Қанайналым бұзылыстары

Содержание

Слайд 2

Слайд 3

Слайд 4

Слайд 5

Слайд 6

Слайд 7

Мускатты бауыр

Мускатты бауыр

Слайд 8

Созылмалы көктамырлық толақандылық (бауыр)

Созылмалы көктамырлық толақандылық (бауыр)

Слайд 9

Көктамыр тромбофлебиті

Көктамыр тромбофлебиті

Слайд 10

Бүйректің ишемиялық инфаркты

Бүйректің ишемиялық инфаркты

Слайд 11

Плазморрагия – қантамырлық өткізгіштіктің жоғарылауында плазманың қантамырдан шығуы. Қан ағу (геморрагия)

Плазморрагия – қантамырлық өткізгіштіктің жоғарылауында плазманың қантамырдан шығуы.

Қан ағу (геморрагия)

– қантамыр не жүрек қуысынан қанның қоршаған ортаға (сыртқы) немесе дене қуыстарына шығуы (ішкі).

Қан құйылу – тіндерде қан жинақталатын қан ағудың жеке түрі.

Тамыр өткізгіштігінің бұзылыстары

Слайд 12

Миға қан құйылу

Миға қан құйылу

Слайд 13

Плазморрагияның салдары мен нәтижелері Салдары – плазмалық сіңуі дамиды; микроскопиялық көрінісі:

Плазморрагияның салдары мен нәтижелері

Салдары – плазмалық сіңуі дамиды; микроскопиялық көрінісі: тамыр

қабырғасы қалыңдаған, гомогенді болып көрінеді.
Нәтижесінде фибриноидты некроз бен тамырлар гиалинозы дамуы мүмкін.
Слайд 14

Стаз – микроциркуляторлы арна тамырларында, негізінен қылтамырларда қан ағымының күрт баяулауы

Стаз – микроциркуляторлы арна тамырларында, негізінен қылтамырларда қан ағымының күрт баяулауы

мен тоқтауы.

Тромбоз – тамыр немесе жүрек қуысындағы өмірлік қан ұюы. Ұйынды тромб де аталады.

Эмболия – қанда (лимфада) қалыпты жағдайда кездеспейтін бөлшектердің айналуы және тамырлардың олармен бітелуі. Бөлшектер эмболдар деп аталады.

Қан ағысы мен жағдайының бұзылыстары

Слайд 15

Стаз себептері Инфекциялар. Интоксикация. Көктамырлық толақандылық. Шок. Стаз – қайтымды құбылыс.

Стаз себептері

Инфекциялар.
Интоксикация.
Көктамырлық толақандылық.
Шок.

Стаз – қайтымды құбылыс. Ұзақ стаз қайтымсыз гипоксиялық өзгерістерге

әкеледі.
Слайд 16

Ми капиллярларындағы стаз

Ми капиллярларындағы стаз

Слайд 17

Т Р О М Б О З –қан тамырларында жүрек қуысында

Т Р О М Б О З –қан тамырларында жүрек қуысында

қанның ұйып қалуы;пайда болған ұйыған қанды тромб деп атайды
ТРОМБОЗ ПАТОГЕНЕЗі
( Вирхов триадасы)
Тамыр қабырғасының өзгерісі
қан жүйесінің ұйытушы ,ұйытуға қарсы баланстың бұзылуы
Қан ағысының баяулауы.
Слайд 18

Тромбоз қаупін жоғарылатады: Операциядан кейінгі ұзақ төсек тәртібі; Созылмалы жүрек-қантамыр жетіспеушілігі

Тромбоз қаупін жоғарылатады:

Операциядан кейінгі ұзақ төсек тәртібі;
Созылмалы жүрек-қантамыр жетіспеушілігі (созылмалы көктамырлық

толақандылық);
Атеросклероз;
Қатерлі ісіктер;
Жүктілік;
Туа немесе жүре пайда болған гиперкоагуляция жағдайлары.
Слайд 19

Тромбтардың түзілу кезеңдері: Тромбоциттер агглютинациясы мен и агрегациясы,біріншілік тромбоцитарлы бляшканың түзілуі

Тромбтардың түзілу кезеңдері:
Тромбоциттер агглютинациясы мен и агрегациясы,біріншілік тромбоцитарлы бляшканың түзілуі
Фибриноген коагуляциясы,тромбин

арқылы фибринге айналуы
эритроциттер агглютинациясы
Белок плазмасының преципитациясы.
Слайд 20

Тромбтардың түзілу кезеңдері: Тромбоциттер агглютинациясы мен и агрегациясы,біріншілік тромбоцитарлы бляшканың түзілуі

Тромбтардың түзілу кезеңдері:
Тромбоциттер агглютинациясы мен и агрегациясы,біріншілік тромбоцитарлы бляшканың түзілуі
Фибриноген коагуляциясы,тромбин

арқылы фибринге айналуы
эритроциттер агглютинациясы
Белок плазмасының преципитациясы.
Слайд 21

Макроскопилық көрінісі Қолқадағы тромб қабырғалық, құрғақ, беткей.Тромбтың макроскопиялық жылтыр емес, интимаға

Макроскопилық көрінісі

Қолқадағы тромб қабырғалық, құрғақ, беткей.Тромбтың макроскопиялық жылтыр емес, интимаға бекітілген

түзіліс болып көрінеді. Қолқа интимасы тегіс емес, көптеген фиброзды табақшалары бар.
Көктамырдағы (аяқтың терең көктамырлары) тромбтар қара-қызыл түсті, құрғақ, беткейі жылтыр емес, қантамыр қуысын бітейтін, қантамырдың ішкі қабатымен байланысқан массалар түрінде болады.

қ

Слайд 22

Терең көктамырлардың тромбозы

Терең көктамырлардың тромбозы

Слайд 23

Тромбоздың микроскопиялық көрінісі Көктамырдағы аралас тромб: көктамыр қуысы арасында эритроциттер, тромбоциттер,

Тромбоздың микроскопиялық көрінісі

Көктамырдағы аралас тромб: көктамыр қуысы арасында эритроциттер, тромбоциттер, лейкоциттер

фибрин жіпшелерінен тұратын тромбпен обтурацияланған.

Тромбтардың өлімнен кейінгі ұйымалардан айырмашылығы

Өлімнен кейінгі ұйымалар консистенциясы эластикалық, беткейі жылтыр, тегіс, қантамыр мен жүрек қуыстарында бос орналасқан. Негізінен фибрин, плазма ақуыздары мен эритроциттерден тұрады.

Слайд 24

Слайд 25

Слайд 26

Көз торлы қабығының орталық көктамырының толық тромбозы (“езілген қызанақ” синдромы)

Көз торлы қабығының орталық көктамырының толық тромбозы (“езілген қызанақ” синдромы)

Слайд 27

Асептикалық аутолиз Тромб ұйымдасуы Әксіздену Септикалық аутолиз Тромбоэмболия түзілуімен тромб үзілуі Жағымды Жағымсыз Тромбоз нәтижелері

Асептикалық
аутолиз

Тромб
ұйымдасуы

Әксіздену

Септикалық
аутолиз

Тромбоэмболия
түзілуімен
тромб үзілуі

Жағымды

Жағымсыз

Тромбоз нәтижелері

Слайд 28

Асептикалық аутолиз (тромб еруі) фибринолитикалық жүйе, макрофагтар мен лейкоциттердің протеолитикалық ферменттерінің

Асептикалық аутолиз (тромб еруі) фибринолитикалық жүйе, макрофагтар мен лейкоциттердің протеолитикалық ферменттерінің

көмегімен жүреді.
Тромб ұйымдасуы – тромбтың интима жақтан бітісіп өсетін дәнекер тінімен алмасуы. Канализация мен васкуляризация үрдістерімен қатар жүруі мүмкін.
Әксізденуде веналарда флеболиттер түзіледі.
Тромбтың септикалық балқуы тромбоздық массаларға іріңді бактериялардың түсуінен болады. Тромбобактериалды эмболияға әкелуі мүмкін.
Слайд 29

Тромб ұйымдасуы

Тромб ұйымдасуы

Слайд 30

Эмболия жіктелуі Ортоградты эмболия – эмболдардың қан ағысының бағытымен орын алмастыруы.

Эмболия жіктелуі

Ортоградты эмболия – эмболдардың қан ағысының бағытымен орын алмастыруы.
Ретроградты эмболия

– эмболдардың қан ағысына қарсы орын алмастыруы.
Парадоксальды эмболия – жүрек перделеріндегі ақаулар арқылы эмболдың өкпеге бармай, үлкен қанайналым шеңберінің көктамырларынан үлкен қанайналым шеңберінің артерияларына түсуі.
Слайд 31

Тромбоэмболия – эмболиялардың 99%-ы – тромб не оның бір бөлігінің үзілуінен.

Тромбоэмболия – эмболиялардың 99%-ы – тромб не оның бір бөлігінің үзілуінен.
Майлы

эмболия – қан ағысына май тамшыларының түсуінен.
Ауалы эмболия – қан ағысына ауа көпіршіктерінің түсуінен.
Газды эмболия – кессон ауруына тән.
Тіндік эмболия – тіндердің бұзылуынан.
Микробты эмболия – микроағзалар капиллярларды бітегенде.
Бөгде заттармен эмболия – қанға катетерлер, металл заттардың сынықтары түскенде.
Слайд 32

Көзі – аяқ көктамырлары, кіші жамбас көктамырлары, жүректің оң жағының тромбтары.

Көзі – аяқ көктамырлары, кіші жамбас көктамырлары, жүректің оң жағының тромбтары.
Операциядан

кейінгі кезең мен жүрек жетіспеушілігі бар науқастардың кенет өлімінің ең жиі себебі.
Оңқарыншалық жетіспеушілік, пульмонокоронарлы рефлекс (бронхиалды ағаш, өкпе артериясы мен жүректің тәждік артериялары бұтақтарының спазмы) салдары - өлім.

Өкпе артериясының

тромбоэмболиясы

Слайд 33

Өкпе артериясының тромбоэмболиясы

Өкпе артериясының

тромбоэмболиясы

Слайд 34

Оң қарынша мен өкпе бағанының тромбоэмболиясы кезіндегі жүректің макропрепараты

Оң қарынша мен өкпе бағанының тромбоэмболиясы кезіндегі жүректің макропрепараты

Слайд 35

Артериалды эмболия Көзі – жүректің сол жағында және қолқада немесе ірі

Артериалды эмболия

Көзі – жүректің сол жағында және қолқада немесе ірі артерияларда

түзілген тромбтар.
Мүшелерде инфарктер мен гангрена туындайды.

Әдетте өкпе артериясының ортақ бұтағында бос жатқан тығыз сұр-қызыл түсті құрт тәрізді жылтыр емес массалар байқалады.
Өкпе артериясының ұсақ бұтақтарының тромбоэмболиясында әдетте өкпенің геморрагиялық инфаркті дамиды.

Слайд 36

Майлы эмболия себептері Сүйек миының жарақаттық зақымдалуы (жілік сүйектердің сынуы); Теріастылық

Майлы эмболия себептері

Сүйек миының жарақаттық зақымдалуы (жілік сүйектердің сынуы);
Теріастылық май қабатының

езілуі;
Қателесіп дәрілік немесе контрасты заттардың майлы ерітінділерін көктамыр ішіне енгізу.

Салдары:

Жедел өкпе жетіспеушілігіне әкеледі: өкпе препараттарын Судан ІІІ бояғанда альвеолааралық перделердің қылтамырларында май тамшылары көрінеді.
Ми қылтамырларының майлы эмболиясында нүктелік қан құйылулар туындайды, өлімге әкелуі мүмкін.

Слайд 37

Ауалы эмболия себептері Мойын көктамырларының жаралануы; Босану немесе түсік түсіру; Склероздалған

Ауалы эмболия себептері

Мойын көктамырларының жаралануы;
Босану немесе түсік түсіру;
Склероздалған өкпенің зақымдалуы;
Дәрілік затпен

бірге қателесіп көктамырға ауа енгізу.

Көріністері

Жүрек қабын алдын-ала сумен толтырса, жүректің оң жағын тескенде ауаның бөлінуі. Жүрек қуыстарындағы қан көпіршікті болып көрінеді.

Слайд 38

Газды эмболия Жедел декомпрессия (жоғары атмосфералық қысымнан қалыпты атмосфералық қысымға тез

Газды эмболия

Жедел декомпрессия (жоғары атмосфералық қысымнан қалыпты атмосфералық қысымға тез ауысу)

кезінде дамиды.
Симптомы – миалгиялар.
Семіз адамдардың кессон ауруына ерекше бейімділігі байқалады, себебі азоттың көп мөлшері май тінімен жинақталады.
Слайд 39

Тіндік эмболия Себебі – жарақат немесе патологиялық үрдіспен байланысты тіндердің бұзылуынан

Тіндік эмболия

Себебі – жарақат немесе патологиялық үрдіспен байланысты тіндердің бұзылуынан қанға

тіндер бөліктерінің түсуі.
Босанатын әйелдерде амниотикалық сұйықтықпен эмболиясы ҚШҰ-синдромының дамуы мен өлімге әкелуі мүмкін.
Қатерлі ісік жасушаларымен эмболия өспелердің метастаздануының негізінде жатыр: мүшелерде көптеген домалақ өспелік түйіндер анықталады.
Слайд 40

Микробты эмболия Себебі – бактериялар, саңырауқұлақтар, жануарлық паразиттер, қарапайымдылар. Тамырдың бактериалды

Микробты эмболия

Себебі – бактериялар, саңырауқұлақтар, жануарлық паразиттер, қарапайымдылар.
Тамырдың бактериалды эмболдармен бітелген

жерінде метастаздық іріңдер түзіледі.

Бөтен заттармен эмболия

Себебі – катетерлер, металл заттардың сынықтары (снаряд, оқ, т.б.).
Бөгде заттармен эмболияға әк және атеросклеротикалық табақшалардың холестерин кристаллдарымен эмболиясы жатқызылады.

Слайд 41

Тромбоэмболиялық синдром Тромбоэмболиялық синдром (жүйелік тромбоз) кейіннен артериалды тромбоэмболия қалыптасуымен қанайналым

Тромбоэмболиялық синдром

Тромбоэмболиялық синдром (жүйелік тромбоз) кейіннен артериалды тромбоэмболия қалыптасуымен қанайналым үлкен

шеңберінің артериалды бөлігінде тромбтар түзілуінде дамиды. Тромбоэмболиялық синдромның негізгі морфологиялық және клиникалық көріністері 3 құбылыспен байланысты – тромбоз, тромбоэмболия, инфаркт немесе гангрена.
Слайд 42

Тромбоэмболиялық синдром сол қарынша мен сол жүрекшеде қуыстарында, митральды және қолқалық

Тромбоэмболиялық синдром сол қарынша мен сол жүрекшеде қуыстарында, митральды және қолқалық

қақпақшаларда, қолқамен оның ірі бұтақтарында тромбоэмболиямен үйлесетін қабырғалық тромбтың дамуымен жүретін әр түрлі ауруларда кездеседі. Клиникалық практикада жүрек-қантамыр ауруларында, онкологиялық және инфекциялық аурулары кезінде көп кездеседі.
Слайд 43

Ш О К - жедел дамитын , ағзаға қауіп төндіретін патологиялық

Ш О К - жедел дамитын , ағзаға қауіп төндіретін патологиялық

процесс, ОНЖ қанайналу, тыныс,зат алмасудың ауыр бұзылыстары.
Слайд 44

Шок . Жүректен шығатын қан мөлшерінің азаюы (әдетте қан жоғалту немесе

Шок

.

Жүректен шығатын қан мөлшерінің азаюы (әдетте қан жоғалту немесе ауыр (солқарыншалық)

жүрек жетіспеушілігінде байқалады).

Себептері

Слайд 45

Морфологиялық көріністері Ішкі мүшелерде дистрофия мен некроз түріндегі гипоксиялық зақымданулар, микроциркуляция

Морфологиялық көріністері

Ішкі мүшелерде дистрофия мен некроз түріндегі гипоксиялық зақымданулар, микроциркуляция жүйесінде

қылтамырлардың өткізгіштігі жоғарылауының сипаттарымен және геморрагиялармен үйлесетін стаздар мен микротромбтар дамиды. Жиі түрде ҚШҰ-синдромы қосылады, геморрагиялық синдром дамиды: тері, шырышты және серозды қабықтарда, ішкі мүшелерде көптеген қан құйылулар пайда болады.
Слайд 46

Бүйректерде – некроздық нефроз (жедел бүйрек жетіспеушілігі). Өкпеде – ателектаз ошақтары,

Бүйректерде – некроздық нефроз (жедел бүйрек жетіспеушілігі).
Өкпеде – ателектаз ошақтары, альвеолалар

қуыстарына фибриннің түсуімен серозды-геморрагиялық ісік, микроциркуляторлық арнада стаз бен тромбтар, жедел өкпе жетіспеушілігі (ересектердің респираторлық дистресс-синдромы).
Бауырда – центролобулярлы некроздар.
Мида – некроз фокустары, ұсақ қан құйылулар.
Асқазан-ішек жолында – қан құйылулар.
Слайд 47

ҚШҰ-синдром Қанның шашыранды ұюының синдромы бүкіл ағзаның микроциркуляция тамырларында көптеген тромбтардың

ҚШҰ-синдром

Қанның шашыранды ұюының синдромы бүкіл ағзаның микроциркуляция тамырларында көптеген тромбтардың түзілуіне

әкелетін қан ұйытатын факторлардың белсендірілуімен сипатталады. Бұл кездегі ұйытушы факторлардың шығындалуы және онымен шартталған фибринолиздің активациясы әдетте массивті қан ағумен (қан құйылулармен) қатар жүреді.
Слайд 48

Себептері ҚШҰ механизмін “қосатын” себептер бірмәнді емес. Олардың құрамына мынадай факторлар

Себептері

ҚШҰ механизмін “қосатын” себептер бірмәнді емес. Олардың құрамына мынадай факторлар кіреді:
Амниотикалық

сұйықтық
Эритроциттер гемолизаты
Ацидоз
Эндотоксиндер
Жүректен шығатын қан мөлшерінің азаюы мен артериалды вазоконстрикция
Қан тұтқырлығының артуы
Капиллярлар мен венулалардың дилатациясы
Слайд 49

Мүшелердегі морфологиялық өзгерістер ҚШҰ-синдромының негізгі морфологиялық көріністері – микротромбтар, некроздар және

Мүшелердегі морфологиялық өзгерістер

ҚШҰ-синдромының негізгі морфологиялық көріністері – микротромбтар, некроздар және қан

құйылулар.
ҚШҰ соңында бұзылыстың 2 типі туындайды:
геморрагиялық диатез.
Әр түрлі ағзалардың қызметінің бұзылуымен қатар микроциркуляторлық арнада қан ағымы бұзылуының салдарынан дамитын некроздар.
Слайд 50

Ең жиі зақымдалатын мүшелер – бүйрек, өкпе, бүйрекүсті безі. Сирек зақымдалатын

Ең жиі зақымдалатын мүшелер – бүйрек, өкпе, бүйрекүсті безі.
Сирек зақымдалатын мүшелер

– бауыр, ұйқы безі, асқазан-ішек жолы, тері, аденогипофиз.
Өте сирек зақымдалатын мүшелер – миокард, ми.
Зақымдалатын мүшелер арасында ерекше орын алатын – көкбауыр.
Слайд 51

Бүйрек ұлғайған, ісінген, қыртысты зат сұр-сары реңді бозғылт, үрдіс ұзақтығы 2-3

Бүйрек ұлғайған, ісінген, қыртысты зат сұр-сары реңді бозғылт, үрдіс ұзақтығы 2-3

тәулікке созылса, гиперемия және қан құйылулар аймағымен қоршалған ошақтық немесе тотальды кортикальды некроздар көрінеді. Каналшалар эпителиінің айқын дистрофиялық өзгерістері (некробиоз бен некроз дамуы мүмкін) анықталады. Микроциркуляторлық арнада шумақшалар қылтамырларында, әкелетін және әкететін артериолаларда, милы заттың тамырларында микротромбтар көрінеді.
Слайд 52

Бүйректегі ҚШҰ-синдром мен кортикальды некроздар

Бүйректегі ҚШҰ-синдром мен кортикальды некроздар

Слайд 53

Өкпеде микротромбтар, формалық элементтердің агрегациясы, сладж және агглютинациясы байқалады.өзге көрсеткіштер (күрт

Өкпеде микротромбтар, формалық элементтердің агрегациясы, сладж және агглютинациясы байқалады.өзге көрсеткіштер (күрт

толақандылық, ісік, альвеолярлы макрофагтардың жинақталуы, альвеолаларға қан құйылу) бейспецификалы болып саналады.
Бүйрекүсті бездерінде қыртысты және милы зат жасушаларының некрозы
Слайд 54

Ұйқы безінің зақымдалуы минимальдыдан панкреонекрозға дейін өзгеруі мүмкін. Асқазан, бауыр гепатоциттерінде

Ұйқы безінің зақымдалуы минимальдыдан панкреонекрозға дейін өзгеруі мүмкін.
Асқазан, бауыр гепатоциттерінде

центролобулярлы некроз, қан құйылулар, бауыр синусоидтарында бос жатқан фибрин жіпшелері, орталық көктамырларда микротромбтар көрінеді.
-ішек жолында шырышты қабыққа қан құйылулар, эрозиялар, кейде жедел жаралар анықталады. Асқазан мен жіңішке ішектің микроциркуляторлық арнасында күрт толақандылық, сладж бен эритроциттер агглютинациясы байқалады.
Слайд 55

Терілік көріністер көбінесе геморрагиялық сипатқа ие: петехиальды, ұсақ және ірі тұзақты

Терілік көріністер көбінесе геморрагиялық сипатқа ие: петехиальды, ұсақ және ірі тұзақты

геморрагиялық бөртпе, инъекциялар орнында, операциялық тіліктерде көптеген қан құйылулар. Кейде бөртпелер ортасында некроз ошақтар анықталады. Дерма тамырларында бірлік микротромбтар табылады.
Аденогипофиздің зақымдалуында аман қалатын науқастарда гипофиздік жетіспеушілікке әкелетін (Шихен синдромы) гипофиздің алдыңғы бөлігінің дистрофиясы мен некрозы байқалады.
Слайд 56

Жүректе көбінесе эпи- және эндокард астында геморрагиялар анықталады. Мида микротромбтар көбінесе

Жүректе көбінесе эпи- және эндокард астында геморрагиялар анықталады.
Мида микротромбтар көбінесе жұмсақ

ми қабығында, тамырлық өрімдерде көрінеді.
Көкбауырдың ұсақ мүше ішілік артериялар мен көктамырларда тромбтар, ал синусоидтарда фибрин жіпшелері көрінеді. Фолликулдарда құрамында фибрині бар ақуызды массалар анықталады. Геморрагиялық синдром да байқалады: мүше пульпасына және капсула астына үнемі қан құйылулар анықталады.
Слайд 57

Слайд 58

Тіндердің массивты деструкциясы тамыр эндотелиінің бұзылуы Тіндік факторлардың шығарылуы Байланыс факторлардың

Тіндердің массивты
деструкциясы

тамыр эндотелиінің
бұзылуы

Тіндік факторлардың шығарылуы
Байланыс
факторлардың активациясы

Сыртқы ұйытушы жүйенің


активациясы

Ішкі ұйытушы жүйенің
активациясы

ҚШҰС
тромбоциттер агрегациясы

ҚШҰС П А Т О Г Е Н Е ЗІ

Слайд 59

ҚШҰ-синдромы Фибринолиз активациясы Микротромбтар Тромбоциттер менұйытушы факторларды қолдану Микро- ангиопатиялық Гемолиздік

ҚШҰ-синдромы


Фибринолиз
активациясы

Микротромбтар
Тромбоциттер
менұйытушы
факторларды қолдану

Микро-
ангиопатиялық
Гемолиздік анемия

Тіндердің ишемиялық
зақымдалуы

фибрин өнімдерінің түзілуі

Ұюдың протеолиз


факторлары

Ингибирование тромбина,
тромбоциттер агрегациясы
фибрин полимеризациясы

Геморрагиялық
синдром

Слайд 60

Слайд 61

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ !

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ !

Слайд 62

1.Тромбтардың ұйыған қаннан айырмашылығы? 2. ҚШҰ-синдромының негізгі морфологиялық көріністері? 3.Тромбтардың микроскопиялық

1.Тромбтардың ұйыған қаннан айырмашылығы?
2. ҚШҰ-синдромының негізгі морфологиялық көріністері?
3.Тромбтардың микроскопиялық көрінісі?
4.ҚШҰ-синдромы кезіндегі

ең жиі зақымдалатын ағзалар?