үрдістер басым болатын

әйелдің өміріндегі физиологиялық кезең.
Климакстік синдром – әйелдің климакстік кезеңде туындайтын және жүйке-психикалық, вегативті-қантамырлық және алмасу-трофикалық бұзылулармен сипатталатын патологиялық ахуалы.
Слайд 4

Жіктемесі Фазасы бойынша: -етеккір алды пременопауза – етеккір ырғағының, эстроген тапшылық

Жіктемесі

Фазасы бойынша: -етеккір алды пременопауза – етеккір ырғағының, эстроген тапшылық  симптомдары мен ФСГ

деңгейінің артуы симптомдарынан басталады да, -соңғы етеккірмен аяқталады; -менопауза – соңғы жеке етеккір (күнін ретроспективті белгілейді, яғни нақтырақ айтса, 12 ай етеккір  болмағаннан кейін); -перименопауза – перименопауза мен менопаузадан кейінгі 1-ші жылды біріктіретін кезең; -постменопауза – менопаузадан кейінгі кезең, ол кенеттен (табиғи) немесе шақыру арқылы келуіне тәуелсіз болады, 65-69 жаста аяқталады; ерте (5 жылға дейінгі) және кеш (5-тен 10 жылға дейін) постменопаузаны ерекшелеу керек; -уақытынан бұрын менопауза – етеккірдің 36-39 жаста тоқтауы; -ерте менопауза – етеккірдің 40-44 жаста тоқтауы.
Слайд 5

Менопаузаның түрлері: хирургиялық менопауза – әйелдің жасына байланыссыз овариэктомиядан кейін келеді

Менопаузаның түрлері:

хирургиялық менопауза – әйелдің жасына байланыссыз овариэктомиядан кейін келеді

постгистерэктомия синдромы –

аналық бездері сақталған гистерэктомиядан кейін әр түрлі мерзімдерде әйелдердің 30-70%-да дамитын симптомдар кешені
Слайд 6

Слайд 7

Диагностика Амбулаториялық деңгейде жүргізілетін негізгі (міндетті) диагностикалық зерттеулер: Зертханалық зерттеулер: -қанды

Диагностика

Амбулаториялық деңгейде жүргізілетін негізгі (міндетті) диагностикалық зерттеулер:  Зертханалық зерттеулер: -қанды биохимиялық талдау (креатинин,

АЛТ, АСТ, глюкоза, билирубин, холестерин, триглицеридтер); -коагулограмма (ПВ-ПТИ-ХҚҚ, VII факторын, фибриномономерлер ерітілетін кешендерін (МКЕФ), қан плазмасындағы плазминоген, -фибриногеннің белсенділігін анықтау, тромбоциттердің адгезиясы мен агрегация реакциясын жүргізу). жатыр мойнағынан алынған сүртіндіні цитологиялық зерттеу ПАП-тесті. Аспаптық зерттеулер: -гинекологиялық трансвагиналды УДЗ; -маммография.
Слайд 8

Шағымдар мен анамнез Шағымдар: -етеккір циклының қысқаруы/ етеккірдің ұзақ тоқтап қалуы

Шағымдар мен анамнез

Шағымдар: -етеккір циклының қысқаруы/ етеккірдің ұзақ тоқтап қалуы (пременопауза кезінде). Климакс

синдромының ерте пайда болуы кезінде: -вегето-қантамырлы (вазомоторлы) бұзылулар: (ыстықтау, қалшылдау, аса тершеңдік, бас ауруы, артериалды гипотензия немесе гипертензия, жүректің жиі соғуы);  -эмоционалды-вегетативті бұзылулар: ашуланшақтық, ұйқыбастылық, әлсіздік, мазасыздық, күйзеліс, ұмытшақтық, зейінсіздік, либидоның төмен түсуі. -урогенитальды бұзылу – қынаптағы құрғақтық  (жыныстық акті кезінде ауырлық); қышу және ашыту, уретралалық синдром, цисталгия, несепті ұстай алмау; -тері мен бетіндегі қосалқылардың оның үстіндегі өсінділердің  зақымдануы (құрғақтық, тырнақтың сынғыштығы, әжімдер, шаштың құрғауы мен түсуі);
Слайд 9

Слайд 10

Климакс синдромының кешеуілдеп айқындалуы: -постменопаузалы метаболиялық синдром (атеросклероз, артериалды гипертензия, гиперлипимедия,

Климакс синдромының кешеуілдеп айқындалуы: -постменопаузалы метаболиялық синдром (атеросклероз, артериалды гипертензия, гиперлипимедия, инсулин

резистенттілік); -невралгиялық: когнитивті қызметтің, мидың, көздің, есту қабілеттерінің төмендеуі; -сүйек-бұлшықеттік: остеопороз, остеоартрит . Климакс синдромының ауырлығы 1-қосымша бойынша Куперман интергральды индексінің негізінде бағалануы мүмкін.
Слайд 11

Анамнез -сүт бездерінің қатерлі ісігі мен тромбоздың дамуы тәуекелі бойынша тұқым

Анамнез

-сүт бездерінің қатерлі ісігі мен тромбоздың дамуы тәуекелі бойынша тұқым қуалаушылық

қауіпі; -гинекологиялық аурулар мен басқа оталар; -соматикалық аурулар, оның ішінде эндокринопатия.
Слайд 12

Зертханалық зерттеулер: -қанды биохимиялық талдау: гиперинсулининемия, глюкозаға төзімділіктің бұзылуы, гиперхолестеринемия, дислипимедия

Зертханалық зерттеулер: -қанды биохимиялық талдау: гиперинсулининемия, глюкозаға төзімділіктің бұзылуы, гиперхолестеринемия, дислипимедия (ЖТЛП-ХС

төмендеуі, ХС-ТТЛП, ӨТТЛП -ХС артуы, атерогендік индексі – 4-тен артық); -коагулограмма: VII факторының артуы, плазминоген ұлпасының деңгейін азайту және плазминоген-1 белсендірушісінің ингибиторын арттыру (ИАП-1); -(ПАП-тест) жатыр мойнағынан алынған сүртіндіні цитологиялық зерттеу : жатыр мойнағы патологиясының жоқтығы; -қандағы ФЫГ, ЛГ, эстрадиол, пролактин, тестостерон деңгейін анықтау: қан сарысуындағы эстрадиолдың төменгі деңгейі  (<80 пмоль/л); қан сарысуындағы ФЫГ-тің жоғарғы деңгейі; ЛГ индексі/ФЫГ <1; эстрадиол индексі/эстрон <1; қатысты гиперандрогения немесе андрогендердің жетіспеушілігі; -қалқанша без қызметін бағалау: гипотиреоз немесе тиреотоксикоздың белгілері.
Слайд 13

Емдеу тактикасы Емдеу мақсаттары: -дәрінің аз мөлшерімен әйелдердің аналық без гормондық

Емдеу тактикасы

Емдеу мақсаттары:  -дәрінің аз мөлшерімен әйелдердің аналық без гормондық функциясының орнын

толтыру; -жалпы ахуалын жақсарту; -кеш алмасу бұзылуларын емдеу.
Слайд 14

Дәрі-дәрмекпен емдеу АГТ – пери/постменопаузадағы климакстік синдромның жоғары тиімді және жалғыз

Дәрі-дәрмекпен емдеу АГТ – пери/постменопаузадағы климакстік синдромның жоғары тиімді және жалғыз патогенетикалық

негізделген терапиясы болып табылады. АГТ-ны тағайындау 2-қосымшаға сәйкес жүргізіледі. Эстрогендер монотерапиясы жатырды ампутациясы/экстрипациясы жасалған әйелдерге жүргізіледі 
Слайд 15

Слайд 16

Слайд 17

Амбулаториялық деңгейдегі дәрілік емдеу: Негізгі дәрілік заттардың тізімі (100% қолдану мүмкіндігі

Амбулаториялық деңгейдегі дәрілік емдеу: Негізгі дәрілік заттардың тізімі (100% қолдану мүмкіндігі бар): -Эстриласукцинат таблеткалар:

белсенді зат: эстриол 1 немесе 2мг. суппозитарийлер: белсенді зат: эстриол 0,5 мг. жақпа май: белсенді зат: эстриол 1 мг/г. -эстрадиолвалерата драже 2 мг; гель 0,5-1,0 мг; таблеткалар, 10-20 мг; -дидрогестерон, 10-20 мг таблеткалар; -левоноргестрел, жатыр ішіндегі жүйе; -прогестерон (микронделген), қынаптық драже, 100 мг.
Слайд 18

Құрама ДҚ: -эстрадиолавалерат, таблеткалар, 2 мг, левоноргестрел, таблеткалар 0,15 мг; -17β

Құрама ДҚ: -эстрадиолавалерат, таблеткалар, 2 мг, левоноргестрел, таблеткалар 0,15 мг; -17β эстрадиол, таблеткалар,

2 мг, дидрогестерон, таблеткалар, 10 мг; -17β эстрадиол, таблеткалар, 1 мг, дидрогестерон, таблеткалар, 10 мг; -17β эстрадиол, таблеткалар, 1 мг, дидрогестерон, таблеткалар, 5 мг; -17β эстрадиол, таблеткалар, 0,5 мг, дидрогестерон, таблеткалар, 2,5 мг; -17β эстрадиол, таблеткалар, 1 мг, дроспиренон, таблеткалар, 2 мг;
Слайд 19

Емдеу тиімділігінің индикаторлары: -климакс синдромының клиникалық симптомдарын тоқтату; -гормональды фонды қалыптандыру;

Емдеу тиімділігінің индикаторлары: -климакс синдромының клиникалық симптомдарын тоқтату; -гормональды фонды қалыптандыру; -климакс синдромы көрінісінің

асқынулары/ кеш көрініс табуының болмауы.
Слайд 20

Қорытынды Профилактикалық іс-шаралар (асқынулардың профилактикасы, тәуекел факторларын көрсете отырып, МСАК деңгейіне

Қорытынды
Профилактикалық іс-шаралар (асқынулардың профилактикасы, тәуекел факторларын көрсете отырып, МСАК деңгейіне арналған

бастапқы профилактика).
Салауатты өмір салтына арналған ұсыныстар -Дене белсенділігі: тәни жаттығуларының тиімді саны – аптасына  ортшаша белсенділікпен кем дегенде 150 минут жаттығу -Дұрыс тамақтану: күніне бірнеше рет жеміс-жидектер мен көкөніс жеу, тұтас дәнді дақыл және аптасына екі рет балық тұтыну, сондай-ақ май (зәйтүн майын санамағанда) мен тұзды тұтынуды жалпы азайту Зиянды әдеттерден арылу: темекі шегуден және алкоголь тұтынудан.