Xəstəxanadaxili infeksiyalar və onlarla mübarizənin əsasları, əksepidemik tədbirlər

Содержание

Слайд 2

Xəstəxanadaxili infeksiya nədir? Hospital (xəstəxanadaxili və ya nozokominal) infeksiya nədir ?

Xəstəxanadaxili infeksiya nədir?

Hospital (xəstəxanadaxili və ya nozokominal) infeksiya nədir ?
ÜST-nin

tərifinə görə, nozokominal infeksiya-pasiyentin xəstəxanaya tibbi yardım üçün müraciət etməsi və ya orada qalması zamanı inkişaf edən klinik cəhətdən aşkar olunan istənilən yoluxucu xəstəlikdir.
Слайд 3

Xəstəxanadili infeksiyalar nə zaman və nəyə görə baş verir? 1.Müalicə- profilaktika

Xəstəxanadili infeksiyalar nə zaman və nəyə görə baş verir?

1.Müalicə- profilaktika müəssisələrində

əksepidemik rejim pozulduqda ,
2.Zərərsizləşdirilməmiş alətlərdən istifadə etdikdə,
3.Fəaliyyəti nəticəsində (cərrahların B və C viruslu hepatitləri, İİV ilə yoluxması)
4.Laboratoriyalarda qəzalar nəticəsində baş verir.
Слайд 4

Xəstəxanadaxili infeksiyalarla xəstələnmə statistikası Orta hesabla stasionara hospitallaşmış xəstələrin 3-5 faizində

Xəstəxanadaxili infeksiyalarla xəstələnmə statistikası

Orta hesabla stasionara hospitallaşmış xəstələrin 3-5 faizində nozokominal

infeksiya inkişaf edir.
L.P.Puzayevanın məlumatlarına görə, Sank-Peterburq şəhərində stasionarlarında xəstəxanadaxili xəstələnmə 1998-ci ildə 1000 xəstəyə 7.2 hadisə təşkil etmişdir.
Rusiyada 2.5 milyon-a yaxın şəxs nozokominal infeksiyaya yoluxur, halbuki o, 50 dəfə az qeydə alınır.
Слайд 5

Etioloji baxımdan hospital infeksiyalar təqribən 90 faizə yaxın bakterial mənşəlidir, az

Etioloji baxımdan hospital infeksiyalar təqribən 90 faizə yaxın bakterial mənşəlidir, az

hallarda viruslar, göbələklər və ibtidailər tərəfindən törədilir. Buna xəstəxanada müalicədə olan pasiyentlərin immunsupresiya halları ilə izah olunur.En esası dərman vasitələrinin nəzarətsiz şəkildə istifadəsi nəticəsində antibyotikrezistenliyin qlobal inkişaf meyli fonunda nozokominal infeksiyaların törədicilərinin davamlığı xeyli artmışdır.
Слайд 6

Müalicə profilaktika müəsisələrində en çox rast gəlinən xəstəxanadaxili infeksiyalar hansılardır? 1.Qram

Müalicə profilaktika müəsisələrində en çox rast gəlinən xəstəxanadaxili infeksiyalar hansılardır?

1.Qram müsbət

bakteriyalar (staf.aureus, A,B,C.G grup streptokokklar)
2.Anaerob bakteriyalar( anaerorob koklar, histoloji klostridiyalar, Clostridium tetani)
3.Gram-mənfi aeorob bakteriyalar( salmonella,E.coli, proteus, Klebsiella,Pseudomonas aeruginosa, acinobakteriyalar
Слайд 7

Pseudomonas aeruginosa

Pseudomonas aeruginosa

Слайд 8

4.digər bakteriyalar. Corinobacterium diphteriae, mucobacteriuum tuberculosis, listeria, adsız mikobakteriyalar, bordatella pertussus.

4.digər bakteriyalar. Corinobacterium diphteriae, mucobacteriuum tuberculosis, listeria, adsız mikobakteriyalar, bordatella pertussus.
5.viruslar.

Hepatitlər, qrip, KRX, herpes simplex, sitomeqaliya, qızılca, məxmərək, rotaviruslar, su çiçəyi.
6.göbələklər.candida, nocardia, histoplazma və s.
Слайд 9

Mucobacteriuum tuberculosis

Mucobacteriuum tuberculosis

Слайд 10

VƏRƏMİN EPİDEMİOLOGİYASI Vərəm xəstəliyinin mənbəyi xəstə insanlar, heyvanlar və quşlardır. Epidemioloji

VƏRƏMİN EPİDEMİOLOGİYASI

Vərəm xəstəliyinin mənbəyi xəstə insanlar, heyvanlar və quşlardır. Epidemioloji cəhətdən

ən qorxulu olanlar bəlğəmlə küllü miqdarda mikobakteriyaları xaric edən xəstələrdir. Bir xroniki vərəmli xəstə sutka ərzində 7 milyarda qədər vərəm çöpləri xaric edir. Belə xəstə 1 dəfə öskürərkən havaya 60 minə yaxın tüpürcək dənəcikləri püskürür. Bir açıq formalı vərəmli xəstə il ərzində 8-12 yeni sağlam şəxsin vərəmə tutulmasına və 150-200-ə yaxın sağlam şəxsin vərəmə yoluxmasına səbəb ola bilər.Vərəm mikobakteriyaları təkcə bəlğəmlə deyil sidik, nəcis və irinlə də xaric olunurlar.
Слайд 11

Xəstəxanadaxili infeksiyasının yayılma yolları • Xəstə ↔ Tibb işçisi • Tibb

Xəstəxanadaxili infeksiyasının yayılma yolları

• Xəstə ↔ Tibb işçisi
• Tibb işçisi

↔ Xəstə
• Xəstə ↔Xəstə
Слайд 12

Əksepidemik tədbirlər nə deməkdir ? Əhali arasında yoluxucu xəstəliklərin yayılmasının qarşısını

Əksepidemik tədbirlər nə deməkdir ?

Əhali arasında yoluxucu xəstəliklərin yayılmasının qarşısını alan,

əhalinin xəstələnməsini azaldan və ayrı –ayrı infeksiyaların ləğvinə gətirib çıxaran metod və vasitələrin sistemidir.Əksepidemik tədbirlərin optimal variantı əksepidemik prosesin hər 3 halqasına eyni zamanda təsir edilməsinə əsaslanmışdır.
Слайд 13

Əksepidemik və profilaktik tədbirlər sxemi Birinci halqa İnfeksiya Mənbəyi Ikinci halqa

Əksepidemik və profilaktik tədbirlər sxemi

Birinci halqa
İnfeksiya Mənbəyi
Ikinci halqa
Yoluxma mexanizmi
Üçüncü halqa
Həssas orqanizm

Слайд 14

İnfeksiya mənbəyi İnfeksiya mənbəyinin erkən aşkar edilməsi, diaqnozun vaxtında qoyulması. Məlumatlandırma

İnfeksiya mənbəyi

İnfeksiya mənbəyinin erkən aşkar edilməsi, diaqnozun vaxtında qoyulması.
Məlumatlandırma və qeydiyyat
Təcrid

və rejim məhdudlaşdırıcı tədbirlər
Müalicə tədbirləri
Sanitar-baytarlıq tədbirləri
(deratizasiya)
Слайд 15

Yoluxma mexanizmi Ətraf mühit elementlərinin –potensial yoluxma amillərinin müəyyən edilməsi,həqiqi yoluxma

Yoluxma mexanizmi

Ətraf mühit elementlərinin –potensial yoluxma amillərinin müəyyən edilməsi,həqiqi yoluxma amillərinin

aşkar edilməsi

Dezinfeksiya, dezinseksiya

Sanitar gigiyenik tədbirlər

Слайд 16

Həssas orqanizm Onların erken və tam aşkarlanması və qeydiyyata alınması Onlar

Həssas orqanizm

Onların erken və tam aşkarlanması və qeydiyyata alınması

Onlar üzərində tibbi

müşahidələrin qoyulması

Onların immunoloji statusunun təyin edilməsi

Planlı və təcili spesifiq profilaktika

Təmasda olanların klinik-laborator müayinələrə cəlb olunması

Lazim gəldikdə təmasda olanların təcrid edilməsi
Sanitar –maarif işi

Слайд 17

Sanitar maarif işi –Şəxsi gigiyena qaydalarına əməl etmək.Əllərin düzgün yuyulma qaydası

Sanitar maarif işi –Şəxsi gigiyena qaydalarına əməl etmək.Əllərin düzgün yuyulma qaydası

Слайд 18

Texniki tədbirlər 1.Təbii ventilyasiya. İlin isti aylarında daima, soyuq aylarda rejimlə

Texniki tədbirlər

1.Təbii ventilyasiya. İlin isti aylarında daima, soyuq aylarda rejimlə (gün

ərzində ən azı 4 dəfə 30-60 dəq) havalandırmanın gözlənilməsi
2. Məkanda risk dəyərini nəzərə alaraq bakteriosid lampaların rasional şəkildə yerləşdirilməsi və tətbiqi
3. Tullantıların yığılması,saxlanılması və istifadə edilməsinə nəzarə
Слайд 19

Tənəffüs orqanlarının fərdi müdafiəsi 1. VƏD-in hər əməkdaşını fərdi respiratorla təmin

Tənəffüs orqanlarının fərdi müdafiəsi

1. VƏD-in hər əməkdaşını fərdi respiratorla təmin

etmək
2. Əməkdaşları yüksək risk yerlərində daima maska geyməyə məcbur etmək
3. Əməkdaşlara respiratorlardan düzgün istifadə etməyi və onları deformasiyadan qorumaq üçün düzgün saxlamağı öyrətmək
4. Basilyar vərəm xəstələri lazımi tibbi proseduraları keçmək üçün ixtisaslaşmış şöbə hüdudlarından kənara çıxarkən onları birdəfəfəlik və ya cərrahi maskalarla təmin etmək
Слайд 20

5. Xəstələrə təlim keçmək və onlara maska geyinməyin vacibliyini izah etmək

5. Xəstələrə təlim keçmək və onlara maska geyinməyin vacibliyini izah etmək

və s.
6.Vərəmə yüksək yoluxma riski olan əraziləri : “Diqqət! Yüksək yoluxma riski zonası! Respiratordan istifadə edin!” yazıları ilə təchiz etmək
Слайд 21

Respiratorlar

Respiratorlar

Слайд 22

Respiratorlar Cərrahi maskalardan fərqli olaraq, ağzı və burnu tam örtən, eləcə

Respiratorlar

Cərrahi maskalardan fərqli olaraq, ağzı və burnu tam örtən, eləcə də,

kontagioz aerozolları filtrasiya edən respiratorlar (şək. 8.1-8.4) daha güvənli fərdi respirator mühafizə vasitələridir.
Слайд 23

HEPA-filtrli respirator

HEPA-filtrli respirator

Слайд 24

Respiratorlar test edilməli və sertifikasiyalaşdırılmalıdırlar Vərəm əleyhinə müəssisələrdə istifadəsi məsləhət görülmüş

Respiratorlar test edilməli və sertifikasiyalaşdırılmalıdırlar

Vərəm əleyhinə müəssisələrdə istifadəsi məsləhət görülmüş respiratorlar,

havaya səpələnmiş VMB ölçüsündə hissəcikləri filtrasiya etmək qabiliyyətinin dərəcəsinə görə təsnif edilirlər. Bu xüsusiyyətə görə respiratorlar FFP2 və FFP3 sinfinə ayrılır (ENI49:2001 norması – “burun, ağız və çənəni toz, bərk və duru hissəciklər, bakteriyalar və viruslar kimi mikroskopik hissəciklərdən mühafizə edən, filtrasiyalı birdəfəlik respirator maskalara tətbiq edilən “Respirator Mühafizə üzrə Avropa Standartı” ).
Слайд 25

Respiratorların növləri və CDC/NIOSH standartları

Respiratorların növləri və CDC/NIOSH standartları

Слайд 26

Cərrahi maskalar. Parça və ya kağız, birdəfəlik və ya çoxdəfəlik cərrahi

Cərrahi maskalar.

Parça və ya kağız, birdəfəlik və ya çoxdəfəlik cərrahi maskalar

(üz maskaları) danışıq, asqırma və ya öskürmə zamanı xaric olan iri hissəcikləri tutaraq, mikroorqanizmlərin havaya düşməsinə yalnız qismən mane olur. Bu maskalar havadakı VMB ilə yoluxmadan tam mühafizə etmir, belə ki, üzə sıx oturmur və filtrasiya qabiliyyəti məhduddur. Bu səbəbdən, bu maskalar, ftiziatrik şöbə işçilərinin basilyar aerozollardan mühafizəsi məqsədilə tövsiyə edilmir. Bununla yanaşı, onlar, havaya kontagioz aerozolların ifrazını azaltmaq məqsədilə, VMB ifraz edən və ya şübhəli xəstələr tərəfindən istifadə edilə bilər. Belə xəstələr palatadan digər məkanalara yer dəyişərkən bu maskalardan istifadə etmək məsləhət görülür.
Слайд 27

Diqqətinizə görə təşəkkürlər...


Diqqətinizə görə təşəkkürlər...

Слайд 28