Эндодонт туралы ұғым. Әр түрлі тістердің тіс қуыстарының морфологиялық ерекшеліктері. Біріншілік эндодонтиялық жол ашу

эндодонт

Бул ұлпа мен периодонт қабынуы кезіндегі жергілікті патологиялық үрдіске ұшырайтын тіндердің

Клиницисттер буған тағы ұлпа-периапикальды жиынтығын қосады. Оның ішіне ұлпа мен тіс

Эндодонтия

тіс қуысында (сауыт бөлігінде және түбір өзектерінде) орналасқан тіндерінің морфологиясы туралы,

Асқынбаған тісжегі
Асқынған
тісжегі

Ұлпа қабынуы
Периодонт қабынуы

Асқынбаған тісжегі тістің тек қана қатты тіндерінде орналасқан тісжегі. Уақытында емделмесе,

Кәзіргі уақытта эндодонтия терапиялық стоматологияның ішінде аса маңызды бөлімі болып саналады.

Эндодонтиялық ем

– тістердің пішінің және қызметтерін сақтауға арналған шаралар.

Тістердің топографиясы

Тістердің топографиясы

Тіс қуысының элементтері:
Төбесі
Табаны
Қабырғалары
Сағасы (ауызы)
Түбір өзектері
Түбір ұшы
Түбір өзектің тесігі (апикальды

Түбір ұшының схемалы суреті

а – түбір өзегінің тарылуы (физиологиялық ұшы)
б –

Физиологиялық тесіктен анатомиялық тесікке дейін 0,7-
0,8 мм.
Физиологиялық тесіктен түбір ұшына

Түбір ұшы тармақтары

Негізгі түбір өзегінен әр деңгейінде ашылатын қосымша түбір өзектері

Түбір өзегінің тармақтары

Тістің бір түбірінде түбір өзектерінің орналасуына қарай 4 түрін ажыратады (Weine

Егде адамдардың өзгерістері

1 – кіреукенің қажалуы.
2 – дентин қабатының қалыңдауы.
3

Жоғарғы жақтың ортаңғы күрек тісі

Тіс қуысы конус тәрізді, бір түбір өзегі,

Жоғарғы жақтың бүйір күрек тісі

Тіс қуысы конус тәрізді,
99 % -

Жоғарғы жақтың сүйір тісі

Тіс қуысы конус тәрізді,
99 % - 1

Жоғарғы бірінші кіші азу тіс

Тіс қуысы вестибуярлы-таңдай бағытта орналасқан,
80 -95%

Жоғарғы екінші кіші азу тіс

Тіс қуысы вестибуло-таңдай бағытында орналасқан,
90% -

Жоғарғы бірінші үлкен азу тіс

Тіс қуысы алдыңғы 2/3 бөлігінде орналасқан, үшбұрыш

Жоғарғы екінші үлкен азу тіс

Тіс қуысы алдыңғы 2/3 бөлігінде орналасқан, үшбұрыш

Төменгі ортанғы күрек тіс

Тіс қуысы саңылау тәрізді, медио-дистальды бағытта қысыңқы, түбір

Төменгі бүйір күрек тіс

Ортаңғы тіске қарағанда үлкенірек,
55% - 1 түбір

Төменгі сүйір күрек тіс

Тіс қуысы ұршық тәрізді,
98% - бір түбір,

Төменгі бірінші кіші азу тіс

Тіс қуысы домалақ пішінді,
75 % -

Төменгі екінші кіші азу тіс

Тіс қуысы овал тәрізді,
97 % -

Төменгі бірінші үлкен азу тіс

Тіс қуысы тікбұрыш тәрізді,
98 % - 2

Төменгі екінші үлкен азу тіс

Тіс қуысы тікбұрышты,
84 % - 2

Үшінші төменгі және жоғарғы үлкен азу тістері
Пішіндері, өзектердің саны, өтуі, бағыты

Жоғарғы жақтың кіші азу тістері

Біріншілік эндодонтиялық жолы (БЭЖ)

Біріншілік эндодонтиялық жолы тісжегі қуысының орналасуымен байланысты:
I

Біріншілік эндодонтиялық жол ашу

Біріншілік эндодонтиялық жолы (БЭЖ) - тік және қысқа болу керек

Жоғарғы жақ тістердің топографиясы

Томенгі жақ тістердің топографиясы

БЭЖ

Тістің жұмыс ұзындығы

Физиологиялық тарылымынан кесу қырына немесе шайнау бетіне дейін аралығы.

Түбір өзегінің жұмыс ұзындығы

Физиологиялық тарылымынан өзектің сағасына (аузына) дейін аралығы

Тістің жұмыс ұзындығын анықтау үшін келесі әдістерді қолданамыз:

математикалық,
рентгенологиялық,
электрометрикалық.

Математикалық әдіс

Тістердің және түбірлерінің ұзындығының көрсеткіштері жазылған арнайы таблицалар болады
Онда

Дуровтың эндодонтиялық шаблон-линейкасы

Диагностикалық рентгенсурет

Бул әдіс сенімді болып саналады.
Жұмыс ұзындығы рентгенологиялық ұшынан 0,5-1

Диагностикалық рентгенсурет

А – екі өзегі көрінеді
В – төрт өзегі көрінедіｰ

Электрометрикалық -Апекслокатор

Апекслокатор

Жұмыс істеу қағидалары периодонттың дентиннен өзгеше электрлік потенциал ға жауап

Апекслокатор

Аппараттың үш индикациясы бар: цифрлық, дыбыстық және сәулелік

Төмен дыбыс , экранда
апекске дейін қанша мм. қалғандығын көрсетеді

Үзік-үзік дыбыс,

ЭНДОДОНТИЯЛЫҚ АСПАПТАР

Эндодонтиялық аспаптардың элементтері
Жұмыс бөлігі
Силиконды стоп (резінке)
Сабы

Эндодонттік аспаптардың ISO стандарты бойынша негізгі параметрлері:

Аспаптың жұмыс ұзындығы – ұшынан

Эндодонттік аспаптардың ISO стандарты бойынша негізгі параметрлері (2):

Аспаптың көлемі – аспаптың

Эндодонтиялық аспаптардың 3 түрлі маркировкасы болады:

Түрлі-түсті маркировкасы -

Эндодонтиялық аспаптардың 3 түрлі маркировкасы болады (2):

Геометриялық маркировкасы

Эндодонтиялық аспаптардың 3 түрлі маркировкасы болады (3):

Нөмерлі маркировкасы

“орта диаметрлі аспаптар” «Золотая середина» – Golden medium

- Қолмен жұмыс істейтін
- Машина көмегімен жұмыс істейтін

- Бұрап жасалынған
- Фрезероскамен

Машина көмегімен жұмыс істейтін

Қолмен жұмыс істейтін

Кескіш аспаптарды істеп шығару әдістері

А. Аспаптың К-стилі. 1 — металл дайындаманы

Эндодонтиялық аспаптар

6 топқа бөлінеді:
Диагностикалық аспаптар;
Түбір өзек сағасын кеңейтуге арналған;
Түбір өзегінен

1. Диагностикалық аспаптар

Миллер түбір инесі
Тістің ұзындығын өлшейтін аспап (глубиномер)
Қолданылатын мақасаттары:
Түбір

2. Түбір өзек сағасын кеңейтуге арналған аспаптар

Гейтс-Глидден бұрғы (дриль) Синонимдері: Гейтс, Gates-Glidden

Гейтс-Глидден бұрғы (дриль)

Ларго бұрғысы

3. Түбір өзегінен жұмсақ тіндерін алатын аспаптар

Ұлпаалғыш – пульпоэкстрактор
40 тісше орналасқан,

4. Түбір өзегін өтуге арналған аспаптар

К-риммер (Керр дрили)
Хромникельді болаттан жасалынады,

К-риммер түрлері

К-flexoreamer – өте майысқақ немесе иілгіш аспап, жіңішке және қисық

5. Түбір өзегін кеңейтуге арналған аспаптар

К-файлдар

К-файлдардың түрлері

K-flexofile – өте майысқақ аспап, иілген өзектерді кеңейтуге арналған;
K-file nitiflex

Н-файл

Рашпиль

50 тісшесі бар, аспаптың осіне тік бұрышпен орналасқан.

Джи-Ти файлдар

Профайлдар

протейперлер

6. Түбір өзекті обтурациялауға арналған

- Түбірөзегін толтыруға арналған аспап (каналонаполнитель, Лентуло)
-

Эндодонтиялық емнің кезеңдері

Алғашқы рентгенологиялық тексеру
Тістерді жансыздандыру
Тістерді оқшаландыру (изоляциялау)
Тіс түбірлерінің өзек аузына

1. Алғашқы рентгенологиялық тексеру

2. Тістерді жансыздандыру

3. Тістерді оқшаландыру (изоляциялау)

Раббердам

Квикдам

А – классикалық раббердам,
В – квикдамда тесіктерді тесу
С –

Оптидам постериор.

А – Оптидамды дайындау
B – Оптидамы рамкаға бекіту,
D – кламп

4. Тіс түбірлерінің өзек аузына еркін кіру

5.Тістің жұмыс ұзындығын анықтау

6.Түбір өзегін дайындау

7. Түбір өзегін өңдеу (механикалық, химиялық)

8. Түбір өзегін пломбылау

9. Рентген тексеру

10. Тісжегі қуысын пломбылау.

Эндодонтиялық микроскоп эндодонтиялық командасымен