Координаталар яссылыгы

координаталарын табарга өйрәтү.

Дәрескә куелган бурычлар:

Укучыларны координаталар яссылыгы белән таныштыру.
Координаталар яссылыгында ориентлашырга өйрәтү.
Телдән әйтелгән координаталарны кабул итәргә өйрәтү.
Координаталар яссылыгында геометрик фигураларны
төгәл һәм пөхтә башкарырга өйрәтү.
Укучыларны иҗади эшләргә этәрү.
Презентация ярдәмендә укучыларның активлыгын арттыру.
Математика фәненә мәхәббәт һәм кызыксынуны үстерү.

номерын һәм рәттәге урындык номерын.

Гиппарх җир шары картасын параллельләр һәм меридианнар ярдәмендә күрсәтүне, ягъни җир өстендәге ноктаның торышын ике сан белән билгеләүне, бүгенге көндә безгә бик таныш булган географик координаталарны: киңлек һәм озынлык кертүне һәм аларны саннар ярдәмендә билгеләүне тәкъдим иткән .

Безнең эраның II гасырында борынгы грек астрономы Клавдий Птолемей географик координаталар сыйфатында киңлек һәм озынлыкны кулланган.

табигатьне тасвирлау була. Декарт 1637 нче елда «Геометрия» китабында координаталарны ничек кулланырга икәнлеген тасвирлап бирә, шуңа күрә турыпочмаклы координаталар системасын еш кына Декарт исеме белән йөртәләр.

3 4 5 6 7

5
4
3
2
1
-1
-2
-3
-4
-5

Координаталар
башлангычы

Абсциссалар күчәре

Ординаталар күчәре

м

M ноктасының координаталары
нинди ? ( х;у )- ?

( 5;2 )

КООРДИНАТАЛАР

СИСТЕМАСЫ

Абсцисса

(1; -3);

D (0; -4);

E (5; 0);

F (-1; -5);

G (-5; 1);

H (-6; 0).

3 4 5 6 7

5
4
3
2
1

-1
-2
-3
-4
-5

№ 1379. ( Күнегүдәге сорауларга
җавап бирегез )

А

В

С

F

D

E

Q

Игътибар белән рәсемгә карагыз һәм нәтиҗә ясагыз. Кайда урнашканлыгына карап
ноктаның координаталары турында нинди фикергә килергә мөмкин ?

урнашыр?

2

Ординаталары бер үк булганнары?

3 4 5 6 7

5
4
3
2
1

-1
-2
-3
-4
-5

А

E

F

D

В

С

№ 1380.

Координаталар яссылыгында нинди нокталарның абсциссалары 4 кә тигез ?

Ординатасы -1 булган нокталар кайда урнашкан ?

3 4 5 6 7

5
4
3
2
1

-1
-2
-3
-4
-5

А

B

C

D

E

№ 1381.

Җавап: Әйе, бу нокталар бер туры өстендә яталар. М ноктасы да бу турыда ятар.

М

3 4 5 6 7

5
4
3
2
1

-1
-2
-3
-4
-5

A

C

B

Бирем: Координаталар яссылыгында А(-2;2), В(6;4) һәм С(4;-5) нокталарын билгеләгез. Аларны эзлекле рәвештә тоташтырып АВС өчпочмагын төзегез.

3 4 5 6 7

5
4
3
2
1

-1
-2
-3
-4
-5

А

B

C

D

№ 1378.

( 2 ; 4 )

( - 4 ; 3 )

( - 2 ; - 3 )

( 4 ; - 4 )

4);

B (4; 2);

C (3; 0);

D (3; -3);

E (-5; 4);

F (-3; 0);

G (-4; -2);

H (-2; -4).

Математик
диктант

1.

Үз-үзеңне тикшер:

2.

D(3;-3) ноктасының абсциссасын һәм ординатасын табыгыз:

абсцисса: 3

ордината: -3

(-7;1); (-8;-1); (-7;-2); (-5;0); (-1;-2); (0;-4); (2;-4); (3;-2); (5;-2); (7;0); (5;2); (3;3); (2;4); (-3;4); (-4;2); күзе(5;0).

2 вариант.
(3; 0); (1; 2); (-1;2); (3;5); (1;7); (-3;6); (-5;7); (-3;4); (-6;3); (-3;3); (-5;2); (-5;-2); (-2;-3); (-4;-4); (1;-4); (3;-3); (6;1); (3;0); күзе (-1;5).

Иҗади бирем:

Нокталарны координаталар
яссылыгында билгеләгез һәм
фигураны төзегез

I-вариант

II-вариант