TOZ BW 19-20

Содержание

Слайд 2

Określenie TOZ TOZ jest dyscypliną naukową, która obejmuje 2 podstawowe grupy

Określenie TOZ

TOZ jest dyscypliną naukową, która obejmuje 2 podstawowe grupy problemów:
Tworzenie

i powstawanie organizacji (zespołów ludzi mających na celu wspólne działanie);
Funkcjonowanie i rozwój tych organizacji.
Zadaniem TOZ jest naukowe opracowanie, na podstawie doświadczeń praktycznych z różnych dziedzin zorganizowanej działalności człowieka, ogólnych zasad działalności organizatorskiej (pkt 1) i ogólnych zasad działalności zorganizowanej (pkt 2).
W obu przypadkach są to inaczej mówiąc ogólne zasady działalności kierowniczej.
Слайд 3

Podstawowe pojęcia (2) Organizacja – grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą

Podstawowe pojęcia (2)

Organizacja – grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w

sposób uporządkowany i skoordynowany po to aby osiągnąć określone dla ich działań cele.
Слайд 4

Podstawowe pojęcia (3) Zarządzanie – zestaw działań skierowanych na zasoby organizacji

Podstawowe pojęcia (3)

Zarządzanie – zestaw działań skierowanych na zasoby organizacji i

wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.
Zestaw działań skierowanych na zasoby organizacji obejmuje:
Planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie (czyli kierowanie ludźmi), kontrolowanie.
Слайд 5

Podstawowe pojęcia (4) Zasobami organizacji są zasoby: Ludzkie (np. pracownicy urzędu

Podstawowe pojęcia (4)

Zasobami organizacji są zasoby:
Ludzkie (np. pracownicy urzędu miasta)
Finansowe

(np. dochody z podatków)
Rzeczowe (np. budynek urzędu miasta)
Informacyjne (np. strony Biuletynu Informacji Publicznej)
Слайд 6

Podstawowe pojęcia (5) Sprawny – wykorzystujący zasoby mądrze i bez zbędnego

Podstawowe pojęcia (5)

Sprawny – wykorzystujący zasoby mądrze i bez zbędnego marnotrawstwa
Skuteczny

– podejmujący właściwe decyzje i z powodzeniem wprowadzający je w życie
Слайд 7

Interdyscyplinarnoć TOZ Dyscypliny naukowe związane z TOZ: Socjologia (socjologia organizatorska) Psychologia

Interdyscyplinarnoć TOZ

Dyscypliny naukowe związane z TOZ:
Socjologia (socjologia organizatorska)
Psychologia (psychologia organizacji)
Fizjologia pracy
Ergonomia
Ekonomia
Prakseologia
Ogólna

teoria systemów
Cybernetyka
Слайд 8

Socjologia (1) Socjologia jest dyscypliną, z którą TOZ jest najsilniej związana.

Socjologia (1)

Socjologia jest dyscypliną, z którą TOZ jest najsilniej związana.

Wynika to z faktu, że organizacje są systemami społecznymi.
Przedmiotem socjologii są: zjawiska i procesy tworzenia się różnych form zbiorowego życia ludzi; zjawiska i procesy zachodzące w tych zbiorowościach wynikające z wzajemnego oddziaływania ludzi na siebie; siły skupiające i rozbijające zbiorowości; zmiany i przekształcenia zachodzące w tych zbiorowościach (Jan Szczepański).
Слайд 9

Socjologia (2) W socjologii wykształciła się specjalność socjologia organizacji. Różnica pomiędzy

Socjologia (2)

W socjologii wykształciła się specjalność socjologia organizacji.
Różnica pomiędzy socjologią organizacji

a TOZ:
Socjologia organizacji (organizatorska) ma charakter analityczno-deskryptywny (objaśniający rzeczywistość), natomiast TOZ oprócz opisu rzeczywistości organizacyjnej ma także sformułować dyrektywy praktyczne służące praktycznemu funkcjonowaniu organizacji (ma charakter inżynierski).
Слайд 10

Psychologia Udział psychologii w analizie zachowań ludzi w organizacjach jest niezbędny.

Psychologia

Udział psychologii w analizie zachowań ludzi w organizacjach jest niezbędny.


W psychologii wyróżnia się 2 kierunki:
Psychologia indywidualna (osobowość człowieka, motywacja jego działań)
Psychologia społeczna (zjawiska interpersonalne, np.: rola społeczna jednostki w organizacji, wpływ wzorców kulturowych na zachowania się ludzi). Z niej wykształciła się psychologia organizacji.
Слайд 11

Fizjologia pracy Fizjologia pracy – odgałęzienie fizjologii zajmujące się wpływem procesów

Fizjologia pracy

Fizjologia pracy – odgałęzienie fizjologii zajmujące się wpływem procesów pracy

i warunków, w jakich te procesy są realizowane, na stan czynnościowy ustroju człowieka i jego poszczególnych organów.
Слайд 12

Ergonomia Ergonomia – nauka o przystosowaniu narzędzi i warunków pracy do

Ergonomia

Ergonomia – nauka o przystosowaniu narzędzi i warunków pracy do anatomiczno-fizjologicznych

i psychicznych możliwości człowieka. Wyniki badań ergonomii i formułowane w jej ramach postulaty są wykorzystywane zarówno w procesie projektowania organizacji pracy, jak i w procesie usprawniania funkcjonowania organizacji (zespołu ludzi) oraz poprawiania warunków pracy.
Слайд 13

Ekonomia (1) Ekonomia – nauka społeczna analizująca oraz opisująca produkcję, dystrybucję

Ekonomia (1)

Ekonomia – nauka społeczna analizująca oraz opisująca produkcję, dystrybucję oraz

konsumpcję dóbr. Nie jest nauką ścisłą, ale posługuje się aparatem matematycznym (głównie metody ilościowe).
Dla ekonomii i TOZ wspólny jest sprawnościowy punkt widzenia podczas analizy działania organizacji. Obie nauki poszukują dróg maksymalizacji uzyskanych wyników w stosunku do poniesionych nakładów.
Слайд 14

Ekonomia (2) Ekonomia zajmuje się raczej mechanizmami funkcjonowania gospodarki jako całości

Ekonomia (2)

Ekonomia zajmuje się raczej mechanizmami funkcjonowania gospodarki jako całości i

mechanizmami funkcjonowania organizacji (podmiotów) gospodarczych, TOZ koncentruje się raczej na aspektach strukturalnych organizacji (podmiotów) gospodarczych.
Слайд 15

Prakseologia Prakseologia jest nauką o sprawności działań ludzi, ale utrzymaną [w

Prakseologia

Prakseologia jest nauką o sprawności działań ludzi, ale utrzymaną [w

przeciwieństwie do TOZ] na wysokim stopniu ogólności. Prakseologia stworzyła aparaturę pojęciową i system ocen służących do analizy i opisu wszelkich działań z punktu widzenia ich sprawności. Oprócz rozważań teoretycznych w ramach prakseologii są jednak też formułowane dyrektywy praktyczne zmierzające do podnoszenia sprawności lub unikania niesprawności.
Główny przedstawiciel: Tadeusz Kotarbiński.
Слайд 16

Ogólna teoria systemów Przedmiotem zainteresowania ogólnej teorii systemów są wszelkie systemy,

Ogólna teoria systemów

Przedmiotem zainteresowania ogólnej teorii systemów są wszelkie systemy, niezależnie

od stopnia ich złożoności i konkretnej postaci, jaką przyjmują: żywego organizmu, mechanizmu (maszyny) czy systemu społecznego.
Слайд 17

Kategorie systemów (1) W ogólnej teorii systemów występują następujące kategorie systemów

Kategorie systemów (1)

W ogólnej teorii systemów występują następujące kategorie systemów w

układzie od najprostszych do najbardziej złożonych:
Struktury statyczne (atomy, cząsteczki, kryształy)
Mechanizmy zegarowe (zegary, maszyny)
Mechanizmy sterowania (termostaty, serwomechanizmy [zamknięte układy sterowania], mechanizmy homeostatyczne organizmu)
Systemy otwarte (komórki w organizmie)
Слайд 18

Kategorie systemów (2) Niższe organizmy (rośliny) Zwierzęta Człowiek Systemy społeczno-kulturowe (organizacje,

Kategorie systemów (2)

Niższe organizmy (rośliny)
Zwierzęta
Człowiek
Systemy społeczno-kulturowe (organizacje, kręgi kulturowe,

społeczeństwa, lokalne społeczności)
Systemy symboliczne (język [np. polski, ukraiński], dyscypliny wiedzy [np. matematyka, filozofia], moralność, etyka
Слайд 19

Cybernetyka Cybernetyka – od greckiego kybernos nauka o systemach sterowania oraz

Cybernetyka

Cybernetyka – od greckiego kybernos nauka o systemach sterowania oraz

związanym z tym przetwarzaniu i przekazywaniu informacji.
Cybernetyka zajmuje się:
Szczególnie złożonymi układami mającymi charakter probabilistyczny (prawdopodobny, ale niepewny);
Zjawiskami homeostazy (stan równowagi, zwłaszcza takiej, którą cechuje samoregulacja);
Procesami sterowania i łączności między nimi.
Слайд 20

Nurty badawcze teorii organizacji i zarządzania (1) Nurt klasyczny i neoklasyczny

Nurty badawcze teorii organizacji i zarządzania (1)

Nurt klasyczny i neoklasyczny
Naukowe zarządzanie

(kierunek taylorowski albo techniczno-fizjologiczny)
Zarządzanie administracyjne (kierunek fayolowski albo administracyjny)
Szkoła uniwersalistyczna
Szkoła empiryczna
Teoria biurokracji
Слайд 21

Nurty badawcze teorii organizacji i zarządzania (2) Nurt psycho-socjologiczny Kierunek psychologiczny

Nurty badawcze teorii organizacji i zarządzania (2)

Nurt psycho-socjologiczny
Kierunek psychologiczny
Kierunek socjologiczny
Nurt

systemowy
Kierunek badań operacyjnych
Kierunek systemowy
Kierunek cybernetyczny
Слайд 22

Koncepcja człowieka w nurcie klasycznym Kierunki nurtu klasycznego traktowały człowieka instrumentalnie

Koncepcja człowieka w nurcie klasycznym

Kierunki nurtu klasycznego traktowały człowieka instrumentalnie i

opierały się na stereotypie człowieka ekonomicznego. W tym stereotypie człowiek to istota kalkulująca głównie, o ile nie wyłącznie, korzyści materialne.
Należy zatem na nią oddziaływać przede wszystkim za pomocą bodźców materialnych, zarówno pozytywnych (np. nagród pieniężnych), jak i negatywnych (np. kar pieniężnych).
Pracownikom najemnym przypisywano w tym stereotypie rolę biernego wykonawcy zadań zlecanych przez kierownika.
Слайд 23

Koncepcja człowieka w nurcie psycho-społecznym (1) Nurt psycho-społeczny oparł się na

Koncepcja człowieka w nurcie psycho-społecznym (1)

Nurt psycho-społeczny oparł się na koncepcji

człowieka społecznego. W tym stereotypie uwzględnia się znacznie większy wachlarz potrzeb ludzkich, niż w stereotypie człowieka ekonomicznego. Zwraca się uwagę, że bardzo silnym źródłem motywacji zachowań ludzi (pracowników) są stosunki społeczne, a zwłaszcza relacje z innymi uczestnikami organizacji (pracownikami). Ludzie dążą do uznania swojej wartości w środowisku, kierują się uczuciami oraz emocjami, a nie tylko względami materialnymi i w związku z tym silnie reagują na niematerialne bodźce społeczne.
Слайд 24

Koncepcja człowieka w nurcie psycho-społecznym (2) W dalszym swoim rozwoju nurt

Koncepcja człowieka w nurcie psycho-społecznym (2)

W dalszym swoim rozwoju nurt ten

przekształcił koncepcję człowieka społecznego w koncepcję człowieka samorealizującego się, tzn. szukającego swego sensu istnienia w podejmowanych działaniach, m. in. w pracy. Uznano, że ta samorealizacja jest przeciwieństwem alienacji (poczucie izolacji od społeczeństwa) człowieka, która charakteryzowała człowieka (pracownika) w kierunkach nurtu klasycznego. Takie podejście wiąże się z traktowaniem przez kierownika człowieka jako aktywnego uczestnika organizacji, a nie tylko biernego wykonawcy zadań (jak uważano w ramach nurtu klasycznego).
Слайд 25

Koncepcja człowieka w nurcie systemowym Nurt systemowy wprowadził stereotyp człowieka racjonalnego,

Koncepcja człowieka w nurcie systemowym

Nurt systemowy wprowadził stereotyp człowieka racjonalnego, który

stale dokonuje wyborów, czyli podejmuje decyzje na podstawie rachunku strat oraz korzyści, uwzględniającego zarówno elementy materialne, jak i niematerialne. W porównaniu z nurtem klasycznym akcent przesunął się z organizowania zadań przez kierownika na racjonalne, czy nawet optymalne, rozwiązywanie problemów przez pracownika (członka organizacji). Zarówno ludzie (członkowie organizacji), jak i same organizacje (np. przedsiębiorstwa, urzędy), traktowani są jak systemy zdolne do rozwiązywania nowych nieznanych im problemów oraz zdolnych do uczenia się.
Слайд 26

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [1] Frederick Taylor w 1911 r.

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [1]

Frederick Taylor w 1911 r. w pracy

Zasady naukowego zarządzania stwierdził, że podstawowy cel naukowego zarządzania polega na zagwarantowaniu maksimum dobrobytu zarówno pracodawcy jak i każdemu pracownikowi. Naukowe zarządzanie wyrasta z przekonania, że prawdziwe interesy pracodawcy i pracowników są w istocie takie same, a dobrobyt pracodawcy nie może istnieć przez dłuższy czas, jeżeli nie towarzyszy mu dobrobyt pracownika i na odwrót.

Frederick Winslow Taylor
1856 - 1915

Слайд 27

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [2] Zarządzanie F. W. Taylor definiuje

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [2]

Zarządzanie F. W. Taylor definiuje jako dokładne

poznanie tego, co ludzie mają zrobić, a następnie dopilnowanie, aby zrobili to w najlepszy i najtańszy sposób.
Слайд 28

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [3] Taylor określił zasady naukowej organizacji

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [3]

Taylor określił zasady naukowej organizacji pracy:
Naukowo opracować

każdy element pracy danego człowieka zastępując tym stare metody organizowania pracy.
Naukowo dobierać pracowników, następnie szkolić ich i doskonalić.
Nadzorować pracowników, aby mieć pewność, że będą się stosować reguły wiedzy naukowej.
Równo dzielić pracę i odpowiedzialność za nią między kierownika a podwładnych.
Слайд 29

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [3a] Taylor sporządził b. dokładny algorytm

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [3a]

Taylor sporządził b. dokładny algorytm [skończony ciąg

jasno zdefiniowanych czynności koniecznych do wykonania pewnego rodzaju zadań] pracy fizycznej z jednoczesną b. precyzyjną analizą narzędzi (np. kształt i długość łopaty) oraz określił średni czas każdego elementu pracy.
Слайд 30

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [4] Taylor obmyślił funkcjonalny system zarządzania,

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [4]

Taylor obmyślił funkcjonalny system zarządzania, w którym

robotnik podlegał 8 majstrom (kierownikom). 4 majstrów było pracownikami administracyjnymi w biurze, a pozostałych 4 majstrami warsztatowymi.
Слайд 31

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [5] Poszczególni majstrowie w biurze mieli

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [5]

Poszczególni majstrowie w biurze mieli następujące obowiązki:
Badanie

pracy ludzi, metod produkcji, maszyn i narzędzi oraz ustalanie i klasyfikacja wzorcowych typów czynności i środków produkcji;
Planowanie pracy dla poszczególnych robotników i maszyn, określanie przebiegu czynności od chwili dostarczenia materiałów i urządzeń aż do chwili zmagazynowania i montażu wykończonych części;
Слайд 32

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [6] Kontrola zgodności przebiegu robót z

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [6]

Kontrola zgodności przebiegu robót z przyjętym planem,

śledzenie kolejnych czynności dla każdego zespołu przedmiotów, określanie norm płacy, kalkulacja kosztów;
Dozór personelu najem majstrów warsztatowych i robotników, utrzymywanie dyscypliny za pomocą ścisłej kontroli obowiązków i stosowania sankcji w razie uchybień oraz mediacja w sporach.
Слайд 33

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [7] Funkcje majstrów warsztatowych: Majster przebiegu

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [7]

Funkcje majstrów warsztatowych:
Majster przebiegu robót – przygotowuje

dla każdego robotnika przynajmniej 1 całodzienne zadanie, dostarcza potrzebnych instrukcji, rysunków, narzędzi i materiałów, a w razie potrzeby pokazuje robotnikowi sposób wykonania;
Majster konserwacji – sprawdza, czy maszyny i urządzenia znajdują się w dobrym stanie oraz zajmuje się ich naprawą w celu wyeliminowania wszelkich przerw w pracy;
Слайд 34

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [8] Majster instruktor – kontroluje bezustannie,

Nurt klasyczny Naukowe zarządzanie (tayloryzm) [8]

Majster instruktor – kontroluje bezustannie, czy szybkość

i sposób obróbki zgadzają się z instrukcją, czy użyto właściwych narzędzi, a w razie opóźnień lub błędów udziela robotnikowi osobistej pomocy;
Majster kontroler – sprawdza czas i przedmiot pracy oraz udziela wskazówek dot. sposobu osiągania wymaganej dokładności.
Слайд 35

Nurt klasyczny Kierunek administracyjny (fayolowski) [2] Henri Fayol określił funkcje zarządzania.

Nurt klasyczny Kierunek administracyjny (fayolowski) [2]

Henri Fayol określił funkcje zarządzania. W odniesieniu

do przedsiębiorstwa są to funkcje:
Techniczne
Handlowe
Finansowe
Ochronne
Rachunkowościowe
Kierownicze czyli administracyjne
Слайд 36

Nurt klasyczny Kierunek administracyjny (fayolowski) [3] Na realizację funkcji kierowniczej (administracyjnej)

Nurt klasyczny Kierunek administracyjny (fayolowski) [3]

Na realizację funkcji kierowniczej (administracyjnej) składa się

5 integralnie powiązanych ze sobą etapów kierowania:
Planowanie (badanie przyszłości i sporządzanie planu działania);
Organizowanie (zbudowanie materialnej i ludzkiej struktury przedsięwzięcia);
Слайд 37

Nurt klasyczny Kierunek administracyjny (fayolowski) [4] Rozkazywanie lub kierowanie (utrzymywanie aktywności

Nurt klasyczny Kierunek administracyjny (fayolowski) [4]

Rozkazywanie lub kierowanie (utrzymywanie aktywności ludzi);
Koordynowanie (łączenie

i harmonizowanie wszystkich czynności w sposób, który umożliwia powodzenie całości);
Kontrolowanie (sprawdzanie, czy wszystko się dzieje zgodnie z przyjętymi planami).
Слайд 38

H. Fayol - 14 zasad zarządzania Podział pracy Autorytet Dyscyplina Jedność

H. Fayol - 14 zasad zarządzania

Podział pracy
Autorytet
Dyscyplina
Jedność rozkazodawstwa
Jednolitość kierownictwa
Podporządkowanie interesu osobistego

interesom ogółu
Wynagrodzenie personelu

Centralizacja
Hierarchia
Ład
Sprawiedliwe traktowanie personelu
Stabilizacja personelu
Inicjatywa
W jedności siła

Слайд 39

Nurt klasyczny Szkoła uniwersalistyczna (szkoła procesu zarządzania) Szkoła uniwersalistyczna analizuje proces

Nurt klasyczny Szkoła uniwersalistyczna (szkoła procesu zarządzania)

Szkoła uniwersalistyczna analizuje proces zarządzania wychodząc

z założenia, że wszędzie w swej istocie jest on taki sam, niezależnie od typu organizacji (przedsiębiorstwo, urząd administracji) i stopnia kierownika w strukturze organizacyjnej (dyrektor, naczelnik wydziału).
Funkcjami kierowniczymi są zawsze: planowanie, organizowanie, polityka kadrowa, pobudzanie ludzi do działania (polecenie + motywacja) i kontrolowanie.
Слайд 40

Nurt klasyczny Szkoła uniwersalistyczna (szkoła procesu zarządzania) Analizując funkcje kierownicze przedstawiciele

Nurt klasyczny Szkoła uniwersalistyczna (szkoła procesu zarządzania)

Analizując funkcje kierownicze przedstawiciele szkoły uniwersalistycznej

formułowali podstawowe zasady zarządzania, które mają znaczenie porządkujące, umożliwiają przewidywanie i pozwalają usprawnić proces zarządzania.
Przejęła dorobek Fayola.
Слайд 41

Nurt klasyczny Szkoła empiryczna Szkoła empiryczna zrodziła się z krytyki szkoły

Nurt klasyczny Szkoła empiryczna

Szkoła empiryczna zrodziła się z krytyki szkoły uniwersalistycznej.
Wg jej

przedstawicieli nie ma zasad uniwersalnych. Należy analizować wybrane osiągnięcia praktyczne, ale ich nie uogólniać, tylko bezpośrednio je upowszechniać przekazując doświadczenia wybitnych menedżerów i organizatorów innym praktykom oraz studentom.
Kierunek ten wprowadził koncepcję zarządzania przez cele.
Слайд 42

Nurt klasyczny Nowa fala Przedstawiciele nowej fali kładą główny nacisk na

Nurt klasyczny Nowa fala

Przedstawiciele nowej fali kładą główny nacisk na rolę zespołów

ludzi (ewentualnie pojedynczych ludzi) w osiąganiu sukcesu organizacji. Jednostki ludzkie powinny być w minimalnym stopniu krępowane sformalizowanymi strukturami i procedurami. Stawiają na autonomię, przedsiębiorczość i innowacyjność ludzi. Wielką wagę przywiązuje się do dominującego w danej organizacji systemu wartości i swoistej filozofii działania, np. dbałość o jakość wyrobów. Te elementy, a nie nakazy czy regulaminy powinny ukierunkowywać działania poszczególnych ludzi.
Слайд 43

Teoria biurokracji Twórcą teorii biurokracji zaliczanej także do kierunku administracyjnego jest

Teoria biurokracji

Twórcą teorii biurokracji zaliczanej także do kierunku administracyjnego jest Max

Weber.
Przedmiotem zainteresowań Maxa Webera była organizacja i funkcjonowanie urzędów administracji.
Wg Webera, biurokracja jest pewnym typem porządku społecznego, typem instytucji zorganizowanej w system biura i nastawionej na bezosobowość i efektywność oraz pewność funkcjonowania.
Слайд 44

Teoria biurokracji Max Weber (1) Weber zdefiniował władzę jako prawdopodobieństwo, że

Teoria biurokracji Max Weber (1)

Weber zdefiniował władzę jako prawdopodobieństwo, że wydane polecenia

zostaną zaakceptowane przez daną grupę osób.
Слайд 45

Teoria biurokracji Max Weber (2) Władza prawomocna jest to władza społecznie akceptowana. Są jej 3 typy.

Teoria biurokracji Max Weber (2)

Władza prawomocna jest to władza społecznie akceptowana. Są

jej 3 typy.
Слайд 46

Teoria biurokracji Max Weber (3) Typy władzy prawomocnej: Władza legalna oparta

Teoria biurokracji Max Weber (3)

Typy władzy prawomocnej:
Władza legalna oparta jest na wierze

w legalność reguł normatywnych i prawo tych, których wyposażono we władzę na ich podstawie, do wydawania poleceń.
Władza tradycyjna oparta jest na ugruntowanej wierze w świętość odwiecznej tradycji i prawomocność statusu tych, którzy sprawują władzę.
Władza charyzmatyczna oparta jest na wierze w wyjątkową świętość, heroizm czy silny charakter jednostki oraz akceptacji normatywnych reguł przez nią objawionych lub nakazanych.
Слайд 47

Teoria biurokracji Max Weber (4) Skuteczne korzystanie z władzy legalnej zależy

Teoria biurokracji Max Weber (4)

Skuteczne korzystanie z władzy legalnej zależy od 5

wzajemnie powiązanych warunków:
Istnieje możliwość ustanowienia przepisu prawnego, któremu winni się podporządkować członkowie organizacji.
System prawa składa się ze spójnego zbioru abstrakcyjnych reguł, na podstawie których rozstrzygane są konkretne sprawy.
Слайд 48

Teoria biurokracji Max Weber (5) Osoba, która sprawuje władzę, jest podporządkowana

Teoria biurokracji Max Weber (5)

Osoba, która sprawuje władzę, jest podporządkowana bezosobowemu porządkowi

prawnemu, który reguluje jej działania.
W takim zakresie, w jakim członkowie organizacji podporządkowują się osobie sprawującej władzę podporządkowują się nie tej osobie, ale bezosobowemu porządkowi prawnemu.
Osoba, która podporządkowuje się władzy, czyni tak dlatego, że jest członkiem organizacji.
Слайд 49

Teoria biurokracji Max Weber (6) Władza legalna może być realizowana na

Teoria biurokracji Max Weber (6)

Władza legalna może być realizowana na wiele różnych

sposobów. Jednak najczystszym typem realizacji tej władzy jest ten, który wykorzystuje model określany jako biurokratyczny personel administracyjny określany inaczej jako biurokracja.
Слайд 50

Teoria biurokracji Max Weber (7) 10 reguł funkcjonowania biurokracji: Pracownicy są

Teoria biurokracji Max Weber (7)

10 reguł funkcjonowania biurokracji:
Pracownicy są osobiście wolni i

podporządkowani władzy jedynie w ramach ich oficjalnych obowiązków.
Pracownicy są zorganizowani w jasno określoną strukturę stanowisk [hierarchię urzędów ].
Każde stanowisko [urząd] ma jasno określoną sferę kompetencji w sensie prawnym.
Każde stanowisko [urząd ] jest obsadzane na podstawie dobrowolnych stosunków umownych.
Слайд 51

Teoria biurokracji Max Weber (8) Kandydaci są wybierani na podstawie ich

Teoria biurokracji Max Weber (8)

Kandydaci są wybierani na podstawie ich kwalifikacji fachowych.
Pracownicy

otrzymują wynagrodzenie pieniężne.
Dla osoby, która zajmuje stanowisko [urząd ] jest ono wyłącznym, a przynajmniej podstawowym, miejscem pracy.
Biurokratyczna organizacja stwarza warunki do kariery.
Zatrudniony pracownik jest oddzielony od własności zasobów organizacji.
W trakcie sprawowania pracy na wyznaczonym mu stanowisku [urzędzie] pracownik podlega ścisłej i systematycznej kontroli oraz dyscyplinie obowiązującej w organizacji.
Слайд 52

Nurt psycho-społeczny Przedmiotem zainteresowań przedstawicieli nurtu psycho-społecznego były potrzeby człowieka w

Nurt psycho-społeczny

Przedmiotem zainteresowań przedstawicieli nurtu psycho-społecznego były potrzeby człowieka w organizacji

i potrzeby organizacji w procesie pracy.
Слайд 53

Nurt psycho-społeczny Kierunek psychologiczny Kierunek psychologiczny koncentruje swą uwagę na zjawiskach

Nurt psycho-społeczny Kierunek psychologiczny

Kierunek psychologiczny koncentruje swą uwagę na zjawiskach intrapersonalnych (zachodzących

tylko w obrębie osobowości jednostki, np.: samokształcenie, adaptacja).
W ramach tego kierunku rozwinęły się teorie wyjaśniające zachowanie człowieka jego potrzebami.
Слайд 54

Teoria motywacji Abraham Maslow twierdził, że człowiek jest motywowany przez potrzeby

Teoria motywacji

Abraham Maslow twierdził, że człowiek jest motywowany przez potrzeby układające

się w hierarchię obejmującą bodźce pieniężne i akceptację społeczną.

„Do obowiązków przełożonego powinno należeć zaspokojenie potrzeb swoich podopiecznych w zakresie wszystkich pięciu poziomów.”

Abraham Harold Maslow 1907 - 1970

Слайд 55

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [1] Centralnym punktem kierunku socjologicznego są

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [1]

Centralnym punktem kierunku socjologicznego są różne teorie

motywacji. Przede wszystkim jest to teoria wywodząca się z koncepcji behawioralnej (ang. behavior – zachowanie). Podejście behawioralne dało początek szkole określanej jako Human Relations.
Wybitnymi przedstawicielami kierunku socjologicznego byli: Elton Mayo i Douglas McGregor.
Слайд 56

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [2] Human Relations (inna nazwa: szkoła

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [2]

Human Relations (inna nazwa: szkoła behawioralna) –

termin oznaczający szkołę stosunków międzyludzkich. Szkoła została zapoczątkowana przez Eltona Mayo. Według tej szkoły organizację stanowią ludzie, którzy pozostają w przyjaznych stosunkach pomiędzy sobą.
Слайд 57

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [3a] Znaczenie badań Eltona Mayo polegało

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [3a]

Znaczenie badań Eltona Mayo polegało na tym,

że:
Odkryły istnienie i rolę małych grup w pracy;
Wskazały na oddziaływanie organizacji nieformalnych na zachowania ludzi;
Uświadomiły, że organizacje mają potrzeby ekonomiczne, a natomiast ludzkie potrzeby koncentrują się na bezpieczeństwie, miłości, uznaniu i mają podłoże psychologiczne.
Слайд 58

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [5] Teoria X Przeciętny człowiek ma

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [5]

Teoria X
Przeciętny człowiek ma wrodzoną niechęć do

pracy, której unika, o ile to tylko możliwe.
Większość ludzi musi być przymuszana do pracy.
Przeciętny człowiek woli być kierowany i unika odpowiedzialności.
Слайд 59

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [6] Teoria Y (1) Przejawianie fizycznego

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [6]

Teoria Y (1)
Przejawianie fizycznego i psychicznego wysiłku

podczas pracy jest dla człowieka tak samo naturalne jak wypoczynek.
Człowiek sam sobą chce kierować aby osiągnąć cele, w które się angażuje.
Zaangażowanie w cele powinno być funkcją nagród związanych z ich osiągnięciem.
Слайд 60

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [7] Teoria Y (2) Przeciętny człowiek

Nurt psycho-społeczny Kierunek socjologiczny (społeczny) [7]

Teoria Y (2)
Przeciętny człowiek uczy się we

właściwych warunkach nie tylko akceptować, ale także szukać odpowiedzialności.
Większość ludzi posiada w wysokim stopniu wyobraźnię i pomysłowość przy rozwiązywaniu problemów organizacyjnych.
Intelektualne możliwości przeciętnego człowieka są wykorzystywane tylko częściowo.
Слайд 61

Nurt systemowy (1) Nurt systemowy wywodzi się z krytyki metod socjologiczno-psychologicznych

Nurt systemowy (1)

Nurt systemowy wywodzi się z krytyki metod socjologiczno-psychologicznych w

TOZ (l. 60-te XX w.).
Przedsiębiorcy byli niezadowoleni z rozdźwięku pomiędzy ogromnymi nakładami na kształtowanie odpowiedniej atmosfery pracy a uzyskiwanym wzrostem wydajności pracy. Zmieniały się w tym czasie także warunki zewnętrzne funkcjonowania podmiotów gospodarczych, a w szczególności rosła konkurencyjność pomiędzy przedsiębiorstwami.
TOZ odchodzi więc od formułowania prostych i częściowych modeli w opisach rzeczywistości.
Слайд 62

Nurt systemowy (2) W nurcie systemowym organizacja ujęta jest jako całość

Nurt systemowy (2)

W nurcie systemowym organizacja ujęta jest jako całość wyodrębniona

z otoczenia i złożona z podsystemów. Badaniu podlegają powiązania między podsystemami oraz relacje z otoczeniem. Człowiek w takim systemie podejmuje decyzje w sposób racjonalny na podstawie rachunku zysków i strat.
Слайд 63

Nurt systemowy (2a) Inspiracją do rozwoju nurtu systemowego było powstanie interdyscyplinarnych

Nurt systemowy (2a)

Inspiracją do rozwoju nurtu systemowego było powstanie interdyscyplinarnych nauk:

ogólnej teorii systemów i cybernetyki. Wykorzystane zostały z tych nauk ich podstawy teoretyczne, aparatura pojęciowa i metodologia.
Na nurt systemowy składają się 3 kierunki:
Kierunek systemowy sensu stricte,
Kierunek badań operacyjnych,
Kierunek cybernetyczny.
Слайд 64

Kierunek systemowy sensu stricte (1) Kierunek systemowy jest powiązany z badaniami

Kierunek systemowy sensu stricte (1)

Kierunek systemowy jest powiązany z badaniami socjologicznymi,

ale przyjmuje za podstawę rozważań pojęcie systemu społecznego.
W kierunku systemowym organizacja jest to system oparty na świadomej działalności 2 lub więcej osób. Z takiego ujęcia organizacji wynikają następujące wnioski:
Funkcjonowanie organizacji wymaga utrzymywania równowagi między wkładem a wydajnością członków organizacji (pracowników);
Слайд 65

Kierunek systemowy sensu stricte (2) Równowagę tę można uzyskać poprzez pobudzanie

Kierunek systemowy sensu stricte (2)

Równowagę tę można uzyskać poprzez pobudzanie do

działania w sposób materialne (np. płace) i niematerialny (np. prestiż) lub ideowy (np. odwoływanie się do patriotyzmu, religii);
W organizacji struktura formalna jest powiązana ze strukturą nieformalną i o powodzeniu organizacji decyduje komunikacja pomiędzy ludźmi będącymi członkami organizacji;
Na podniesienie sprawności działania organizacji wpływa możliwość uczestniczenia przez wszystkich jej członków w podejmowaniu decyzji i ponoszeniu za nie odpowiedzialności.
Слайд 66

Kierunek badań operacyjnych (1) W ramach kierunku badań operacyjnych TOZ odchodzi

Kierunek badań operacyjnych (1)

W ramach kierunku badań operacyjnych TOZ odchodzi od

formułowania prostych i częściowych modeli w opisach rzeczywistości. Wykorzystywane zostały badania operacyjne z II w. św., w ramach których stosowano metody matematyczne przy rozwiązywaniu problemów organizacyjnych, np. wielkość konwoju morskiego i jego osłony zbrojnej.
Metodyka badań operacyjnych charakteryzuje się tym, że:
Badania operacyjne obejmują problemy badawcze kompleksowo.
Badania operacyjne prowadzone są w oparciu o metody naukowe na podstawie budowanych modeli matematycznych.
Слайд 67

Kierunek badań operacyjnych (2) Przykładowa procedura badawcza w ramach kierunku badań

Kierunek badań operacyjnych (2)

Przykładowa procedura badawcza w ramach kierunku badań operacyjnych:
definicja

problemu,
analiza związków między elementami problemu,
budowa modelu matematycznego,
zbieranie informacji,
poszukiwanie optymalnego rozwiązania,
badanie wyników,
analiza wniosków,
decyzja dot. wyboru ostatecznego wariantu rozwiązania problemu.
Слайд 68

Kierunek badań operacyjnych (3) Krytyka kierunku badań operacyjnych wyrażała się w

Kierunek badań operacyjnych (3)

Krytyka kierunku badań operacyjnych wyrażała się w poglądach

menadżerów (czyli praktyków), że jest mała przydatność badań operacyjnych, ponieważ język matematyczny nie jest w stanie opisać wszystkich relacji i zależności, jakie występują w organizacjach (czyli systemach) w procesie pracy.
Dlatego w nurcie systemowym bardziej przydatne są metody związane z jego kierunkiem systemowym.
Слайд 69

Kierunek cybernetyczny Kierunek cybernetyczny określany również jako cybernetyka zarządzania wykorzystuje cybernetyczne

Kierunek cybernetyczny

Kierunek cybernetyczny określany również jako cybernetyka zarządzania wykorzystuje cybernetyczne modele

sterowania i regulacji do opisu, analizy i projektowania procesów i struktur zarządzania w skali analizowanego układu (organizacji /systemu).
Posługując się metodą cybernetyczną można wyjaśnić powiązania między poszczególnymi częściami struktury organizacyjnej, sprzężenia zwrotne, układy zasilania (np. zaopatrzenie przedsiębiorstw w surowce, paliwo, środki finansowe), układy informacji (np. obieg dokumentacji).
Слайд 70

Teorie systemowe Teorie systemowe są efektem zastosowania podejścia systemowego w badaniu

Teorie systemowe

Teorie systemowe są efektem zastosowania podejścia systemowego w badaniu różnych

klas obiektów. Teorie opisowe uogólniają opis różnych systemów a inżynieryjne (stosowane) służą rozwiązywaniu problemów napotykanych w różnych dziedzinach działalności praktycznej. Teorie takie mogą być aksjomatyczne (oparte na podstawach teoretycznych) bądź empiryczne (których podstawą są wyniki badania rzeczywistości), np. systemowa teoria zarządzania.
Слайд 71

Systemy konkretne i abstrakcyjne System konkretny to taki, w którym przynajmniej

Systemy konkretne i abstrakcyjne

System konkretny to taki, w którym przynajmniej dwa

składniki są rzeczami. Systemy konkretne są przedmiotem badania nauk empirycznych i inżynieryjnych
System abstrakcyjny – wszystkie składniki są pojęciami określonymi na mocy definicji a stosunki między nimi są przyjętymi aksjomatami [pewnikami]. Takie systemy są przedmiotem badań nauk formalnych, takich jak matematyka i logika formalna.
Слайд 72

Organizacja (1-2) Organizacja rozumiana jest w dwojaki sposób: Jako rzecz mająca

Organizacja (1-2)

Organizacja rozumiana jest w dwojaki sposób:
Jako rzecz mająca realny byt

w czasie i przestrzeni (interpretacja rzeczowa).
Jako cechy [atrybuty] złożonych całości (interpretacja atrybutowa); w tym rozumieniu cechą organizacji jest szczególny rodzaj stosunków części do siebie i do złożonej z nich całości.
Слайд 73

Organizacja (3) Organizacja {w rozumieniu rzeczowym} jest: (1) wielością części, (2)

Organizacja (3)

Organizacja {w rozumieniu rzeczowym} jest:
(1) wielością części,
(2) z których każda

dąży do osiągnięcia szczegółowego celu (celów),
(3) które to części utrzymują się dzięki wzajemnym powiązaniom,
(4) jednocześnie przystosowując się do środowiska zewnętrznego,
(5) przez to utrzymując stan wzajemnego powiązania wszystkich części.
Слайд 74

Organizacja (4) Organizacja w ujęciu systemowym jest to system zachowującym się

Organizacja (4)

Organizacja w ujęciu systemowym jest to system zachowującym się rozmyślnie,

posiadającym przynajmniej 2 podsystemy zachowujące się także rozmyślnie i mające wspólne zamierzenia (cele), które zmuszają do wprowadzenia podziału pracy, a system informacyjny i komunikacyjny umożliwia interakcje między względnie autonomicznymi podsystemami, przy czym 1 z podsystemów pełni funkcje regulacyjno-sterujące w systemie.
Слайд 75

Organizacja (5) Organizacje są systemami konkretnymi mającymi następujące cechy: Są tworami

Organizacja (5)

Organizacje są systemami konkretnymi mającymi następujące cechy:
Są tworami człowieka (artefaktami)

stworzonymi do wykonania określonego celu (celów), a zatem są celowo zorientowane;
W ich skład wchodzą ludzie, stanowiący niezbędny element każdej organizacji oraz środki rzeczowe (aparatura), którymi ci ludzie posługują się w swoich działaniach;
Są systemami zachowującymi się rozmyślnie, czyli zdolnymi do korygowania, a nawet zmiany swoich celów;
Слайд 76

Organizacja (6) Są wyodrębnione z otoczenia, a równocześnie otwarte; czerpią z

Organizacja (6)

Są wyodrębnione z otoczenia, a równocześnie otwarte; czerpią z otoczenia:

ludzi, energię, materię, informacje i wartości; dostarczają otoczeniu: dobra, usługi, wartości i informacje;
Są ustrukturalizowane, czyli w pewien sposób uporządkowane wewnętrznie;
Są szczególnie złożone, co nie pozwala do końca odwzorować i opisać ich struktury;
Mają wyodrębniony człon kierowniczy (sterujący);
Слайд 77

Organizacja (6a) Są stabilne, czyli zdolne do utrzymywania wewnętrznej równowagi, pomimo

Organizacja (6a)

Są stabilne, czyli zdolne do utrzymywania wewnętrznej równowagi, pomimo zmian

zachodzących w otoczeniu zewnętrznym;
Są systemami samoorganizującymi się, czyli zdolnymi do podnoszenia stopnia swego wewnętrznego uporządkowania;
Są ekwifinalne, czyli mogą za pomocą różnych środków osiągać ten sam cel.
Слайд 78

Organizacja (7) Podsystemy organizacji: Podsystem celów i wartości Podsystem techniczny Podsystem

Organizacja (7)

Podsystemy organizacji:
Podsystem celów i wartości
Podsystem techniczny
Podsystem psycho-społeczny
Podsystem struktury
Podsystem zarządzania (kierowniczy)

Слайд 79

Organizacja (8) Podsystem celów i wartości jest wyrazem związków organizacji z

Organizacja (8)

Podsystem celów i wartości jest wyrazem związków organizacji z otoczeniem.

Organizacja spełnia określone funkcje w społeczeństwie i to w znacznym stopniu wyznacza jej cele. Rodzaj działalności, jaki realizuje organizacja jako podsystem społeczeństwa, jest to jej funkcja genotypowa (czyli warunkująca jej właściwości). Podsystem celów i wartości pozostaje pod wpływem otoczenia socjo-kulturowego organizacji. Organizacja czerpie szereg wartości z tego otoczenia, co powoduje dość znaczne różnice między podobnymi organizacjami. Ponadto, podsystem celów i wartości pozostaje także pod wpływem uczestników organizacji.
Слайд 80

Organizacja (9) Podsystem techniczny jest to technika i technologia używana w

Organizacja (9)

Podsystem techniczny jest to technika i technologia używana w procesach

transformacji zachodzących w organizacji. Obejmuje on zarówno wiedzę niezbędną do realizacji celów, jak i wyposażenie techniczne organizacji. Podsystemy techniczne różnych organizacji mogą znacznie różnić się od siebie, w zależności od funkcji genotypowej organizacji.
Слайд 81

Organizacja (10) Podsystem psycho-społeczny obejmuje jednostki ludzkie oraz grupy ludzi w

Organizacja (10)

Podsystem psycho-społeczny obejmuje jednostki ludzkie oraz grupy ludzi w działaniu

i we wzajemnych interakcjach. Obejmuje on także cele indywidualne ludzi i wynikające z nich motywy, jakimi ludzie kierują się w swych zachowaniach, a także podział pracy i wynikający z niego system ról organizacyjnych. Podsystem ten pozostaje pod znacznym wpływem indywidualnych cech uczestników organizacji. Kształtują go wniesione do organizacji indywidualne systemy wartości, oczekiwania i aspiracje ludzi.
Слайд 82

Organizacja (11) Podsystem struktury pełni rolę łącznika między podsystemami technicznym i

Organizacja (11)

Podsystem struktury pełni rolę łącznika między podsystemami technicznym i psycho-społecznym,

które rządzą się różnymi prawami. W podsystemie technicznym dominuje logika deterministyczna (wszystkie zdarzenia są połączone związkiem przyczynowo-skutkowym, a zatem każde zdarzenie i stan są zdeterminowane). Podsystem psycho-społeczny ma natomiast charakter probabilistyczny (istnieje jedynie prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia lub stanu). Zadaniem podsystemu struktury jest zapewnienie możliwie harmonijnego współdziałania tych 2 podsystemów, mimo ich różnego charakteru.
Слайд 83

Organizacja (12) Podsystem zarządzania (kierowniczy) spaja wszystkie pozostałe podsystemy organizacji. Jego

Organizacja (12)

Podsystem zarządzania (kierowniczy) spaja wszystkie pozostałe podsystemy organizacji. Jego zadaniem

jest utrzymywanie równowagi między organizacją a jej zewnętrznym otoczeniem oraz między wszystkimi podsystemami.
Podsystem zarządzania napotyka niepewność płynącą ze zmienności otoczenia zewnętrznego i musi ją pokonywać, aby zapewnić przetrwanie oraz rozwój organizacji.
Слайд 84

Typologie organizacji Podział organizacji w zależności od ich funkcji genotypowej: Gospodarcze

Typologie organizacji

Podział organizacji w zależności od ich funkcji genotypowej:
Gospodarcze (działające na

podstawie zasady ekonomiczności;
Służące zaspokajaniu niematerialnych potrzeb społeczeństwa (szkoły, szpitale, muzea, uczelnie wyższe);
Administracyjne;
Policyjne i militarne;
Społeczne (partie polityczne, stowarzyszenia, związki zawodowe;
Religijne.
Слайд 85

Cele organizacji (1) Cel działania jest to dotyczący przyszłości, antycypowany (przewidywany

Cele organizacji (1)

Cel działania jest to dotyczący przyszłości, antycypowany (przewidywany z

góry) przez podmiot działający stan jakichś rzeczy, który jako cenny (pożądany) dla podmiotu działającego wyznacza kierunek i strukturę jego działania zmierzającego do spowodowania lub utrzymania tego stanu rzeczy.
Слайд 86

Cele organizacji (2) klasyfikacja (1) Podział celów wg kryterium sposobu ich

Cele organizacji (2) klasyfikacja (1)

Podział celów wg kryterium sposobu ich sformułowania:
Cel

stopniowalny – może być osiągnięty w pełni, w pewnym stopniu albo wcale nie osiągnięty.
Cel niestopniowalny – może być osiągnięty tylko w całości lub wcale.
Слайд 87

Cele organizacji (3) klasyfikacja (2) Podział celów wg kryterium etapu osiągnięcia

Cele organizacji (3) klasyfikacja (2)

Podział celów wg kryterium etapu osiągnięcia stanu

zamierzonego:
Cel końcowy;
Cel pośredni (środek do osiągnięcia celu końcowego).
Слайд 88

Cele organizacji (4) Rodzaje relacji pomiędzy celami pośrednimi: Cele te mogą

Cele organizacji (4)

Rodzaje relacji pomiędzy celami pośrednimi:
Cele te mogą stanowić łańcuch:

osiągnięcie poszczególnych celów jest warunkiem realizacji celu następnego w łańcuchu.
Cele te mogą stanowić zbiór warunków koniecznych do urzeczywistnienia celu końcowego.
W poszczególnych cyklach działań może występować 1 z tych typów relacji lub oba typy łącznie.
Слайд 89

Cele organizacji (5) klasyfikacja (3) Podział celów współrzędnych wg kryterium ich

Cele organizacji (5) klasyfikacja (3)

Podział celów współrzędnych wg kryterium ich hierarchii:
Cel

główny – cel który jest lub był istotnym powodem podjęcia danego rodzaju działań (w przypadku organizacji – powołanie jej do życia).
Cel uboczny – może być dodatkowym motywem podjęcia działania.
Слайд 90

Cele organizacji (6) klasyfikacja (4) Podział celów wg kryterium ich zasięgu:

Cele organizacji (6) klasyfikacja (4)

Podział celów wg kryterium ich zasięgu:
Cel indywidualny;
Cel grupowy.


Cele grupowe są to takie cele indywidualne, które przyświecają wszystkim członkom grupy lub ich większości.
Cele organizacji są to cele wspólne jej uczestników.
Слайд 91

Pojęcie koalicji dominującej Koalicja dominująca jest to reprezentacja różnych grup interesów,

Pojęcie koalicji dominującej

Koalicja dominująca jest to reprezentacja różnych grup interesów, która

uzyskała consensus w sprawie zdefiniowania celów organizacji i ich hierarchii. Koalicja dominująca uzyskuje przewagę nad innymi podmiotami, wytycza cele oraz strategię organizacji zgodnie ze swoim systemem wartości i preferencji, czyli formułuje ona misję organizacji.
Слайд 92

Efektywność organizacji w interpretacji celowościowej (przedsystemowej) W interpretacji celowościowej akcentuje się

Efektywność organizacji w interpretacji celowościowej (przedsystemowej)

W interpretacji celowościowej akcentuje się celowy

charakter organizacji i traktuje się ją jak inne sztuczne systemy.
Ocena efektywności dotyczy przede wszystkim stopnia realizacji zamierzonych celów [większość celów jest stopniowalna], a w drugiej kolejności wykorzystania posiadanych zasobów.
Слайд 93

Efektywność organizacji w interpretacji systemowej W interpretacji systemowej na pojęcie efektywności

Efektywność organizacji w interpretacji systemowej

W interpretacji systemowej na pojęcie efektywności składa

się nie tylko stopień realizacji celów [często trudnych do ustalenia], ale także zdolność organizacji do pozyskiwania środków z otoczenia i stopień ich wykorzystania.
W interpretacji systemowej punkt wyjścia stanowi założenie, że organizacje są systemami otwartymi połączonymi licznymi więziami z otoczeniem zewnętrznym, dążącymi do zachowania swej integralności oraz rozwoju i w związku z tym próbującymi optymalizować poszukiwanie i wykorzystanie zasobów.
Слайд 94

Otoczenie zewnętrzne organizacji Otoczenie systemu jest to zbiór elementów nie wchodzących

Otoczenie zewnętrzne organizacji

Otoczenie systemu jest to zbiór elementów nie wchodzących w

jego skład, ale równocześnie pozostających w jakichś relacjach w stosunku do niego. Związek otoczenia z systemem polega na tym, że jego elementy bezpośrednio lub pośrednio wpływają na jego funkcjonowanie. Stwarzają zarówno szanse, jak i zagrożenia dla jego przetrwania i rozwoju. Związek ten nie jest jednostronny: system może oddziaływać na inne systemy będące elementem jego otoczenia.
Слайд 95

Granice organizacji Granice organizacji są umowne, a nie naturalne. Dotyczą raczej

Granice organizacji

Granice organizacji są umowne, a nie naturalne. Dotyczą raczej procesów

i zachowań ludzi niż obiektów fizycznych. Wybór określonej funkcji genotypowej albo misji organizacji wyznacza sferę jej działania, wachlarz wytwarzanych dóbr czy świadczonych usług oraz zapotrzebowania na zasilenia i informacje z otoczenia. Na wejściach do organizacji powinny znaleźć się tylko takie zasilenia i informacje, a na wyjściach tylko takie produkty i usługi, które służą realizacji funkcji genotypowej. Granice organizacji spełniają w tym zakresie funkcję selekcyjną.
Слайд 96

Otoczenie zewnętrzne celowe (bezpośrednie) Otoczenie zewnętrzne celowe (bezpośrednie) organizacji - konkretne

Otoczenie zewnętrzne celowe (bezpośrednie)

Otoczenie zewnętrzne celowe (bezpośrednie) organizacji - konkretne systemy

(organizacje lub ich grupy), które mogą wpływać na organizację, a z którymi organizacja współpracuje bądź konkuruje.
Rodzaje otoczenia celowego:
konkurenci
klienci
dostawcy
sojusznicy strategiczni
regulatorzy
Слайд 97

Otoczenie zewnętrzne ogólne (pośrednie) Otoczenie zewnętrzne ogólne (pośrednie) organizacji - bliżej

Otoczenie zewnętrzne ogólne (pośrednie)

Otoczenie zewnętrzne ogólne (pośrednie) organizacji - bliżej nie

sprecyzowane wymiary i siły, wśród których działa organizacja i które mogą na nią wpływać.
Rodzaje otoczenia ogólnego:
ekonomiczne
techniczne
socjo-kulturowe
prawno-polityczne
międzynarodowe
przyrodniczo-geograficzne
Слайд 98

Sprawność działania (1) Prakseologia – nauka o sprawności działań ludzi. Sprawność

Sprawność działania (1)

Prakseologia – nauka o sprawności działań ludzi.
Sprawność działania –

pozytywnie oceniana cecha działania zorganizowanego, które jest:
skuteczne, ekonomiczne i korzystne.
Слайд 99

Sprawność działania (2) skuteczność działania Skuteczne działanie jest to takie działanie,

Sprawność działania (2) skuteczność działania

Skuteczne działanie jest to takie działanie, które w

jakimś stopniu prowadzi do skutku zamierzonego jako cel.
Miarą skuteczności jest tylko stopień zbliżenia się do celu: osiągnięcia, umożliwienia lub ułatwienia osiągnięcia celu.
2 rodzaje skuteczności:
Stopniowalna (podmiot osiągnął cel w pełni lub w jakimś stopniu albo w ogóle się do niego nie przybliżył)
Niestopniowana (podmiot osiągnął cel albo go nie osiągnął)
Слайд 100

Sprawność działania (3) ekonomiczność działania Działanie jest: ekonomiczne jeżeli wartość stosunku

Sprawność działania (3) ekonomiczność działania

Działanie jest:
ekonomiczne jeżeli wartość stosunku cenności wyników użytecznych

do cenności kosztów jest większa od jedności;
obojętne ze względu na ekonomiczność jeżeli wartość stosunku cenności wyników użytecznych do cenności kosztów równa się jedności;
nieekonomiczne jeżeli wartość stosunku cenności wyników użytecznych do cenności kosztów jest mniejsza od jedności.
Слайд 101

Sprawność działania (4) korzystność działania Działanie jest: korzystne jeżeli cenność wyników

Sprawność działania (4) korzystność działania

Działanie jest:
korzystne jeżeli cenność wyników użytecznych jest większa

niż cenność kosztów;
obojętne z punktu korzystności jeżeli cenność wyników użytecznych jest równa cenności kosztów;
niekorzystne jeżeli cenność wyników użytecznych jest mniejsza niż cenność kosztów.
Слайд 102

Style kierowania Styl kierowania jest to zespół specyficznych dla danego kierownika

Style kierowania

Styl kierowania jest to zespół specyficznych dla danego kierownika

sposobów postępowania oraz tendencja do używania przez niego określonych metod działania.
Слайд 103

Rodzaje kierowników (1) Autokrata Autokrata surowy Autokrata życzliwy Autokrata nieudolny Demokrata Nieingerujący

Rodzaje kierowników (1)

Autokrata
Autokrata surowy
Autokrata życzliwy
Autokrata nieudolny
Demokrata
Nieingerujący

Слайд 104

Rodzaje kierowników (2) Autokrata – wydaje rozkazy, upiera się, aby je

Rodzaje kierowników (2)

Autokrata – wydaje rozkazy, upiera się, aby je wykonano,

określa działalność poszczególnych grup bez pytania ich o zdanie, samodzielnie udziela nagan i pochwał, utrzymuje dystans w stosunkach z pracownikami.
Слайд 105

Rodzaje kierowników (3) Autokrata surowy (autokrata sprawiedliwy) – jest przywiązany do

Rodzaje kierowników (3)

Autokrata surowy (autokrata sprawiedliwy) – jest przywiązany do wcześniej

przyjętych zasad postępowania, od których pod żadnym pozorem nie odstępuje, a zwłaszcza nie indywidualizuje swojego oddziaływania na poszczególnych podwładnych; najpierw wymaga od siebie, a następnie od swoich podwładnych; przy tym jest apodyktyczny; skupia całą władzę w swoich rękach; czuje się odpowiedzialny za całą organizację; rzadko stosuje lub w ogóle nie stosuje nagród.
Слайд 106

Rodzaje kierowników (4) Autokrata życzliwy – czuje się odpowiedzialny za swoich

Rodzaje kierowników (4)

Autokrata życzliwy – czuje się odpowiedzialny za swoich podwładnych,

dlatego też dąży do zapewnienia im najlepszych warunków pracy, wg. własnego uznania co jest dobre; oczekuje przy tym dowodów wdzięczności ze strony podwładnych za swoją troskę; sięga po nagrody, ale wg. własnego uznania.
Слайд 107

Rodzaje kierowników (5) Autokrata nieudolny – najgorszy z autokratów; do despotyzmu

Rodzaje kierowników (5)

Autokrata nieudolny – najgorszy z autokratów; do despotyzmu i

apodyktyczności dołącza się jego nieobliczalność; karze nieadekwatnie wysoko za znikome naruszenia obowiązków lub nagradza za nieistotną zasługę.
Слайд 108

Rodzaje kierowników (6) Demokrata – rozumie swoją rolę w organizacji jako

Rodzaje kierowników (6)

Demokrata – rozumie swoją rolę w organizacji jako koordynatora

działań podejmowanych samodzielnie przez podwładnych; dba o dobrą atmosferę w organizacji; integruje podwładnych wokół celów organizacji dając im poczucie wpływu na ich realizację.
Слайд 109

Rodzaje kierowników (7) Nieingerujący (bierny) – faktycznie jest zaprzeczeniem kierownika, uchyla

Rodzaje kierowników (7)

Nieingerujący (bierny) – faktycznie jest zaprzeczeniem kierownika, uchyla się

od wykonywania władzy (najczęściej z powodu własnej nieudolności), nie umie wydawać decyzji i przeprowadzać kontroli.
Слайд 110

Klasyfikacja stylów kierowania wg Douglasa McGregora (1) Klasyfikacja ta stanowi nawiązanie

Klasyfikacja stylów kierowania wg Douglasa McGregora (1)

Klasyfikacja ta stanowi nawiązanie do

koncepcji „Teoria X i teoria Y”
Styl dostosowany do teorii X
Styl dostosowany do teorii Y
Слайд 111

Klasyfikacja stylów kierowania wg Douglasa McGregora (2) Styl dostosowany do teorii

Klasyfikacja stylów kierowania wg Douglasa McGregora (2)

Styl dostosowany do teorii X
Styl

ten jest funkcją poglądów na naturę ludzką, w której dominuje przeświadczenie o wrodzonej niechęci ludzi do pracy, obawie ludzi przed odpowiedzialnością i o niskich ambicjach osobistych ogółu ludzi. Zaleca się więc przymus, bezpośrednie kierowanie, kontrolę i zagrożenie karami.