Грамматика. Грамматикалық тәсілдер мен формалар және олардың мағыналары

Содержание

Слайд 2

1. Грамматика.Грамматикалық тәсілдер; 2. Грамматикалық формалар; 3. Грамматикалық мағаналар. Жоспар

1. Грамматика.Грамматикалық тәсілдер;
2. Грамматикалық формалар;
3. Грамматикалық мағаналар.

Жоспар

Слайд 3

Грамматика – тіл білімінің сөз таптарын, сөздердің өзгеруі мен сөйлем құрылысын

Грамматика – тіл білімінің сөз таптарын, сөздердің өзгеруі мен сөйлем құрылысын зерттейтін

саласы.

Грамматика ұғымы

Грамматика

МОРФОЛОГИЯ

СИНТАКСИС

Әрбір тілдің өзіне тән грамматикалық амал-тәсілдердің жиынтығы тілдің грамматикалық құрылысы деп аталады. 

Слайд 4

Грамматикалық тәсілдер:


Грамматикалық тәсілдер:

Слайд 5

Мыс: ұйқы—ұйқыға — ұйқыны – ұйқыдан. Мыс: убирать (сов.) — убрать

Мыс: ұйқы—ұйқыға — ұйқыны – ұйқыдан.

Мыс: убирать (сов.) — убрать (несов.), посылать

— послать

Мыс: тау - тау астық, ауыл-ауылды аралады

Слайд 6

Мыс: Руки - жек, і.с (и.п.), көпше, атау тұлғада Мыс:Кең жазық

Мыс:
Руки - жек, і.с (и.п.), көпше, атау тұлғада

Мыс:Кең жазық дала биыл

ерте көгерді.

Мыс: ең әдемі, көре алады, барса екен.

Слайд 7

ИНТОНАЦИЯ ТӘСІЛІ. Сөзді, сөз тіркесін, сөйлемді айтудағы дауыс мәнері, дауыс ырғағы,

ИНТОНАЦИЯ ТӘСІЛІ.
Сөзді, сөз тіркесін, сөйлемді айтудағы дауыс мәнері, дауыс ырғағы,

сөйлеудің ритм-мелодикалык бейнесі.

Мыс: СТУДЕНТ ПЕ? ИӘ ОЛ - СТУДЕНТ!
Аман-есен оралдың ба? –Шүкір

Слайд 8

Грамматикалық мағыналарды білдірудің тәсілдері синтетикалық тәсілдер (аффиксация, ішкі флекция, екпін, қосарлану)

Грамматикалық мағыналарды білдірудің тәсілдері

синтетикалық тәсілдер (аффиксация, ішкі флекция, екпін, қосарлану)

аналитикалық

тәсілдер (көмекші сөздер, сөздердің орын тәртібі, интонация)

Синтетикалық тәсіл сөз ішінде болады, ал аналитикалық тәсіл сөздің сыртында болады.

Слайд 9

Слайд 10

Сөздің синтетикалық формалары аффиксация арқылы және ішкі флексия (дыбыстардың алмасуы) аркылы

Сөздің синтетикалық формалары аффиксация арқылы және ішкі флексия (дыбыстардың алмасуы) аркылы

жасалады.

Сөз формаларының түрлері


Мыс: стол - столы, ағыл. table — tables.

СИНТЕТИКАЛЫҚ ФОРМА

АНАЛИТИКАЛЫҚ ФО РМА

Сөздің аналитикалық формалары. Сөздердің аналитикалық формасы дербес (атауыш) сөз бен көмекші сөздің тіркесінен жасалады.
Мыс: келе жатыр.

Слайд 11

Грамматика-тілдің құрылысын зерттейтін тіл білімінің саласы. Грамматиканың негізгі зерттеу нысаны –

Грамматика-тілдің құрылысын зерттейтін тіл білімінің саласы.
Грамматиканың негізгі зерттеу нысаны –

тілдің морфологиялық және синтаксистік жүйесі.

Қорытынды