Əməkdaşliq prinsipi

Август 7, 2022

Главная
Психология
Əməkdaşliq prinsipi

Содержание

2. ƏMƏKDAŞLIQ NƏDIR? Əməkdaşlıq danışan və dinləyənlərin qarşılıqlı əlaqəsi/ünsiyyəti zamanı əsas amil kimi başa düşülə bilər, yəni
3. THE COOPERATIVE PRINCIPLE Əməkdaşlıq prinsipi konsepsiyası filosof H. Paul Qrays tərəfindən "Məntiq və söhbət" (Sintaksis və
4. (HERBERT) PAUL QRAYS 1913-1988 Oksfordda təhsil almış, bir neçə il orada dərs demiş, həyatının son 20
5. ƏMƏKDAŞLIQ PRINSIPI VƏ ONUN DÖRD MAKSIMASI Filosof Paul Qrays tərəfindən təklif edilən bir prinsip olub, Paulun
6. CONVERSATIONAL MAXIMS
7. KEYFİYYƏT MAKSİMASI Supermaksim: 1.Çalışın dediyiniz doğru olsun. Submaksim: 1. Yanlış hesab etdiyinizi deməyin. 2. Sizdə kifayət
8. ƏSAS IDEYA Keyfiyyət Maksiması, söhbətlərdə verilmiş məlumatların əsl və əsaslandırılmış olmasını tələb edir. Əməkdaşlıq prinsipinin dörd
9. MƏSƏLƏN: Biz qızın yalan danışaraq keyfiyyət maksimasını pozduğunu aşkar şəkildə görə bilirik. Boy: How old are
10. KƏMIYYƏT MAKSIMASI 1.Söhbətin tələb etdiyindən az məlumat vermə. 2.Söhbətin tələb etdiyindən çox məlumat vermə.
11. ƏSAS IDEYA Kəmiyyət Maksiması,söhbətdə nəzərdə tutulan məlumatın həcmi ilə bağlıdır. Əməkdaşlıq prinsipini təşkil edən dörd əsas
12. MƏSƏLƏN: Dialoqdan da göründüyü kimi saatı soruşan oğlana cavab verən kişi kəmiyyət maksimasına əməl edərək yalnız
13. RELEVANTLIQ / MÜNASIBƏT MAKSIMASI 1.Mövzudan yayınma.
14. ƏSAS IDEYA Relevantlıq Maksiması əməkdaşlıq prinsipinin dörd əsas qanunundan biridir. Qrays bu maksimanı söhbətin hər hansı
15. MƏSƏLƏN: Qadın ofisianta cavab verən şəxs söhbətin məqsədinə/mövzusuna uyğun şəkildə cavab verərək relevantlıq maksimasına əməl etmişdir.
16. TƏRZ MAKSIMASI Supermaksim: 1.Anlaşıqlı danış. Submaksim: 1.Aydın olmuyan ifadələri işlətmə. 2.Üstüörtülülükdən, ikimənalılıqdan uzaq qaç. 3.Qısa və
17. ƏSAS IDEYA Tərz Maksiması söhbətdə deyilənlərin nə cür deyilməsi ilə əlaqədardır. Bu maksima əməkdaşlıq prinsipini təşkil
18. MƏSƏLƏN: Beləliklə, yuxarıda göstərildiyi kimi Əhməd verdiyi suala spesifik və aydın cavab gözləsədə çoxdanışan Mahanın cavabının
19. TƏNQID Qraysın nəzəriyyəsi daha çox sosial davranışla bağlı olduğu üçün, mədəniyyətlərarası fərqliliklər səbəbindən universal tətbiq oluna
20. MAKSIMALARIN POZULMASI Əməkdaşlıq etmədən, insanlar arasında qarşılıqlı əlaqə çox daha çətin və səmərəsiz olardı. Buna görə
22. Скачать презентацию

Слайд 2

ƏMƏKDAŞLIQ NƏDIR?
Əməkdaşlıq danışan və dinləyənlərin qarşılıqlı əlaqəsi/ünsiyyəti zamanı əsas amil kimi

başa düşülə bilər, yəni əməkaşlıq bir növ dinləyicinin danışana doğru daxili gözləntisidir.Danışanın,həqiqətə uyğun ifadələri çatdırması və tələb olunanlardan çox şey söyləməməsi gözlənilir.Əməkdaşlıq prinsipi ümumi sosial situasiyalarda, yəni dinləyənlərin və danışanların necə qarşılıqlı fəaliyyət göstərməsi və bir-birinə qarşılıqlı şəkildə bir-birinin başa düşülməsi üçün qarşılıqlı olaraq bir-birinə qarşılıqlı davranması lazım olduğuna dair söhbətlərdə effektiv ünsiyyətin necə əldə olunduğunu təsvir edir. İnsanlar bir-biri ilə söhbət edərkən rahatlıqla və uğurla danışmağa çalışırlar. Əməkdaşlıq uğurlu söhbətlərin əsasıdır.

Слайд 3

THE COOPERATIVE PRINCIPLE
Əməkdaşlıq prinsipi konsepsiyası filosof H. Paul Qrays tərəfindən "Məntiq

və söhbət" (Sintaksis və semantika, 1975) adlı məqaləsində təqdim edilmişdir. Bu məqalədə Qrays sübut etdi ki, "müzakirələr mübadiləsi" sadəcə "kəsilməmiş sözlərin bir ardıcıllığı deyil" və onlar rasional ola bilməz. Bunlar xarakterik olaraq, ən azı müəyyən qədər kooperativ cəhdlərdir; və hər bir iştirakçı müəyyən dərəcədə, bir məqsədi və ya məqsədlər toplusunu ən azından qarşılıqlı qəbul edilmiş bir istiqamətdə tanıyır ".

Слайд 4

(HERBERT) PAUL QRAYS
1913-1988
Oksfordda təhsil almış, bir neçə il orada dərs

demiş, həyatının son 20 ilini Berkeleydə Kaliforniya Universitetində keçirmişdir.
Onun ən nüfuzlu əsərlərindən bir çoxu "Sözlər Tədqiqatları" kitabında çap olunmuşdur.

Слайд 5

ƏMƏKDAŞLIQ PRINSIPI VƏ ONUN DÖRD MAKSIMASI
Filosof Paul Qrays tərəfindən təklif edilən

bir prinsip olub, Paulun da göstərdiyi kimi ünsiyyətdə iştirak edən hər iki tərəfin razılaşdırılmış məna qurması üçün normal olaraq bir-birləri ilə əməkdaşlıq etməyə çalışacaq ünsiyyət iştirakçılarını cəlb edir. Dörd maksimadan ibarətdir: keyfiyyət, kəmiyyət, relevantlıq və tərz.

Слайд 6

CONVERSATIONAL MAXIMS

Слайд 7

KEYFİYYƏT MAKSİMASI
Supermaksim: 1.Çalışın dediyiniz doğru olsun.
Submaksim: 1. Yanlış hesab etdiyinizi deməyin.
2. Sizdə

kifayət qədər sübutun nə üçün olmadığını deməyin.

Слайд 8

ƏSAS IDEYA
Keyfiyyət Maksiması, söhbətlərdə verilmiş məlumatların əsl və əsaslandırılmış olmasını tələb

edir. Əməkdaşlıq prinsipinin dörd əsas qanunundan biridir. Qrays bu maksimanı söhbətin hər bir məqamında verilmiş məlumatın həqiqiliyinə dair danışıq ünsiyyətində müəyyən bir növ açıqlama kimi təqdim edir.

Слайд 9

MƏSƏLƏN:
Biz qızın yalan danışaraq keyfiyyət maksimasını pozduğunu aşkar şəkildə görə bilirik.

Boy:

How old are you? Girl: I’m 200 years old.

Слайд 10

KƏMIYYƏT MAKSIMASI
1.Söhbətin tələb etdiyindən az məlumat vermə.
2.Söhbətin tələb etdiyindən çox məlumat

vermə.

Слайд 11

ƏSAS IDEYA
Kəmiyyət Maksiması,söhbətdə nəzərdə tutulan məlumatın həcmi ilə bağlıdır. Əməkdaşlıq prinsipini

təşkil edən dörd əsas qanundan biridir. Qrays bu maksimanı söhbətin hər bir məqamında göstərilən məlumatın miqdarı ilə əlaqəli davranışda bir növ müntəzəmlik kimi təklif edirdi.

Слайд 12

MƏSƏLƏN:
Dialoqdan da göründüyü kimi saatı soruşan oğlana cavab verən kişi kəmiyyət

maksimasına əməl edərək yalnız söhbətin tələb etdiyi qədər məlumat verir. - gecə vaxtı ilə saat 9:30-dur; - Mayın 20-si,2009-cu ildir kimi cümlələrlə söhbəti lüzumsuz yerə uzatmır.

Boy: Do you have the time? Man: Yes, it’s 9:30 .

Слайд 13

RELEVANTLIQ / MÜNASIBƏT MAKSIMASI
1.Mövzudan yayınma.

Слайд 14

ƏSAS IDEYA
Relevantlıq Maksiması əməkdaşlıq prinsipinin dörd əsas qanunundan biridir. Qrays

bu maksimanı söhbətin hər hansı bir növündə təqdim olunan məlumatların danışıq davranışında mövzuya uyğunluğu kimi təklif edirdi.

Слайд 15

MƏSƏLƏN:
Qadın ofisianta cavab verən şəxs söhbətin məqsədinə/mövzusuna uyğun şəkildə cavab verərək

relevantlıq maksimasına əməl etmişdir. - “Qızardılmış əti sevirəm” yaxud “ Necə də gözəl havadır!” kimi mövzudan kənar cavablar verməmişdir.

Waitress: How do you like your steak cooked? Man: Medium rare,please.

Слайд 16

TƏRZ MAKSIMASI
Supermaksim: 1.Anlaşıqlı danış.
Submaksim: 1.Aydın olmuyan ifadələri işlətmə.
2.Üstüörtülülükdən, ikimənalılıqdan uzaq qaç.
3.Qısa və yığcam

danış.
4.Mütəşəkkil ol.

Слайд 17

ƏSAS IDEYA
Tərz Maksiması söhbətdə deyilənlərin nə cür deyilməsi ilə əlaqədardır. Bu

maksima əməkdaşlıq prinsipini təşkil edən dörd əsas maksimadan biridir. Qrays bu maksimanı söhbətin hər hansı bir növündə təqdim olunan məlumatların danışıq davranışında hansı tərzdə/nə cür deyilməsinə izahat kimi təklif edirdi.

Слайд 18

MƏSƏLƏN:
Beləliklə, yuxarıda göstərildiyi kimi Əhməd verdiyi suala spesifik və aydın cavab

gözləsədə çoxdanışan Mahanın cavabının aydın olmadığını aşkar şəkildə görürük. Maha aydın şəkildə qardaşının sualına cavab vermək əvəzinə tərz maksimasını pozmuşdur.

A brother asking his sister Ahmad: Do you know where my phone is? Maha: Your phone! Do you know that using phones a lot can damage your brain. They are more dangerous than you think, how about trying to stop using your phone for a week!?

Слайд 19

TƏNQID
Qraysın nəzəriyyəsi daha çox sosial davranışla bağlı olduğu üçün, mədəniyyətlərarası

fərqliliklər səbəbindən universal tətbiq oluna bilməz. Keenan iddia edir ki, Malagasy, məsələn, söhbət əməkdaşlığına nail olmaq üçün tamamilə əks əməkdaşlıq prinsipinə riayət edir.Mədəniyyətində danışanlar məlumatın həqiqətə sadiq qalmasıyla biyabr olmaq riskindən dolayı birbaşa suallardan yayınmaq və cavabsız cavablarla cavab verməklə məlumatların bölüşdürülməsinə ,miqdarın maksimuma çatmasına mane olur.Görkəmli Harnish,Qraysın yalnız özünün əməkdaşlıq prinsipinin qüvvədə olduğu söhbətlərdə saxladığı iddialarını iddia edir.Malaqasiyalı danışanlar informasiya mülkiyyətinin prestijini daha yüksək qiymətləndirərək əməkdaşlıq etməməyi seçirlər. (Bu vəziyyətdə daha az informasiya paylaşıldığından bu daha az əməkdaşlıq ünsiyyət sistemidir) Digər bir tənqid ondan ibarətdir ki , Qrays maksimaları asanlıqla etiket üçün bir təlimat kimi yanlış təfsir edilə bilər, danışanlara necə mənəvi, nəzakətli həmsöhbət olmağı öyrədir. Bununla yanaşı,Qraysın maksimaları, bütün deyilənlərə baxmayaraq, yalnız uğurlu əməkdaşlıq ünsiyyətinin qəbul edilən xüsusiyyətlərini təsvir etmək üçün nəzərdə tutulub.Geoffrey Leech,nəzakətlilik maksimalaraını yaratdı: ədəblilik,alicənablıq,rəğbətlilik, təvazökarlıq, razılıq və anlayışlılıq maksimaları.

Слайд 20

MAKSIMALARIN POZULMASI
Əməkdaşlıq etmədən, insanlar arasında qarşılıqlı əlaqə çox daha çətin və

səmərəsiz olardı. Buna görə də, əməkdaşlıq prinsipi və Qraysın maksimaları təkcə söhbətə aid deyil, ümumilikdə şifahi qarşılıqlı əlaqələrə aiddir. Məsələn, ərzaq mağazası haqqında bir suala cavabla hava haqqında bir suala cavab vermək məntiqli deyil, çünki bu, relevantlıq maksimasının pozulması deməkdir. Eyni şəkildə, uzun bir monoloq ilə sadə bir bəli / xeyir cavabı tələb edən suala cavab verilməsi miqdar maksimasını pozacaq.
Bununla belə qəsdən və ya şüursuz şəkildə maksimaları pozaraq sözün həqiqi mənasından daha fərqli mənasını çatdırmaq mümkündür. Söhbət zamanı bir neçə dəfə bu laqeydlik bir danışan tərəfindən manipulyasiya edilir, beləliklə sarkazm və ironiya ilə mənfi praqmatik təsir yaradır. Pis yixilan kobud dosta hər hansı bir şəxs “Zərifliyiniz çox cəlbedicidir.”deyərək,yəni nəzərdə tutulanın əksini ifadə edərək keyfiyyət maksimasını poza bilər . Buna görə tam həqiqəti gizləyərək hekayəni daha təsirli etmək və onu oxucu təcrübəsinə həvalə etmək məqsədilə çox vaxt yazıçılar,drammaturqlar və s.Qraysın maksimalarını qəsdən pozurlar.
Maksimaları qəsdən pozan danışanlar dinləyənlərin onların sətiraltı niyyətlərini başa düşməklərini nəzərdə tuturlar.Yıxılan kobud dost danışanın ona dediklərini əlbəttəki kompliment kimi başa düşmüyəcək.Bu halda sözün həqiqi mənası səviyyəsində olmasa da əməkdaşlıq hələ də baş vermişdir. Beləliklə,Qraysın maksimaları riayət edildikdə də , pozulduqda da müəyyən məqsədə xidmət edir.

Əməkdaşliq prinsipi

Содержание

ƏMƏKDAŞLIQ NƏDIR?Əməkdaşlıq danışan və dinləyənlərin qarşılıqlı əlaqəsi/ünsiyyəti zamanı əsas amil kimi

THE COOPERATIVE PRINCIPLEƏməkdaşlıq prinsipi konsepsiyası filosof H. Paul Qrays tərəfindən "Məntiq

(HERBERT) PAUL QRAYS1913-1988 Oksfordda təhsil almış, bir neçə il orada dərs

ƏMƏKDAŞLIQ PRINSIPI VƏ ONUN DÖRD MAKSIMASIFilosof Paul Qrays tərəfindən təklif edilən

CONVERSATIONAL MAXIMS

KEYFİYYƏT MAKSİMASISupermaksim: 1.Çalışın dediyiniz doğru olsun.Submaksim: 1. Yanlış hesab etdiyinizi deməyin. 2. Sizdə

ƏSAS IDEYAKeyfiyyət Maksiması, söhbətlərdə verilmiş məlumatların əsl və əsaslandırılmış olmasını tələb

MƏSƏLƏN:Biz qızın yalan danışaraq keyfiyyət maksimasını pozduğunu aşkar şəkildə görə bilirik. Boy:

KƏMIYYƏT MAKSIMASI1.Söhbətin tələb etdiyindən az məlumat vermə.2.Söhbətin tələb etdiyindən çox məlumat

ƏSAS IDEYAKəmiyyət Maksiması,söhbətdə nəzərdə tutulan məlumatın həcmi ilə bağlıdır. Əməkdaşlıq prinsipini

MƏSƏLƏN:Dialoqdan da göründüyü kimi saatı soruşan oğlana cavab verən kişi kəmiyyət

RELEVANTLIQ / MÜNASIBƏT MAKSIMASI 1.Mövzudan yayınma.

ƏSAS IDEYA Relevantlıq Maksiması əməkdaşlıq prinsipinin dörd əsas qanunundan biridir. Qrays

MƏSƏLƏN:Qadın ofisianta cavab verən şəxs söhbətin məqsədinə/mövzusuna uyğun şəkildə cavab verərək

TƏRZ MAKSIMASISupermaksim: 1.Anlaşıqlı danış.Submaksim: 1.Aydın olmuyan ifadələri işlətmə.2.Üstüörtülülükdən, ikimənalılıqdan uzaq qaç.3.Qısa və yığcam

ƏSAS IDEYATərz Maksiması söhbətdə deyilənlərin nə cür deyilməsi ilə əlaqədardır. Bu

MƏSƏLƏN:Beləliklə, yuxarıda göstərildiyi kimi Əhməd verdiyi suala spesifik və aydın cavab

TƏNQID Qraysın nəzəriyyəsi daha çox sosial davranışla bağlı olduğu üçün, mədəniyyətlərarası

MAKSIMALARIN POZULMASIƏməkdaşlıq etmədən, insanlar arasında qarşılıqlı əlaqə çox daha çətin və

Похожие презентации